گلستان در سایه توسعه نامتوازن؛ از پیشتازی امنیت غذایی تا غفلت زیرساخت

به گزارش خبرنگار مهر، علیرضا نورانی، عصر پنجشنبه در شورای برنامه ریزی و توسعه استان گلستان با اشاره به شرایط اقتصادی این استان در پهنه جنوب شرقی خزر، گفت: استان گلستان با وجود جمعیت دو میلیون نفری، تنها 1.23 درصد از جمعیت کشور را دارد، اما سهم آن از تولید ناخالص داخلی تنها 0.12 درصد است؛ در حالی که در تولید محصولات استراتژیک کشاورزی، جز پنج استان نخست کشور هستیم.

وی افزود: پیش از تبدیل شدن گلستان به استان، از بسیاری زیرساخت ها محروم بودیم؛ فرودگاه، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه گلستان، نیروگاه هزار مگاواتی و گازرسانی به روستاها وجود نداشت. اما امروز با برکت نظام جمهوری اسلامی، بیش از 970 روستا گازرسانی شده اند، 6 هزار و 800 کلاس درس ساخته شده و زیرساخت های بخش کشاورزی نظیر زهکشی و پرورش میگو توسعه یافته است.

نورانی در عین حال نسبت به آسیب های جدی زیست محیطی و عقب ماندگی های اقتصادی هشدار داد و گفت: برداشت اضافه از آب های زیرزمینی، خشک شدن تالاب های بین المللی، کاهش 20 درصدی اراضی مرغوب، پدیده ریزگرد در شمال کشور و افول صنایع سنتی مانند فرش ترکمن و کارخانه های پنبه، بخشی از پیامدهای توسعه ناپایدار در استان بوده اند.

وی با اشاره به عملکرد نامتوازن در تخصیص منابع افزود: در حالی که استان های مرزی سهم زیادی در امنیت غذایی کشور دارند، اما تنها 6.8 درصد از مانده تسهیلات بانکی به استان هایی مانند گلستان، سیستان و بلوچستان، کردستان و خراسان های شمالی و جنوبی اختصاص یافته؛ این در حالی است که 59 درصد از این منابع در تهران متمرکز شده است.

نورانی تأکید کرد: نمی توان از یک استاندار یا مسئول استانی توقع معجزه داشت، وقتی منابع و ابزار کافی در اختیار ندارند. اگر بخواهیم به سمت تمرکززدایی حرکت کنیم، باید توزیع منابع نیز عادلانه شود.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گلستان در ادامه گفت: در ساختار اقتصادی، کشاورزی استان گلستان در رتبه 14 و صنعت در رتبه 45 کشور قرار دارد. با اینکه اشتغال استان عمدتاً بر کشاورزی متمرکز است، اما ارزش افزوده این بخش بسیار پایین است؛ در حالی که بخش صنعت، علی رغم پایداری بیشتر اشتغال و جذب سرمایه، رشد کافی نداشته است.

وی خاطرنشان کرد: میانگین بهره وری منابع آبی در استان نیز پایین تر از کشور است؛ سرانه پتانسیل آبی گلستان 12 متر مکعب در هکتار در مقابل هزار و 600 متر مکعب در کشور است. در سامانه های نوین آبیاری، فقط 22 درصد اراضی استان تحت پوشش هستند، در حالی که میانگین کشوری 37 درصد است.

نورانی اظهار کرد: طرح ملی سازگاری با کم آبی باید با جدیت در گلستان اجرا شود. همچنین توسعه ترانزیت، اقتصاد دریا محور و بهره گیری از ظرفیت های استان های مرزی باید در دستور کار قرار گیرد. از مجلس و دولت انتظار داریم با تصویب قانونی جامع تحت عنوان طرح ارتقا توان اقتصادی استان ها به این مناطق توجه ویژه شود.