محمدرضا عارف گفت: در حال حاضر سهم جهان اسلام از تولید علم، توسعه فناوری و ارزش آفرینی اقتصادی در حوزه هوش مصنوعی، کمتر از پنج درصد برآورد می شود که با ظرفیت های بالقوه کشورهای اسلامی فاصله معناداری دارد.

![]()
به گزارش ایکنا، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی معاون اول رئیس جمهور،
محمدرضا عارف در اجلاس وزرای علوم کشورهای اسلامی که امروز 29 اردیبهشت به میزبانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران در تهران برگزار شد بر تدوین برنامه ای بین دولتی و همکاری فعال کشورهای جهان اسلام برای افزایش سهم کشورهای اسلامی در بازار جهانی
هوش مصنوعی تاکید کرد و با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که مسیر آینده توسعه هوش مصنوعی در جهان اسلام باید بر سه اصل توسعه زیرساخت های مشترک، همکاری چند جانبه و هم افزایی علمی استوار باشد، پیشنهادهای ایران برای گسترش و تعمیق همکاری های بین کشورهای اسلامی در توسعه علم و فناوری در حوزه هوش مصنوعی را ارائه کرد. وی با بیان اینکه باعث افتخار است که در میهن عزیزمان ایران، میزبان شما هستیم تا دومین نشست وزرای آموزش عالی، علوم و فناوری کشورهای عضو سکوی گفتگوی OIC-15 را برگزار کنیم گفت: ما امروز در اینجا گرد هم آمده ایم تا علاوه بر بررسی حرکت رو به جلو در حوزه های علوم، آموزش، فناوری و نوآوری و یکپارچگی و اتحاد میان ملل مسلمان در ورای مرزهای ملی را یک گام دیگر به جلو ببریم. معتقدم برای این حرکت رو به جلو هیچ ساحت و قلمرو بهتر و چابک تر از پهنه علم و فناوری، یکپارچگی ملل مسلمان کمک نمی کند. عارف افزود: طی 46 سال گذشته و پس از پیروزی انقلاب شکوهمند ایران اسلامی، بیش از دو هزار و 500 دانشگاه و مؤسسه آموزش عالی در کشور تأسیس شده است و بیش از سه میلیون دانشجو در دانشگاه های کشور در حال تحصیل هستند در حالی که پیش از انقلاب تنها حدود 176 هزار دانشجو به تحصیل اشتغال داشتند. همچنین از نظر پزشکی پیش از انقلاب رتبه 43 را در جهان داشتیم اما اکنون در رتبه 9 جهان قرار داریم. خوشبختانه جمهوری اسلامی ایران در دهه های اخیر در زمینه هایی نظیر فناوری نانو، هوافضا، فناوری زیستی، ICT ،پزشکی، اختراعات، مدال های المپیاد و افزایش نرخ باسوادی بانوان پیشرفت های چشمگیری داشته است. از نظر صنعتی پیش از پیروز انقلاب در رتبه 64 در دنیا قرار داشتیم اما امروز در رتبه 17 دنیا قرار داریم. وی اظهار کرد: پیش از انقلاب 80 موسسه پژوهشی در کشور وجود داشت ولی در حال حاضر بیش از 340 موسسه پژوهشی داریم. تعداد هیئت علمی در جمهوری اسلامی از نهصد نفر پیش از انقلاب به بیش از 63 هزار نفر افزایش یافته است. در حال حاضر بیش از 13 هزار شرکت دانش بنیان در کشور ایجاد شده است. این دستاوردهای علمی و فناوری علی رغم تحریم های غیرقانونی، ظالمانه و ضد انسانی غرب و خصوصاً آمریکا حاصل شده است. معاون اول رئیس جمهور اظهار کرد: اگر روزی دانشمندان علوم اجتماعی و برنامه ریزی اقتصادی، رشد اقتصادی، گسترش تجارت، سرمایه گذاری مستقیم و سیاست های پولی و مالی را سرمنشأ پیشرفت توسعه و ترقی معرفی می کردند، امروز اجماعی رو به گسترش شکل گرفته است که توسعه پایدار جوامع انسانی، ناگزیر از مسیر علم، فناوری و نوآوری می گذرد. این واقعیت به خصوص درباره جوامع در حال توسعه مسلمان که طلب علم از گهواره تا گور، سرلوحه امور خود قرار داده اند نمود بیشتر یافته است. در شرایطی که نظم جهانی در همه ساعت های مهم و مورد توجه بشر در معرض تغییر و دگرگونی بنیادین قرار گرفته ما دولت ها و سیاست گذاران کشورهای مسلمان وظیفه ای بزرگ بر عهده داریم تا علم و فناوری را محور و مدار توسعه کشورهایمان قرار دهیم. وی ادامه داد: در عصری که چالش های جهانی مانند تغییرات اقلیمی، بیماری های همه گیر، فقر و بیکاری، خشک شدن سرزمین ها، بحران آب، مشکلات آلاینده های زیست محیطی و گرم شدن زمین هیچ قلمرو و مرزی نمی شناسند؛ ما به عنوان سیاست گذاران علوم، فناوری و آموزش کشورهای اسلامی ضمن حفظ سیاست های مربوط به تصدی علمی در قلمرو علم و فناوری، بایستی به سمت همگرا کردن راهبردهای ملی علم، فناوری و نوآوری حرکت کنیم. در حالی که اعضای سکوی گفت وگوی OIC-15 در بالاترین سطح سیاست گذاری برای چنین هدفی در تهران گرد هم آمده اند، از این بسیار مسرورم که توافق شده است در پایان این نشست بیانیه ای به عنوان اولین سند مشترک هوش مصنوعی کشورهای اسلامی ارائه شود، سندی که نشان دهنده عزم مشترک ما برای حرکت در مسیر سیاست های همگرا باشد. عارف افزود: در حالی که سیاست گذاری به خصوص سیاست گذاری هم راستا در قلمرو علم و فناوری میان دولت ها و کشورهای اسلامی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است، مایلم به شکلی خاص نظر شما را به اهمیت سیاست گذاری در رابطه با دو گروه اجتماعی بسیار مهم جلب کنم؛ دو گروهی که تمرکز و توجه به آنها از این قابلیت برخوردار است که درهای پیشرفت در علم و فناوری را به سوی جهان اسلام بگشاید: جوانان و زنان. نخست جوانان؛ هیچ جامعه قادر به نادیده گرفتن نقش جوانان در پیشبرد علم و فناوری نیست که اگر چشم به روی جایگاه و نقش تعیین کننده آنان ببندند، خود را از ترقی و پیشرفت محروم کرده است. معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه بیش از یک میلیارد و 800 میلیون نفر از جمعیت امروز جهان را جوانان و نوجوانان 10 تا 24 ساله تشکیل می دهند گفت: اکثریت قاطع جوانان در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند که ما نیز کمابیش جزو آنها هستیم. این جمعیت سرشار از انگیزه و پرشور، فرصتی بی بدیل پیش روی ملل مسلمان قرار داده تا از انرژی، خلاقیت و قابلیت یادگیری آنها بهره ببرد، جوانان در واقع خط مقدم پیشرفت های علمی جهان هستند. ابتکارات چند جانبه ای که در این مورد و در چهارچوب سکوی گفت وگوی OIC-15 قابلیت اجرایی دارند عبارت اند از راه اندازی مراکز، تشکیل شبکه بین اسلامی سفیران جوان علم، فناوری و نوآوری، راه اندازی پلتفرم های رایگان یا کم هزینه در زمینه فناوری های نوظهور مانند هوش مصنوعی، بلاکچین و نانو و فناوری که می بایست مورد توجه جدی کشورهای اسلامی قرار گیرد. وی ادامه داد: موضوع دوم، بحث زنان در علم و فناوری است. در هر الگویی از توسعه علم، فناوری و نام آوری که مبتنی بر ضروریات، ظرفیت ها و اولویت کشورها ترسیم می شود، نقش پررنگ زنان که نیمی از افراد جامعه را تشکیل می دهند، ضامن دستیابی به اهداف توسعه ملی کشورها است. ارتقای کمی و کیفی آموزش های دانشگاهی برای زنان، کارآفرینی و بهره گیری از خلاقیت این قشر دستیابی به راهکارهای اجرایی برای بهره گیری از توان آنها در آزمایشگاه ها، کارگاه ها و پروژه های تحقیقاتی، می تواند بر ظرفیت توسعه پایدار کشورهای مسلمان به طور جدی و مؤثر بیفزاید. عارف تصریح کرد: برگزارکنندگان اجلاس تهران به درستی و با درک هوشمندانه هوش مصنوعی را به عنوان موضوع محوری آن انتخاب کرده اند. بر اساس برآوردهای معتبر هوش مصنوعی چیزی حدود 40 تا 60 درصد از مشاغل سراسر جهان را تحت تأثیر قرار خواهد داد و در حالی که احتمال دارد حدود 83 میلیون فرصت شغلی طی چهار سال آینده تعطیل شوند، حداقل 69 میلیون فرصت شغلی جدید وابسته به هوش مصنوعی پدید خواهد آمد. در حال حاضر سهم جهان اسلام از تولید علم، توسعه فناوری و ارزش آفرینی اقتصادی در حوزه هوش مصنوعی، کمتر از 5 درصد برآورد می شود که با ظرفیت های بالقوه کشورهای اسلامی فاصله معناداری دارد. تدوین برنامه ای بین دولتی و همکاری فعال کشورهای جهان اسلام برای افزایش سهم کشورهای اسلامی در بازار جهانی هوش مصنوعی حائز اهمیت است. وی افزود: کشورهای اسلامی امکانات قابل توجهی در اختیار دارند که پیشران توسعه هوش مصنوعی محسوب می شوند. برخی از امکانات عبارتند از جمعیتی جوان و علاقه مند به توسعه و استفاده از فناوری های نوظهور و به طور خاص هوش مصنوعی، سرمایه انسانی پویا و در حال رشد در زمینه های علوم پایه و مهندسی و سایر رشته های مرتبط، بازار داخلی بزرگ کشورهای اسلامی؛ بیش از این 1.8 میلیارد مسلمان در سراسر جهان و تقاضای گسترده برای محصولات و خدمات هوش مصنوعی در حوزه هایی چون سلامت، آموزش، زبان، فین تک اسلامی و حکمرانی دیجیتال دارند و جمهوری اسلامی ایران نیز با نگاه راهبردی به اهمیت هوش مصنوعی به توسعه علم و فناوری در این حوزه اعتقاد راسخ دارد. عارف اضافه کرد: تشکیل «ستاد توسعه فناوری و کاربردهای هوش مصنوعی» زیر نظر ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران، گواهی بر عزم کشور برای پیشبرد این حوزه است. همچنین در قانون برنامه هفتم پیشرفت تأمین زیرساخت های یکپارچه و تقویت زیست بوم فناوری در حوزه هوش مصنوعی به عنوان یکی از حوزه های پیشران و اقتدار آفرین کشور مورد تاکید قرار گرفته است. وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران اقدامات متعددی در راستای توسعه زیرساخت ها، پشتیبانی هوشمند و حمایت از زیست بوم نوآوری در حوزه هوش مصنوعی را در دستور کار خود قرار داده است از جمله این اقدامات می توان به موارد زیر اشاره کرد؛ حمایت هدفمند از پروژه های پژوهشی و فناوری با تمرکز بر توسعه «دستیارهای هوش مصنوعی» برای دستگاه های اجرایی و وزارتخانه ها با هدف ارتقاء بهره وری، شفافیت و کارآمدی در خدمات عمومی؛ تنظیم گری داده و هوش مصنوعی در راستای تقویت و شکل دهی به نوآوری و صیانت از حقوق کاربران؛ حمایت های مالی و بلاعوض از شرکت های فناور و دانش بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی برای تسهیل توسعه فناوری های بومی، شکل دهی به بازار داخلی، تجاری سازی و تسریع ورود محصولات هوش مصنوعی به بازار؛ اقدامات در کنار برنامه ریزی برای توسعه زیرساخت های ابری و پردازشی ملی، گامی مؤثر در مسیر تحقق حکمرانی هوشمند و اقتدار فناورانه محسوب می شود. عارف تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که مسیر آینده توسعه هوش مصنوعی در جهان اسلام باید بر سه اصل همکاری چند جانبه، هم افزایی علمی و توسعه زیرساخت های مشترک استوار باشد. بر این اساس چند پیشنهاد مشخص برای گسترش و تعمیق همکاری های بین کشورهای اسلامی در توسعه علم و فناوری در حوزه هوش مصنوعی ارائه می کنم. تشکیل کارگروه عالی راهبری توسعه هوش مصنوعی در سازمان همکاری های اسلامی با هدف ایجاد ساختاری مستمر برای هم اندیشی، تصمیم سازی و رصد تحولات جهانی در حوزه هوش مصنوعی؛ تدوین نقشه راه میان مدت و بلند مدت همکاری های علمی و فناورانه در حوزه هوش مصنوعی با تمرکز بر تعریف اهداف واقع گرایانه، نقاط تمرکز مشترک و گام های اجرایی توسط کشورهای اسلامی برای توسعه همه جانبه حوزه ها و کاربردهای اولویت دار هوش مصنوعی؛ شبکه سازی مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی کشورهای اسلامی در حوزه هوش مصنوعی با هدف بهره گیری و به اشتراک گذاری ظرفیت نخبگانی و نهادهای علمی در سراسر جهان اسلام برای تحقیق و توسعه مشترک و تشریک مساعی در توسعه فناوری و راه اندازی برنامه های آموزشی دانشگاهی و حرفه ای مشترک در زمینه هوش مصنوعی؛ تأمین مالی مشترک پروژه ها و زیرساخت های پژوهش و فناوری هوش مصنوعی برای تأمین مالی زیرساخت های کلیدی و پروژه های راهبردی مشترک و استارت آپ های هوش مصنوعی با استفاده از ظرفیت کشورهای اسلامی، بانک توسعه اسلامی و توسعه سرمایه گذاری جسورانه در جهان اسلام؛ تدوین منشور اخلاق اسلامی در حوزه هوش مصنوعی با هدف دستیابی به چارچوبی اخلاق محور و بومی، بر اساس اصول شریعت اسلام، کرامت انسانی و عدالت اجتماعی. وی در پایان اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران در این راستا آمادگی خود را برای نقش آفرینی و مشارکت مؤثر در پیاده سازی این پیشنهادها اعلام می دارد. هوش مصنوعی صرفاً یک فناوری نیست بلکه دارای تأثیرات همه جانبه بر صنعت، اقتصاد و جوامع انسانی است؛ اگر ما ملت های مسلمان با اراده جمعی، دانش و همکاری در این مسیر گام برداریم، ان شاءالله قادر خواهیم بود به صورت جمعی آینده ای را خلق کنیم که در آن هوش مصنوعی، در خدمت کسب و کارها، دولت ها، انسانیت، توسعه و کرامت باشد. انتهای پیام
{{name}}
{{content}}