سلامت میانسالان، بنیان آینده ای جوان و پایدار

مطابق با سیاست های کلی جمعیت ابلاغی مقام معظم رهبری در سال 1393 و در امتداد اهداف برنامه هفتم پیشرفت کشور، محورهایی چون حفظ و ارتقا نرخ باروری، تحکیم بنیان خانواده، تقویت نهاد پدری و مادری، و ارتقا سلامت عمومی از ارکان بنیادین حفظ جوانی جمعیت به شمار می روند. در این موقعیت حساس، جمعیت میانسال حلقه اتصال میان تجربه نسل گذشته و پویایی نسل آینده است.

میانسالی، نه پایان توانمندی، بلکه اوج تعادل در عقلانیت، ثبات روانی، تجربه زیسته و قابلیت عمل است. آمارها نیز مؤید این واقعیت اند:

بیش از 60 درصد از زنان متأهل و واجد شرایط فرزندآوری در گروه سنی 35 تا 49 سال قرار دارند.

مردان میانسال سهم بالایی از نیروی کار، مدیریت خانوار و تصمیم سازی اقتصادی کشور را برعهده دارند.

میانسالان بیش از سایر گروه های سنی، نقش محوری در انتقال الگوهای فرزندپروری، سلامت، سبک زندگی و هویت خانوادگی به نسل جوان دارند.

بر اساس یافته های علمی، کشورهایی که موفق به کنترل روند پیری جمعیت شده اند، تمرکز ویژه ای بر سلامت باروری، بهداشت روان، مشارکت اجتماعی و حمایت اقتصادی از میانسالان فعال داشته اند.

سلامت میانسالان، زیربنای سه عرصه راهبردی است:

سلامت باروری و بارداری ایمن: زنان میانسال با وضعیت جسمی و روانی مطلوب می توانند بارداری های سالم، ایمن و رضایت بخشی را تجربه کنند. مردان میانسال نیز با حفظ سلامت جسمی و باروری خود، نقش مؤثر و هم پای شریک زندگی در فرزندآوری سالم و موفق دارند.

سلامت روان و انسجام خانوادگی: ثبات روانی میانسالان موجب حفظ گرمای خانواده، پیشگیری از طلاق و تربیت سالم نسل آینده می شود. طبق مطالعات، رضایت از زندگی رابطه مستقیمی با تمایل به فرزندآوری و تقویت هویت والدینی دارد.

مولد بودن اقتصادی و اجتماعی: میانسالان شاغل و کارآفرین، گرداننده چرخ های اقتصادی کشور هستند. سلامت این گروه به معنای افزایش بهره وری، امید اجتماعی و کاهش هزینه های نظام سلامت در آینده است.

در راستای بهره گیری از ظرفیت میانسالان در پویایی جمعیتی، موارد زیر باید در برنامه های نظام سلامت لحاظ گردد:

اجرای برنامه های جامع سلامت میانسالان با تمرکز بر ارتقاء سلامت باروری، تغذیه، فعالیت بدنی، سلامت روان، مراقبت ناباروری، پیشگیری از سقط خودبه خودی، و توانمندسازی اجتماعی.

ارائه مشوق های متنوع فرزندآوری در میانسالی، مانند طراحی بسته های خدمات باروری برای بالای 40 سال، اولویت در وام های مسکن و معیشت برای خانواده های دارای فرزند سوم به بعد، و حمایت از پدران میانسال دارای فرزند خردسال.

تولید محتوای رسانه ای فاخر و انگیزشی برای ترویج روایت های مثبت از پدر و مادر شدن در میانسالی، نمایش موفقیت خانواده های پرجمعیت و برجسته سازی نقش کلیدی این گروه در آینده کشور.

ایجاد حلقه های والدگری مثبت با استفاده از ظرفیت مادران داوطلب، معلمان بازنشسته، رابطین و داوطلبان سلامت آموزش دیده، برای آموزش مهارت های زندگی و انتقال تجربه به نسل جوان تر.

تقویت مراکز ارائه خدمات مشاوره فرزندآوری با حضور متخصصان سلامت زنان و مردان، روانشناسان، کارشناسان سبک زندگی ایرانی اسلامی و ماماها، مبتنی بر مشاوره همدلانه و علمی.

افزایش حس مسئولیت اجتماعی و نسلی از طریق برگزاری پویش های منطقه ای و ملی با عنوان «میانسالی؛ فصل دوم زندگی، فصل ساختن آینده».

*رئیس اداره میانسالان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی