ثبت حریم مادی های اصفهان در دستور کار

مهدی طغیانی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار تسنیم در اصفهان، ضمن ابراز خرسندی از ثبت مالکیت فکری بهره برداری مادی های اصفهان به عنوان میراث ملموس ملی؛ به نقش مهم مادی ها در شکل گیری تمدن اصفهان اشاره کرد.

وی با اشاره به این نکته که حدود دوسال پیگیری منجر به این ثبت شده است، افزود: مادی های اصفهان قدمتی باستانی دارند که بنظر می رسد وجه تسمیه آنها برگرفته شده از زمان مادهاست و علاوه بر توزیع آب زاینده رود در شهر اصفهان، باعث شکل گیری محلات و حتی نامگذاری آنها شده اند.

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: درواقع مادی ها همچون شبکه مویرگی منشعب از زاینده رود هستند که علاوه بر تأمین حقابه زیست محیطی اصفهان در طول تاریخ، نقش مهمی در توزیع حقابه های کشاورزی اصفهان دارند.

وی از عدم تأمین حقابه زیست محیطی اصفهان و مادی ها انتقاد کرد، بیان کرد: خشکی مادی های اصفهان یکی از دلایل اصلی فرونشست زمین در اصفهان است و قطعا ثبت حریم مادی های اصفهان نیز در دستور کار خواهد بود.

طغیانی با اشاره به نقش شیخ بهایی در نظم دهی مادی ها و شبکه توزیع آب شهر اصفهان خاطرنشان کرد: در ادامه ثبت مالکیت فکری بهره برداری و ثبت همچنین حریم مادی های اصفهان به عنوان هدف اول، قطعا پیگیری تأمین حقابه زیست محیطی آنها  به عنوان شبکه تغذیه کننده طبیعی آب اصفهان ادامه خواهد داشت.

یادآور می شود، یکی از ویژگی های منحصر به فرد اصفهان، سیستم آبرسانی به نام «مادی ها» است. مادی ها نه تنها یک عمل مهندسی شگفت انگیز در زمان خود بودند، بلکه در توسعه کشاورزی، تأمین آب و بهبود زندگی مردم این منطقه نیز نقش مهمی ایفا کردند.مادی ها مجرای آب زیرزمینی یا کانال هایی هستند که به منظور هدایت آب از چشمه ها و منابع آبی به مزارع و مناطق سکونت گاه ها ساخته شده اند. این کانال ها به طور سنتی از سیستم های آبیاری نوین استفاده می کردند و به اهالی کمک می کردند تا منابع آب را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنند.

سابقه ساخت مادی ها به دوران باستان برمی گردد، اما در دوران صفویه، این سیستم به اوج خود رسید. مادی در لفظ فارسی قدیم به معنای مجرای آبی بوده که از رودخانه کوچکتر و از نهر بزرگتر است. این واژه در گویش اصفهانی به نهرهای فراخ و گشاده ای گفته می شود که برای آبرسانی از رودخانه زاینده رود به اطراف این شهرستان منشعب شده است. این دانش و میراث ناملموس اصفهان اشاره به شیوه بهره برداری از زاینده رود جهت مصارف کشاورزی از طریق شریان های منشعب از آن یعنی همان مادی دارد.

سابقه مادی ها به دوران باستان بازمی گردد و نشان دهنده دانش و حق آبه داری مردم این منطقه است که در اسناد تاریخی از جمله طومار شیخ بهایی نیز به آن پرداخته شده است. در زمان حاضر حدود 300 کیلومتر مادی در شهر اصفهان قابل استفاده است که مهم ترین این شریان ها، مادی نیاصرم، مادی فرشادی، مادی فدن، مادی نایج و شایج و مادی ناجوان است.

مادی نیاصرم پیشتر به عنوان یکی از طولانی ترین مادی های اصفهان به دلیل گستردگی حریم و جایگاه خاص آن، در فهرست آثار ملی ثبت شده است. دو مادی اصلی به نام های مادی نیاصرم و مادی فرشادی هر دو آن ها را می توان در چهارباغ مشاهده کرد. مادی نیاصرم در نزدیکی سی و سه پل قرار گرفته و مادی فرشادی نیز از میان مدرسه چهارباغ عبور می کند. هر کدام از مادی های اصفهان قدمتی چهارصد ساله دارند و شور و شوق زندگی را می توان در جریان آن ها مشاهده کرد. مادی نیاصرم یکی از زیباترین و خاص ترین مادی های اصفهان است که در جوار آن درختان کهنسالی وجود دارد که منظره ای منحصربه فرد را به وجود آورده است.

انتهای پیام/163