رشد اقتصادی 3.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در تشریح آخرین وضعیت اقتصادی گفت: اقتصاد کشور در 9 ماهه ابتدایی سال رشد 3.7 درصدی را تجربه کرده است. تشکیل سرمایه ثابت در این مدت نرخ رشد 3.4 درصدی داشته است و حجم تجارت غیرنفتی کشور با 11.2 درصد رشد از 116 میلیارد دلار فراتر رفت.

وی همچنین از کنترل و کاهش تورم از 55.7 درصد به 35.4 درصد در نتیجه کنترل نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی خبر داد و گفت: در سیاست اعتباری سال آتی بنگاه های کوچک و متوسط با روش هایی بسیار نوین تر تأمین مالی خواهند شد.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به روند متناسب و پایدار رشد اقتصادی کشور گفت: اقتصاد کشور در 9 ماهه ابتدایی سال 1403 رشد اقتصادی 3.7 درصدی را تجربه کرده است که در مقایسه با متوسط رشد اقتصادی جهانی و کشورهای منطقه نرخ رشد مناسب و قابل قبولی به شمار می رود.

وی در خصوص مقایسه نرخ رشد اقتصادی ایران با سایر کشورها گفت: چین و هندوستان همچنان محور رشد اقتصادی جهان به شمار می روند در حالیکه کشورهای منطقه اروپا سال ها است از نرخ های رشد پایینی هستند و نرخ رشد 3.7 درصدی اقتصادی ایران در مقایسه با کشورهای منطقه همچون ترکیه (2.8 درصد)، عربستان (1.4 درصد)، پاکستان (2.5 درصد)؛ عراق (1.4 درصد) و متوسط رشد کشورهای خاورمیانه و آسیای مرکزی با نرخ 2.4 درصد، نرخ رشد نسبتاً مطلوب و قابل قبولی به شمار می رود.

رشد اقتصادی 3.7 درصدی علیرغم بروز حوادث سیاسی و امنیتی در سال 1403

فرزین تصریح کرد: هرچند نرخ رشد 3.7 درصدی قابل قبول است اما همچنان با نرخ رشد هدف گذاری شده 8 درصدی فاصله دارد و باید تلاش کنیم به نقطه هدف دست یابیم و امیدواریم در سه ماهه چهارم سال 1403 اعداد نرخ رشد بهبود یابد.

رئیس هیئت عالی بانک مرکزی با اشاره به شرایط سیاسی و اقتصادی سال جاری و حوادث به وجود آمده و اثر آن بر متغیرهای اقتصادی گفت: اقتصاد ایران در سال 1403 سال متفاوتی را پشت سر گذاشت و اتفاقاتی که رخ داد غیرقابل پیش بینی بود. شهادت رئیس جمهوری در اوایل سال و بروز مجموعه ای از مسائل سیاسی و امنیتی که منجر به بروز مجموعه ای از نااطمینانی ها و شوک ها در فضای اقتصاد کشور شد ولی با این حال توانستیم به این نرخ رشد مناسب در مقایسه با کشورهای منطقه دست یابیم.

فرزین به روش های محاسبه نرخ رشد اقتصادی بر اساس قیمت پایه و قیمت بازار اشاره کرد و گفت: براساس روش محاسبه قیمت بازار اقتصاد ایران در فصل بهار رشد 3.9 درصدی، در فصل تابستان رشد 3.5 و در فصل پاییز رشد 3.9 درصدی را داشته است و در نه ماهه ابتدایی سال نرخ رشد اقتصادی مجموعاً 3.7 درصد بوده است. همچنین به قیمت پایه رشد اقتصادی در فصل بهار 3.1 درصد، در فصل تابستان 2.7 درصد، در فصل پاییز 3.6 درصد و در مجموع 3.1 درصد محاسبه شده است.

رئیس کل بانک مرکزی افزود: بررسی آمار رشد به تفکیک فصل ها نشان می دهد که هرچند در فصل تابستان کمی شاهد کاهش نرخ رشد بوده ایم، ولی در فصل پاییز مجدداً شاهد افزایش نرخ رشد اقتصادی در بخش های مختلف هستیم.

وی افزود: نرخ رشد بیانگر تغییرات بر اساس ارزش افزوده کالا و خدمات تولید شده در کشور است و کم شدن نرخ رشد به معنای کاهش تولید کالا و خدمات در کشور نیست.

فرزین در تشریح نرخ رشد اقتصادی در بخش های مختلف اقتصادی نیز گفت: بررسی نرخ رشد به تفکیک بخش های مختلف اقتصادی کشور نشان می دهد تقریباً در تمامی بخش های اقتصاد غیرنفتی کشور شامل بخش کشاورزی، خدمات و صنایع هر چه به پایان سال نزدیک تر می شویم اقتصاد وضعیت رشد بهتری را تجربه کرده است و به طور کلی محرک اصلی افزایش نرخ رشد در فصل پاییز بخش های غیرنفتی اقتصاد بوده است.

رئیس کل بانک مرکزی در خصوص نرخ رشد بخش های مختلف افزود: بخش خدمات تقریباً 50 درصد تولید ناخالص ملی را تشکیل می دهد، بخش کشاورزی 10 درصد، بخش صنایع و معادن 30 درصد و نفت نیز تنها 10 درصد تولید ناخالص را شامل می شود. بنابراین بخش خدمات تأثیر زیادی بر نرخ رشد اقتصادی در مجموع دارد و می تواند به دلیل سهم بالا نقش بسزایی در افزایش نرخ رشد داشته باشد.

نرخ رشد تشکیل سرمایه در 9 ماهه سال 1403 به 3.4 درصد رسید

وی در خصوص نرخ رشد براساس اقلام هزینه نیز گفت: بررسی نرخ رشد براساس اقلام هزینه شامل اقلام هزینه بخش خصوصی، بخش دولتی و نرخ تشکیل سرمایه می شود. نرخ رشد مصرف بخش خصوصی در نه ماهه 3.3 درصد بوده است و در بخش دولتی نیز در فصل اول 3.4-، در فصل دوم 4.4 درصد و در فصل سوم 7.9 درصد بوده است. این آمار نشان می دهد در این بخش ها نیز هر چه به پایان سال نزدیک تر شده ایم وضعیت بهبود پیدا کرده است.

رئیس هیأت عالی در خصوص نرخ رشد تشکیل سرمایه نیز گفت: در فصل بهار نرخ رشد تشکیل سرمایه 2.2 درصد، در فصل تابستان 3.3 درصد، در فصل پاییز 4.4 درصد و در نه ماهه نیز نرخ رشد 3.4 درصدی در بخش تشکیل سرمایه ثبت شده است که بازهم بررسی روند حاکی از روند افزایشی با گذشت زمان در سال 1403 در این بخش است.

دکتر فرزین افزود: تشکیل سرمایه شامل دو شاخص تشکیل سرمایه ماشین آلات و بخش ساختمان می باشد که تشکیل سرمایه بخش ماشین آلات با توجه به سیاست های ارزی کشور برای تأمین مالی نیازهای سرمایه ای کشور سهم بیشتری در نرخ رشد تشکیل سرمایه داشته است.

حجم تجارت غیرنفتی کشور در سال جاری 11.2 درصد رشد کرد

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه با تشریح وضعیت صادرات و واردات در سال 1403 گفت: در این در حوزه کشور در سال جاری وضعیت بسیار خوبی را داشته است. صادرات کشور در 11 ماهه ابتدایی با رقم بیش از 53.3 میلیارد دلار (بدون اقلام نفتی)، 18.8 درصد رشد را داشته است در حالیکه واردات با ثبت رقم حدود 63 میلیارد دلار رشدی معادل 5.6 درصد داشته است.

فرزین افزود: تراز تجاری گمرکی عدد 10 میلیارد دلار منفی را نشان می دهد ولی این ارقام بدون صادرات نفت محاسبه شده است و با اضافه کردن صادرات نفت به این ارقام در حدود 15 میلیارد دلار تراز تجاری کشور مثبت خواهد شد.

وی در خصوص تلاش بانک مرکزی برای افزایش ذخایر طلای کشور در دو سال گذشته از محل صادرات گفت: به دلیل اجرای این سیاست بخشی از ارقام واردات نیز به واردات طلا مربوط می شود که به سرمایه کشور و ذخایر بانک مرکزی افزوده است.

رئیس هیأت عالی اعلام کرد: حجم تجارت غیرنفتی کشور از 105 میلیارد دلار در سال 1402 به 116 میلیارد دلار در سال 1403 رسیده است که حاکی از نرخ رشد 11.2 درصدی حجم تجارت غیرنفتی کشور است که در این 11 ماهه محقق شده است.

حمایت از تولید و جلوگیری از انسداد نقدینگی عاملی برای افزایش نرخ رشد نقدینگی

فرزین با بیان اینکه در بخش واقعی اقتصاد، رشد همچنان ادامه دارد گفت: امیدواریم در سال آینده با شرایط بهتر و مناسب تری در این زمینه مواجه شویم.

وی نقدینگی، پایه پولی و تورم را متغیرهای اساسی و کلیدی بخش پولی کشور دانست و گفت: در محاسبه تورم دو شاخص تورم مصرف کننده و تولیدکننده حائز اهمیت است. البته باید در نظر داشت که در محاسبه تورم مصرف کننده اقلام بازار و در تورم تولیدکننده اقلام مرتبط با کالاها از درب کارخانه در محاسبات لحاظ می شود.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه رشد دوازده ماهه نقدینگی از سال 1400 به بعد به صورت مداوم در حال کاهش بوده است، یادآور شد: این امر تا به گونه ای بوده است که نرخ مذکور در اسفند ماه 1402 به 24.3 درصد رسیده است؛ اما در چند ماه اخیر به دلیل برخی اتفاقات و همچنین به موجب بررسی های به عمل آمده از سوی بانک مرکزی مبنی بر اینکه عدم افزایش نقدینگی ممکن است به انسداد نقدینگی منجر شود، لذا در بهمن ماه 1403، نرخ رشد نقدینگی با اندک افزایش به 27.8 درصد رسیده است.

وی با اشاره به هدف گذاری 25 درصد برای نرخ رشد نقدینگی در ابتدای سال 1403، عنوان کرد: در ابتدای سال 1403 اعلام کردیم که به دنبال آن هستیم تا نرخ رشد نقدینگی را در کانال 25 درصد حفظ کنیم. باید تأکید کنم که سال 1403، سال اتفاقات غیرقابل پیش بینی بود و متعاقب همین امر نیز رشد نقدینگی در هفته منتهی به 16 اسفند ماه 1403، نسبت به هفته مشابه سال قبل 27.6 درصد رشد داشته است.

وی خاطرنشان کرد: اگرچه کنترل نقدینگی در اسفند ماه به دلیل هزینه های بسیار زیاد دولت به مراتب امری دشوار است، اما تلاش بانک مرکزی آن است که همچنان به اعداد نزدیک به نرخ هدف دست یابیم و امیدواریم سال را با عددی نزدیک به 25 درصد به پایان برسانیم.

نرخ 22 درصدی رشد پایه پولی در بهمن ماه 1403، نرخی پایین تر از متوسط چند دهه گذشته

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به تعریف پایه پولی، عنوان کرد: پایه پولی، پولی است که توسط بانک مرکزی خلق می شود و به معنای تغییرات در ترازنامه بانک مرکزی است. براین اساس پایه پولی از نرخ های رشد بسیار بالا مانند 45.5 در فروردین ماه 1402 به نرخ های رشد بسیار پایین رسیده و در مقاطعی به نرخ 19 درصد نیز رسیده است. اما از آنجایی که بانک مرکزی با هدف جلوگیری از انسداد پولی تلاش کرده تا پول بیشتری خلق کند، نرخ رشد پایه پولی به 22 درصد در بهمن ماه 1403 رسیده است و نرخ رشد غیرمعمولی محسوب نمی شد.