نمایش تلاش برای کسب روزی حلال و حقوق خانواده دغدغه تولیدات نمایشی باشد + صوت

خانواده و اهمیت پرداختن به آن در هنر و ادبیات، امری کاملاً آشکار است که مدیران و برنامه سازان روی آن بحث دارند. در این میان عده ای معتقدند فیلم و سریال های نمایشی قادرند در این رابطه الگوسازی داشته باشند اما در مقابل عده ای معتقدند برنامه سازی نمایشی صرفاً اقدامی در جهت سرگرمی است.

هیچ یک از دو دیدگاه فوق به تنهایی صحیح نیست زیرا نگاه ناصحانه در تولیدات نمایشی  نمی تواند برای مخاطب جذابیت داشته باشد و مسبب دوری تماشاگر به ویژه نسل جوان خواهد شد. در مقابل نگاه سرگرمی به آثاری که خانواده را محور قرار می دهند اتفاقات ناخوشایندی را باعث خواهد شد.

در مجموع باید برای برنامه سازی در حوزه خانواده گروهی خبره و آشنا به سینما و خانواده سیاست گذاری های لازم را انجام دهند تا بتوان آثار نمایشی را در خدمت فرهنگی خانواده قرار داد. 

از این منظر بر آن شدیم که در خبرگزاری ایکنا به بررسی سیر این رویکرد و دلایل بروز و تداوم آن در تولیدات سینمایی و شبکه خانگی از دید کارشناسان مختلف بپردازیم.

گفت وگوی ایکنا با سید امیر سیدزاده؛ تهیه کننده سینما و تلویزیون در این زمینه را با هم می خوانیم.

ایکنا – اینکه برنامه سازی برای خانواده در سینما و تلویزیون جز واجبات است امری واضح و عیان است که همه روی آن اتفاق نظر دارند اما می خواهیم از این زاویه به بحث ورود کنیم که تولید فیلم و سریال در سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی به چه نحو باشد که خانواده مخاطب تولیدات مربوطه شود؟

خانواده مهم ترین نهاد تربیتی است و در آن آدم ها؛ آداب اخلاقی، زیستی و انسانی را می آموزند. در ادامه مسیر، افراد با ورود به مدرسه و جامعه دیگر نکات را درک می کنند. در چنین شرایطی این پرسش پیش می آید آثار تولیدی در سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی باید بر چه محورهایی استوار باشد که شاهد تأثیرگذاری آن باشیم.

برای ساخت تولیداتی که در آن ها خانواده محور است باید چند محور مدنظر قرار گیرد که به اختصار به چند نمونه آن اشاره می کنیم. اصلی ترین فاکتور این است که در تولیدات نمایشی حتماً باید احترام پدر و مادر حفظ شود. خداوند در قرآن کریم می فرمایند؛ «وَ قَضی رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَ بالْوالِدَیْنِ إِحْساناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا کَرِیماً»، «و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید! و به پدر و مادر نیکی کنید! هرگاه یکی از آن دو، یا هر دوی آن ها، نزد تو به سن پیری رسند، کمترین اهانتی به آن ها روا مدار! و بر آن ها فریاد مزن! و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آن ها بگو!». این فرمان الهی نشان از اهمیت احترام به پدر و مادر دارد. در فیلم ها و سریال ها، روابط والدین باید به نحوی باشد که این موضوع مورد خدشه وارد نشود البته در کنار توجه به خانواده احترام فرزندان نیز باید محفوظ بماند. این اتفاق اگر رقم خورد خانواده مطلوب تصویر خواهد شد. ممکن است این سوال پیش بیاید در برخی از آثار نیاز است تا مشکلات و مسائلی که در خانواده ها وجود دارد به تصویر کشیده شود تا جامعه نسبت به آن هوشیار باشد. این کلامی صحیح است اما این خواسته می تواند به گونه ای در آثار به نمایش درآید که حرمت ها حفظ شود.

مطلب بعد به آموزش در خانواده برمی گردد. خانواده است که به فرزندان آموزش می دهد نسبت به جامعه مسولیت پذیر باشند. اگر فرزندان در خانواده توسط پدر و مادر به شکلی صحیح آموزش داده شوند، درک خواهند کرد نسبت به آلامی که پیرامون خود می بینند بی تفاوت نباشند. این اتفاق اگر در خانواده ها رخ دهید انسان ها تربیت خواهند شد تا نسبت به جامعه خود مسئولیت پذیر باشند. این موضوع ویژگی دیگری است که برای تولیدات خانوادگی به شدت مورد نیاز است.

تأکید دیگری که در تولیداتی نمایشی باید مورد نظر باشد پرهیز از خشونت است. خانواده به ویژه جوانان اگر در آثار نمایشی خشونت را در خانواده ببینند آن را به جامعه تعمیم خواهند داد. من تأثیرات مخرب خشونت را در برنامه های نمایشی به وضوح دیده ام. در بسیاری از پرونده های قضایی که بنده پیگیر آن هستم به این نکته رسیده ام بسیاری از خشونت هایی که در جامعه رخ می دهد تحت تأثیر برنامه های نمایشی است که ساخته می شود. نکته دیگری که در تولیدات خانوادگی حتماً باید مورد توجه قرار گیرد ارائه راهکار و زیست صحیح است. این امر نیز از طریق روزی حلال به دست می آید. اعضای خانواده باید به این درک برسند که حفظ حق و حقوق در خانواده در حقیقت پایبندی به روزی حلال است که حتماً باید مورد توجه قرار گیرد. حفظ حقوق و پایبندی به روزی حلال اشکال مختلف دارد که باید آموزش داد شود حتی معتقدم پایبندی به قوانین رانندگی یکی از بایدهای جدی است که تأثیرات آن در خانواده می تواند چشمگیر باشد.

شاخصه هایی دیگری در برنامه سازی برای خانواده وجود دارد که آن ها را ترغیب می کند به تماشای کارهای نمایشی بنشینند که بیان آن در این بحث نمی گنجد ولی همین اندازه بگویم موضوعاتی که رعایت آن ها، برای زیست درست نیاز است متأسفانه در فیلم ها و سریال ها کمتر دیده می شود. این معضل به شکل جدی در شبکه نمایش خانگی وجود دارد.

ایکنا – نقدی که بیان کردید شبکه نمایش خانگی را مورد خطاب داشت. آیا سینما و تلویزیون را از این ضعف ها بری می دانید که از آن ها نام نبردید؟

مشکلاتی که از آن ها نام بردم به اشکال دیگری در سینما و تلویزیون مشاهده می شود. در رسانه ملی به واسطه برنامه های کم مخاطب متأسفانه تماشاگر آنگونه که باید با تولیدات همراه نیست درحالی که تا دو یا سه دهه پیش، خانواده بیشتر وقت خود را برای سرگرمی با رسانه ملی سپری می کرد. می خواهم از فیلمی با عنوان «ماه منیر» نام برم که فاطمه گودرزی در آن بازی می کرد. این فیلم سینمایی روایتگر زندگی خانواده ای است که اعضای آن، رفتار متفاوتی با یکدیگر داشتند. در این خانواده افرادی وجود داشتند که رفتارشان همسو با سبک زندگی ایرانی اسلامی بود و در مقابل افرادی دیگری نیز بودند که کاملاً رفتاری متفاوت داشتند اما در نهایت نتیجه رفتار هر فردی را در زندگی اش مشاهده می کردیم. این فیلم، اثری تأثیرگذار بود اما متأسفانه دیگر کمتر چنین کارهای روانه آنتن سیما می شود.

var player = videojs('player_434679_3847228',{ techOrder: [ "html5" , "flash"],poster:'',width:400,height:300}); videojs.addLanguage('en', {"No compatible source was found for this media.": "مشاهده ی ویدیو نیاز به پشتیبانی مرورگر از codec h264 یا نصب فلش پلیر دارد."}); player.one('play', (function(){ $.post('/fa/ajax/news/video/3847228',{},function (data) {}); })); کد دانلود فیلم اصلی

وضعیت در سینما بدتر از تلویزیون است زیرا در این حوزه تنها نکته ای که اکنون اهمیت دارد کسب گیشه به هر قیمتی است. برای همین هم اخلاقیات دیگر چندان ملاک فیلمسازی نیست. نگاهی اجمالی به برخی از فیلم های سینما بیندازید. تنها نکته ای که در آن آثار مدنظر است شوخی های زشت و سخنان نامطلوب است. آیا این تولیدات می تواند موردنظر خانواده ها باشد؟ مسلماً جواب خیر است. برای همین هم امروز می بینیم بسیاری از خانواده ها از سالن های نمایش فاصله گرفته اند. متأسفانه این قبیل آثار تأثیرات مخرب خود را دارند و برخی تیکه کلام های زشت آن ها از سوی نوجوانان و جوانان تکرار می شود. این نشان از جریانسازی مخرب این دست تولیدات دارد.

ایکنا – برای ریشه یابی مشکلاتی که از آن نام بردید باید به این موضوع بپردازیم که چه بخشی در این رابطه کم کار بوده که امروز سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی با مشکلات عدیده مواجه شده است. آیا در این رابطه با ارزیابی عملکرد مدیران و هنرمندان می توان به جواب رسید؟

مدیران و مسئولان فرهنگی از نگاه من تا امروز موفقیت چندانی در فرهنگسازی نداشته اند زیرا اگر این گونه نبود اکنون نباید شاهد تولیدات سخیف و بی کیفیت در سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی باشیم. این نکته نیز به هیچ وجه مقبول نظر نیست چون مدیران فرهنگی در حقیقت مدیران  انقلاب اسلامی هستند و عملکرد آن ها به پای انقلاب حساب خواهد شد. رواج تولیدات بی کیفیت سطحی نشان می دهد مدیران مربوطه دیگر دغدغه لازم را برای هدایت مناسب ندارند و صرفاً روند شغلی خود را طی می کنند.

مسئولان فرهنگی و هنری اگر  نظارت مطلوبی روی متون نمایشی داشتند شاید وضعیت تولیدات بسیار بهتر از آن چیزی بود که امروز شاهد آن هستیم. منظور از این جمله نیز سانسور نیست. نظارت در همه جای دنیا وجود دارد و آن را نباید با سانسور یکی دانست البته سانسور نیز در جای خود لازم است. برای مثال فیلم یا سریالی که می خواهد اساس نظام یا انقلاب را مورد هدف قرار دهد یا به آموزه های اسلامی خدشه وارد کند حتماً باید با سانسور مواجه شود.

ایکنا – ولنگاری که از آن در تولیدات نمایشی حرف زده می شود این سوال را در ذهن پیش می آورد که نهاد های نظارتی چه کاری انجام می دهند زیرا سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی هرکدام هیئت بازبینی دارند که به تولیدات نمایشی مجوز ساخت می دهند.

متأسفانه شرایطی به وجود آمده که برای رهایی از یک مشکل در دام مشکلی بزرگتر گرفتار آمده ایم. برای مثال در سینما برای رونق گیشه و زنده ماندن اقتصاد سینما، تولید به سمت آثاری رفته ایم که اخلاق در خانواده را هدف قرار داده اند. در چنین شرایطی این عذر به هیچ وجه پذیرفتنی نیست. این گونه بهانه ها را می توان در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی مشاهده کرد. در پلتفرم ها، مسئولان و هیئت نظارتی با این توجیه که می خواهند مخاطب را از ماهواره ها به سمت خود بکشانند اجازه کارهایی را می دهند که به هیچ وجه به لحاظ اخلاقی مطلوب نظر نیست.

در کنار انفعال مدیران می خواهم به نقش هنرمندان هم اشاره داشته باشم. متأسفانه هنرمندان رسالت خود را فراموش کرده اند و فیلمسازی در راه کسب منافع مادی برایشان اصل شده است. جالب است هنرمندان هم برای خود توجیهاتی دارند. برای مثال می گویند ما تا زمانی که می توانیم و کار است باید زندگی خود را بسازیم برای همین هم مجبوریم به هر قیمت فیلم گیشه بسازیم. این دوستان از این نکته غافل هستند که عواقب مخرب فیلم ها و سریال هایی که تولید می کنند در ادامه متوجه خانواده آن ها نیز خواهد شد.

ایکنا – بحث پایانی ما به تأثیراتی مربوط می شود که نسل جوان می تواند از تولیدات نمایشی بگیرد. چگونه می توان در حوزه فیلم و سریال سازی عمل کرد که نسل جوان به اهمیت خانواده پی برد.

در سخنانم روی اهمیت احترام به والدین در ابتدای سخنانم تأکید داشتم و حتی آیه ای از قرآن را بیان کردم. باز هم همان جمله را تکرار می کنم برای اینکه جوان متوجه اهمیت خانواده شود بهترین راهکار تأکید بر احترام به والدین است. به همین منظور اگر بتوانیم در آثار نمایشی این نکته را مورد توجه قرار دهیم توانسته ایم اهمیت خانواده را هم برای او تبیین کنیم.

گفت وگو از داوود کنشلو

انتهای پیام