چاپ محدود آثار موزه ای در علمی و فرهنگی؛ 600 کتاب در «سال طلوع دوباره»

در حاشیه نمایشگاه کتاب، سید جمال هادیان طبایی زواره، مدیرعامل انتشارات علمی فرهنگی در گفتگو با خبرنگار مهر با توضیح برنامه های این انتشارات برای نمایشگاه کتاب و تازه ترین آثارشان گفت: همان طور که می دانید، این انتشارات در سال 1333 تأسیس شده و هم اکنون هفتادمین سالگرد تأسیس آن را جشن می گیریم. این انتشارات تاکنون قریب به پنج هزار جلد کتاب منتشر کرده است که اغلب آن ها کتاب های مرجع هستند و در دانشگاه ها تدریس می شوند یا مورد استفاده فرهیختگان، نویسندگان، مؤلفان، مترجمان و مصنفان قرار می گیرند.

وی افزود: انتشارات علمی فرهنگی از شهرت بین المللی برخوردار است، چرا که از پیش از انقلاب با ناشران بین المللی همکاری داشته است. بعید می دانم فردی اهل کتاب و مطالعه باشد و در منزل خود از کتاب های این انتشارات استفاده نکرده باشد، به ویژه در حوزه های علوم انسانی و هنر. به هر حال، این انتشارات در طول هفت دهه فعالیت خود، فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشته است. اما همچون شجره ای طیبه، الحمدلله پژمرده نشده و اگرچه گاه کم برگ و بار شده، دوباره سرزندگی یافته و احیا شده است.

هادیان ادامه داد: امسال در نمایشگاه کتاب با 600 عنوان کتاب حضور یافتیم و 5 عنوان جدید را نیز رونمایی کردیم که مهم ترین آن ها «فلسفه انفورماسیون» و «تاریخ ادیان» هستند. همچنین برای چهار کتاب دیگر که به مناسبت های 60، 65، 40 و 35 سالگی انتشارشان رسیده اند، مراسم جشن تولد برگزار کردیم.

او در اشاره به نهج البلاغه ترجمه سید جعفر شهیدی گفت: همچنین، نهج البلاغه با ترجمه سید جعفر شهیدی را که به سی و پنجمین سالگرد انتشار خود می رسد، با طراحی جدید، جلد متفاوت و اثری هنرمندانه که به روش چاپ سیلک و به صورت دستی روی پارچه اجرا شده است، عرضه خواهیم کرد. علاوه بر این، یک کیف پارچه ای همراه کتاب ارائه می شود که آن نیز با چاپ سیلک روی نوعی کتان خشن طراحی شده تا یادآور لباس مولا علی (علیه السلام) باشد.

وی افزود: امسال انتشارات علمی فرهنگی، همگام با پیشرفت های خود، از دستیار هوش مصنوعی اختصاصی اش به نام آریو رونمایی کرده است. در حال حاضر، در فاز اول، آریو می تواند هزار جلد کتاب را به شما معرفی کند، به پرسش های شما پاسخ دهد، راهنمایی های لازم را ارائه کند و در صورت عدم وجود کتاب مورد نظرتان، آثار مشابه را پیشنهاد دهد. این سامانه هر روز هوشمندتر می شود و در فازهای بعدی، امکان فروش کتاب و پیوستن سایر ناشران نیز فراهم خواهد شد. این تجربه موفق که طی چند ماه گذشته توسعه یافته، هم اکنون رونمایی شده و با یاری خداوند، به پیشرفت خود ادامه خواهد داد.

او در ادامه گفت: شورای علمی انتشارات علمی فرهنگی با تصویب تعداد قابل توجهی از کتاب های جدید، سال 1404 را به عنوان سال طلوع دوباره این انتشارات نامگذاری کرده است. این عنوان که در تابلوهای ورودی غرفه نیز قابل مشاهده است، نمادی از تحول و بازگشت به جایگاه اصلی پس از دوره ای از رکود نسبی می باشد. طراحی متفاوت غرفه امسال در مقایسه با سال های گذشته نیز گواه این تحول است.

وی افزود: در راستای این تحول، فعالیت های بین المللی انتشارات با چندین کشور از جمله قطر، هندوستان، کنیا و ترکیه آغاز شده و مذاکراتی در این زمینه انجام پذیرفته است. امیدواریم با یاری خداوند متعال و تلاش مجموعه، شاهد بازگشت این نهاد فرهنگی به جایگاه شایسته خود در عرصه ملی و بین المللی باشیم. انتشارات علمی و فرهنگی با سابقه هفتاد ساله در عرصه نشر، همواره یکی از محورهای اصلی فعالیت خود را ترجمه آثار ارزشمند از زبان های مختلف به فارسی قرار داده است. هم اکنون گام بلند دیگری در این مسیر برداشته شده و وارد مرحله نوینی تحت عنوان ترجمه معکوس شده ایم. در این طرح پیشرو، با همکاری ناشران و مؤسسات معتبر بین المللی، در حال انتخاب و مذاکره برای بازگرداندن آثار فاخر فارسی به زبان های دیگر هستیم.

هادیان ادامه داد: بر این باوریم که پس از هفت دهه فعالیت فرهنگی، زمان آن فرا رسیده که از حالت واردکننده صرف آثار خارجی خارج شده و به عنوان صادرکننده فرهنگ و اندیشه ایرانی-اسلامی در عرصه جهانی ظاهر شویم. خوشبختانه زیرساخت های لازم برای این تحول عظیم فراهم گردیده و در سال جاری، ان شاءالله شاهد برداشتن گام های بلند و مؤثری در این زمینه خواهیم بود. این کار، نه تنها موجب معرفی گنجینه های فرهنگی ایران به جهانیان خواهد شد، بلکه تحولی اساسی در نقش آفرینی کشور در عرصه های بین المللی نشر ایجاد خواهد کرد.

او با توضیح پروژه چاپ موزه ای کتاب های نفیس گفت: انتشارات علمی و فرهنگی در راستای حفظ و احیای گنجینه های فرهنگی ایران، گام بلند دیگری برداشته و برای نخستین بار در کشور، طرح چاپ محدود آثار موزه ای را کلید زده است. این طرح نوآورانه به آثار نفیسی اختصاص دارد که به دلیل هزینه های سنگین چاپ، تاکنون امکان انتشار نیافته و جامعه فرهنگی از دیدن آنها محروم بوده اند.

وی افزود: در این طرح ویژه، مرکز تخصصی چاپ محدود آثار موزه ای تأسیس خواهد شد که ویژگی های منحصر به فردی دارد: چاپ در تیراژ بسیار محدود (حدود 100 نسخه است و ادیشن دارد)، تنها یکبار چاپ می شود، ارزش موزه ای آثارحفظ می شود. در این مسیر ما از فناوری های پیشرفته چاپ و صحافی استفاده می کنیم که البته کمی زمان بر است. الان نمی توانم اسم ببرم از این کتاب ها ولی این نوید را می دهم که یکی از آن ها یک قرآن نفیس 600 ساله، و باقی متون ادبی ارزشمند هستند؛ که مراحل فنی پیچیده ای شامل عکاسی حرفه ای، تفکیک رنگ و چاپ ویژه را طی می کنند.

او در ادامه گفت: این کار، گام مهمی در جهت حفظ میراث مکتوب ایران و معرفی گنجینه های فرهنگی به جامعه نخبگان در جهان و همچنین ایجاد ارزش افزوده برای آثار نفیس و توسعه صنعت چاپ هنری در کشور است. انتشارات علمی و فرهنگی با بهره گیری از تجارب هفتادساله خود، متعهد به اجرای این طرح با بالاترین استانداردهای جهانی است. ان شاءالله این اقدام، زمینه ساز معرفی هرچه بهتر فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی به جهانیان خواهد بود.

هادیان در زمینه اقتصاد نشر نیز توضیحاتی داد و گفت: انتشارات علمی و فرهنگی با درک ضرورت تحول در مدل اقتصادی فعالیت های فرهنگی، توجه ویژه ای به اقتصاد فرهنگ و هنر معطوف داشته است. ما باور داریم که بدون توجه به این اصل حیاتی، تمامی اهداف و مأموریت های سازمان های فرهنگی ناتمام خواهد ماند. رویکرد جدید مدیریتی در این انتشارات، تحولی اساسی در نگرش به مقوله تولید محتوا ایجاد کرده است. در این انتشارات دیگر محتوای تولید شده فقط متن و مکتوب نیست، این محتوا می تواند فیلم، صوت یا تصویر و یا دیجیتال باشد. به همین خاطر ما مرکز تخصصی تولید محتوا را پیش بینی کرده ایم برای راه اندازی پلتفرم های تخصصی محتوایی و ایجاد واحد تولید آثار اقتباسی و بهره گیری از هنرمندان مجرب در تولیدات چندرسانه ای.

وی افزود: این تحول ساختاری که با برنامه ریزی دقیق در حال اجراست، انتشارات علمی و فرهنگی را به نهادی پیشرو در عرصه تولید محتوای فرهنگی تبدیل خواهد کرد. ما بر این باوریم که تلفیق محتوا و اقتصاد فرهنگ می تواند ضمن حفظ اصالت های فرهنگی، پویایی و استمرار فعالیت های این نهاد را تضمین نماید. ان شاءالله با اجرای این طرح ها، انتشارات علمی و فرهنگی بتواند نقش بی بدیلی در اعتلای فرهنگ ایرانی-اسلامی در عرصه های ملی و بین المللی ایفا نماید.

او در ادامه گفت: همانطور که گفتم انتشارات علمی و فرهنگی در آستانه تحولی بزرگ قرار گرفته است. در این مسیر، حضور و همراهی شما عزیزان در رسانه ها برای ما بسیار حیاتی است. ببینید، مشکل اصلی ما اینجاست که نسل جدید آنطور که باید با پیشینه و هویت این انتشارات آشنا نیست. اینجا جایی است که نقش رسانه ها پررنگ می شود. از طرفی، بسیاری از طرح های نوین ما نیاز به بازتاب رسانه ای دارد تا به جامعه مخاطب معرفی شود.

هادیان افزود: من صریحاً اعلام می کنم هر نویسنده، مترجم یا ناشر جوانی که اثر ارزشمندی دارد اما امکان چاپ آن را ندارد، می تواند به ما مراجعه کند. ما در شورای علمی، تمامی آثار دریافتی را با دقت بررسی می کنیم و به بهترین ها فرصت چاپ می دهیم. این یک تعارف نیست. ما واقعاً آماده ایم با رویکردی برادرانه و پدرانه، از چاپ آثار فاخر حمایت کنیم. نمونه اش همین پروژه چاپ محدود آثار موزه ای است که برای اولین بار در ایران اجرا می شود.