افت آب های زیرزمینی، بلای جان میراث چند هزار ساله

مجتبی مرادی در گفت وگو با ایسنا، اظهار کرد: بر اساس آخرین آماربرداری سراسری از منابع آب استان، تعداد کل قنوات استان 3898 رشته است که از این تعداد 2836 رشته قنات دایر و 1062 رشته قنات بایر هستند.

وی در ادامه با بیان اینکه قنوات استان در مجموع، سالیانه 375.4 میلیون مترمکعب از منابع آبی استان را تخلیه می کنند، گفت: از کل میزان آبی که سالیانه توسط قنوات تخلیه می شود، 180.5 میلیون متر مکعب به مصرف شرب و کشاورزی می رسد.

مرادی با اشاره به اینکه بیشترین قنات های استان مرکزی مربوط به شهرستان شازند و بعد از آن، شهرستان اراک هستند، گفت: بیشترین تعداد قنوات بایر مربوط به شهرستان های اراک، خمین و کمیجان است که دلیل عمده بایر شدن آنها افت شدید آب های زیرزمینی در این مناطق است.

وی در ادامه با بیان اینکه ایجاد قنات یکی از روش های سنتی و قدیمی تامین آب در مناطق خشک و نیمه خشک ایران، از جمله استان مرکزی است، اظهار کرد: این سیستم های آب رسانی زیرزمینی از ویژگی های منحصربه فردی برخوردارند و به دلیل کارایی بالا در استخراج آب، قرن ها مورد استفاده قرار گرفته اند و به گواهی تاریخ، از ابداعات ایرانیان است.

وی به ساختار قنات ها اشاره کرد و گفت: قنات ها معمولا از یک مادرچاه و شبکه ای از تونل ها تشکیل می شوند که آب را از منابع زیرزمینی به سطح زمین منتقل می کنند و به دلیل اینکه به منابع آب زیرزمینی وابسته هستند، می توانند در طول زمان آب مورد نیاز را تامین کنند.

این مقام مسئول در شرکت آب منطقه ای مرکزی، در ادامه درخصوص دلیل عمده مرگ قنات های استان مرکزی اظهار کرد: یکی از مهمترین عوامل خشک شدن قنات ها، افت سطح آب های زیرزمینی ناشی از استفاده بیش از حد از این منابع و در کنار آن تغییر الگوی بارش در بسیاری از مناطق استان است.

وی کمبود نزولات جوی و استفاده از پمپاژ آب را از دیگر عوامل مرگ قنوات دانست و افزود: تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی ها ابتدا بر منابع آب زیرزمینی و در پی آن بر قنات ها تأثیر گذاشته است. همچنین با افزایش جمعیت و نیاز به آب برای کشاورزی و مصارف شهری، استفاده از پمپ های برقی و ازدیاد برداشت از منابع آبی، باعث کاهش جریان آب در قنات ها شده است.

مرادی با بیان اینکه بسیاری از قنات ها به دلیل عدم توجه کافی در انجام تعمیر و نگهداری، دچار آسیب های ساختاری و در نهایت خشک شدن می شوند که لازم است در این خصوص دستگاه های ذیربط اقدامات لازم را انجام دهند، اظهار کرد: تغییر نوع محصولات زراعی و نیازهای متنوع آبی می تواند منجر به تحمیل فشار بیشتر بر منابع آب زیرزمینی و قنات ها شود.

انتهای پیام