وجود تصورات فرقه ای بسته بزرگ ترین خطر برای امت اسلامی است

به گزارش ایکنا، کنفرانس گفت وگوی اسلامی با عنوان «امت واحد، سرنوشت مشترک»، با مشارکت 64 کشور از سراسر جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران و با حضور احمد الطیب، شیخ الازهر دیروز اول اسفندماه در بحرین آغاز به کار کرد و همچنان در حال برگزاری است. آیت الله احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری در نشست افتتاحیه این کنفرانس طی سخنانی تصریح کرد: تقریب، ریشه ای استوار در سرزمین مصر دارد؛ همان جا که دارالتقریب بنیان نهاده شد تا پرچم وحدت و تفاهم را بر افرازد؛ بر همین راه، جمهوری اسلامی ایران گام نهاد و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی را بنیاد کرد، تا مشعل همگرایی و برادری را روشن نگاه دارد. وی افزود: همه مسلمانان، به سوی الازهر شریف چشم دوخته اند، که افقی گسترده و مقامی والا دارد تا همچنان بر صراط تقریب بماند، لوازم آن را به جا آرد و مقتضیاتش را تمام کند و همواره بیرق الفت و همبستگی را افراشته نگاه دارد. استاد درس خارج حوزه علمیه ادامه داد: سه اصل است که اگر بدان پایبند باشیم و در مسیرش گام نهیم ما را به حقیقتی آشکار رهنمون خواهد ساخت که هیچ راهی برای شکوفایی امت و درخشش دین در عرصه جهان، جز برادری اسلامی نیست. وی به این اصول سه گانه اشاره کرد و گفت: اصل نخست: پیوند استوار میان شریعت و امت است؛ «لِکُلٍّ جَعَلْنَا مِنکُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً». امت، بدون شریعت، امت نبود و شریعت نیامد جز آنکه امت را بنیاد نهد و ارکانش را استوار کند. مبلغی افزود: این پیوند، نه تنها در پیدایش امت، بلکه در بقای آن نیز نقش دارد؛ چراکه شریعت، ضمانت استواری و شکوفایی آن است، امورش را انتظام می بخشد، رشته هایش را پیوند می دهد و وحدتش را پاس می دارد. چنانکه جسم، بی روح نمی پاید، امت نیز بی شریعت دوام نمی آورد؛ که آن، غذای جان اوست و دیوار نگهبانش، که بدان استوار می ماند و در پرتو آن، به قله های عزت و مجد راه می جوید. عضو مجلس خبرگان رهبری به اصل دوم پرداخت و گفت: اصل دوم، شریعت، وسیله ای برای اقامه و تجلی دین در حیات مردم، بر پایه منهج ربانی است؛ «شَرَعَ لَکُم مِّنَ ٱلدِّینِ مَا وَصَّیٰ بهِۦ نُوحًا وَٱلَّذیٓ أَوْحَیْنَآ إِلَیْکَ وَمَا وَصَّیْنَا بهِۦٓ إِبْرَٰهِیمَ وَمُوسَیٰ وَعِیسَیٰٓ أَنْ أَقِیمُواْ ٱلدِّینَ وَلَا تَتَفَرَّقُواْ فِیهِ» شریعت، ابزار اقامه دین است و حضور آن را در زندگی امت تضمین می کند و آرمان های والایش را در عدالت، رحمت و هدایت تحقق می بخشد. وی درباره اصل سوم تأکید کرد: اگر پیوند میان شریعت و امت سست گردد، شریعت از جایگاه خویش فرو افتد، نه خادمی برای دین باشد و نه عاملی برای اقامه آن، بلکه از نیرویی وحدت بخش، به ابزاری تفرقه افکن بدل گردد و از نوری هدایت گر، به آتشی که فتنه در آن زبانه کشد، دگرگون شود. در آن هنگام، اختلاف، صرفاً تفاوت در فروع نخواهد بود، بلکه به عاملی بدل خواهد شد که خود دین را تضعیف کند، چراکه نزاع، بستری برای رشد دین نیست، بلکه زمینی خشک است که رشته های امت را می فرساید و هیبت دین را از میان برمی دارد. آیت الله مبلغی ادامه داد: بزرگ ترین خطر آن است که تصورات فرقه ای بسته پدید آید که شریعت را از افقی گسترده به قیدی تنگ و محدود مبدل سازد و آن را به جای اینکه نیروی پیشرفت باشد، بندی سازد که امت را از حرکت باز دارد. وی ادامه داد: نتیجه ای که از این اصول به دست می آید، دو امر است: نخست حضور علوم اسلامی در هر مذهب، در پرتو مصلحت امت: اگر تطور دانش در مذاهب از دیدگاه کلانِ وحدت امت به دور باشد، تصورات فقهی ای پدید خواهد آمد که روح شریعت را در پیوندش با امت باز نمی تاباند و چون شریعت، از امت جدا گردد از دین نیز گسسته خواهد شد و دیگر خادمی برای دین نخواهد بود، بلکه در حصاری محدود فرو خواهد رفت، به دور از آن رسالت جامع که خداوند آن را برای آن فرو فرستاد. مبلغی افزود: پس، شریعت وظیفه خود را جز آن گاه که دانش اسلامی با این بینش پیوند یابد، ادا نخواهد کرد: نخست آنکه، شریعت، نظامی جامع برای امت است و هر شناختی که این حقیقت را لحاظ نکند، شریعت را از امت و دین را از شریعت جدا خواهد ساخت. دوم آنکه، شکوه امت، جز با دعوت به مائده اخوت حاصل نخواهد شد. وی به نتیجه دوم اشاره کرد و گفت: امر دوم، پاسداشت سه تمامیت است: سه تمامیت که بر آن، بنای برادری اسلامی استوار می شود. عضو مجلس خبرگان رهبری آن سه تمامیت را این گونه عنوان کرد: 1. تمامیت اوطان: آن، خاکی است که در آن بالیده و گستره ای است که تاریخش در آن جاری است نه خاکش وانهاده گردد و نه دیارش به بازی گرفته شود، که وطن، حصن امت است و هر که دژ خویش را وانهد، خود را به وادی هلاکت افکنده است. 2. تمامیت ملل: آن، روح امت و حقیقت پایدار آن است که اگر گرد آید، امت نیرومند گردد و اگر پراکنده شود ارکان آن فرو ریزد. پس امتی نیست بی ملل آن و وحدتی نیست، بی عواملی که آن را پایدار دارد و از همین رو، باید از قضایای بزرگ امت به ویژه مسئله ظلم گسترده ای که بر فلسطین و غزه می رود پشتیبانی کرد؛ چراکه آن، آزمونی است برای صدق برادری اسلامی و هر سستی در آن خیانتی است به امت که اتحاد مواضع اسلامی را می طلبد و حمایتی در خور عدالت و قداست این مسئله را می طلبد. 3. تمامیت مذاهب: که آن، پایه ای استوار و ستونی است راسخ که اگر پاس داشته شود، بنای امت برقرار ماند و اگر فرو نهاده شود امت از هم گسسته گردد. آیت الله مبلغی در پایان تصریح کرد: پس نه برادری ای است در امتی که اوطانش پریشان است و نه وحدتی است در جماعتی که ملل آن از هم گسسته است و نه اجماعی است در امتی که مذاهب آن پراکنده است. پس اگر خواهان برادری ای پربار و وحدتی پایداریم، باید این تمامیت ها را پاس بداریم و از فروپاشی آن ها پرهیز کنیم، که آن ها، شالوده ای است استوار و پایه ای استوار که هیچ بنایی جز بر آن پایدار نماند. یادآوری می شو؛ کنفرانس گفت وگوی اسلامی بحرین با هدف تقویت گفت وگوی اسلامی ـ اسلامی و تحکیم ارزش های تفاهم و همگرایی در میان اجزای جامعه اسلامی برگزار می شود و برای این منظور در مورد برجسته ترین موضوعات و چالش های مشترک بحث و تبادل نظر شده و بر اهمیت تکثرگرایی و تنوع به عنوان منبع قدرت و وحدت میان مسلمانان تأکید می شود. این کنفرانس همچنین به دنبال فعال کردن نقش مراجع و نهادهای دینی و علمی در گسترش تفکر اعتدال گرا، کمک به مقابله با چالش های موجود بر سر راه وحدت اسلامی و تدوین برنامه اقدام دائمی برای تقویت گفت وگوی اسلامی ـ اسلامی و رفع اختلافات است. دستور کار این کنفرانس شامل موضوعات متعددی است که مهم ترین آن ها عبارتند از: «گفت وگوی اسلامی ـاسلامی: دیدگاه، مفاهیم و رویکرد»، «نقش علما و مراجع دینی در غلبه بر موانع تفاهم بین مذاهب اسلامی» و «گفت وگوی اسلامی ـ اسلامی و مباحث شهروندی». انتهای پیام