تعرفه ‎های آمریکا و دورنمای جنگ تجاری در جهان

به گزارش مشرق، سیاست های اقتصادی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا به نظر هم حزبی های خودش منافعی برای مردم این کشور به همراه داشته است ولی برخی از سیاسیون داخل حزب جمهوری خواه نیز بر این باور هستند که به احتمال زیاد این سیاست ها در بلندمدت به یک جنگ تجاری در جهان و شکست آمریکا در برابر قدرت های اقتصادی دیگر منجر خواهند شد.

ترامپ پیش از انتخابات اقدام در پنج حوزه اصلی اقتصاد این کشور را به طرفدارانش وعده داده بود کاهش مالیات، تعرفه های 10 تا 20 درصدی علیه همه شرکای تجاری ایالات متحده و 60 درصدی علیه چین، اخراج بسیاری از مهاجران غیرقانونی، به راه انداختن موج مقررات زدایی اقتصادی و اصلاح بنیادی بی نظمی و کاهش نیروهای دولت فدرال تا اینجا عمل شده است ولی ترامپ به این مساله اشاره نکرده که تبعات این سیاست ها چه خواهد بود. اینکه ترامپ واقعاً در هر حوزه سیاستی چه می خواهد، روشن نیست. همچنین مشخص نیست که او در صورت مواجهه با مقاومت در داخل یا خارج چگونه پاسخ خواهد داد.

ترامپ قصد دارد از تعرفه ها به عنوان اهرمی برای مذاکره در مورد منافع ایالات متحده آمریکا استفاده کند. اگر چنین است، نتیجه به نحوه واکنش سایر کشورها بستگی دارد. قدرت های تجاری بزرگی مانند چین و اتحادیه اروپا، احتمالاً اقدامات تلافی جویانه هدفمند را آغاز خواهند کرد اما همچنین به دنبال مذاکره خواهند بود.

هفته پیش ترامپ جدیدترین تعرفه های دولتش یعنی تعرفه 25 درصدی بر خودروهای وارداتی را رونمایی کرد که با واکنش شدید کشورهای اروپایی مثل آلمان روبرو شد. «روبرت هبک» وزیر اقتصاد آلمان در همان ساعات اولیه انتشار خبر در واکنش به این تعرفه ها گفت که کشورش «پاسخ قاطعانه» به این اقدام ترامپ خواهد داد. دیگر کشورها نیز تقریباً پاسخ های مشابهی به تعرفه های خودرویی ترامپ نشان دادند.

با حذف میلیاردها یورو از سهام خودروهای آلمان، هبک خواستار اتخاذ یک موضع سخت شد. وی در بیانیه ای گفت: «آنچه اکنون مهم است، پاسخ قاطعانه اتحادیه اروپا به این تعرفه هاست. باید روشن باشد که ما این دروغگویی را نخواهیم پذیرفت.» وی افزود که اتحادیه اروپا باید به دنبال راه حلی از طریق مذاکره باشد.

«اورسولا فون در لاین» رئیس کمیسیون اروپا نیز این اقدام را «برای مشاغل بد و برای مصرف کنندگان بدتر» توصیف کرد. «مارک کارنی» نخست وزیر کانادا، این تعرفه ها را حمله مستقیم به کارگران کانادایی خواند و گفت که اقدامات تلافی جویانه در حال بررسی است. کارنی به خبرنگاران در اتاوا گفت: «ما از کارگران خود دفاع خواهیم کرد، از شرکت های خود دفاع خواهیم کرد، از کشور خود دفاع خواهیم کرد و با هم از آن دفاع خواهیم کرد.»

وزارت خارجه چین نیز اعلام کرد رویکرد ایالات متحده آمریکا قوانین سازمان تجارت جهانی را نقض و سیستم تجاری چندجانبه را تضعیف می کند و برای حل مشکلات مفید نیست. «گوئو جیاکان» سخنگوی این وزارتخانه گفت: «توسعه و شکوفایی هیچ کشوری با اعمال تعرفه ها به دست نمی آید.»

«شیگرو ایشیبا» نخست وزیر ژاپن نیز در واکنش به تعرفه های جدید ترامپ گفت که توکیو «همه گزینه ها» را در برخورد با تعرفه های جدید روی میز خواهد گذاشت و کره جنوبی نیز اعلام کرد که تا ماه آوریل یک واکنش اضطراری برای صنعت خودروسازی خود که به شدت آسیب دیده است، ارائه خواهد کرد.

«لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا» رئیس جمهوری برزیل هم گفت که ترامپ با اعمال تعرفه های اضافی به اقتصاد آمریکا آسیب می زند؛ وی همچنین متعهد شد که برزیل در مورد وضع مالیات بر فولاد به سازمان تجارت جهانی شکایت می کند.

در همین حال، کارشناسان تجارت جهانی انتظار دارند که نه تنها در صنعت خودرو بلکه در دیگر صنایع با افزایش قیمت ها شاهد یک بی نظمی و آشفتگی در بازار تجارت جهانی خواهیم بود. به گفته این کارشناسان، تعرفه های آمریکا می توانند به یک جنگ تجاری منجر شوند اما این بستگی به واکنش طرف های مقابل دارد.

در سال های اخیر، شاهد بودیم که افزایش تعرفه های آمریکا بر کالاهای چینی باعث شد چین نیز تعرفه های متقابلی اعمال کند که این امر به تشدید تنش های تجاری میان دو کشور انجامید. اگر کشورهای دیگر نیز سیاست های مشابهی را اتخاذ کنند، ممکن است یک چرخه انتقامی از افزایش تعرفه ها ایجاد شود که در نهایت به کاهش تجارت جهانی، افزایش قیمت کالاها، و کاهش رشد اقتصادی منجر شود. اما اگر طرف های درگیر به مذاکره روی بیاورند و توافق های جدیدی صورت گیرد، می توان از یک جنگ تجاری تمام عیار جلوگیری کرد