تغییر اقلیم در زاگرس؛ واقعیت یا هشدار؟

خبرگزاری تسنیم از کرج، پدرام عطارد امروز در پنل تخصصی تغییر اقلیم و پدیده های نوظهور که در راستای همایش بین المللی مدیریت پایدار جنگل های زاگرس در دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران برگزار شد، در پاسخ به این سوال که آیا واقعا در زاگرس تغییر اقلیم اتفاق افتاده است؟ گفت: ما در کشوری زندگی می کنیم که طبق آمار روز گذشته، 86 میلیون و 200 هزار نفر جمعیت دارد.

وی ایران را حائز رتبه هفدهم کشورهای پرجمعیت جهان دانست و ادامه داد: میانگین جمعیت کشورهای همسایه ایران 60 میلیون نفر است، یعنی ایران بیش از 20 میلیون نفر بیشتر از آن ها جمعیت دارد. کشور ما همچنین از نظر مساحت، رتبه هجدهم دنیا را به خود اختصاص داده است، درحالی که میانگین مساحت کشورهای همسایه ایران تقریبا 50 میلیون هکتار و مساحت کشور ما حدود سه برابر آن هاست.

دبیر علمی این نشست عنوان کرد: ایران از نظر بارندگی در خوش بینانه ترین وضعیت، به طور میانگین سالانه حدود 250 میلی متر بارندگی دارد و از این نظر رتبه 163 دنیا را به خود اختصاص داده، درحالی که میانگین بارندگی کشورهای همسایه حدود 400 میلی متر است. ایران با حدود 12 میلیون هکتار پوشش جنگلی، در زمره کشورهای با سطح پایین پوشش جنگلی قرار دارد و کشورهای همسایه نیز همین شرایط را دارند.

تشدید پدیده گرمایش جهانی

عطارد با بیان اینکه به جز ترکیه با حدود 27 درصد پوشش جنگلی و آذربایجان با 12 درصد، سطح پوشش جنگلی سایر کشورها کمتر از 10 درصد است، تغییر اقلیم را به معنی تغییر رفتار یک منطقه نسبت به انتظاری که از آن داریم دانست و اذعان کرد: اگر این تغییرات این روند را نشان دهد، یعنی تغییر اقلیم اتفاق افتاده و این امر ناشی از پدیده گرمایش جهانی بوده که در حال حاضر تشدید شده است.

وی خاطرنشان کرد: چارچوب کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل، تغییرات اقلیمی را نتیجه فعالیت های مستقیم و غیرمستقیم انسانی می داند که منجر به تغییر در ترکیب اتمسفر جهانی می شود، اظهار کرد: بر اساس آخرین گزارش ها، در 30 سال اخیر، دمای کره زمین تقریبا 0.7 درجه افزایش یافته و طی 50 سال اخیر یعنی از سال 1970 تاکنون ما گرم ترین نیم قرن را از دو هزار سال پیش تاکنون تجربه کرده ایم.

دبیر علمی این نشست با اشاره به بالا بودن سرعت گرمایش در سطح جهانی طی این 50 سال عنوان کرد: در کشور حدود 400 ایستگاه هواشناسی وجود دارد اما تنها حدود 110 تا 115 ایستگاه دارای داده های معتبر 30 ساله هستند. تحلیل این داده ها در بازه زمانی سال های 1366 تا 1396 نشان می دهد که دمای کشور به طور میانگین 1.3 درجه سانتی گراد افزایش یافته که حدود دو برابر متوسط جهانی است.

کاهش 45 میلی متری بارش سالانه در کشور

عطارد اضافه کرد: در همین دوره، میانگین بارش سالانه کشور 45 میلی متر کاهش داشته و سرعت باد نیز به طور متوسط 1.2 متر بر ثانیه افزایش یافته است. بررسی داده های ایستگاه های هواشناسی کشور نشان می دهد که تقریبا تمام کشور به صورت یکنواخت در حال گرم شدن است. از میان حدود 110 ایستگاه هواشناسی، در بیش از 70 ایستگاه یعنی حدود 60 درصد آن ها روند افزایش دما معنادار بوده است.

وی با بیان اینکه معناداری روندها در ایستگاه ها بدین معناست که تغییر اقلیم به صورت جدی در کشور اتفاق افتاده و در حال رخ دادن است، خاطرنشان کرد: مساحت استان های زاگرسی کشور حدود 50 میلیون هکتار است که یک سوم کل مساحت ایران را تشکیل می دهد. در سال 1401 نسبت به سال 1367، دمای هوا در استان های زاگرسی به طور متوسط 2.2 درجه سانتی گراد افزایش یافته است.

دبیر علمی این نشست با اشاره به اینکه طی همچنین میانگین بارش سالانه حدود 170 میلی متر کاهش و سرعت باد نیز به طور میانگین 0.4 متر بر ثانیه افزایش یافته است، مطرح کرد: در بازه زمانی سال 1988 تا 1392، دمای هوای حدود 25 درصد از منطقه زاگرس حداکثر 13 درجه بوده اما از سال 2018 تا 2022 این میزان به هشت درصد رسید که این آمار نشان می دهد زاگرس در حال گرم شدن است.

انتهای پیام/