گزارش| روزگار سیاه کارخانه چوکا/ امان از دخالت سیاسیون!

خبرگزاری تسنیم، رشت؛ حسن غلامپور|  شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران (چوکا) نامی آشنا در صنعت سلولزی کشور است. این کارخانه با قدمتی نزدیک به نیم قرن، یکی از باسابقه ترین و ریشه دارترین واحدهای صنعتی کشور در این حوزه محسوب می شود.

ماجرای تاسیس چوکا به سال 1352 بازمی گردد؛ زمانی که سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با همکاری وزارت کشاورزی و عمران روستایی،  آستین ها را برای راه اندازی این صنعت عظیم بالا زدند. ساخت و ساز این مجتمع در سال 1357 به پایان رسید و  چوکا  در زمینی به مساحت صد هکتار در 5 کیلومتری جاده رضوانشهر به تالش، در آغوش جنگل های انبوه شمال کشور،  پا به عرصه وجود گذاشت. هدف از تاسیس چوکا،  ایجاد و بهره برداری از خطوط تولید صنایع سلولزی و واحدهای وابسته و همچنین احیای جنگل های استان گیلان بود.

آنچه «چوکا» را از دیگر رقبا متمایز می کند،  تنوع چشمگیر محصولات آن است.  این کارخانه با تولید شش محصول نهایی،  جایگاه ویژه ای در صنعت سلولزی کشور دارد. کاغذ سوپر کرافت، خمیر کرافت، کاغذ کرافت، کاغذ فلوتینگ، کاغذ تست لاینر، کاغذ لاینر، نئوپان، کود آلی هوموس و تخته چند لایه،  محصولاتی هستند که نام «چوکا» را در بازار صنایع  سلولزی  بر سر زبان ها انداخته اند. این غول خفته جنگل های شمال، حدودا 7٪ از سهم بازار را در اختیار دارد و محصولاتش مهر تاییدی بر  توانمندی  صنعتگران ایرانی است.

اما مالکیت این کارخانه عظیم در دستان چه کسانی است؟ 53٪ سهام چوکا به شرکت سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) و 47٪ آن به صندوق بازنشستگی کشوری تعلق دارد. چوکا، به عنوان یکی از شرکت های وابسته به هلدینگ سلولزی تاپیکو و شستا، نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می کند.

علی رغم اینکه مالکیت چوکا در اختیار هلدینگ های بزرگ کشور است ولی این شرکت مهم و کارگرانش، با چالش های فراوانی روبرو هستند و این کارخانه در سال های دور، حدود پنج هزار کارگر داشت ولی در ادامه و ایجاد چالش هایی که به وجود آمد تعداد کارگران شاغل در این شرکت به زیر یک هزار نفر رسیده و هر چند ماه یا سال، صدای اعتراض این کارگران به دلیل شرایط نامطلوب بلند می شود و از طرفی افراد بازنشسته نیز همچنان درگیر حق و حقوق خود هستند.

البته برخی معتقد بودند که عدم حضور برخی از مدیران سابق این کارخانه در محل و پایتخت نشینی آن ها و نداشتن ملاقات حضوری با کارگران از عوامل مهم رکود این کارخانه بوده است ولی به نظر می رسد صرفا همین عدم حضور، دلیل کاملی برای وجود مشکلات این شرکت نیست.

البته نمی توان از تغییرات هیئت مدیره این شرکت که توسط مالکین صورت می گیرد نیز گذشت و شاید بخشی از مشکلات، به دلیل انتخاب مدیرانی در گذشته و دخالت های سیاسیون بود که شرایط لازم برای مدیریت این شرکت را نداشتند ولی با این حال توسط مالکین منصوب شدند، بلایی که طی سال های گذشته بر سر کارخانه های دیگر گیلان از جمله پوشش، صنایع ابریشم، رشت الکتریک و غیره گذشت و باعث تعطیلی یا واگذاری آن کارخانه ها شد، با این حال جای خوشحالی اینجاست که با همه فرازونشیب ها تاکنون این شرکت کج دار مریض سرپا بوده و همچنان آب باریکه حقوق برای کارگران جهت گذران زندگیشان وجود دارد.

برای پیگیری و حل مشکلات این شرکت، مسئولان وقت در استان گیلان و کشور در دولت های مختلف، جلسات زیادی را برگزار کرده بودند و برای حل مشکل و رفع دغدغه مدیران این شرکت و حتی کارگران، وعده های فراوان داده بودند ولی شرایط فعلی چوکا نشان می دهد که نهایت پیگیری مسئولان وقت در همان برگزاری جلسات بود و دلخوشی موقتی که از طریق عکس گرفتن و حضور در جمع کارگران و تیتر شدن وعده های مسئولین در رسانه ها بود.

*تجمع اعتراضی بازنشستگان «چوکا» در پی عدم پرداخت مطالبات 

آخرین بار همین چند روز پیش بود که جمعی از بازنشستگان مجموعه چوکا در اعتراض به عدم دریافت مطالبات خود، در محوطه این مجموعه تولیدی دست به تجمع زدند و بنابر اظهارات این افراد، معوقات بازنشستگی آن ها از سال های گذشته تاکنون پرداخت نشده است، البته اخباری مبنی برعدم پرداخت حقوق آذرماه کارگران بخش تولید کارخانه چوکا نیز به گوش می رسد.

البته در ماه گذشته، جلسه ای با حضور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و استاندار گیلان در سالن اجتماعات این مجموعه و با هدف بررسی مشکلات کارخانه چوکا برگزار شد. در این جلسه، تصمیماتی برای حل مشکلات چوکا اتخاذ شد، اما تاکنون هیچ گونه اطلاعاتی از نتایج و خروجی این نشست منتشر نشده است.

هادی حق شناس استاندار گیلان اعلام کرده بود که با وجود تمامی مشکلات مدیریتی، ساختار کارخانه چوکا تالش همچنان سالم باقی مانده و بر لزوم تعیین یک متولی ثابت برای تصمیم گیری درباره کارخانه چوکا تاکید کرده بود.

*انتخاب مدیران سیاسی از دلائل نابودی چوکاست

احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز که چندی پیش به گیلان سفر کرده بود، با اشاره به بلاتکلیفی چندین ساله صنایع چوب و کاغذ چوکای تالش گفته بود که چوکای تالش در طول سال های اخیر با کاهش چشمگیر تولید و اشتغال مواجه شده است و در بحران قرار دارد و تلاش می کنیم تا این شرکت احیا شود.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تأکید بر اراده برای اصلاح سیستم مدیریتی در چوکای تالش بیان کرده بود که برای شرکت چوکا در مدت زمان یک ماه باید یک مدیر متخصص با اولویت نیروهای مشخص شده، زیرا یکی از عوامل نابودی کارخانه چوکا انتخاب مدیران سیاسی بوده است.

چند سال پیش بود که حتی به دلیل بدهی های شرکت چوکا،  شرکت برق اقدام به قطع برق این شرکت کرده بود که دادستان رضوانشهر در این خصوص ورود کرده بود تا هم برق وصل شود و هم بدهی چوکا به شرکت برق پرداخت شود.

البته طی چند سال گذشته کارگران این شرکت، درخصوص درج عنوان شغلی به عنوان مشاغل سخت و زیان آور در سازمان تامین اجتماعی نیز اعتراضاتی داشتند و در این خصوص نیز بارها مسئولین وقت رضوانشهر و همچنین مدیرکل وقت تامین اجتماعی گیلان جلساتی داشتند تا دغدغه کارگران درخصوص عنوان شغلی حل شود که  در این خصوص نیز هنوز نتایج روشنی وجود ندارد.

*مشکل چوکا، توقیف اموال کارخانه است

حسن بابایی رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که روز گذشته به گیلان سفر کرده بود در جلسه شورای اداری این شهرستان رضوانشهر،  با تأکید بر لزوم بررسی مشکلات کارخانه چوب و کاغذ ایران چوکا اظهار کرد: مشکل فعلی این کارخانه، توقیف برخی از اموال کارخانه بوده که دستور رفع توقیف اموال این کارخانه بر اساس دستور رئیس قوه قضائیه، در راستای حمایت از کارخانجات تولیدی صادر شد.

وی با اشاره به تقویت زیر ساخت ها و خط تولید کارخانه چوکا، بر اهمیت احیای این کارخانه برای جلوگیری از واردات و شناسایی افراد سودجو توسط دستگاه های نظارتی تأکید کرد و با اشاره به نقشه راه جامع تهیه شده برای کارخانه چوکا، افزود: با تصمیم گیری صحیح می توان این واحد صنعتی را احیا کرد و این مهم در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص حمایت از تولید در سال جاری مورد تأکید است.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با بیان اینکه برای رفع مشکلات کارخانه چوکا باید کار اساسی انجام شود و بهترین راهکار نیز احیای این واحد است، گفت: برخی تصمیم گیری ها متاسفانه به ضرر کارخانه چوکا و منجر به تعطیلی آن شده است.

به گفته بابایی، تصمیمات و واگذاری های اشتباه و نادرست در ارتباط با کارخانه چوکا باید بازبینی شود؛ چگونه اشتغال کارخانه ای که زمانی چند هزار نفر در آن مشغول به کار بودند امروز به 700 نفر رسیده است؛ این موضوع باید بررسی و آسیب شناسی شود.

حال امروز محسن اژه ای رئیس قوه قضائیه مهمان گیلان است و کارگران چوکا و خانواده هایشان منتظرند تا رئیس دستگاه قضا با ورود به سفره مشکلات آنان، باری را از دوششان بردارد تا هم چرخ چوکا و هم چرخ زندگی خانوادگی آنان بچرخد.

انتهای پیام/