مس صادر کردیم تا گوشی لوکس وارد کنیم؟

خبرگزاری تسنیم، طی حدود دو سال اخیر به خصوص در سال 1402، اخبار متعددی درباره واردات کالاهایی همچون شمش طلا و تلفن های همراه لوکس آمریکایی از محل ارز حاصل از صادرات کالا به گوش می رسید. یکی از اقلام صادراتی که ظاهراً از بخشی از ارز حاصل از صادرات آن برای واردات آیفون های آمریکایی استفاده شده «مس» بوده است. مس که از دیرباز به عنوان یک کالای استراتژیک و حیاتی در صنایع داخلی ایران شناخته می شود، با رشد قیمت های جهانی، تأثیرات مستقیمی بر بازارهای داخلی، به ویژه بازار مسکن، برجای گذاشته است.

صادرات مس به بهای آیفون های دست دوم/ از دست رفتن منابع ملی و زیان مصرف کننده

بررسی ها نشان می دهد که بخش قابل توجهی از مس استخراجی کشور به صورت خام یا نیمه خام صادر شده است. این سیاست صادراتی در حالی اجرا شده که در ازای آن، کالاهایی نظیر شمش طلا و تلفن های همراه لوکس آمریکایی وارد کشور شده اند.

برخی از آیفون های وارد شده در این مدت نیز آیفون های 13 رفرش و ریپک شده بودند. در بازه زمانی که شاهد محدودیت واردات آیفون های 14 و مدل های بالاتر به سبب مشکلات ارزی کشور بودیم، عده ای با اظهار آیفون های رفرش و ریپک شده به عنوان کالای نو اقدام به واردات آیفون های 13 کردند که قیمت آنها در بازار جهانی بسیار پایین تر از کالای نو بود.

در حقیقت شاهد واردات آیفون های با کیفیت پایین و فروش آنها به قیمت کالای نو به مصرف کننده بودیم. برای تامین ارز مورد نیاز برای واردات این کالا بخشی از ارز بسیار ارزشمند و با کیفیت کشور که حاصل از صادرات محصول استراتژیکی مانند مس بوده است مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت با این اتفاق نه تنها شاهد زیان منابع ارزی کشور بودیم بلکه مصرف کننده نیز با خرید آیفون رفرش یا ریپک شده دچار زیان شد.

چرا منابع ملی قربانی سیاست های اشتباه می شوند؟

با توجه به این اتفاقات و موارد تخلف پیش آمده در واردات تهاتری کالا، تصمیم گیران اقدام به محدود کردن کد تعرفه های وارداتی مرتبط با این کالاها کرده اند. اما در اینجا همچنان چند پرسش اساسی مطرح است. آیا منطقی است که منابع ملی همچون مس، که می تواند ارزشی افزوده و اشتغال آفرینی گسترده ای در صنایع داخلی ایجاد کند، به صورت خام صادر شود و در ازای آن کالاهایی با ضرورت پایین وارد کشور شود؟

صادرات مواد خام، به جای بهره برداری از ظرفیت های تولیدی داخلی، نه تنها ارزش افزوده را کاهش می دهد بلکه وابستگی کشور به واردات کالاهای غیرضروری را نیز افزایش می دهد.

در نتیجه تصمیم گیران اقتصادی کشور باید در خصوص چنین مواردی تأمل جدی تری داشته باشند. آیا صادرات مواد خام مانند مس به قیمت واردات شمش طلا و گوشی های لوکس، توجیه پذیر است؟ آیا این سیاست ها منافع ملی و آینده اقتصادی کشور را تأمین می کنند؟ این پرسش ها نیازمند پاسخگویی روشن و اقداماتی هدفمند برای اصلاح ساختار تجارت خارجی کشور هستند.

انتهای پیام/