پشـت پـرده شبکه راه اندازی فارسی زبان جدید/چرا TRT فارسی از بی بی سی و اینترنشنال خطرناک تر است؟

به گزارش مشرق ، TRTفارسی، جدیدترین شبکه ماهواره ای فارسی زبان است که توسط دولت ترکیه فعال شده است.

ترکیه ای ها بیش از 15 سال است که در حال تولید سریال هایی پرجاذبه و با قدرت دراماتیک بالا با سرمایه گذاری هنگفت و مکرر هستند که وقایع شان در ایران می گذرد و در حال تحریف تاریخ به نفع خودشان هستند. مثل سریال «سلجوقیان بزرگ» که ادعا می کند ایران فاقد تمدن ویژه ای بود و توسط آنها به تمدن دست یافت! TRT که مردم ترکیه آن را «تِ رِ تِ» مجموعه شبکه های تلویزیونی دولت ترکیه است که به زبان های مختلف پخش می شود. بخش فارسی زبان این دستگاه رسانه ای نیز آذر ماه امسال کار خودش را شروع کرد.

با این حال، دو اتفاق عمده پیرامون این شبکه، حاشیه ساز شد؛ اول سخن محمد زاهد سباچی (رئیس مجموعه شبکه های TRT) بود که مهرماه امسال وقتی خبر راه اندازی قریب الوقوع بخش فارسی این شبکه را داد، اعلام کرد که قصد دارند بوسیله این شبکه ایران را اذیت کنند!

دوم نیز همزمانی راه اندازی تی آر تی فارسی با حوادث سوریه و قرار داشتن دولت ترکیه به عنوان یکی از اضلاع این حوادث است. نکته قابل تأمل این است که سایت شبکه تی آر تی فارسی، همان ابتدا خبر دیدار جولانی سرکرده اشغالگران سوریه با مسئولان ارشد دولت ترکیه را به عنوان تیتر اول اخبار خودش به زبان فارسی کار کرد.

یار تعویضی تازه نفس تیم رسانه های ضدایرانی

سهیل سلیمی، نویسنده تهیه کننده و کارگردان مجموعه «جنایت نامرئی» درباره این اتفاقات گفت: حدود دو سال قبل یک صوت از رعنا رحیم پور خبرنگار اینترنشنال منتشر شد که می گفت به خبرنگاران ما گفته اند فقط با سران تجزیه طلبی مصاحبه کنیم تا از این طریق موضوع تجزیه ایران پررنگ شود.

علی اصغر رمضان پور هم که قبلا کارشناس اقوام و اقلیت ها در وزارت کشور بوده به عنوان سردبیر این شبکه منصوب شد. یعنی برنامه شان این بوده تا گسل های قومی را در ایران فعال کنند. شبکه تی آر تی هم از طریق نفوذ رسانه ای همین اهداف را دنبال خواهد کرد. یعنی پشت پرده این شبکه اهدافی برای تحریک گسل های قومیتی وجود دارد.

دکتر علیرضا داوودی: شبکه ای که هم مرز است و قومیتی می تواند داشته باشد می تواند خلاء انقطاع رابطه عاطفی مخاطب با رسانه را برقرار کند. قاعدتا مردم ایران به ترکیه بیشتر از انگلستان سفر می کنند. وی فعالیت شبکه تی آر تی فارسی را در جهت سریال های تاریخی و راهبردی این کشور دانست و گفت: ترکیه ای ها بیش از 15 سال است که در حال تولید سریال هایی پرجاذبه و با قدرت دراماتیک بالا با سرمایه گذاری هنگفت و مکرر هستند که وقایع شان در ایران می گذرد و در حال تحریف تاریخ به نفع خودشان هستند. مثل سریال «سلجوقیان بزرگ» که ادعا می کند ایران فاقد تمدن ویژه ای بود و توسط آنها به تمدن دست یافت!

آنچه در تیزر تی آر تی فارسی پررنگ است نشان می دهد که به شدت در پی باستان گرایی است و در دل این رویکرد به شکل موزیانه ای میل کرده به ایران قبل از انقلاب. یعنی هر آنچه از فرهنگ و تمدن ایران در این تیزر نمایش می دهد درنهایت به نشانه هایی از ایران پیش از انقلاب منتج می شود.

هر کس با رسانه و نحوه تأثیرگذاری تیزر بر ناخودآگاه مخاطب آشنا باشد، متوجه می شود که چیدمان این تصاویر بردن انسان ایرانی به گذشته است. هر چند که این چیدمان با ظرافت انجام شده است. اما آگاهان رسانه می فهمند که خط اصلی این تیزر بازگشت به عقب است.

یعنی تی آرتی فارسی به دنبال این است که انسان ایرانی را در محدوده زمانی حال تسخیر کند و به گذشته پرت کند.

طی سال های اخیر هم دیده ایم که یکی از رویکردهای اصلی شبکه های فارسی زبان بیگانه، بزک کردن دوران سیاه پهلوی بوده است. سلیمی درباره نسبت و جایگاه شبکه تی آر تی فارسی در بین سایر شبکه های ماهواره ای فارسی زبان توضیح داد: مثل بازی فوتبال که در آن بازیکنانی با هم تعویض می شوند، این را درباره شبکه های ماهواره ای فارسی زبان هم می توانیم در نظر بگیریم.

TRT فارسی زمانی فعالیت خود را آغاز کرده که تأثیرگذاری اینترنشنال پایین آمده و من و تو از دست رفته و بی بی سی مخاطب حرفه ای گذشته خودش را به شکل عام از دست داده و جایگاه سابق را در ایران ندارد.

در این شرایط نیاز بود تا یک شبکه جدید به میدان بیاید و آن خلاء را پر کند. کارویژه دوم TRT این است که به عنوان یک بازیکن جدید و تازه نفس معادلات رسانه ای غرب را با یک شکل و رنگ و لعاب و آدم های جدیدی دنبال کند. وظیفه سوم این است که مرجعیت رسانه ای را به غرب برگرداند، چونکه رسانه های فارسی زبان بیگانه دو سالی است که مرجعیت رسانه ای گذشته را ندارند.

رسانه ای برای اغواگری

دکتر علیرضا داوودی (کارشناس و تحلیلگر ارشد حوزه رسانه) گفت: تیزرTRT فارسی ترکیبی از (Az TV) آذربایجان و روزهای آخر شبکه من و تو است. ترکیب موسیقی اغواگرایانه، فرم بندی ایران آنکارایی- استانبولی- ازمیری که یک فرم بی بی سی را نیز به خود داده است.

بنابراین؛ TRT فارسی برای افزایش شبهات راه اندازی نشده است بلکه آمده تا بخش اغواگری که رسانه های بیگانه در ایجاد شبهه و تردید در ایران از دست داده اند، احیا کنند تا بتوانند از این طریق اقناع را به اشباع تبدیل کنند و مخاطب را مجدد با یک پدیده اجتماعی زودهنگام وارد عرصه عملیاتی در جامعه کنند و این به معنی بستن رینگ ها و محیط ها و معناهای هم زیست گونه یا هم مرز گونه است.

وی که در برنامه امواج شبهه رادیو گفت وگو سخن می گفت، در ادامه افزود: وی افزود: بی بی سی به هیچ عنوان نمی تواند با ایرانی ها هم مرزی ایجاد کند. اما شبکه ای که هم مرز است و قومیتی می تواند داشته باشد می تواند خلاء انقطاع رابطه عاطفی مخاطب با رسانه را برقرار کند. قاعدتا مردم ایران به ترکیه بیشتر از انگلستان سفر می کنند. پس از همین فرصت استفاده می کند.

وی همچنین به روش عشق مرده اشاره کرد و گفت: در این تکنیک بازی با اعداد صفر برای اعتبار دادن به یک است. ولی هر چه تعداد صفر بیشتر باشد ولی پشت یک قرار بگیرد، آن صفر مرده به حساب می آید و هیچ اعتباری به یک نمی دهد. بنابراین؛ اگر این صفر مرده را جلوی یک قرار دهیم، خوانده می شود یک و چند صفر. فرآیندی که امروز رسانه های بیگانه طی می کنند، وزن کشی در مرحله جابه جایی صفرها پشت یک یا جلوی یک است و ترکیه سال هاست که در منطقه صفر پشت یک است. اما بی بی سی ورد یک به شمار می آید و بی بی سی فارسی صفر پشت یک به حساب می آید. درست است که در دو دهه اخیر ارتفاع گرفته است اما اکنون ارتفاع آن در حال کم شدن است.

داودی اضافه کرد: در بحث عشق مرده همیشه دو موضوع حائز اهمیت است. آن یک پشت صفر را چه کسی می تواند زیر رادیکال ببرد؟ TRT فارسی نیز به دلیل اینکه صفر پشت یک است و یا در اصل ترکیه صفر پشت یک است، هدف از راه اندازی آنها احیای هویت منطقه ای است. تا به او بزرگ منطقه گفته شود. بنابراین؛ دنیایی که در حوزه رسانه وجود دارد، دنیای متعارف، دنیای یک و تعدادی صفر است و دنیای نامتعارف، یعنی توانمندی در بازی دادن آن یک با صفرهای مرده ای که وجود دارد. آن وقت عشق متصل به صفر مرده، خود عشق مرده خواهد شد. در نتیجه در بحث عشق مرده، مهم ترین راهکار همیشه باید این باشد که چگونه صفرها را جلوی یک قرار دهیم و آن را زیر رادیکال ببریم که به آن توانمندی رسانه تحت عنوان نامتوازن و نامتقارن گفته می شود.

رسانه ای که نامتوازن باشد، می تواند عشق مرده را ایجاد کند و رسانه ای که نامتقارن باشد، می تواند یک را حتی اگر صفرها را جلوی یک قرار بدهد، زیر رادیکال قرار دهد. یعنی؛ قدرت استنباط عاشقانه های کشوری مانند ترکیه یا رژیم صهیونیستی یا آمریکا و... کاملا فرو بریزد.

داودی در ادامه گفت: شبکه TRT قرار است همان کاری را که هالیود با زلنسکی، یا همان کاری که با جولانی کرد، انجام می دهد و چه تیپ سازی بهتر از قرابت جغرافیایی؟ اما در این جا خلایی وجود دارد. به دلیل اینکه از سال 1400 مرتب تست کرده اند که هر چه ضربه وارد کرده اند، بازخوردی دریافت نکرده اند.

یعنی ما همه آفندها علیه خود را پذیرفته ایم و هیچ پدآفندی نیز انجام نداده ایم، تیپ محدب را به تیپ مقعر تبدیل می کنند. TRT هم یک بخشی از رفتار سازمان رسانه ای است. به همین دلیل شبکه TRT ترکیه به زبان فارسی، معادل رسانه های دیگر موفقیت آمیز نخواهد بود ولی قطعا این شبکه در تیپ سازی موفق خواهد بود.

به دلیل اینکه یک پهنه ای از کشور ما را می تواند، در بر بگیرد. بنابراین؛ باید حواسمان به فرم جنس عشق مرده ای که به کار می گیرند، باشد. اینکه در داخل کشور چه میزان رفتار سازمان رسانه ای داریم؟ سؤالی است که باید به آن پاسخ داده شود و اینکه در جمهوری اسلامی توانسته ایم این عبارت را به عنوان یک استراتژی تجزیه و تحلیل کنیم.

سهم دولت ترکیه در ناامنی روانی مردم ایران

دکتر سینا قربانی (کارشناس و تحلیلگر حوزه رسانه) اما معتقد است: قرار نیست این شبکه به همان مدل بی بی سی فارسی، صدای آمریکا، اینترنشنال و مجموع رسانه های فارسی زبان خارجی فعالیت کند.تولد این رسانه در مقطع فعلی و پس از تحولات سوریه و نقش ترکیه در سوریه مفهومی برای خاورمیانه و جمهوری اسلامی ایران به همراه دارد.

بی بی سی فارسی و اینترنشنال نمی توانند هم مرزی با ایران داشته باشند، ولی تُرک ها به دلایل مختلف می توانند این هم مرزی را ایجاد کنند. لذا؛ حضور این رسانه ترکی در مقطع فعلی سرعت بخشیدن به تحولات ضداجتماعی در آینده بسیار نزدیک است. تا اگر ناآرامی در داخل کشور صورت بگیرد، این رسانه ضدایرانی با فرم و محتوای جدید بر سرعت این ناآرامی بیافزاید.

وی که در برنامه امواج شبهه سخن می گفت، تاکید کرد: در ماه های آینده با تهاجم ترکیبی جدی روبه رو خواهیم شد که منشا این تهاجم از داخل کشور خواهد بود. این کارشناس معتقد است: TRTفارسی، برای ایجاد یک کنش مشترک در یک مقطع مشترک به وجود آمده است. به نظر می آید که این شبکه قرار است در ناامنی های روانی که رسانه های ضدایرانی شکل داده اند، سهیم باشد.
قربانی با تاکید بر اینکه رسانه های ضدایرانی دارای سیاست خطی و نقطه ای هستند، گفت: در سیاست نقطه ای رسانه ضدایرانی، که در حال حاضر هدف تحریک و ناامن کردن افکار عمومی است. TRT می تواند، در یک مقطع و مرز مشخص، کنش مشترک خلق کند.

وی در پایان گفت: برخلاف حریف و دشمن که در یک ستاد مشترک علیه جمهوری اسلامی ایران فعالیت می کند. متاسفانه ما هیچ گاه یک ستاد مشترک عملیات رسانه ای نداشتیم.