تلاش برای معافیت از حقوق گمرکی ناوگان حمل ونقل عشایری

به گزارش ایسنا، جهانبخش میرزاوند - سرپرست سازمان امور عشایر ایران، در نشست خبری امروز که در سازمان امور عشایر برگزار شد، اظهار کرد: جامعه عشایر، با پیشینه ای غنی، فرهنگی سرشار از سنت ها، آیین ها و باورهای خاص خود، همواره تأثیر بسزایی در تولید غذا، امنیت غذایی، پاسداری از منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست داشته است. زنان عشایری نیز با تولید صنایع دستی مبتنی بر هنر و زیبایی، نقشی مهم در حفظ این سبک زندگی دارند.

وی افزود: سبک زندگی عشایری که از اقوام مختلف با زبان، گویش، هنر و آیین های منحصر به فرد خود تشکیل شده، یک میراث معنوی و هویت بخش محسوب می شود. حتی سرپناه عشایر، لباس های سنتی و شیوه زندگی آن ها برگرفته از تاریخ، اقلیم و جغرافیای هر منطقه است. جامعه عشایری با توجه به تغییرات فصلی، دما و بارندگی، کوچ می کند و در زمستان ها از مزایا و امکانات موجود در مسیر بهره مند می شود.

میرزاوند با اشاره به اهمیت حفظ آیین ها و سنت های عشایری در دنیای مدرن گفت: حفظ این فرهنگ و هنرها نه تنها جذابیت های زیادی برای جوامع امروزی دارد، بلکه می تواند به عنوان یک ظرفیت بزرگ در اقتصاد غیرنفتی و تنوع بخشی به تولید در کشور مورد استفاده قرار گیرد. جامعه عشایری با بهره برداری از حدود 70 میلیون هکتار از عرصه های کشور، نقش مهمی در رصد و صیانت از این منابع ایفا می کند.

وی در ادامه تأکید کرد: جامعه عشایری همواره حافظ تمامیت ارضی ایران و صیانت از دین مبین اسلام بوده است. تمامی مرزهای خشکی و سواحل کشور، محل استقرار عشایر است و هر چادر و خانواده عشایری در واقع یک پایگاه دیده بانی و پاسگاه امنیتی محسوب می شود. افزون بر این، عشایر با حفظ هنرهای سنتی، لباس های بومی و مناسک خاص خود، نمادی از هویت ایرانی به شمار می آیند. ایران عزیز، به واسطه تنوع جغرافیایی و قومی خود، از اقوامی با زبان ها، گویش ها، لباس ها و صنایع دستی متنوع تشکیل شده است که همگی فرصتی ارزشمند برای سرمایه گذاری و توسعه فرهنگی و اقتصادی کشور محسوب می شوند.

سرپرست سازمان امور عشایر ایران همچنین با اشاره به اقدامات این سازمان در کاهش تصادفات جاده ای اظهار داشت: بر اساس گزارش پلیس راهور، 60 درصد تصادفات در محدوده های 30 کیلومتری شهرها و آبادی ها رخ می دهد. سازمان امور عشایر، با عضویت در ستاد خدمات سفر، اقدام به برپایی نوروزگاه ها در این مناطق کرده است.

وی ادامه داد: این نوروزگاه ها علاوه بر ایجاد محلی برای استراحت مسافران و رفع خستگی، فرصتی برای آشنایی مردم با سبک زندگی عشایری، محصولات تولیدی آن ها و ظرفیت های گردشگری این جامعه محسوب می شود. در این نوروزگاه ها، مسافران می توانند با صنایع دستی، شیوه های زیست سنتی و محصولات سالم و ارگانیک عشایری آشنا شوند. این اقدام علاوه بر معرفی فرهنگ عشایری، به رونق اقتصادی و توسعه گردشگری این جامعه کمک شایانی کرده است.

سرپرست سازمان امور عشایر ایران اظهار کرد: در ستاد هماهنگی سفر، عضو رسمی هستیم و در این مسیرها، نقش مهمی در کاهش سرعت، استراحت مسافران نوروزی و در نهایت کاهش تصادفات داشته ایم.

وی افزود: سال جدید با شعار "سرمایه گذاری برای تولید" از سوی مقام معظم رهبری مزین شده است. با نگاهی به ظرفیت های جامعه عشایری، مشاهده می شود که یکی از سریع ترین و پربازده ترین سرمایه گذاری ها در این حوزه امکان پذیر است. چرا که هر خانواده عشایری یک واحد تولید، دامداری و دامپروری محسوب می شود. علاوه بر آن، هر چادر یا سرپناه عشایری می تواند به عنوان یک کانون گردشگری عمل کند و هر خانواده عشایری یک کارگاه هنرآفرینی صنایع دستی به شمار می آید.

میرزاوند ادامه داد: دست بافته های زنان عشایری نه تنها محصولاتی صرفاً تزئینی نیستند، بلکه تاریخ زیسته ی این جامعه را در تار و پود خود نمایان می کنند. هر نقش و نگاره ای بر این دست بافته ها مبتنی بر فرهنگ و تاریخ این جامعه است. از سوی دیگر، سرمایه گذاری در حوزه صنایع دستی می تواند سهم کشور را از گردش مالی جهانی این صنعت، که بالغ بر هزار میلیارد دلار است، افزایش دهد. متأسفانه، سهم ایران از این بازار بسیار پایین است. در حالی که کشور صنعتی و پیشرفته ای مانند آلمان در دو تا سه سال گذشته سالانه بیش از یک میلیارد دلار صادرات صنایع دستی داشته، صادرات ایران در این حوزه عددی بسیار ناچیز است.

وی ادامه داد: سرمایه گذاری در صنایع دستی عشایری نه تنها به بهبود اقتصاد خانواده های عشایری کمک می کند، بلکه می تواند نقشی کلیدی در اقتصاد غیرنفتی کشور ایفا کند و به حفظ میراث فرهنگی نیز منجر شود. اقتصاد مبتنی بر دامپروری به تنهایی پاسخگوی هزینه های بالای زندگی امروزی برای عشایر نیست. از این رو، ضروری است که تنوعی در معیشت و اقتصاد این قشر ایجاد شود.

سرپرست سازمان امور عشایر ایران مطرح کرد: در گذشته، تمامی فرش ها، رواندازها و زیراندازهای جامعه شهری و روستایی توسط زنان عشایری بافته می شد. حتی مواد اولیه ی این صنایع دستی نیز دارای دانش بومی خاصی بود که با محیط زیست سازگار بوده و تولید سالمی را رقم می زد. به عنوان مثال، رنگرزی و رنگ آمیزی نخ ها و خامه های مورد استفاده در صنایع دستی خود یک زنجیره ی ارزشمند محسوب می شود که می تواند به عنوان یک جاذبه ی گردشگری نیز مطرح شود.

وی افزود: از سوی دیگر، برخی از ظرفیت های اقتصادی عشایری که در گذشته سودآور بودند، امروزه به دلیل عدم توجه و حمایت، به معضلات زیست محیطی تبدیل شده اند. به عنوان مثال، صنعت نمدمالی که در گذشته از پشم گوسفند برای تولید زیراندازهای گرم و باکیفیت استفاده می کرد، امروزه بهره کافی گرفته نمی شود. این در حالی است که می توان با احیای این صنعت و بهره گیری از شرکت های دانش بنیان، نمد را در ساختمان سازی، عایق های صوتی و حرارتی به کار برد و به بهینه سازی مصرف انرژی کمک کرد.

میرزاوند در ادامه گفت: متأسفانه، با از بین رفتن این زنجیره های تولید، پشم گوسفندان عشایری به دلیل نداشتن قیمت مناسب، بلااستفاده باقی می ماند و در نهایت در طبیعت رها می شود که این امر خود به یک معضل زیست محیطی تبدیل شده است. در صورتی که با برنامه ریزی و سرمایه گذاری مناسب، می توان این زنجیره تولید را احیا کرده و از آن در جهت رشد اقتصادی جامعه عشایری بهره برد.

میرزاوند، سرپرست سازمان امور عشایر ایران، در نشست خبری خود به برنامه های این سازمان برای بهبود شرایط جامعه عشایری اشاره کرد. وی توضیح داد که سازمان امور عشایر در تلاش است تا با همکاری نیروی انتظامی، پلیس راهور و سازمان منابع طبیعی، انضباط کوچ عشایر را تقویت کند و مزاحمت ها و تصادفات را کاهش دهد. یکی از برنامه ها توسعه اتراقگاه ها بین مناطق گرمسیری و سردسیری است تا کوچ عشایر به صورت منظم و بدون مشکلات انجام شود.

میرزاوند همچنین درباره جابجایی دام ها گفت که بیشتر دام ها به صورت زمینی جابجا می شوند، اما وسایل زندگی و چادرها اغلب با ماشین های نیسان حمل می شوند. وی افزود که سازمان در تلاش است تا با نوسازی ناوگان حمل ونقل عشایری و معافیت از حقوق گمرکی، شرایط حمل ونقل این اقلام را بهبود بخشد.

در زمینه حفاظت از مسیرهای کوچ، میرزاوند اشاره کرد که سازمان امور عشایر با سازمان برنامه توافق کرده تا 60 هزار کیلومتر از راه های ایلراهی را شناسایی و تثبیت کند. همچنین، این سازمان در تلاش است تا کوچ سنتی عشایر را ثبت جهانی کند، به طوریکه این اقدام نه تنها به حفظ فرهنگ عشایری کمک کند، بلکه می تواند به یک جاذبه گردشگری و فرصتی برای رونق اقتصاد جامعه عشایری تبدیل شود.

میرزاوند، سرپرست سازمان امور عشایر ایران، با اشاره به اهمیت سرمایه گذاری در دام عشایری گفت: در کشور ما بیش از 27 میلیون رأس دام عشایری وجود دارد که اگر به درستی مدیریت شود، ظرفیت بالایی برای تأمین گوشت قرمز دارد. در این راستا، سازمان امور عشایر موظف به تسهیل زندگی این قشر و ارائه خدمات مناسب به آنان است.

وی با اشاره به نقش شرکت های دانش بنیان در توسعه این بخش افزود: نمد طبیعی که از دام عشایری تولید می شود، در صنعت هواپیماسازی و خودروسازی بسیار مؤثرتر و زیست محیطی تر از نمونه های مصنوعی است.

میرزاوند تأکید کرد که تولید گوشت قرمز در جامعه عشایری، برخلاف دامداری صنعتی، با کمترین مصرف انرژی و نهادهای دامی انجام می شود و از نظر زیست محیطی سالم تر است.

وی افزود: دام عشایری به دلیل تغذیه از مراتع طبیعی، گوشت سالم تر و مغذی تری تولید می کند و در برابر بیماری ها نیز مقاوم تر است، زیرا برخلاف دام صنعتی، ژنتیک متنوع تری دارد.

سرپرست سازمان امور عشایر، دام عشایری را یک سرمایه ژنتیکی ملی خواند و گفت: سرمایه گذاری در این حوزه، علاوه بر تأمین گوشت قرمز، به حفظ تنوع ژنتیکی دامی نیز کمک می کند. اگر دام عشایری از بین برود، یک زنجیره چند هزار ساله که با اقلیم ایران سازگار شده، از دست خواهد رفت.

وی همچنین بر نقش بهره وری و ضریب نفوذ دانش در افزایش تولید تأکید کرد و اظهار داشت: با استفاده از روش های علمی همچون جیره نویسی و تبدیل علوفه خام به خوراک دام، می توان بهره وری را تا 40 درصد افزایش داد. این اقدام نه تنها تولید گوشت را بالا می برد، بلکه نیاز کشور به واردات نهاده های دامی را نیز کاهش می دهد.

میرزاوند خاطرنشان کرد: سرمایه گذاری در دام عشایری، علاوه بر تولید گوشت قرمز، منجر به توسعه سایر محصولات جانبی از جمله پوست، پشم و لبنیات ارگانیک خواهد شد. سازمان امور عشایر این موضوع را در دستور کار قرار داده و با برنامه ریزی مناسب، به دنبال افزایش پایداری عرضه گوشت قرمز در کشور است.

وی افزود: سرمایه گذاری در حوزه گردشگری عشایری متأسفانه بسیار پایین و مغفول مانده است. در سال 1404، یکی از اولویت های سازمان امور عشایر، توسعه این بخش مطابق با شعار سال خواهد بود. در دنیای مدرن و پیچیده زندگی شهری، گردشگری عشایری می تواند فضایی برای آسایش و آرامش در اوقات فراغت فراهم کند. نکته مهم این است که این نوع گردشگری نیاز به سرمایه گذاری کلان ندارد و حتی حفظ همان چادرهای عشایری می تواند به یک کانون گردشگری تبدیل شود.

سرپرست سازمان امور عشایر ایران ادامه داد: علاوه بر گردشگری، حوزه گیاهان دارویی نیز از ظرفیت های مهم جامعه عشایری است. بسیاری از داروهای صنعتی، پایه ای گیاهی دارند. در این راستا، اسانس گیری و فرآوری گیاهان دارویی که در مراتع و جنگل ها رشد می کنند، نیازمند سرمایه گذاری در آموزش بهره برداری پایدار است. برداشت غیر اصولی می تواند به انقراض گونه های ارزشمند منجر شود. طبق بررسی های میدانی، بیش از 8000 گونه گیاه دارویی در این عرصه ها وجود دارد که سازمان امور عشایر قصد دارد با آموزش و سرمایه گذاری، فرآوری و عرضه این محصولات را بهبود بخشد.

وی افزود: سرمایه گذاری در تولید، گردشگری، و گیاهان دارویی، می تواند رونق قابل توجهی به اقتصاد جامعه عشایری ببخشد. هدف سازمان امور عشایر این است که در سال 1404، این ظرفیت ها را تبیین و تقویت کند. در این میان، رسانه ها نقشی کلیدی در آگاهی بخشی به جامعه دارند. نقد منصفانه و تحلیل کارشناسانه می تواند ما را در مسیر رشد و توسعه یاری کند.

میرزاوند ادامه داد: همچنین، با تلاش های جامعه عشایری، کشاورزی و کارکنان وزارت جهاد کشاورزی، در ایام نوروز و ماه مبارک رمضان، تأمین نیازهای اساسی کشور بدون هیچ کمبودی انجام شد. این موفقیت، حاصل برنامه ریزی دقیق و همکاری همه جانبه بوده و نشان از ظرفیت بالای تولیدات عشایری در تأمین امنیت غذایی کشور دارد.

میرزاوند، سرپرست سازمان امور عشایر ایران، در سخنانی اظهار کرد: برای شناخت بهتر یک جامعه، باید مختصات و مقتضیات آن جامعه را دقیقاً بشناسیم. در خصوص حیات وحش، همه ما می دانیم که به این حیات آسیب هایی وارد شده و این آسیب ها از دست افراد مختلف بوده است، اما جامعه عشایری به مدت ده ها هزار سال با حیات وحش زندگی و تعامل داشته و با محیط زیست سازگار بوده است. در این جامعه تیراندازی برای شکار پرندگانی که برای آب آمده اند، بسیار زشت تلقی می شود. این فرهنگ در جامعه عشایری به گونه ای است که شکار پرنده روی زمین به هیچ عنوان پذیرفته نیست و تیراندازی هنری محسوب نمی شود.

به گفته او شکارچیان در این جامعه فقط پرندگانی را شکار می کنند که در هوا پرواز می کنند و از هر 100 تیر، شاید یک تیر به هدف برخورد کند. این فرهنگ به قدری قوی بوده که در هر خانه ای که تعداد گره های شاخ های شکار پازن یا قوچ، بیشتر بوده، به آن شکارچی حرمت ویژه ای قائل می شده اند، چرا که به شکار حیوان سن دار اقدام کرده بوده، نه حیوان جوان.

وی در ادامه افزود: هفته گذشته جلسه ای با معاون محیط زیست داشتم و از او خواستم گزارشی در مورد شکار غیرمجاز ارائه دهد. در این گزارش ها باید درصد افرادی که از اسلحه های عشایری استفاده می کنند و نسبت آنها به سایر شکارچیان مورد تحلیل قرار گیرد. این گزارش ها می تواند به صورت مستند در شناخت و تحلیل وضعیت کمک کند.

میرزاوند همچنین در خصوص حفاظت از حیات وحش گفت: ما به همکاری با سازمان محیط زیست در جهت حفاظت از حیات وحش اعتقاد داریم و برنامه هایی برای واگذاری بخشی از این مسئولیت ها به جامعه عشایری داریم. البته این کار با هماهنگی و کارهای کارشناسی انجام خواهد شد. جامعه عشایری آمادگی دارد که در این زمینه همکاری کند، به شرطی که برنامه های کارشناسی لازم انجام شود.

وی در ادامه افزود: در خصوص گیاهان دارویی نیز باید بگویم که جامعه عشایری معمولاً گیاهان دارویی را برای مصرف خود برداشت می کند. البته باید توجه داشت که گاهی این گیاهان بعد از مصرف دام ها به طبیعت باز می گردند و این فرآیند به تعادل طبیعی کمک می کند. دام عشایری در واقع به انتشار بذرها و حفظ تعادل اکولوژیکی کمک می کند. اگر دام عشایر از عرصه ها خارج شود، ممکن است به دلیل رشد علف های یک ساله و خطر آتش سوزی، تعادل اکولوژیکی به هم بخورد.

او اشاره کرد: سازمان امور عشایر با همکاری سازمان منابع طبیعی تقویم کوچ را بر اساس تاریخ های مشخصی تنظیم کرده است تا از یک تاریخ به بعد، جامعه عشایری حق ندارد در قشلاق بماند و پیش از موعد نیز حق ندارد به ییلاق برود. همچنین ما در حال همکاری با سازمان جنگل ها و مراتع و شرکت های دانش بنیان برای تدوین برنامه های آموزشی و ترویجی در این حوزه هستیم.

میرزاوند، سرپرست سازمان امور عشایر ایران، در جلسه ای درباره تأمین انرژی و آب برای جامعه عشایری سخن گفت و با اشاره به استفاده از پنل های خورشیدی در جامعه عشایری اظهار کرد: این فناوری به دلیل نیاز کم به زیرساخت و طبیعت پاک خود، فرصتی عالی برای تأمین انرژی برای عشایر فراهم کرده است. به گفته او، هنوز تنها 25 درصد از جامعه عشایری از پنل های خورشیدی بهره مند هستند، اما امیدوار است با پیشرفت فناوری و تولید داخلی این درصد افزایش یابد.

وی همچنین در مورد تأمین آب شرب برای عشایر گفت: این وظیفه حاکمیتی است و سازمان امور عشایر به طور مستمر با وزارت نیرو همکاری دارد. در سال گذشته، 8 میلیون متر مکعب آب توسط سازمان توزیع شده و برای سال 1404 برنامه هایی برای تأمین آب از منابع مختلف شامل استحصال آب، بهسازی آب انبارها و استفاده از پتانسیل های بومی پیش بینی شده است.

میرزاوند از برنامه های جدید در هرمزگان برای تأمین آب از خطوط انتقال آب از دریا به فلات مرکزی ایران خبر داد و افزود: پیشنهاد تخصیص آب به جامعه عشایری از این خطوط با استقبال مسئولین استان مواجه شده است. این اقدامات نشان دهنده توجه ویژه دولت به رفع نیازهای اساسی جامعه عشایری است.

سرپرست سازمان امور عشایر ایران به برنامه های این سازمان برای بهبود شرایط جامعه عشایری اشاره کرد و توضیح داد: سازمان امور عشایر در تلاش است تا با همکاری نیروی انتظامی، پلیس راهور و سازمان منابع طبیعی، انضباط کوچ عشایر را تقویت کند و مزاحمت ها و تصادفات را کاهش دهد. یکی از برنامه ها توسعه اتراقگاه ها بین مناطق گرمسیری و سردسیری است تا کوچ عشایر به صورت منظم و بدون مشکلات انجام شود.

وی همچنین درباره جابه جایی دام ها گفت: بیشتر دام ها به صورت زمینی جابه جا می شوند، اما وسایل زندگی و چادرها اغلب با ماشین های نیسان حمل می شوند.

میرزاوند در پایان در زمینه حفاظت از مسیرهای کوچ، اشاره کرد: سازمان امور عشایر با سازمان برنامه توافق کرده تا 60 هزار کیلومتر از راه های ایلراهی را شناسایی و تثبیت کند. همچنین، این سازمان در تلاش است تا کوچ سنتی عشایر را ثبت جهانی کند، به طوریکه این اقدام نه تنها به حفظ فرهنگ عشایری کمک می کند، بلکه می تواند به یک جاذبه گردشگری و فرصتی برای رونق اقتصاد جامعه عشایری تبدیل شود.

انتهای پیام