نقش مکان های فرهنگی در برنامه ریزی اوقات فراغت

اوقات فراغت، زمانی است که فارغ از مسئولیت های روزمره و کار های اجباری، به خودمان اختصاص می دهیم. این زمان نه تنها فرصتی برای استراحت و تجدید قواست، بلکه زمینه ای برای کشف علایق، پرورش خلاقیت و بهبود کیفیت زندگی است. این زمان می تواند به ما کمک کند تا از روزمرگی فاصله بگیریم و با انرژی بیشتری به چالش های زندگی بازگردیم.

درواقع، فراغت مؤثر رازی ساده، اما عمیق دارد و در میان نوجوانان از اهمیت چندبرابری برخوردار است؛ انتخاب فعالیت هایی که نه تنها ذهن و بدن را آرامش دهد، بلکه به رشد شخصی و خلاقیت آنان نیز منجر شود. فعالیت هایی مانند مطالعه، ورزش، هنر یا حتی قدم زدن در طبیعت می تواند به عنوان ابزاری قدرتمند برای بازسازی روحیه و تقویت تمرکز عمل کند.

در ایام نوروز والدین و فرزندان، اوقات فراغت بیشتری در اختیار دارند؛ در همین راستا  خبرگزاری ایکنا بنابر رسالت آگاهی بخشی، مجموعه دوم آموزشی اوقات فراغت با عنوان «رازهای فراغت مؤثر» را تهیه کرده است تا کودکان و نوجوانان به ویژه والدین اوقات خوشتر و مفیدتری را سپری کنند.

رضا تبریزی، نویسنده و پژوهشگر حوزه اوقات فراغت کودک و نوجوان در این درس گفتار ها به بیان نکاتی مهمی در موضوع یاد شده می پردازد. در قسمت یازدهم از این مجموعه «اماکن فرهنگی» تبیین شده است که مشروح آن را در ادامه می بینید و می خوانید.

در قسمت یازدهم از مجموعه درس گفتارهای اوقات فراغت، به بررسی مکان هایی می پردازیم که می توانند در برنامه ریزی و ساماندهی اوقات فراغت کودکان و نوجوانان مؤثر باشند. در این بخش به محل هایی مانند فرهنگسراها، سرای محلات، اردوگاه ها و سایر فضاهای فرهنگی و هنری اشاره می کنیم که می توانند به برگزاری برنامه های مهارتی، ورزشی، سرگرمی و فرهنگی کمک کنند.

متأسفانه در حال حاضر، متولی خاصی برای برنامه ریزی اوقات فراغت کودکان و نوجوانان وجود ندارد و طراحی مناسبی نیز برای این موضوع انجام نشده است. خوشبختانه اخیراً بحث بهینه سازی و غنی سازی اوقات فراغت مطرح شده است، اما مشکل اینجاست که متولیان این حوزه به دلیل نداشتن محتوا و برنامه ریزی دقیق، نمی توانند از فضاهای موجود به طور مؤثر استفاده کنند و فعالیت ها به صورت پراکنده و جزیره ای انجام می شوند. به عنوان مثال، اگر ساختاری برای فرهنگ و هنر کودکان داشته باشیم و محتواهای مناسب برای سنین مختلف تولید شود، مکان هایی مانند سرای محلات، فرهنگسراها، اردوگاه ها، مدارس و حتی خانه های فرهنگ می توانند به عنوان فضاهای مناسب برای برگزاری برنامه های اوقات فراغت مورد استفاده قرار گیرند اما متأسفانه به دلیل نبود برنامه ریزی و محتوای مناسب، این فضاها به درستی استفاده نمی شوند.

به عنوان نمونه، فعالیت های خوبی در کمیته امداد برای مددجویان انجام می شود، مانند برگزاری اردوگاه ها و برنامه های ویژه در کانون ها. اما برای سال بعد، مشخص نیست چه محتوایی به آن ها ارائه خواهد شد. اگر این برنامه ها در یک ساختار منظم و پلتفرم محور طراحی شوند، می توانند برای سنین مختلف اثربخش باشند. همچنین، در حین برگزاری این برنامه ها، می توان افرادی را که توانمندی و تجربه کافی دارند، به عنوان مربی یا معلم برای سنین پایین تر انتخاب کرد. این رویکرد در سازمان هایی مانند هلال احمر، کمیته امداد و سایر نهادها می تواند بسیار مؤثر باشد.

در حال حاضر، بیش از 480 مرکز اردوگاهی در هلال احمر و حدود 600 شهر تحت پوشش کمیته امداد وجود دارند. همچنین، هزاران مدرسه و بنیادهای مختلف آماده اند تا به خانواده ها کمک کنند تا فعالیت های اجتماعی فرزندانشان از خانه به این فضاها منتقل شود. مدارس نیز می توانند در تابستان یا بعدازظهرها به عنوان فضاهای مناسب برای برنامه های اوقات فراغت استفاده شوند. اما به دلیل نبود برنامه ریزی و محتوای مناسب، این فضاها اغلب بدون استفاده باقی می مانند و کودکان مجبور می شوند در خانه بمانند. این موضوع به ویژه در شهرهای شلوغ و ناامن، کودکان را از فضاهای اجتماعی محروم می کند.

var player = videojs('player_129506_3815509',{ techOrder: [ "html5" , "flash"],poster:'',width:400,height:300}); videojs.addLanguage('en', {"No compatible source was found for this media.": "مشاهده ی ویدیو نیاز به پشتیبانی مرورگر از codec h264 یا نصب فلش پلیر دارد."}); player.one('play', (function(){ $.post('/fa/ajax/news/video/3815509',{},function (data) {}); })); کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

یکی از نکات مثبت این است که می توان با ایجاد فضاهای متناسب با نیازهای کودکان و نوجوانان، به ویژه در حوزه های فرهنگی و هنری، به بهبود این شرایط کمک کرد. همچنین، می توان از کارآفرینان اجتماعی و هنرمندانی که در شهرهای مختلف فعالند، استفاده کرد و با ایجاد پلتفرم های مجازی و حضوری، خانواده ها را تشویق کرد تا فرزندان خود را به این فضاها سوق دهند.

در نهایت، برنامه ریزی مناسب برای اوقات فراغت نه تنها به ایجاد امنیت اجتماعی کمک می کند، بلکه باعث می شود کودکان و نوجوانان بتوانند خود را سرگرم کنند و از مخاطرات اجتماعی دور بمانند. فرهنگسازی در این زمینه و توجه به نیازهای خانواده ها می تواند به ایجاد فضایی امن و شاد برای رشد کودکان و نوجوانان منجر شود.

انتهای پیام