خطر بحران بیخ گوش حیات آب در همدان

خبرگزاری تسنیم از همدان، این استان که یکی از مراکز کشاورزی و تولیدی ایران شناخته شده، در حال حاضر با بحران بی سابقه ای در حوزه منابع آبی روبه رو است این بحران، نه تنها ناشی از کمبود منابع طبیعی است بلکه معلول سیاست ها و اقدامات نادرست مدیریتی در طول سال های متمادی و مختلف است که وضعیت را به نقطه ای رسانده که دیگر هیچ جای تردیدی برای آینده نگری و اقدام مؤثر باقی نمانده است.

کاهش فزاینده منابع آبی

رها محمودیان کارشناس محیط زیست به خبرنگار ما گفت: یکی از بارزترین مشکلات موجود در استان همدان، افت شدید سطح آب های زیرزمینی است. منابع آب زیرزمینی که تا پیش از این به عنوان منابع اصلی تأمین آب شرب و کشاورزی به شمار می رفت، اکنون با سرعتی نگران کننده در حال خشک شدن است.

وی با بیان اینکه طبق گزارش ها، میزان برداشت از منابع آبی زیرزمینی به مراتب بیشتر از تجدید آب های زیرزمینی بوده و این امر موجب افت شدید سطح آب در چاه ها، کاهش کیفیت آب و ایجاد بحران در تأمین آب شرب و کشاورزی شده است، تاکید کرد: مسئولان در طول سال ها، هیچ گونه اقدامات اساسی برای مقابله با این مشکل انجام نداده اند و همین امر وضعیت منابع آبی استان را به وضعیت بحرانی رسانده است.

مدیریت ناکارآمد و بی توجهی به راه حل های پایدار

این کارشناس محیط زیست بیان کرد: در این وضعیت بحرانی، مشکل اصلی، نه تنها کاهش بارش ها و تغییرات اقلیمی است، بلکه مدیریت نادرست و بی توجهی به راه حل های پایدار است.

محمودیان افزود: بسیاری از منابع آبی در استان همدان همچنان به طور بی رویه مصرف می شود، در حالی که می توان با مدیریت بهینه و بهره برداری صحیح از این منابع، به طور معقولی فشار بر منابع آبی کاهش داد.

وی با بیان اینکه متأسفانه، برنامه ریزی های مدیریتی در این زمینه اغلب غیرکارشناسی و سطحی بوده اند، عنوان کرد: در حال حاضر، استفاده از روش های نوین آبیاری و کشاورزی کم مصرف که در بسیاری از نقاط کشور و جهان به کار گرفته شده، در همدان به اندازه کافی رواج نیافته است.

ذخیره آبی سدهای استان 6۸ درصد است

در همین زمینه رضا اخلاص مند مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان همدان گفت: در حال حاضر ذخیره سدهای استان همدان حدود 6۸ درصد است و با اینکه این میزان نشان دهنده وضعیت نسبتاً مطلوبی در تأمین منابع آبی ضروری است اما لازم است مدیریت منابع آبی استان با دقت بیشتری انجام شود تا از بروز بحران های احتمالی در تابستان پیش رو جلوگیری گردد. یکی از بزرگ ترین معضلات در استان همدان، کشاورزی است که در بیشتر مناطق همچنان به روش های سنتی و پرمصرف آب ادامه دارد.

وی با بیان اینکه کشت های آب بر که نیاز به آبیاری فراوان دارند، بدون توجه به ظرفیت منابع آبی، در بسیاری از مناطق استان همدان در حال کشت است، بیان کرد: علی رغم وجود روش های نوین آبیاری و استفاده از کشت های مقاوم به کم آبی، این روش ها به طور گسترده در استان همدان پیاده سازی نشده اند و این نشان دهنده عدم توجه به آموزش و ارتقاء سطح آگاهی کشاورزان و بهره برداران است.

انشعاب های غیرمجاز،تهدیدی جدی برای مدیریت بهینه مصرف آب در همدان 

در همین راستا فرهاد بختیاری فر مدیرعامل آب و فاضلاب استان همدان نیز گفت: انشعاب های غیرمجاز آب یکی از عوامل اصلی در تشدید تنش های آبی به شمار می آید. این انشعاب ها علاوه بر ایجاد مشکلات در شبکه توزیع آب، موجب هدر رفت قابل توجهی از منابع آبی نیز می شوند.

وی افزود: شناسایی و برخورد با انشعاب های غیرمجاز یکی از اقدامات ضروری برای پیشگیری از بروز بحران های آبی در تابستان است چرا که انشعاب های غیرمجاز علاوه بر اینکه حقوق مشترکان قانونمند را تضییع می کند، عمر مفید شبکه توزیع آب را کاهش می دهد و فشار مضاعفی به سیستم های آبی وارد می کند.

هدر رفت آب و مشکلات خدمات رسانی به مشترکان

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان همدان همچنین تاکید کرد: انشعاب های غیرمجاز آب تنها منجر به کاهش منابع آبی نمی شود، بلکه بر کیفیت خدمات رسانی به مشترکین نیز تأثیر منفی دارد به طوریکه این انشعاب ها به دلیل استفاده غیر اصولی از شبکه توزیع، مشکلات جدی در ارائه خدمات به مشترکین ایجاد می کنند. با توجه به افزایش تقاضای آب در فصل تابستان و کاهش بارش ها، این گونه سوءاستفاده ها باعث می شود که توزیع عادلانه آب در جامعه با مشکلاتی مواجه گردد.

وی تاکید کرد: عملیات شناسایی و حذف انشعاب های غیرمجاز با هدف کمک به ذخیره سازی منابع آبی و جلوگیری از هدر رفت آن ها انجام می شود که در همین راستا در سال گذشته چهار هزار و 266 فقره انشعاب غیرمجاز آب در شناسایی و 2 هزار و 361 مورد از این انشعاب ها مسدود و یک هزار و 905 مورد نیز جمع آوری شدند.

فرسودگی شبکه توزیع و چالش های پیش رو

بختیاری فر با بیان اینکه فرسودگی شبکه توزیع آب نیز یکی دیگر از معضلاتی است که در کنار انشعاب های غیرمجاز، مشکلات جدی برای تأمین آب شرب ایجاد می کند، گفت: این شبکه ها که به دلیل قدمت زیاد دچار آسیب های متعددی شده اند، قادر به انتقال بهینه آب نبوده و موجب نشتی و هدر رفت بیشتر منابع آبی می شوند.

وی افزود: بیشترین تعداد انشعاب های غیرمجاز در بخش خانگی شناسایی شده است که این موضوع نیازمند توجه جدی و اقدامات موثر برای جلوگیری از تکرار آن در آینده است.

لزوم همکاری عمومی در حل بحران آبی

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان همدان همچنین تاکید کرد: با توجه به افزایش فشار بر منابع آبی و آسیب های جدی که به علت انشعاب های غیرمجاز و فرسودگی شبکه توزیع به وجود می آید، لازم است که مردم در رفع این بحران همکاری کنند. مدیریت صحیح مصرف آب و جلوگیری از سوءاستفاده از شبکه های آب رسانی می تواند نقش مهمی در کاهش مشکلات آبی و تأمین منابع برای همه مشترکین ایفا کند.

بی توجهی به حفاظت از منابع طبیعی

اسفندیار خزایی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری استان همدان نیز در این خصوص گفت: در کنار مشکلات مصرف بی رویه آب، مسئله دیگر، عدم توجه کافی به حفاظت از منابع طبیعی است.

وی در گفت و گو با تسنیم افزود: در حالی که می توان با استفاده از سیاست های جامع و قوانین سختگیرانه، از برداشت بی رویه آب و تخریب منابع طبیعی جلوگیری کرد، بی توجهی به این مسائل موجب بروز مشکلات بزرگ تری در آینده خواهد شد، به طور مثال، هیچ گونه اقدامات جدی برای جلوگیری از آلودگی منابع آب و مدیریت پساب ها صورت نگرفته است و این مسئله می تواند در بلندمدت کیفیت منابع آبی را به شدت کاهش دهد.

وی با اشاره به اینکه اگر روند فعلی ادامه یابد، در آینده ای نه چندان دور، استان همدان با بحران های عظیم زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی مواجه خواهد شد، تاکید کرد: افت سطح آب های زیرزمینی، کاهش میزان آب قابل دسترس و مشکلات فراوان در تأمین آب شرب و کشاورزی، استان را به یک منطقه غیرقابل سکونت تبدیل خواهد کرد.

مدیریت مصرف  آب در همدان باید به یک اولویت دو فوریتی جدی تبدیل شود

به گزارش تسنیم، اگر اقدامات اساسی و اصلاحات مدیریتی در حوزه آب صورت نگیرد، آینده استان همدان با چالش های جدی مواجه خواهد شد.

با نزدیک شدن به فصل تابستان به دلیل کاهش بارش ها، افزایش مصرف آب و تغییرات اقلیمی استان تشدید شده و مشکل تامین منابع آبی نه تنها به کاهش منابع آب شرب منجر می شود، بلکه کشاورزی، صنعت و حتی گردشگری را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

این وضعیت نه تنها زندگی روزمره را دشوارتر می کند، بلکه تهدیدی جدی برای سلامت عمومی و امنیت غذایی محسوب می شود.

بر همین اساس با وجود تلاش های صورت گرفته در مدیریت و ترویج مصرف بهینه آب، هنوز هم استان همدان نیاز به اقدامات جدی تری برای مقابله با بحران آب به ویژه در آستانه فصل تابستان را دارد. بنابراین باید تلاش کرد تا در سطح فردی و جمعی، آگاهی مردم نسبت به مدیریت مصرف آب افزایش یابد تا بتوان از تاثیرات منفی آن در فصول گرم سال کاست.

انتهای پیام/