خوشنویسی؛ ابزاری گویا برای انتقال پیام قرآن

شانزدهمین دوره همایش بین المللی بانوان قرآن پژوه، دی ماه سال جاری، مصادف با ایام ولادت با سعادت حضرت فاطمه زهرا(س) با توجه به اتفاقات اخیر منطقه با محوریت جبهه مقاومت، اختصاص به بانوان قرآنی این حوزه دارد و منتخبان از کشور هایی نظیر فلسطین، لبنان، عراق، یمن و سوریه انتخاب می شوند.

طی برگزاری شانزدهمین دوره همایش بانوان قرآن پژوه از بانوان فعال در عرصه های قرآنی در بخش های پژوهش، هنری و قاریان و حافظان تجلیل می شود. حمیده گیوی، هنرمند قرآنی از جمله این بانوان است. او بیش از سه دهه از عمر خود را صرف هنر خوشنویسی کرده است تا بتواند هم در این هنر مراحل حرفه ای را سپری کند و هم پیام خود را با زبان هنر به مخاطبان برساند. طی گفت وگویی بیشتر با او آشنا می شویم.

ایکنا ـ ابتدا خودتان را معرفی کنید و در ادامه در مورد سوابق فعالیت های قرآنی خود توضیح دهید.

حمیده گیوی فروردین 1353 در تهران به دنیا آمدم و از 9 سالگی به خط و نقاشی علاقه داشتم. به دلیل درس و تحصیل فرصت چندانی برای ورود حرفه ای به عرصه هنر نداشتم و کمابیش در این زمینه فعالیت می کردم تا اینکه از سال 76 تصمیم گرفتم، به صورت حرفه ای وارد رشته خوشنویسی، شاخه نستعلیق شوم. البته هنر در خانواده ما میراثی است و من نیز از این موهبت بهره مند شدم و امیدوارم بتوانم به نسل های بعدی برسانم و برای خانواده و عرصه هنر خوشنویسی مؤثر باشم.

سال 97 مدرک فوق ممتازم را از انجمن خوشنویسان ایران و گواهی نامه درجه سه هنری را از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران دریافت کردم. رسیدن به این مرحله طولانی بود، چراکه وظیفه همسری و مادری باعث شد، قدری آرامتر پیش بروم، ولی از این مسیر خارج نشدم و سعی کردم اگر اندکی هم از این مسیر فاصله گرفتم، به آن برگردم و ادامه دهم. در حال حاضر برای آزمون استادی آماده می شوم که بتوانم این مرحله را نیز با موفقیت پشت سر بگذارم. رشته تخصصی من نستعلیق است، اما شکسته نستعلیق را هم در دوره های عالی گذرانده ام.

30 نمایشگاه گروهی و انفرادی داشته ام و کارگاه های هنری نیز برگزار کرده ام. در جشنواره های گوناگون شرکت کرده و اخیراً در جشنواره «دیده بان» که به مناسبت هفته دفاع مقدس در شهریار برگزار شد، رتبه سوم را در زمینه نستعلیق کسب کردم و در جشنواره «مقام زن در قرآن» که حوزه هنری برگزار کرد، رتبه اول را کسب کردم. حدود سه سال است که مدیر گروهی از بانوان هنرمند استان تهران نیز هستم. در واقع ما از طریق ورکشاپی که حوزه هنری به مناسبت رحلت امام خمینی(ره) در جماران برگزار کرده بود، با هم آشنا شدیم و عنوان «نقش آفتاب» را از ورکشاپ برگرفتیم و گروه را به همین عنوان نامگذاری کردیم. اکنون گروه به جایی رسیده که حدود 62 نفر عضو دارد و جشنواره، مسابقه، نمایشگاه و ... برگزار می کند.

هدفمان ایجاد همبستگی میان بانوان هنرمند است و از هر تفکر اعتقادی و سیاسی دور هم جمع هستیم تا بخش مشترک هنری مان را تقویت کنیم و به اجرا بگذاریم. به منظور ارتقای سطح کیفی کار اعضای گروه، کارگاه های رایگان برگزار می کنیم.. همچنین برای بانوان هنرمندی که به هر دلیلی نتوانسته اند در کلاس ها شرکت کنند و درگیر خانواده، مسائل مالی و ... بوده اند، سعی کردیم فضایی را برای آموزش و سطح کیفی فعالیتشان فراهم کنیم و اکنون اغلب آنها در نمایشگاه ها و جشنواره های بزرگ شرکت کرده اند و حائز رتبه شده اند.

شش جلد کتاب با عنوان «خط تحریری و نگارش» برای کلاس اول تا ششم دبستان تألیف کردم و این گروه سنی می توانند با این کتاب تمرین کنند و خط خوش را بیاموزند.

اولین استادم در خوشنویسی نیز استاد زین العابدین اسماعیلی بود که در شهر قم وارد انجمن خوشنویسان شدم و تحت آموزش این استاد قرار گرفتم. این استاد معتقد بود که وقتی شب می خواهید بخوابید، یک سوره قرآن بخوانید و بخوابید، یک سطر قرآنی هم بنویسید و بخوابید. آن هم عبادت است. من از سخن استادم، تحت تأثیر زیادی قرار گرفتم و به نظرم باید چنین آموزه هایی را به سایر هنرمندان هم برسانیم. چون همانطور که جسم ما نیاز به غذا دارد، روحمان نیز به غذا نیاز دارد و همین سخنان و آموزه ها می تواند غذای روح و روان ما باشد

ایکنا ـ چرا تصمیم گرفتید به هنر خود، سمت و سوی قرآنی دهید؟

حوزه خوشنویسی به لحاظ نوع خط و هنری که در آن به کار می رود، متنوع است. گاهی سخنی از کلام هنرمند فرهیخته جاری می شود، گاهی این سخن بر دست یک هنرمند جاری می شود و از دست به قلم و از قلم به کاغذ منتقل می شود. در واقع این پیام از درون هنرمند، جاری شده و به منصه ظهور رسیده است. حال، هر چه این هنر از عمق وجود هنرمند نشئت بگیرد و در این کار، خلوص نیت داشته باشد، همان هم در کارش نمود می یابد.

جامعه به سمتی می رود که لازم است، بیشتر در این زمینه کار کنیم و به عبارتی نیاز به پیام قرآنی داریم. بر این اساس، پیام های قرآنی که مربوط به بانوان است و یا آیاتی که زن و مرد را در کنار هم بیان کرده و تفاوتی میان آنها قائل نبوده و تقوا را ملاک سنجش انسان ها دانسته است را در هنر خوشنویسی مورد توجه قرار داده ام. به عنوان خوشنویس از هنرم برای انتقال پیام استفاده می کنم و کسی که فن بیان، یا هر هنر دیگری دارد، می تواند با هدف انتقال پیام به ویژه پیام قرآنی ورود کند.

ایکنا ـ ابزار هنر چگونه می تواند به ترویج فرهنگ قرآنی کمک کند؟

کافی است خط زیبا را ببینید، آن خط، جاذبه ایجاد می کند، ولی در مرحله اول، اخلاق خوشنویس است که اهمیت دارد. آدم هایی اطرافمان هستند که شاید به خوشنویسی علاقه مند نباشند، اما وقتی در کنار شما قرار می گیرند و می بینند که آدابی در کار خود دارید که شاید در جای دیگر وجود ندارد یا پیام هایی را برای خوشنویسی انتخاب می کنید که خاص هستند، جذب خوشنویسی می شوند. وقتی پیامی را از شاعری یا از کتابی مانند قرآن می نویسید، در ذهن فرد کنجکاوی ایجاد می شود که آن شاعر کیست، این پیام چیست؟ قلم بهترین ابزار برای جذب مخاطب است و با زیبا نوشتن، انتخاب سخن و پیام زیبا می توان فرهنگ قرآنی را ترویج داد. البته در این مسئله مخاطب حائز اهمیت است و باید متناسب با مخاطب پیام خود را انتخاب کنیم.

ایکنا ـ به عنوان هنرمند قرآنی چه موانعی را بر سر راه خود می بینید و چخ پیشنهادی در رابطه با رفع این موانع دارید؟

یکی از مهمترین موانع، فضای مجازی است که نمی توان آن را برداشت؛ چراکه فضای مجازی باعث شده است، مخاطبان و حتی هنرمندان از فضای هنری دور شوند. این فضا به عنوان یک مانع، برداشتنی و از میان بردنی نیست، بلکه باید فرهنگ سازی کرد تا بتوانیم مخاطبان را جذب کنیم و سازمان هایی، چون شهرداری، ارشاد و ... می توانند در این زمینه نقش آفرین باشند، اما متأسفانه بهای چندانی به هنر داده نمی شود. مثلاً برای برنامه ای خواستیم بنر سطح شهر داشته باشیم که مردم از وجود نمایشگاه خوشنویسی مطلع شوند و برای بازدید مراجعه کنند، این کار با دوندگی های زیاد انجام شد.

برخی مراکز و سازمان ها، فضا هایی را در اختیار برخی فعالیت ها قرار می دهند، اما وقتی مسئله هنر مطرح می شود، کوتاهی هایی را می بینیم. مثلاً شهر اندیشه، محلی برای انجمن خوشنویسان ندارد. فضای هنری مناسب باید اختصاص یابد و با یک اتاق و کلاس نمی شود کار را پیش برد. فضای هنری باعث می شود، زیبایی های این هنر برای مخاطب چشم نواز و جذاب باشد و این هنر را دنبال کند، یا اگر خودش مشغول به فعالیت در این عرصه نباشد، به این هنر علاقه مند شود.

با وجود اینکه زیر نظر ارشاد فعالیت می کنیم، اما حمایت نمی شویم؛ از این رو به نظرم موانعی وجود ندارد و باید دست به دست هم بدهیم تا این هنر و هنرمندان این عرصه بیش از پیش بدرخشند و ارتقا یابند.

ایکنا ـ بانوان چقدر می توانند در عرصه فعالیت های قرآنی، متفاوت تر و مؤثرتر ورود کنند؟

همین که بانوان در محافل هنری مانند ورکشاپ ها، نمایشگاه ها، جشنواره ها و ... حضور می یابند و نقش آفرینی می کنند، با این کار پیام مهمی را به همگان می رسانند که یک زن می تواند هم در زمینه خانوادگی و هم در زمینه هنری فعالیت موفقی داشته باشد. ولی متأسفانه بسیاری از بانوان به دلیل مشکلات اقتصادی و خانوادگی نمی توانند در عرصه هنر فعالیت کنند، در حالی که به شدت انگیزه دارند و در آن هنر قوی هستند و یا می توانند با آموزش های مناسب، استعدادهای خود را بروز دهند. با توجه به اینکه حامی این بانوان هستم، سعی کردم در گروه «نقش آفتاب» این کار را انجام دهم و بانوان را از شهر های مختلف استان تهران جذب کنم؛ هر چند ممکن است فعالیت های مشترک اندکی داشته باشیم، اما سعی می کنیم با این فعالیت اندک، بازتاب زیادی داشته باشیم و نشان بدهیم بانوان می توانند در عرصه هنر بدرخشد و پیامشان را در قالب هنر منتقل کنند و چه بهتر که پیام قرآن را به گوش همگان برسانیم.

انتهای پیام