بازی رایانه ای؛ ابزاری قدرتمند برای انتقال مفاهیم تربیتی است

حجت الاسلام حبیب داستانی بنیسی، مدیرعامل شرکت نرم افزاری بنیسی که در دهمین جشنواره بازی های رایانه ای فجر در بخش بهترین به روزرسانی، دیپلم افتخار را برای بازی «عملیات انهدام» دریافت کرد، در گفت و گو با ایکنا با اشاره به کاهش کیفیت تولید بازی های رایانه ای در سال جاری نسبت به سال های گذشته گفت: برخی از بازی های ارائه شده قابلیت های مناسبی دارند، اما متأسفانه شاهد افت کیفیت و کمیت بازی های رایانه ای بودیم. البته این به معنای بد بودن بازی ها نیست، اما نشان می دهد که هنوز به صنعتی نرسیده ایم که اقتصاد آن به خوبی بچرخد و پیشرفت محسوسی داشته باشیم.

وی افزود: البته بسیاری از توسعه دهندگان با علاقه و شوق فعالیت می کنند و برخی نیز به اقتصاد بازی ها توجه داشته اند، اما باید این حوزه را به یک صنعت تبدیل کنیم و برای این کار، ابتدا باید شناخت لازم ایجاد شود. مسئولان باید اهمیت این صنعت را درک کنند؛ چرا که این بازی ها در آینده می تواند به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمدی کشور باشد. همچنین، سرمایه گذاران باید ریسک پذیرتر شوند و بدانند که هر کاری در ابتدا هزینه بر است. کاربران نیز باید بدانند که بازی ها نیز بخشی از سبد هزینه های آنها هستند و نباید انتظار داشته باشند که همه چیز رایگان باشد. اگر این سه مورد بهبود یابد، اقتصاد این صنعت به خودی خود رشد خواهد کرد.

جنبه های تربیتی بازی های رایانه ای

حجت الاسلام بنیسی در ادامه درباره جنبه های تربیتی بازی های رایانه ای گفت: بازی های رایانه ای ظرفیت بالایی برای تأثیرگذاری دارند و مهم ترین معیار برای ارزیابی یک رسانه، میزان تأثیرگذاری آن است. بازی ها به دلیل تعاملی بودن و جذابیت بصری تأثیر عمیق تری بر ذهن و رفتار کاربران نسبت به فیلم ها و سریال ها دارند.  این ویژگی باعث می شود که بازی ها به ابزاری قدرتمند برای انتقال مفاهیم تربیتی تبدیل شوند. برای مثال، بازی هایی که بر پایه ارزش های اخلاقی، همکاری، مسئولیت پذیری و احترام به دیگران طراحی شده اند، می توانند به بازیکنان کمک کنند تا این مفاهیم را در زندگی واقعی خود به کار بگیرند. همچنین، بازی ها می توانند مهارت های اجتماعی مانند کار گروهی، حل تعارض و مدیریت زمان را تقویت کنند. با طراحی هوشمندانه و هدفمند، بازی ها می توانند به عنوان ابزاری مؤثر در تربیت نسل های آینده عمل کنند.

وی جنبه آموزشی بازی های رایانه ای را مورد اشاره قرار داد و بیان کرد: بازی های رایانه ای ظرفیت بالایی برای آموزش مفاهیم پیچیده به شیوه ای ساده و جذاب دارند. این بازی ها می توانند در حوزه های مختلفی از جمله مهارت های زندگی مورد استفاده قرار گیرند. برای مثال، بازی های شبیه ساز می توانند به دانش آموزان کمک کنند تا مفاهیم علمی را به صورت عملی تجربه کنند یا بازی های استراتژیک می توانند مهارت های حل مسئله و تفکر انتقادی را تقویت کنند. علاوه بر این، بازی ها می توانند انگیزه یادگیری را افزایش دهند، زیرا بازیکنان در حین بازی به طور طبیعی و بدون احساس خستگی، درگیر فرآیند یادگیری می شوند. با استفاده صحیح از این پتانسیل، بازی های رایانه ای می توانند تحول بزرگی در نظام آموزشی ایجاد کنند.

راهکارهای کاهش آثار منفی بازی ها

حجت الاسلام بنیسی ادامه داد: به نظر می رسد در 5 تا 10 سال آینده، نهاد های فرهنگی و دینی باید وارد این حوزه شوند تا اقتصاد بازی ها شکل بگیرد. پس از آن، سرمایه گذاران نیز به طور طبیعی وارد این صنعت خواهند شد. درواقع این نهاد ها باید دغدغه های فرهنگی خود را در قالب بازی ها ارائه دهند تا این صنعت رشد بهتری داشته باشد.

این تولیدکننده بازی های رایانه ای در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه همواره درباره آثار منفی بازی ها صحبت می شود و همین مسئله ذهنیت منفی را در اذهان بسیاری ایجاد کرده است، چطور می توان این آثار منفی را کاهش داد، بیان کرد: اگر کتاب و بازی را با هم مقایسه کنیم، می بینیم که اعتیاد به کتاب یا کتابخوانی چندان منفی تلقی نمی شود. این تفاوت ها ناشی از نوع نگاه رسانه ای است. ما می توانیم در رسانه ها، واقعیت ها را بیان کنیم و تفاوت های بین کتاب و بازی را به مردم نشان دهیم. باید میزان علاقه مردم و کاربران، تأثیرگذاری بازی ها و سایر جنبه ها را به طور مداوم و با تکرار مناسب به جامعه منتقل کنیم. این کار رسانه ای باید با استفاده از مدل ها، ادبیات و سبک های مختلف انجام شود. هر خبرنگار از زاویه دید خود و با ادبیات خاص خود باید این موضوعات را مطرح کند تا نگرش جامعه تغییر کند.

وی ادامه داد: همچنین برای کاهش آثار منفی بازی های رایانه ای، باید رویکردی متعادل و آگاهانه در پیش گرفت که آموزش و آگاهی بخشی به خانواده ها و بازیکنان در این زمینه ضروری است. والدین و مربیان باید با مزایا و معایب بازی ها آشنا شوند و بدانند که چگونه می توانند زمان و محتوای بازی ها را مدیریت کنند. این آگاهی به آنها کمک می کند تا از بازی های نامناسب جلوگیری کرده و بازی های مفید و سازنده را انتخاب کنند.

این تولیدکننده بازی های رایانه ای گفت: بازی ها باید به گونه ای طراحی شوند که علاوه بر سرگرمی، پیام های مثبت و آموزشی را نیز منتقل کنند. برای مثال، محدودیت های زمانی درون بازی، تشویق به استراحت و تاکید بر تعادل بین بازی و زندگی واقعی می توانند از اعتیاد به بازی جلوگیری کند. قوانین و مقررات نیز می توانند نقش مهمی در کاهش آثار منفی بازی ها داشته باشند. دولت ها و نهاد های مسئول می توانند با وضع قوانینی مانند رده بندی سنی بازی ها، نظارت بر محتوا و حمایت از تولید بازی های سالم، از تأثیرات منفی بازی ها بکاهند.

راه اندازی رشته جدید در حوزه علمیه

رئیس مرکز تخصصی دین و فضای مجازی حوزه علمیه در ادامه از راه اندازی رشته جدید «مطالعات دین و فضای مجازی» در حوزه علمیه خبر داد و اظهار کرد: این رشته در سطح سه، هشت گرایش معادل کارشناسی ارشد دانشگاه و در سطح چهار، چهار گرایش دارد که همان مقطع دکتری دانشگاه است. از جمله این گرایش ها می توان به بازی های رایانه ای، هوش مصنوعی و حکمرانی فضای مجازی اشاره کرد. تأسیس این رشته و پذیرش اهمیت بازی ها توسط اساتید حوزه، گامی مهم در جهت توسعه دانش و پژوهش در این زمینه است. افرادی که مورد قبول مردم هستند، مانند مراجع عمومی، می توانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند. درواقع آنها باید در این زمینه ها صحبت کنند، کتاب بنویسند و پژوهش های علمی انجام دهند.

وی تصریح کرد: حوزه علمیه به عنوان نماینده دین نباید منفعل باشد و فقط به تکرار حرف های دیگران بسنده کند، بلکه باید فعالانه وارد این عرصه شود، علم تولید کند و به جایی برسد که بتواند محصولات علمی و فرهنگی تولید کند. مردم نیز وقتی محصولی را می بینند که از سوی حوزه علمیه تولید شده است، با اطمینان کامل از آن استفاده خواهند کرد و ما باید به این نقطه برسیم. البته این فرآیند ممکن است چند سال طول بکشد؛ چرا که این رشته تازه کار خود را آغاز کرده است، اما امیدواریم به زودی شاهد نتایج مثبت آن باشیم.

گفت وگو از سمیه قربانی

انتهای پیام