جنگ تحمیلی در «قول مردونه» بخشی از زندگی است

دهه شصت ایران همواره جایگاه ویژه ای در روایت های فرهنگی و هنری داشته است؛ دوره ای سرشار از سختی، اما آکنده از نجابت، همدلی و انسانیت. سینما و تلویزیون بارها به این دهه بازگشته اند و تلاش کرده اند تصویری زنده از آن روزگار ترسیم کنند. در این میان، زبان طنز ابزاری مؤثر برای بازآفرینی خاطرات آن سال ها بوده است. سریال «قول مردونه» نیز با نگاهی متفاوت و انسانی، این مسیر را برگزیده است. 

«قول مردونه» کوشیده با وفاداری به اصالت های فرهنگی و اجتماعی دهه شصت، از کلیشه ها و شعارزدگی فاصله بگیرد. بازسازی دقیق فضاها، طراحی لباس، انتخاب بازیگران و بهره گیری از نگاهی انسانی به دفاع مقدس، از ویژگی های برجسته این اثر است. در این سریال، طنز به ابزاری برای حفظ کرامت و شادی در دل سختی ها بدل شده است. گفت وگو با کارگردان و عوامل نشان می دهد که این تلاش ها بی شک از سر دغدغه و عشق به آن نسل صورت گرفته است.

در گفت وگوی زیر که با قربانعلی طاهرفر کارگردان «قول مردونه» انجام شده از دغدغه ها، چالش ها و آرمان های پشت این پروژه بیشتر سخن گفته می شود. از سختی های بازسازی فضای دهه شصت گرفته تا رقابت با تولیدات محبوب نوروزی، همگی از زبان دست اندرکاران شرح داده شده اند. آنچه بیش از همه در این روایت برجسته است، تلاش برای احیای ارزش های انسانی و شریف در قالب یک کمدی دلنشین است. نگاهی که ضمن احترام به گذشته، برای امروز نیز حرفی برای گفتن دارد.

ایکنا -  دهه شصت همواره یکی از دوره های پررنگ در روایت های سینمایی و تلویزیونی بوده است. بسیاری از آثار با زبان طنز به آن پرداخته اند. شما نیز در سریال «قول مردونه» رویکرد طنز را برگزیده اید. لطفاً از ایده اولیه ساخت این اثر بگویید.

حقیقت این است که سال ها دغدغه پرداختن به دهه شصت را داشتم. دوره ای که با وجود سختی های فراوان، لبریز از انسانیت، نجابت و همدلی بود. با تغییر سلیقه مخاطبان، به ویژه با حضور پلتفرم های متعدد و موج فیلم های کمدی، کار در این حوزه سخت تر شده است. امروزه بسیاری از آثار کمدی با شوخی های سطحی یا بهره گیری از عناصر نازل سعی در جذب مخاطب دارند اما از ابتدا بنا را بر این گذاشتم که «قول مردونه» یک کمدی شریف باشد؛ کمدی ای که ضمن ایجاد لبخند، کرامت انسانی و شأن مخاطب را حفظ کند. بی شک نمی توانم قضاوت کنم که تا چه اندازه موفق بوده ایم، اما تمام تلاش تیم تولید این بود که به یک استاندارد انسانی و هنری دست یابیم.

ایکنا-  با توجه به دشواری های بازسازی دهه شصت، قطعاً فضاسازی مناسبی نیاز بود. در این باره بیشتر توضیح دهید.

بازسازی فضای دهه شصت یکی از سخت ترین چالش های تولید بود. لوکیشن های امروزی تهران تغییر کرده اند و بسیاری از نشانه های آن سال ها از بین رفته است. ما اگر نمی خواستیم به لوکیشن های تکراری چون شهرک سینمایی غزالی اکتفا کنیم، ناچار بودیم جست وجوی گسترده ای در سطح شهر انجام دهیم. بعضی اوقات برای پیدا کردن یک کوچه یا خانه با بافت دهه شصتی، ساعت ها زمان صرف می کردیم. علاوه بر این، طراحی لباس، وسایل صحنه، حتی انتخاب رنگ آمیزی ها، همه باید دقیق و حساب شده انجام می شد تا کمترین میزان خطای تاریخی را داشته باشیم. این سختی ها را پذیرفتیم، چرا که بازتاب روحیه نجیب و مقاوم مردم آن دوره برایمان اهمیت ویژه ای داشت.

ایکنا - با گسترش تولیدات شبکه نمایش خانگی، انتخاب بازیگران برای سریال های تلویزیونی دشوارتر شده است. درباره انتخاب بازیگران «قول مردونه» چه فرایندی طی شد؟

بله، این مسئله یکی از مشکلات امروز تلویزیون است. حجم بالای تولیدات پلتفرمی و سینمایی باعث شده که بسیاری از بازیگران درگیر پروژه های مختلف شوند و در نتیجه ترکیب بازیگران تلویزیون محدودتر شود. با این حال، خوشبختانه حضور تهیه کننده باسابقه ای چون آقای محمدی، کمک بزرگی به ما کرد. با اعتبار حرفه ای ایشان، توانستیم اغلب بازیگران مدنظرمان را جذب کنیم. انتخاب بازیگران با وسواس زیادی همراه بود؛ ترکیبی از چهره های شناخته شده و بازیگران جوان که بتوانند حس و حال دهه شصت را باورپذیر ارائه دهند. در مواردی حتی بازیگرانی را انتخاب کردیم که پیش تر کمتر در نقش های طنز ظاهر شده بودند، اما در این پروژه خوش درخشیدند.

ایکنا - سریال شما همزمان با نوروز و پخش سریال های پرمخاطبی همچون «پایتخت» به روی آنتن رفت. این همزمانی چه تأثیری بر جذب مخاطب داشت؟

طبیعی است که رقابت با سریالی چون «پایتخت» کار دشواری باشد. «پایتخت» سال هاست در ذهن مخاطب جایگاه ویژه ای دارد. از سوی دیگر، اختلالاتی نظیر تغییرات در جدول پخش یا هم زمانی با مسابقات فوتبال باعث شد که بخشی از مخاطبان احتمالی را از دست بدهیم. ولیکن بازخوردهایی که به دست ما رسید، چه از سوی مردم و چه از سوی منتقدان، نشان از رضایت بالای مخاطبانی داشت که سریال را دنبال کردند. معتقدم در بازپخش ها، فرصت بیشتری برای دیده شدن و جذب طیف گسترده تری از مخاطبان خواهیم داشت.

ایکنا - نگاهی که شما به دفاع مقدس و فضای دهه شصت دارید، با نگاه کلیشه ای یا ناصحانه ای که گاه در آثار مشابه دیده می شود، متفاوت است. در این باره کمی بیشتر توضیح دهید.

برای من، دهه شصت تنها سال های جنگ نبود؛ بلکه سال های زندگی، امید، شیرینی و تلخی های توأمان بود. مردم، در عین تحمل سختی های بی شمار، همچنان به زندگی لبخند می زدند. در «قول مردونه» سعی کردیم جنگ را نه یک پدیده دورافتاده، بلکه بخشی از زندگی روزمره مردم نشان دهیم؛ بی آنکه به شعارزدگی یا تقدس گرایی افراطی بیفتیم. جنگ در زندگی مردم جاری بود، اما شادی، محبت، و انسانیت هم همزمان جاری بود. این نگاه انسانی به دفاع مقدس، به باور من، شایسته ترین ادای احترام به آن نسل است.

متأسفانه امروز گاهی با آثاری مواجه می شویم که صرفاً برای تکمیل آرشیو تولید می شوند؛ آثاری که ارتباطی واقعی با روح زمانه ندارند. ما در این سریال تلاش کردیم به اصالت زندگی آن روزها وفادار بمانیم.

ایکنا - در پایان اگر نکته یا سخن پایانی دارید، بفرمایید.

ساخت «قول مردونه» برای ما فراتر از یک پروژه تلویزیونی بود؛ تلاشی برای احیای یک سبک کمدی انسانی و شریف که در هیاهوی امروز کمتر مجال بروز یافته است. این سریال، ادای دینی است به خاطرات نسل هایی که با تمام وجود زیستند، جنگیدند، لبخند زدند و امید را زنده نگه داشتند. اگر این اثر توانسته باشد حتی ذره ای از آن نجابت و پاکی را به مخاطب منتقل کند، خود را موفق می دانم. در پایان، از تمام همکاران عزیزم که با عشق و دلسوزی در این مسیر سخت همراه شدند، صمیمانه سپاسگزارم.

گفت وگو از داوود کنشلو

انتهای پیام