زوال مرکبات در شمال ایران/ مرگ تدریجی درخت و باغداران!

خبرگزاری تسنیم از بابل، در سال های اخیر یکی از نگرانی ها و دغدغه اصلی باغداران مازندرانی خشکیدگی ناگهانی سرشاخه ها و زردی روز افزون برگ های درختان مرکبات بخصوص پرتقال تامسون است؛ درختان پرتقال ابتدا زرد می شوند و سپس برگ های زرد شده این درختان به قرمزی می روند و سر شاخه ها خشک می شوند و بعد از مدت نه چندان طولانی درخت به طور کامل خشک می شود و می میرد.

گزارش| سورتینگ داران به جان مرکبات سبز شمال افتاد ه اند

مرگی تدریجی که غم و اندوه باغداران را در سال های اخیر به همراه داشته و بیماری که هنوز راه درمان اساسی برایش پیدا نشده است؛ در طول این مدت بیماری، درخت به باردهی کم روی می آورد و میوه ها از درون پوک می شوند و درخت از درون خشک و خالی و سپس خشک می شود؛ ریشه های موئین و سیاه ریشه درخت که وظیفه آبرسانی  و جذب مواد از خاک به ساقه ها و به سایر قسمت های درخت را برعهده دارند خشک می شوند و درخت دچار تشنگی و سپس خشکی روزافزون می شود تا جایی که این خشکی به تمام بدنه درخت سرایت می کند و باعث می شود کل درخت از ریشه تا برگ ها خشک شوند و از بین برود.

مرگ تدریجی نتیجه بیماری درختان مرکبات است

این عارضه نوظهور که به جان مرکبات شمال افتاده است در سال های قبل در جنوب کشور رویت شده بود، اما درمان خاصی برای آن پیدا نشد و اکنون و در سال های اخیر به شمال کشور هم سرایت کرده و اغلب گونه های مرکبات به ویژه پرتقال و نارنگی و حتی لیمو را هم درگیر کرده است؛ این بیماری که مرگ تدریجی درخت مرکبات محسوب می شود خسارت های جبران ناپذیری را به باغداران وارد کرده است؛ درختان مرکبات در سال های اولیه رشد طبیعی خود را طی می کنند، اما در سال هایی که به بار دهی و سود دهی می رسد دچار این بیماری می شوند.

این بیماری که نامش زوال است در سال 1388 در جنوب کرمان آغاز شد و سپس در هرمزگان و فارس و جهرم و داراب هم دیده شده و اکنون در شمال به وفور دیده می شود.

میوه ها هنوز نرسیده پخش زمین می شوند

کمالی یک کشاورز 80 ساله بابلی به تسنیم گفت: من بالای 70 سال است که باغدار و کشاورز م ودر طول سال های اخیر مرکبات باغ من در حال خشک شدن هستند؛ ابتدا شاخه های پرتقال از درون درخت شروع به خشک شدن کردند و سپس کل درخت کم کم خشک شد و از بین رفت؛ در باغ یک هکتاری بنده حدود 18 درخت را از ریشه زدم و قطع کردم و جایش نهال های تازه کاشتم؛ میوه های این درختان هم هنوز نرسیده بد رنگ می شوند و به زمین می افتند؛ حتی در اواخر اردیبهشت که بعد از شکوفه دادن میوه ها به صورت گره های سبز شروع به رشد می کنند در درختانی که بیماری دارند این گره ها می ریزنند و امسال زیر این درختان پر از گره پرتقال بود.

این کشاورز تاکید کرد: به مروجین و کارشناسان کشاورزی و اداره خدمات هم مراجعه کردم و کارشناسان هم آمدند و عکس گرفتند و رفتند. تجربه هفتاد ساله بنده در مورد این بیماری این است که نوع سمومی که در سال های اخیر به ما می فروشند تقلبی است و یا مخلوط شده است؛ ما همین سموم و کود را در سال های پیش استفاده می کردیم و این مشکلات را نداشتیم ولی در سال های اخیر با استفاده از همین سموم مرکبات ما دچار این بیماری شدند و خسارت های زیادی را هم از نظر درمانی و تعویض سموم مختلف و هم وقت و زمان و خستگی روحی و مالی به باغدار وارد کرده و متاسفانه کارشناسان هم قادر به حل این مشکل نیستند.

این باغدار اظهار کرد: من با تجربه ای که خودم داشتم در دو سال اخیر سموم را عوض کردم و با هزینه بیشتر سموم با کیفیت تری خریدم و امسال درختان باغ من وضعیت بهتری دارند.

هر چه در می آوریم باید برای درمان زوال مرکبات هزینه کنیم

حسینی کشاورز امیرکلایی نیز به خبرنگار تسنیم گفت: حدود چهار سال است که مرکبات باغ من دچار خشکی می شوند و تمام محصولات هنوز از درخت جدا نشده خودشان خود به خود به زمین می افتند؛ به سراغ چند کارشناس از جهاد کشاورزی رفتم و آمدند از خاک و برگ نمونه گرفتند و چند سم معرفی کردند و من هم سم پاشی انجام دادم، اما وضعیت درختان بدتر شد و مجبور شدم سال قبل درختان را قطع کنم؛ در طول این چند سال نه تنها از این باغ 4 هزار متری محصول زیادی برداشت نکردم بلکه از جیب خودم برای از بین رفتن این بیماری خیلی هزینه کردم، اما نتیجه ای هم در بر نداشت.

حسینی بیان کرد: خیلی از هم محله های ما که باغدار ند و زندگی و اموراتشان از همین راه می گذرد دچار همین بیماری هستند متاسفانه کارشناسان هم فقط نمونه برداری می کنند و عکس می گیرند و می روند و راه درمانی که باعث شود تا این بیماری از بین برود ارائه نمی کنند؛ این بیماری اگر بر طرف نشود تا چند سال آینده تمام مرکبات بابل و مازندران را از بین خواهد برد.

مصائب باغداران برای مبارزه با این بیماری لاعلاج

کارلوس فرناندز یکی از محققان و کارشناسان اسپانیایی که به دعوت وزارت جهاد کشاورزی برای ارزیابی اولیه و چگونگی بروز این عارضه به ایران آمده  و در برخی از مناطق ایران سفر کرده بود درباره این بیماری گفت: نخستین مشکلی که در برخی از شهرهای ایران مشاهده کردم نوع نهالی است که برای مرکبات استفاده می شود؛ اگر نهال هایی که برای مرکبات استفاده می شود با کیفیت نباشد بدون تردید باغدار با مشکل مواجه خواهد شد و علت دیگر هم نحوه کاشت نهال در ایران متنوع است و این خود مشکل بزرگی است.

به گفته این کارشناس اسپانیایی باید نهال را با تراکم بیشتری کاشت تا برای آبیاری از آب کمتری استفاده شود و هم نهال بیشتری کاشته شوند.

این کارشناس اسپانیایی بیش ترین مشکل را مدیریت باغ و نوع آبیاری برشمرد و افزود: البته این مشکلاتی که در مورد باغ وجود دارد در خیلی از کشورهای جهان هم وجود دارد مثلا در یک روز به درختان با حجم 50 درصد آب داده می شود و روز بعد هیچ آبی داده نمی شود مهم این است که این مشکلات مدیریت شود و هر کشوری با توجه به شرایط خود این مشکلات را مدیریت و برطرف کند؛ رژیم بد آبیاری در ایران باید برطرف و مدیریت شود.

جلوگیری از شیوع بیماری درختان با مدیریت تغذیه

ایزدی کارشناس جهاد کشاورزی بابل نیز در گفت وگو با خبرنگار تسنیم در ساری اظهار کرد: مدیریت تغذیه درختان در طول مراحل و فصول مختلف رشد از جمله کارهایی است که جلوی بسیاری از بیماری ها از جمله زوال را می گیرد؛ استفاده از نهال های سالم و جوان که از مراکز قابل تایید خریداری شده باشند و همچنین کود دهی در فصول مختلف با روش های استاندارد و جلوگیری از سم پاشی بی رویه درختان از جمله مراحلی است که باغداران باید رعایت کنند.

این کارشناس کشاورزی تاکید کرد: باغداران فقط در زمستان اقدام به کوددهی درختان می کنند که این کار اشتباه است و این کود دهی باید در تمام فصول سال انجام شود؛ البته در سال های اخیر با حضور گسترده مروجین کشاورزی در روستا ها و شرکت باغداران در این کلاس های ترویجی سطح آگاهی باغداران بالا رفته و باردهی درختان با توجه باغداران و با این اطلاعات بسیار زیاد شده و درختان هم نیاز به توجه و کود و سم بیشتری دارند.

ایزدی یاد آور شد: اما باغداران هنوز هم به روش قدیمی به این درختان کوددهی می کنند و درخت با باردهی زیاد مواد مغذی خود را در زمان باردهی مصرف می کند و باید مواد جدید دریافت کند اگر این مواد به موقع به درخت نرسد درخت دچار زوال و یا خشکی و خالی شدن از درون می شود.

ایزدی در ادامه به عوامل چند گانه بیماری زوال مرکبات اشاره کرد و گفت: درصدی از درختان باغات استان، از دوران نونهالی، دچار بیماری های ویروسی و شبه ویروسی هستند و همچنین، ضعف تغذیه ای درختان، موجب غلبه بیماری در درختان می شود؛ از عوامل دیگر هم، افزایش سن درختان است که غلبه بیماری را در مرکبات تشدید می کند؛ افزایش گلدهی و باردهی و عدم جبران عناصر غذایی، بیماری ها را تشدید می کند.

این کارشناس کشاورزی ضعف حاصلخیزی خاک از جمله عدم مصرف کود دامی را از عوامل دیگر زوال برشمرد و افزود:  زیاده روی در خاک ورزی، عدم زهکشی و غیره تاثیر بیماری را تشدید می کند.

ایزدی در ادامه با بیان راهکارها جهت جلوگیری از این بیماری اظهار داشت: محلول پاشی کامل عناصر غذایی بعد از برداشت میوه به عنوان تغذیه جبرانی، کوددهی با کود اوره، بلافاصله بعد از برداشت میوه، محلول پاشی با ترکیبات مسی، بعد از هرس درختان در بهمن ماه، محلول پاشی کلسیم در پایان گلدهی از جمله راهکارهایی است که باغداران عزیز باید رعایت کنند تا درختان مرکبات سالم بمانند و جلوی این بیماری گرفته شود.

به گزارش تسنیم، هر چند جهاد کشاورزی مازندران با برگزاری  کاروان ترویجی استانی با عنوان مبارزه با بیماری های مرکبات با محوریت زوال مرکبات در مزرعه سطح استان در قالب کارگاه آموزشی با حضور مسئول و کارشناسان ورود می کند و در این کارگاه ها علایم بیماری زوال مرکبات توضیح داده می شود اما تغذیه مناسب به صورت پایه و محلولپاشی در زمان مناسب تأکید می شود و در این کلاسها آموزش و تاکید می شود تا با انتخاب نهال هایی با پایه های مقاوم به خاک های سنگین و زهکشی استفاده شود. اما با توجه به این اقدامات پیشگیرانه به باغداران هنوز این بیماری پابرجاست ودر حال خشکاندن درختان مرکبات است.

انتهای پیام/