گلستان در تنگنای منابع آبی است؛ ضرورت انتقال آب از جنوب به شمال استان

به گزارش ایرنا ایرج حیدریان روز چهارشنبه در نشست خبری که در سد نرماب برگزار شد اظهار کرد: ساخت سدها در جنوب استان با رعایت استانداردهای محیط زیست و منابع طبیعی، چالشی پیچیده است که با دقت مدیریت می شود.

وی ادامه داد: سد نرماب، بزرگ ترین سد خاکی همگن گلستان، نتیجه مطالعات جامع از سال 1350 توسط مشاوران ایرانی و خارجی است که با ظرفیت مخزن 100 میلیون مترمکعب، اهدافی چندگانه را دنبال می کند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان افزود: تامین آب برای شبکه آبیاری 10 هزار هکتاری، مدیریت 40 درصد از آورد سه رودخانه اصلی گرگان رود، خرمارود و نرماب برای کنترل سیلاب و آبرسانی به 130 روستا و بیش از 535 هزار نفر،معادل بیش از یک چهارم جمعیت استان از جمله این اهداف است.

حیدریان ادامه داد: این پروژه همزمان با جابجایی روستاها، احداث جاده های جایگزین و استملاک اراضی پیش می رود که کاری عظیم و چندوجهی است.

فاینانس داخلی؛ پیروزی در برابر تحریم ها

وی گفت: سد نرماب به عنوان اولین پروژه کشور که از فاینانس داخلی ماده 56 بهره مند شده، نمادی از موفقیت در شرایط تحریم است.

حیدریان با مقایسه این پروژه با سد مشابهی در بوشهر که تنها 52 درصد پیشرفت داشته، اعلام کرد: بدنه سد نرماب به طور کامل تکمیل شده و این دستاورد مرهون همکاری قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا و استفاده از منابع غیرعمومی است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان با اشاره به سابقه استفاده از تسهیلات بانک توسعه اسلامی در پروژه هایی مانند سد دانشمند و شبکه گلستان، خاطرنشان کرد: ایران به عنوان سومین سهام دار این بانک، از تسهیلات با کارمزد 2 درصد بهره مند است و شبکه آبیاری گلستان نیز از این منابع تأمین مالی می شود که نقش مهمی در پیشبرد پروژه های زیرساختی دارد.

سد در حال ساخت نرماب مینودشت

وی گفت: از مجموع هزار و 10 هکتار اراضی مورد نیاز، تاکنون 660 هکتار استملاک شده و 350 هکتار باقی مانده است که برای فاز اول آبگیری، 280 هکتار از زمین های کشاورزی خریداری خواهد شد.

حیدریان بیان کرد: همچنین، جابجایی روستاهای جنگلده پایین و جنگلده بالا با ساخت 2 هزار و 60 واحد مسکونی در حال انجام است و اگر منابع مالی تا شهریور تامین شود، فاز اول آبگیری تا پایان سال جاری محقق خواهد شد.

مولدسازی اموال دولت، راهکار مالی نوین

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان با اشاره به برنامه تأمین مالی پروژه از طریق مولدسازی اموال مازاد دولت گفت: با مجوز قبلی وزارت اقتصاد، اموال دولت در سطح ملی برای تسویه مطالبات قرارگاه خاتم الانبیا و تکمیل پروژه هایی نظیر شبکه نرماب و سد شصت کلاته استفاده خواهد شد.

وی بیان کرد: نیاز مالی فاز اول سد نرماب 2 هزار میلیارد تومان برآورد شده که با تأمین به موقع، آبگیری سد در نیمه دوم سال آغاز می شود.

حیدریان با قدردانی از قرارگاه خاتم الانبیا، اظهار کرد: اجرای این پروژه با منابع عمومی دولت بیش از 52 سال طول می کشید اما با فاینانس داخلی و مولدسازی، این زمان به طور چشمگیری کاهش یافته است.

وی از پیگیری جلسات با سازمان خصوصی سازی، وزارت اقتصاد و وزارت نیرو برای نهایی سازی فروش اموال خبر داد و پیشنهاد کرد که اسکان مجدد روستاها نیز در قرارداد قرارگاه گنجانده شود تا سرعت اجرا افزایش یابد.

کشت شالی، تهدیدی جدی برای منابع آبی و خاکی گلستان

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان با هشدار درباره پیامدهای کشت شالی، این نوع کشت را بزرگ ترین تهدید برای منابع آبی و خاکی استان دانست و بر ضرورت تغییر الگوی کشت تأکید کرد.

حیدریان اظهار کرد: سالانه 70 هزار هکتار شالی در گلستان کشت می شود که هر هکتار آن حداقل 15 هزار مترمکعب آب نیاز دارد. این میزان معادل نیمی از ظرفیت منابع آبی استان در بخش آشامیدنی است.

وی افزود: در گذشته، گلستان به عنوان سرزمین طلای سفید (پنبه) شناخته می شد که هر هکتار آن تنها سه هزار مترمکعب آب مصرف می کند و زنجیره تولید آن اشتغال زایی بالایی دارد.

حیدریان با تأکید بر جایگزینی محصولات کم آب بر که معیشت کشاورزان را تأمین کند، گفت: سرانه مصرف آب شرب در گلستان سالانه هزار و 250 مترمکعب به ازای هر نفر است که در مقایسه با مازندران (2 هزار مترمکعب)، خراسان شمالی (هزار و 900 مترمکعب) و سمنان (هزار و 600 مترمکعب) پایین تر است.

وی با اشاره به تنش آبی در برخی شهرها و روستاهای گلستان به دلیل کم بارشی های اخیر، از طرح هایی مانند سدسازی (نرماب چهل چای، آقدکش، بهارستان رامیان)، علاج بخشی سد وشمگیر و شیرین سازی آب دریا برای تأمین منابع آبی جدید خبر داد.

حیدریان افزود: مجوز خرید تضمینی 15 هزار مترمکعب آب از شیرین سازی دریا و 99.2 میلیون دلار اعتبار از بانک توسعه تعاون برای شبکه آبیاری و زهکشی سد قره سو زرین گل اخذ شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گلستان همچنین از حفر 35 حلقه چاه با ظرفیت 20 میلیون مترمکعب، ساخت 22 هزار مترمکعب مخزن ذخیره آب و برنامه ریزی برای ساخت همین میزان مخزن دیگر خبر داد و افزود: تامین آب مورد نیاز صنعت از دریا و تصفیه فاضلاب گرگان نیز مصوبه وزارت نیرو را دریافت کرده است.

حیدریان با اشاره به وجود 19 هزار و 945 حلقه چاه مجاز در گلستان (17 هزار و 643 کشاورزی، هزار و 419 صنعتی و 883 آشامیدنی) گفت: از این تعداد، پنج هزار و 221 چاه برقی و مابقی دیزلی هستند.

وی تاکید کرد: تجهیز چاه ها به کنتور هوشمند می تواند برداشت آب زیرزمینی را مدیریت کند. همچنین، از 21 هزار و 65 چاه بدون پروانه، 10 هزار و 555 چاه تعیین تکلیف شده و مابقی در حال بررسی است.

وی بر مدیریت مصرف آب در کشاورزی و رعایت الگوی کشت تاکید کرد و خواستار تسریع در زهکشی 120 هزار هکتار اراضی شیب دار برای جلوگیری از رسوب گذاری در مخازن سدها و رودخانه ها شد.

به گزارش ایرنا، ساخت سد نرماب چهل چای مینودشت در سال 1390 با اعتبار اولیه سه هزار و 730 میلیارد ریال در قالب 85 درصد فاینانس داخلی و سهم قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا و 15 درصد سهم دولت بر روی رودخانه نرماب این شهرستان آغاز شده است.

این سد که ظرفیت ذخیره 125 میلیون مترمکعب آب و قابلیت تنظیم حدود 180 میلیون مترمکعب آب را در سال دارد، علاوه بر تامین آب آشامیدنی پایدار افزون بر 550 هزار نفر جمعیت شرق استان گلستان، تامین آب بخشی از زمین های کشاورزی منطقه، کنترل و ذخیره سیلاب های فصلی، تقویت سفره های آب زیرزمینی، تولید پنج مگاوات برق آبی، توسعه گردشگری، ایجاد چند هزار فرصت شغلی را برعهده خواهد داشت.

شهرستان مینودشت باحدود 80 هزار نفر جمعیت درشرق استان گلستان واقع است.