آرش معیریان: «بامبولک» فیلمی کودکانه که موضوعی بزرگسال دارد

آرش معیریان کارگردان فیلم سینمایی « بامبولک » که به تازگی اکران خود را آغاز کرده است، در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به اینکه چطور پس از سال ها دوباره به سراغ ساخت فیلم کودک و نوجوان رفته است، گفت: فیلم « بامبولک » تقریباً چهارمین کار من در حوزه سینمای کودک است. از آنجایی که به کودک درون خودم احترام می گذارم و معتقدم که باید به کودک درون دیگر هم نوعان نیز احترام گذاشت، همیشه تلاش کرده ام تا با ورود و ادامه فعالیت در عرصه سینمای کودک، به نوعی دین خود را به عنوان یک فیلمساز ادا کنم.

«بامبولک» درباره فرزندآوری است

وی افزود: فیلم کودک جزو آن دسته از آثار سینمایی است که به راحتی و به واسطه ارتباط با دنیای صادق و صمیمی کودکان، می تواند در دل هر انسانی نفوذ کند و تأثیرگذار باشد. اگرچه ژانرهای دیگر سینما به سادگی در هر سلیقه و تفکری نفوذ نمی کنند، اما سینمای کودک به دلیل خاستگاه مشترک همه انسان ها و یادگار دوران کودکی و کودک درون افراد، به راحتی می تواند تأثیرگذار و ماندگار باشد.

معیریان درباره دلیل ساخت « بامبولک » تصریح کرد: زمانی که فیلمنامه و طرح ساخت « بامبولک » از طرف تهیه کننده اثر، آقای بهروز مفید به من پیشنهاد شد، احساس کردم که این طرح و موضوع، جزو دغدغه های امروز ایران است. فرزندآوری و افزایش جمعیت نکته مهمی است که در حوزه سینما از آن غافل بوده ایم. قصه « بامبولک » بسیار برایم جالب بود و در آن به خوبی برای کودکان طرح موضوع شده است. همچنین روابط سالم و صادقی در آن روایت شده است. ازطرفی این اثر فرصتی بود تا از تکنولوژی روز سینما، مانند انیمیشن، تکنولوژی های کامپیوتری و فضاسازی های سه بعدی استفاده کنیم.

کارگردان « خالتور » درباره داستان فیلم « بامبولک » توضیح داد: داستان فیلم درباره آرزوها و خواسته های صاف و صادقانه یک دختر به نام نعنا است که آرزوی داشتن یک خواهر یا برادر را در سر می پروراند. او در خانواده ای زندگی می کند که به شدت احساس تنهایی می کند و تمام دغدغه اش این است که بتواند یک خواهر یا برادر داشته باشد. در این شرایط، نعنا وارد یک مهدکودک می شود که از قابلیت های خاصی برای آموزش و پرورش کودکان برخوردار است. این قابلیت ها با حضور نعنا شکل خاصی به خود می گیرند و در نهایت منجر به ورود موجودی به نام بامبولک به دنیای او می شوند. بامبولک موجودی است که دیگران نمی توانند او را ببینند و تنها کودکان قادر به درک و مشاهده اش هستند.

وی درباره چالش های استفاده از انیمیشن در این فیلم گفت: فیلمسازی با استفاده از تکنولوژی هایی مانند هوش مصنوعی، کامپیوتر، ویدیوموشن و فضاسازی سه بعدی کار دشواری است. ما در این فیلم موجودی را سر صحنه فیلمبرداری خلق کردیم که از نظر فیزیکی وجود ندارد. از طرفی، عروسکی داریم که توسط عروسک گردان هدایت می شود. مسلماً این نوع فیلم ها دکوپاژ خاص خود را می طلبند. بازیگران کودک و بزرگسال در سکانس هایی با یک عروسک مواجه هستند و در برخی صحنه ها باید با فضای خالی بازی کنند، زیرا بعداً توسط کامپیوتر این موجود به شکل سه بعدی و در اندازه ای طبیعی به تصویر اضافه می شود.

به دنیای کودک و نوجوان سطحی نگاه می شود

کارگردان «زن ها فرشته اند» درباره نگاه سطحی به سینمای کودک و نوجوان در ایران بیان کرد: در چند سال اخیر، به دنیای کودک و نوجوان سطحی نگاه شده است و فیلم هایی که تولید شده اند، گاهی نتوانسته اند نظر مخاطبان هدف خود را جلب کنند. به عنوان کسی که در این حوزه فعال هستم و دغدغه های آن را دارم، سعی کرده ام با تحقیق و ارتباط نزدیک با کودکان و نوجوانان، دنیای آنها را بهتر درک کنم.

وی افزود: برای جلوگیری از این اتفاق فیلمنامه « بامبولک » پنج بار بازنویسی شد، در حالی که حتی نسخه اول آن نیز قابل قبول بود. دلیل این کار این بود که می خواستیم از ابتدا اثری بی عیب و نقص خلق کنیم. بدون حضور مشاور و بدون شناسایی دنیای کودک و روان شناسی کودک، ساختن فیلم کودک اشتباه محض است. زیرا هرچه از دوران کودکی فاصله می گیریم و سنمان افزایش می یابد، دغدغه ها و ذهنیات کودکانه مان نیز فراموش می شود.

معیریان تاکید کرد: کودکی که در عصر حاضر زندگی می کند، به شدت از ما به عنوان بزرگسال فاصله دارد و این مسئله نیازمند آن است که نویسنده، کارگردان، تهیه کننده و بازیگران بتوانند این دنیا را به درستی کشف و تصویر کنند.

این کارگردان درباره انتخاب بازیگران کودک این فیلم عنوان کرد: ما نزدیک به 460 کودک را دیدیم و تست گرفتیم تا بتوانیم بازیگران مناسب را انتخاب کنیم. در این فیلم، کودکانی داشتیم که حتی سواد خواندن و نوشتن هم نداشتند، اما باید دیالوگ های زیادی بیان می کردند، شعر می خواندند و حتی پلی بک می کردند. از طرفی، این کودکان باید با یک موجود خیالی که وجود ندارد، بازی می کردند.

وی با اشاره به نقش بازیگران کودک در تولید این پروژه تصریح کرد: ارتباط نزدیک با حدود 400 کودک و کشف دنیا و دغدغه های درونی آنها، ما را ناخواسته وارد دنیای این بچه ها کرد و به ذهنیت آنها نزدیک تر شدیم. گاهی متناسب با سوالات و دغدغه های کودکان، دکوپاژ صحنه ها را تغییر می دادیم. حتی در برخی صحنه ها، وقتی بازیگر کودک سوالی مطرح می کرد یا چالشی را پیش پای ما می گذاشت، مجبور بودیم پاسخ قانع کننده ای به او بدهیم و این مسئله منجر به تغییر دکوپاژ می شد.

مخاطب هدف « بامبولک » کیست؟

معیریان در پایان درباره مخاطب هدف این فیلم گفت: فیلم « بامبولک » به شدت لطیف و پاک است و با کودکان ارتباط بسیار خوبی برقرار می کند. اگرچه این فیلم درباره کودکان و برای کودکان ساخته شده است، اما دنیای تشریح شده در آن به قدری قابل باور و صمیمی است که همه طیف های سنی را جذب می کند. در جشنواره فیلم های کودک و نوجوان اصفهان شاهد بودیم که حتی افراد میانسال و کهنسال به تنهایی برای تماشای فیلم آمده بودند و در پایان فیلم، با چشمانی گریان و احساسی لطیف، سالن را ترک می کردند.

امیرحسین رستمی، شهره سلطانی، مهرداد ضیایی، نیلوفر شهیدی و دانیال نوروش از جمله بازیگران فیلم « بامبولک » هستند. در این فیلم حسین شهبازی و ماهتیسا پسندیده به عنوان بازیگران اصلی خردسال ایفای نقش می کنند.

« بامبولک » با سرمایه گذاری بنیاد سینمایی فارابی توسط بهروز مفید ساخته شده است. سایر عوامل اصلی این پروژه عبارتند از تدوین: سیامک مهماندوست، صداگذاری: امید قربانی، نویسنده فیلمنامه: امیر محمد عبدی، موسیقی: مرتضی شفیع، عروسک گردان و سازنده عروسک: محمد اعلمی، ترانه سرا: ساغر مختاری، جلوه های ویژه بصری: محمد نجفی امامی، سرپرست گروه کارگردانی: رضا لشکری، مدیر تولید: حسین باقریان، مدیر فیلمبرداری: افشین گودرزی، طراح صحنه و لباس: حسین مجد، مدیر صدابرداری: محمد رضا مرتضایی، طراح گریم: لیلا پرهیزکاری، عکاس: فرزاد اسدیان، مدیر کمپین تبلیغاتی: وحید محرابیان، روابط عمومی: زهره محرابیان.