کمیسیون بانوان مشهد الگویی ملی در حوزه خانواده و زنان است

خبرگزاری تسنیم از مشهد، فاطمه سلیمی، امروز در نشست مشترک کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر مشهد با کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به خلأها و کم توجهی های تاریخی نسبت به حوزه زنان و خانواده پس از انقلاب اسلامی، اظهارداشت: با درک اهمیت این حوزه و با همدلی تمامی اعضای شورای ششم، برای نخستین بار در تاریخ مدیریت شهری کشور، کمیسیونی تخصصی با عنوان 'کمیسیون ویژه بانوان و خانواده' در شورای اسلامی شهر مشهد با رأی قاطع هر پانزده عضو شورا ایجاد شد. این اقدام به الگویی ملی برای دیگر شهرها تبدیل شده و هم اکنون در حال انتقال تجربه آن به سایر شوراها هستیم.

وی با اشاره به تمایز این کمیسیون با ساختارهای مشابه نظیر فراکسیون های مجلس افزود: برخلاف فراکسیون ها، کمیسیون بانوان شورا، در تمامی کمیسیون های تلفیق حضور دارد و موضوعات مرتبط با عمران، حمل ونقل، شهرسازی، بودجه و دیگر حوزه ها را از منظر خانواده و زنان بررسی کرده و سهمی متناسب برای این حوزه ها تعریف می کند.

سلیمی با اشاره به گفتمان نوینی که کمیسیون بانوان و خانواده وارد فضای تصمیم گیری شهری کرده است، بیان کرد: مفهوم 'تعالی زیست پذیری شهری در حوزه زن و خانواده' را مطرح کرده ایم؛ یعنی شهر باید برای زنان و خانواده ها قابل زیست باشد. در حوزه های مختلف از جمله حمل ونقل عمومی، ایمنی مسیرهای پرتردد برای بانوان، فضاهای شهری، خدمات، اشتغال و ساختارهای فرهنگی باید این رویکرد دیده شود.

وی افزود: ما تنها به نگاه فرهنگی محدود نشدیم، بلکه با رویکرد ساختارمند وارد شدیم، در چهار مسیر اصلی اقدام کردیم نخست، در حوزه بودجه ریزی، برش ویژه بانوان را برای نخستین بار در بودجه شهرداری مشهد تعریف کردیم که منجر به طراحی ردیف های خاص برای مسائل زنان و خانواده در برنامه های چهارساله شهرداری (1401 تا 1405) شد.

رئیس کمیسیون ویژه بانوان و خانواده شورای شهر مشهد ادامه داد: در سطح ساختاری نیز، بر خلاف بسیاری از شهرهای کشور که حتی فاقد واحد مشخص برای امور بانوان هستند، پیگیر ایجاد اداره کل بانوان و خانواده در شهرداری مشهد هستیم؛ این اداره کل می تواند با بهره گیری از ظرفیت مالی و اجرایی شهرداری، نقش کلیدی در رفع خلأها و تحقق عدالت جنسیتی ایفا کند.

سلیمی افزود: در مشهد به عنوان یک شهر زیارتی با محوریت بارگاه منور امام رضا (ع)، باید الزامات خاصی برای زیست زنان در محیط شهری فراهم باشد. در همین راستا، توسعه پارک های ویژه بانوان با نام مبارک 'شهربانو'، برگرفته از نام مادر امام سجاد(ع)، در سطح شهر اجرا شد. همچنین فضاهای فرهنگی با نام بانوان اهل بیت(ع) مانند حضرت معصومه، حضرت خدیجه و حضرت زینب به بهره برداری رسیدند.

وی با اشاره به تسهیل دسترسی بانوان به خدمات رایگان شهری، بیان کرد: در مناسبت های مذهبی مرتبط با بانوان اهل بیت، مترو مشهد رایگان شد. همچنین با حمایت خیرین، اتوبوس غربالگری سیار سلامت ویژه بانوان در حاشیه شهر مشهد به صورت رایگان فعال شده است.

رئیس کمیسیون ویژه بانوان و خانواده شورای شهر مشهد گفت: در حوزه نرم افزار نیز طرح هایی مانند باشگاه اجتماعی همسران مشهدی با هدف آموزش زوجین و کاهش نرخ طلاق اجرایی شده است که طی سه سال فعالیت، از میان ده هزار زوج، تنها 85 مورد منجر به طلاق شده است. همچنین طرح مشاوره ای ترنم زندگی در مساجد مناطق کم برخوردار اجرا شده و نوجوانان نیز به عنوان نسل آینده وارد فرآیند سیاست گذاری شده اند.

سلیمی افزود: در شورای اجتماعی محلات، از 2 هزار عضو، 800 نفر بانوان هستند که نقش آفرینی جدی در اداره محلات دارند. برای اولین بار نوجوانان نیز به این شوراها اضافه شده اند تا مستقیماً خواسته ها و دیدگاه های خود را مطرح کنند. این مدل مشارکتی، مشهد را در سطح ملی پیشگام ساخته است.

وی از ارتباط موثر با دیگر شهرها و شوراهای اسلامی کشور خبر داد و گفت: تجربیات کمیسیون بانوان مشهد به شوراهای شهر در شهرهایی چون زاهدان، تبریز، سردشت و دیگر مناطق کشور منتقل شده و تعامل تنگاتنگی میان بانوان شوراها برقرار است.

رئیس کمیسیون ویژه بانوان و خانواده شورای شهر مشهد در پایان، با اشاره به نگاه بین المللی دوره جدید مدیریت شهری مشهد، تصریح کرد: در قالب رویداد بین المللی رسانه ای خورشید، 100 زن خبرنگار از 7 کشور جهان به مشهد دعوت شدند و روایت های واقعی از وضعیت ایران منتشر شد؛ نخستین توییت یک خبرنگار آمریکایی این بود که "من از ایران به شما سلام می کنم؛ ایران آن چیزی نیست که می گویند".

سلیمی تأکیدکرد: در شورای ششم، نگاه به حوزه زنان ابزاری یا سیاسی نیست، بلکه از دل دغدغه های واقعی جامعه و به دور از بازی های جناحی شکل گرفته است؛ از مجلس شورای اسلامی نیز انتظار داریم که لایحه تحکیم و تعالی خانواده را به عنوان یک ظرفیت اساسی مورد توجه قرار دهند. حوزه زنان و خانواده، موضوع نیمی از جامعه است و شایسته است با نگاه ملی و فراجناحی به آن پرداخته شود.

برنامه ریزی شهری بدون آمار دقیق ممکن نیست  

مهدی ناصحی، رئیس شورای اسلامی شهر مشهد،نیز با اشاره به اهمیت آمار دقیق در بودجه ریزی کشور اظهار داشت: مبنای بودجه ریزی، آمار است و اگر آمار دقیقی وجود نداشته باشد، تدوین بودجه ای کارآمد و مبتنی بر نیازهای واقعی امکان پذیر نخواهد بود.

وی با بیان اینکه این مسئله بر تمامی فعالان حوزه برنامه ریزی و بودجه نویسی تأثیرگذار است، گفت: اطلاعات دقیقی از وضعیت شهر مشهد ارائه می دهم تا مبنایی برای برنامه ریزی های دقیق تر در آینده قرار گیرد.

ناصحی با اشاره به نتایج سرشماری سال 1395، یادآور شد: در آن سال جمعیت مشهد حدود 3.5 میلیون نفر اعلام شد، اما اکنون با توجه به نرخ رشد جمعیت، برآوردهای ما نشان می دهد که جمعیت ساکن مشهد در سال 1404 به بیش از 4.2 میلیون نفر رسیده است.

وی ادامه داد: افزون بر این، 400 هزار نفر اتباع خارجی به طور رسمی در مشهد زندگی می کنند و حدود 600 هزار نفر از اتباع غیرمجاز نیز در این شهر ساکن هستند. همچنین به طور متوسط 200 هزار زائر به صورت روزانه در مشهد حضور دارند، بدون اینکه هزینه ای برای خدمات شهری پرداخت کنند.

رئیس شورای شهر مشهد خاطرنشان کرد: علاوه بر این، حدود 200 هزار نفر از ساکنان شهرهای اقماری روزانه وارد مشهد شده و از خدمات شهری استفاده می کنند. با احتساب این آمار، جمعیت واقعی بهره بردار از امکانات مشهد به بیش از 6 میلیون نفر می رسد.

ناصحی با انتقاد از عدم تخصیص بودجه متناسب با جمعیت واقعی مشهد بیان کرد: در حالی که  خراسان رضوی باید حدود 8 درصد بودجه کشور را دریافت کند، سهم آن کمتر از 5 درصد است. این عدم توازن موجب فشار مضاعف بر مدیریت شهری مشهد شده است.

وی نسبت به نگاه تک بعدی برخی مسئولان هشدار داد و گفت: وقتی صحبت از مشهد می شود، به دلیل حساسیت و جایگاه این شهر، یک اظهار نظر می تواند بازتاب بین المللی داشته باشد. به عنوان مثال، جمله ای که بنده درباره اولویت های فرهنگی زائران بیان کردم، ظرف شش ساعت به تیتر اول بی بی سی تبدیل شد.

ناصحی تأکیدکرد: مشهد شهری فرهنگی، مذهبی و دارای بافت جمعیتی و مهاجرتی خاص است که نیازمند توجه ملی در حوزه بودجه، زیرساخت، فرهنگ و خدمات شهری است.

وی از نمایندگان مجلس و مدیران ملی خواست تا برای جبران هزینه های فرهنگی و خدماتی شهر مشهد، همکاری لازم را با مدیریت شهری داشته باشند و افزود: اگر حمایت لازم صورت نگیرد، نه تنها امکان توسعه وجود نخواهد داشت بلکه دستاوردهای موجود نیز در معرض آسیب قرار خواهند گرفت.

 قانون عفاف و حجاب همچنان در ابهام

خلیل موحدی محصل، عضو شورای اسلامی شهر مشهد نیز، با انتقاد از ضعف ساختاری و بی توجهی مجلس به مسائل فرهنگی کشور، اظهارداشت: انتظار ما این است که شأن چنین جلساتی فراتر از گزارش دهی باشد و به موضوعات اساسی و زیرساختی پرداخته شود، چراکه ممکن است این آخرین باری باشد که اعضای شورا فرصت دیدار با کمیسیون فرهنگی مجلس را پیدا می کنند.

موحدی محصل با اشاره به عملکرد ضعیف کمیسیون فرهنگی در مجلس یازدهم گفت: با وجود آنکه بیشتر نمایندگان این دوره از طیف انقلابی و همسو با گفتمان انقلاب هستند، کمیسیون فرهنگی مجلس به دلایل مختلف با بی مهری روبه رو شد، تا جایی که برای تشکیل آن، به اجبار سطح برخی نمایندگان کاهش یافت تا اعضای لازم تأمین شوند. این امر نشان دهنده بی توجهی به اهمیت موضوعات فرهنگی در میان نمایندگان است.

وی افزود: در شرایطی که کمیسیون هایی همچون صنعت، امنیت ملی و سایر کمیسیون ها با جدیت پیگیری می شوند، کمیسیون فرهنگی مظلوم واقع شده و این ضعف از کل مجلس قابل مشاهده است.

موحدی با طرح گلایه ای جدی، به سرنوشت مبهم قانون عفاف و حجاب پرداخت و بیان کرد: با وجود تدوین پنج بند اساسی در این قانون، هنوز سرنوشت آن مشخص نیست و اجرایی شدن بخش های مترقی آن در هاله ای از ابهام باقی مانده است. مجلس و کمیسیون فرهنگی عزمی برای پیگیری و عملیاتی سازی این قانون از خود نشان نداده اند.

عضو شورای شهر مشهد با اشاره به تأکیدات مکرر مقام معظم رهبری بر اصلاح ساختار بودجه، خصوصاً در حوزه فرهنگ، افزود: امسال هجدهمین سالی است که مقام معظم رهبری بر لزوم بازنگری جدی در ساختار بودجه تأکید می ورزند، اما همچنان بخش فرهنگی، با نگاه هزینه محور و بدون ارزیابی کارآمدی بودجه ها اداره می شود. بودجه های فرهنگی صرف می شوند، ولی تأثیر و بازده آن ها مشخص نیست.

وی با انتقاد از نبود سازوکار ارزیابی در تخصیص بودجه های فرهنگی، تصریح کرد: مقام معظم رهبری بارها خواستار حمایت از عناصر فرهنگی شده اند، اما در عمل، موسسات جای افراد را گرفته اند؛ موسساتی که گاه فقط در ظاهر تشکیل شده اند و سال هاست بدون اثربخشی خاص، بودجه های کلانی دریافت می کنند. مجلس نیز هیچ معیار و مکانیزم سنجشی برای میزان تأثیر این حمایت ها ندارد.

موحدی محصل همچنین با یادآوری مواضع رهبر انقلاب درباره لزوم اتحاد دنیای اسلام در برابر جریان های تروریستی، گفت:«با وجود بخشنامه رسمی در این باره و تاکیدات ایشان در 16 آذر و 7 مرداد، هیچ مصوبه ای از سوی کمیسیون فرهنگی مجلس در این باره دیده نشده و حتی یک جلسه تخصصی نیز برگزار نشده است.

وی با اشاره به ظرفیت بالای فرهنگی و اجتماعی شهر مشهد، خاطرنشان کرد: خوشبختانه تمام 15 عضو شورای شهر مشهد، قدم های مهمی در حوزه فرهنگی برداشته اند، اما جای گزارش آن در این جلسه نیست. نکته مهم اینجاست که سیاست گذاری های فرهنگی مجلس، در تضاد با خواسته های مقام معظم رهبری و نیاز واقعی جامعه قرار دارد.

موحدی در بخش دیگری از سخنان خود، به اهمیت حمایت از سرمایه های مردمی پرداخت و بیان کرد: شعار سال اگرچه به مسئله سرمایه گذاری داخلی اشاره دارد، اما متأسفانه نه صداوسیما، نه دستگاه های دولتی و نه حتی کمیسیون فرهنگی مجلس، برنامه عملیاتی برای ترویج فرهنگ حمایت از سرمایه های مردمی نداشته اند.

وی افزود: امروز باورهای عمومی همچنان به گونه ای است که سرمایه گذاری خارجی را تنها راه پیشرفت می دانند، درحالی که تجربه کشورهایی مانند ژاپن پس از جنگ جهانی دوم، نشان می دهد که می توان با تکیه بر سرمایه های داخلی و اعتماد به مردم، کشور را بازسازی کرد. کشور همسایه ترکیه نیز با وجود جذب بیش از 240 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی، دچار تورم 80 درصدی شده و این خود نشان دهنده لزوم بازنگری در نگرش فرهنگی به توسعه اقتصادی است.

عضو شورای شهر مشهد با تأکید بر اینکه کمیسیون فرهنگی مجلس باید نقش مرجعیت فرهنگی خود را به درستی ایفا کند، خطاب به نمایندگان گفت: ما از شما طلبکاریم و انتظار داریم به مسائل فرهنگی با نگاهی جدی، عمیق و عمل گرایانه پرداخته شود. اگر این فرصت ها از دست برود، معلوم نیست چه زمانی بتوانیم شاهد اصلاحی واقعی در این حوزه باشیم.

انتهای پیام/282