نظر 2 استاد دانشگاه تهران درباره حل مشکل ناترازی در کشور

خبرنگار مهر، دکتر بهنام صدایی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و مدیر علمی طرح کلان ملی ذخیره سازی زیر زمینی نفت و گاز با بیان این که بحث ناترازی انرژی خطر بزرگی برای کشور ما است، گفت: اگر این مشکل حل نشود در آینده می تواند منجر به خطر امنیتی برای کشور شود.

وی خاطر نشان کرد: ناترازی انرژی صرفاً بحث فنی ندارد و قیمت گذاری نامناسب انرژی در کشور، کمبود سرمایه گذاری و تلفات بسیار زیاد انرژی در کشور می تواند سبب این مشکل شود.

مدیر علمی طرح کلان ملی ذخیره سازی زیر زمینی نفت و گاز در مورد این طرح گفت: کاربرد این تکنولوژی این است که زمانی که در فصل تابستان گاز به اندازه بیش از مصرف وجود دارد، گاز کمپرس شده و زیر زمین ذخیره می شود و در فصل زمستان که مصرف گاز بیش از تولید است، این گاز برداشت می شود. سال 1395 این طرح با عنوان ذخیره سازی زیرزمینی گاز طبیعی شروع شد و به مرور به بلوغ رسید.

وی با اشاره به امکان ذخیره سازی هیدروژن و هوا گفت: سال 2019 به این نتیجه رسیدیم که دنیا به سمت ذخیره سازی های دیگری پیش می رود و مطالعات ما نشان داد که می توانیم علاوه بر گاز طبیعی گاز هیدروژن نیز ذخیره سازی کنیم. این طرح همزمان با طرح برخی کشورهای پیشرفته مثل آمریکا و آلمان شروع شد. سال 2021 کارهای پژوهشی در زمینه ذخیره سازی زیرزمینی هوا نیز انجام دادیم که هوا را در فصل هایی به مخزن ذخیره سازی و تزریق کنیم و در فصل های کمبود انرژی از آن ها استفاده و کمپرسورها و توربین های لازم را به چرخش وادار کنیم.

صدایی با اشاره به وابستگی بیش از حد کشور به انرژی فسیلی گفت: کشور ما از نظر انرژی فسیلی جزو کشورهای بسیار غنی دنیاست. بدون متنوع سازی سوخت، هیچ گاه نخواهیم توانست چالش انرژی را رفع کنیم.

وی خاطرنشان کرد: امکانات آزمایشگاهی تحقیقات این حوزه بسیار کم است. امروز به دلیل تغییرات قیمت ها کارهای آزمایشگاهی بسیار پر هزینه هستند. انتظار داریم امکانات دانشگاهی به کمک دانشگاه و به کمک صنعت در دانشگاه ها تجهیز شوند.

دکتر یونس نورالهی؛ استاد انرژی های نو و محیط زیست دانشگاه تهران نیز در این مورد می گوید: طراحی سیستم انرژی کشور مربوط به 40، 50 سال پیش است. استفاده از کلمه ناترازی به این موضوع تخفیف می دهد. 

وی با اشاره به تفاوت قیمت خودرو داخلی و خارجی گفت: خودروی دنا در حال حاضر در بازار یک میلیارد تومان است. با 500 میلیون تومان می توان مشابه این ماشین را از کشورهای توسعه یافته دارای صنعت خودرو مثل کره، ژاپن، آلمان وارد کنیم البته به شرط آن که دولت از آن عوارض نگیرد و 500 میلیون تومان دست مردم می ماند.

وی ادامه داد: با این خودرو اگر 150 لیتر بنزین مصرف کنم، اگر دولت بنزین را 30 هزار تومان هم بکند، می شود 4 میلیون و 500 هزار تومان. همان 500 میلیون تومان را در بانک هم بگذارم 10 میلیون سود می دهد؛ بنابراین در نهایت 5 میلیون و 500 هزار تومان سود کردم! 

این استاد دانشگاه تهران با اشاره به یارانه پنهان انرژی افزود: در سال 1401 دولت 127 میلیارد تومان یارانه پنهان انرژی داده است؛ یعنی نفری 1600 دلار در سال و برای یک خانواده 4 نفره این مبلغ 5 هزار دلار است. این عدد سه برابر درآمد ماهیانه 70 درصد کارمندهای کشور است. 

وی خاطر نشان کرد: دولت حقوق جهانی به مردم بدهد، قیمت انرژی را هم جهانی کند، هیچ اتفاقی در کشور نمی افتد و بقیه مسائل را نیز مثل باقی کشورهای دنیا اداره کند. الان وضعیت ما مثل کسی است که بسته های پول را از کمد داخل بخاری های چوبی قدیمی می اندازد! 

به گفته نورالهی؛ اگر امروز دولت یک برنامه قابل ارزیابی و با پیش بینی دقیق همه رشدها در همه زمینه ها بنویسد، 10 سال زمان نیاز داریم که سیستم انرژی کشور را از عدم تعادل به ناترازی برسانیم.