از انرژی تا لجستیک؛ توافقات جدید در شراکت راهبردی باکو و پکن

خبرگزاری تسنیم، سفر رسمی الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان به جمهوری خلق چین (22-24 آوریل) و دیدار وی با شی جین پینگ، رئیس جمهور این کشور، نقطه عطفی در تحکیم مشارکت دوجانبه بود که با امضای توافقنامه برقراری «مشارکت جامع راهبردی» به اوج خود رسید. این سفر در مقطع زمانی حساسی انجام شد که تشدید جنگ تجاری میان چین و آمریکا، پکن را به جستجوی مسیرهای ترانزیتی و مقاصد صادراتی جایگزین سوق داده است.

نقش آذربایجان به عنوان یک مرکز ترانزیتی کارآمد میان چین، آسیای مرکزی و اروپا، این کشور را در موقعیتی ممتاز برای ایجاد مشارکت با تقریباً تمام کشورهای منطقه قرار داده است.

باکو به طور همزمان در ابتکار «کمربند و راه» به رهبری چین و همچنین پروژه «کریدور میانی» (که مورد توجه اتحادیه اروپا نیز هست) نقش فعالی ایفا می کند که نشان دهنده عمق روابط رو به رشد این کشور هم با پکن و هم با بروکسل است.

سیاست خارجی چندوجهی آذربایجان که بر توسعه زیرساخت های تجاری تمرکز دارد، جایگاه بین المللی این کشور را در بحبوحه تغییرات ژئوپلیتیکی ناشی از جنگ اوکراین و بحران انرژی، تقویت کرده است.

رشد 20.7 درصدی حجم تجارت میان آذربایجان و چین در سال 2024 (رسیدن به 3.744 میلیارد دلار و تبدیل چین به چهارمین شریک تجاری باکو) نیز اهمیت و به موقع بودن ارتقای روابط به سطح مشارکت جامع راهبردی را نشان می دهد.

این مشارکت سطح بالا، شامل توافقات جدیدی در بخش های کلیدی صنعتی از جمله نفت و گاز، انرژی های تجدیدپذیر، پتروشیمی، متالورژی، معدن، نساجی، خودروسازی، مصالح ساختمانی، داروسازی و صنایع غذایی می شود.

قراردادهای مهمی نیز در حوزه انرژی های نو به امضا رسید که بر سرمایه گذاری چین در احداث نیروگاه های خورشیدی و بادی و سیستم های ذخیره انرژی در آذربایجان تأکید دارد (از جمله سرمایه گذاری شرکت یونیورسال انرژی چین در نیروگاه 100 مگاواتی خورشیدی قوبوستان).

حمل ونقل و لجستیک؛ ستون فقرات روابط

همکاری در حوزه حمل ونقل و لجستیک، جزء لاینفک روابط دو کشور آذربایجان و چین باقی مانده است.

الهام علی اف ضمن تمجید از این همکاری، به تعهد آذربایجان برای افزایش ظرفیت کریدور میانی اشاره کرد؛ مسیری که با دور زدن روسیه، راهی جایگزین و کوتاه تر برای اتصال چین و اروپا فراهم می کند. (پیش بینی شرکت های کشتیرانی آذربایجان و قزاقستان رسیدن حجم حمل کانتینر در این کریدور به 96 هزار TEU در سال 2025 است).

این مشارکت برای هر دو طرف منافع قابل توجهی دارد. چین از طریق آذربایجان به یک مسیر ترانزیتی مطمئن و کارآمد برای پیشبرد استراتژی اقتصادی اوراسیایی خود دست می یابد. در مقابل، آذربایجان نیز با جذب سرمایه گذاری و فناوری چین، به تنوع بخشی اقتصاد غیرنفتی خود سرعت بخشیده و نقش خود را در زنجیره های تأمین جهانی تقویت می کند.

جمهوری آذربایجان در سال های اخیر منابع عظیمی را صرف نوسازی و توسعه زیرساخت های تجاری خود (شامل شبکه های ریلی و جاده ای) کرده و با بهینه سازی فرآیندهای گمرکی، راه اندازی پلتفرم های دیجیتال ردیابی کالا و به ویژه توسعه گسترده بندر بین المللی آلات در نزدیکی باکو، خود را به عنوان یک هاب تجاری مدرن و کارآمد در اوراسیا مطرح کرده است.

آغاز فاز دوم توسعه بندر آلات با هدف رساندن ظرفیت سالانه آن به 25 میلیون تن و همچنین اقدام استراتژیک اخیر برای ادغام شرکت مدیریت بندر با شرکت راه آهن آذربایجان (با هدف بهینه سازی حمل ونقل ترکیبی و جذب سرمایه گذاری)، گواه روشنی بر عزم باکو در این زمینه است.

چشم انداز روشن همکاری و پیامدهای منطقه ای

مشارکت جامع راهبردی جدید میان آذربایجان و چین، زمینه ساز بهره مندی متقابل اقتصادی در میان مدت و بلندمدت و بستری برای همکاری های آتی است.

برای آذربایجان، چین با توجه به منابع مالی و فناوری خود، شریکی جذاب محسوب می شود و تعمیق روابط با پکن، جاه طلبی باکو برای رهبری روندهای اتصال منطقه ای را نشان می دهد.

برای چین نیز، این مشارکت به معنای تحکیم نفوذ در قفقاز جنوبی و تضمین دسترسی به تنها مسیر زمینی به اروپا است که روسیه را دور می زند. بدون شک، مسکو نظاره گر دقیق گسترش ردپای پکن در این منطقه خواهد بود، چرا که پکن فعالانه در حال ایجاد مشارکت های جدید برای یافتن مسیرهای تجاری و منابع انرژی جایگزین میان شرق و غرب است.

انتهای پیام/