روایت ایرانی از مقاومت و زندگی آوارگان فلسطینی

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ همه چیز از سه سال پیش شروع شد. زمانی که توئیت یک خبرنگار، فضای جامعه جهانی را پیرامون حق حاکمیت مردمان فلسطین بر سرزمین آبا و اجدادی شان در یک پیام ساده از قول پیرمردی که سند و کلید خانه پدری خود که در آن متولد و بزرگ شده بود را به عنوان سندی درباره حق خاک و سرزمین فلسطین و تعلق آن به مردمان فلسطین در چند جمله کوتاه و یک تصویر به ثبت رساند.

این همان قدرت رسانه و ضریب نفوذ و اثرگذاری بالای آن در عصر و زمانه معاصر است. ابزاری که بدون رد و بدل کردن یک گلوله و یا آتش گشودن توپ، تانک و خمپاره در بستری از جنس نرم خبر، جهانی را به آتش می کشد. اینبار جنس آن آتش، جنس پرسش و دلیل منطقی انسانی بود که حاکمیت مبتنی بر غصب قریب به هشت دهه اشغالگری صهیون بر سرزمین فلسطین را با یک عکس و چند جمله کوتاه زیر سوال برد و ذهن تمام مردمان بیدار، آگاه ،مسئول و طرفدار حق و حق طلبی را برای پاسخ به همان چند جمله کوتاهش تا ماه ها به خود معطوف کرد.

فلسطین به زودی به صاحبینش باز خواهد گشت

متن و تصویر آن توئیت بسیار ساده بود. پیرمردی کلید خانه پدری و سند متعلق به آن مِلک و خانه را رو به دوربین خبرنگار گرفت و با صدایی که بویی از گذار سن نمی داد و صلابت، قدرت و افتخار در پس نُت های گرفته تنها حس برآمده از صدای پیرمرد بود؛ گفت: «صهیونیست ها در حالی خود را مالک سرزمین من می دانند که عمر کلیدی که می بینید از عمر حکومت آنها بیشتر است. فلسطین به زودی به صاحبینش باز خواهد گشت.»

بیش از 76 سال از سیاست پلید کشور استعمارگری چون انگلیس پس از جنگ شش روزه اعراب و رژیم غاصب صهیونیستی در سال 1848 میلادی؛ از زمانی که 700هزار فلسطینی تنها طی یک شب توسط نیروهای این کشور استعمارگر از سرزمین آبا و اجدادی خود آواره شده اند و در نخستین اردوگاه آوارگان اراضی اشغالی کشور فلسطین به عنوان «خان یونس» ساکن شده اند؛ می گذرد.

حاصل بیش از 76 سال مبارزه در برابر تعدی و اشغال گری توسط ملت مظلوم فلسطین؛ در کنار صرف واژه ها و فعلیت عزت، شرافت و شهادت؛ کاشت بذر و پرورش نهالی به نام «مقاومت» و «پایداری» است.

امروز در پس گذار بیش از 76 سال از آن تاریخ (1948 میلادی)، آن نهال به درختی تناور و تنومندی بدل شده که ثمره آن میوه های مکتب و نهضتی به نام «مقاومت» است.

اردوگاه آوارگان «خان یونس» به عنوان نخستین اردوگاه پذیرای فلسطینیان از زمین نیاکان خود رانده شده به شمار می رود و در ادامه این نگاه استعماری و کوچاندن به زور مردمان فلسطین از دیار و موطن خود، شاهد تأسیس اردوگاه های دیگری چون «صبرا و شتیلا»؛ «جبالیا» و چند اردوگاه دیگر بودیم که در پس گذار قریب به هشت دهه از تاریخ مردمان این سرزمین در برابر تفکر استعماری انگلیس و در ادامه ایالات متحده امریکا ایستاده اند.

اردوگاه هایی که امروز از آنها جز نامی باقی نمانده و ائتلاف صهیونی-آمریکایی- انگلیسی طی بیش از 450 روز اخیر از آغاز حماسه طوفان الاقصی از این اردوگاه ها که خانه اجباری میلیون های فلسطینی کوچانده شده به زور از خاک و دیار اجدادیشان (سرزمین مقدس فلسطین) است جز تلی از خاک و خاکستر با بیش از 450 هزار شهید باقی نمانده است.

در این میان تنها صرف واژه «مقاومت و ایستادگی» است که سبب شده تا آنچه حق مسلم این ملت است یعنی سرزمین آبا و اجدادیشان را از دست رژیم غاصب صهیونیستی بازپس گیرند.

اما آیا مقاومت، مبارزه و ایستادگی برای گرفتن حق تنها با زور جنگ و اسلحه ممکن خواهد بود؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت خیر! در این میان سلاح هنر، قلم و تصویر نیز در کنار مبارزه و ایستادگی در برابر ظلم و ظالمان فاعل آن می تواند حریف دیگری از میدان نبرد در مسیر حق خواهی و حق طلبی باشد.

این همان حقیقت مهم و میدان نبرد جنگ نرمی است که نمایشگاه عکس - روایت «کلیدهایی که عمرشان از اسرائیل بیشتر است» بر پیشانی فعالیت خود قرار داده است.

روایت عکاس ایرانی از چهار اردوگاه آوارگان فلسطینی

نمایشگاه عکس - روایت «کلیدهایی که عمرشان از اسرائیل بیشتر است» حاصل عکاسی وهب رامزی از عکاسان خوش نام کشورمان از فلسطینیان ساکن در چهار اردوگاه آوارگان فلسطینی در لبنان است که سوم دی در موزه هنرهای معاصر فلسطین افتتاح و تصاویر و روایت های خود را پیشاروی قضاوت مخاطبان قرارداد.

نمایشگاه عکس - روایت «کلیدهایی که عمرشان از اسرائیل بیشتر است» علاوه بر حضور یک عکاس ایرانی در اردوگاه فلسطینی ها، ویژگی دیگری دارد و آن هم نشینی عکس در کنار روایت سوژه ها است. اتفاقی که بنا به گفته برگزارکنندگان این رویداد هنری به زودی و در آینده نزدیک از ترکیب عکس ها و روایت های این نمایشگاه، کتابی با عنوان «بازگشت» به قلم ساجده ابراهیمی به چاپ خواهد رسید.

نمایشگاه عکس - روایت؛ بنا دارد تا تصویر و روایتی از امید و پایداری مردمانی را به مخاطبان ارائه دهد که با وجود دهه ها دوری از سرزمین مادری، همچنان کلید خانه های خود را به عنوان نماد حق بازگشت، حفظ کرده اند.

اهمیت، ارزش و اثرگذاری این نمایشگاه به حدی بود که در مراسم افتتاحیه آن (سوم دی) «ناصر ابوشریف»؛ نماینده جنبش جهاد اسلامی فلسطین در ایران، سیدامیر جاوید؛ قائم مقام رئیس حوزه هنری در امور بین الملل، مجید شاه حسینی؛ مدیر فرهنگستان هنر، محمدمهدی دادمان؛ رئیس حوزه هنری، عبدالحمید قدیریان؛ پیشکسوت هنرهای تجسمی در کنار سیدحسام حسینی؛ مدیر مرکز هنری رسانه ای سلوک به عنوان بانی این نمایشگاه، وهب رامزی؛ عکاس نمایشگاه و ساجده ابراهیمی راوی عکس ها جملگی حضور داشتند.

سفر به اردوگاه های آوارگان فلسطینی دو هفته بعد از طوفان الاقصی

خبرنگار ایکنا با وهب رامزی؛ عکاس این مجموعه که از هنرمندان خوش نام حوزه عکاسی و مستندسازی کشورمان است به گفت وگو نشسته که در ادامه از خاطر شما می گذرد.

رامزی در گفت وگو با ایکنا درباره نمایشگاه «کلیدهایی که عمرشان از اسرائیل بیشتر است» گفت: این مجموعه نمایشگاهی مبتنی بر عکس و روایت است که مخاطبان در مواجهه با آثار این نمایشگاه شاهد هم نشینی عکس و روایات مرتبط با آن هستند.

وی ادامه داد: حدود دو هفته بعد از آغاز حماسه «طوفان الاقصی» بسیار دوست داشتیم که به فلسطین برویم اما می دانیم که این امر در حال حاضر شدنی نیست و امیدواریم که هرچه زودتر با آزادی قدس شریف شاهد این تجربه حضور ناب و بکر در قبله گاه نخست تمام مسلمانان و عاشقان واقعی این آزادی در کنار صاحبان اصلی این سرزمین باشیم.

حضور و دیدار با فلسطینیان در چهار اردوگاه

رامزی با اشاره به آنکه بیشترین دلیل دوست داشتنش برای رفتن به فلسطین دیدن مردمان این سرزمین از نزدیک بود تصریح کرد: بسیار دوست داشتم انسان فلسطینی که چند دهه است درباره او می شنویم را اینبار از نزدیک ملاقات کنم. حال بعد از این ملاقات از نزدیک با صراحت می گویم که شناخت ما از انسان فلسطینی تنها در حد کلیشه های رسانه ای است؛ در حالی که دیدن آنها از نزدیک و شناخت واقعی احساس، غرور و سبک زندگی شان برای هر ناظری که آنها را از نزدیک می بیند بسیار متفاوت تر از تصاویر رسانه ای و اخباری است که درباره آنها مخابره می شود و در عین حال بسیار عبرت آموز و حیرت انگیز است.

وی با اشاره به آنکه آنچه که در نهایت مهیا و مقرر شد آن بود که ما برای دیدن اردوگاه های آوارگان فلسطینی به لبنان برویم خاطرنشان کرد: با فاصله کمی از آغاز حماسه هفت اکتبر (طوفان الاقصی) به لبنان رفتیم و در اردوگاه های «برج البراجیا»؛ «شتیلا»؛ «برج شمالی» و «رشیدیه» حاضر شدیم و در سفر فشرده ای این چهار اردوگاه و فلسطینیان ساکن آنها را از نزدیک دیدیم.

دیدار با مادر شهید 81 و مجاهدی 77 ساله از نسل اول آوارگان فلسطینی

عکاس مجموعه عکس - روایت «کلیدهایی که عمرشان اسرائیل بیشتر است» درباره نوع انتخاب سوژه و آنچه که مضمون روایت عکس های او در این سفر و دیدار از اردوگاه های آوارگان فلسطینی بود گفت: این نمایشگاه از چهار بخش تشکیل شده است و در قالب این چهار بخش، سیری روایی را با مخاطبان در میان می گذارد. «آوارگی»؛ «مقاومت»؛ «زندگی» و «بازگشت» عناوین چهار بخش این نمایشگاه را تشکیل می دهند. البته رسیدن به نام ها و خط روایی بعد از برگشتن از سفر، شنیدن قصه فلسطینی ها و ملاقات با آنها بود که خروجی آن به این نگرش روایی چهارگانه بدل شد.

وی با اشاره به آنکه در این سفر نسل اول فلسطینیان را آنجا دیدیم یادآور شد: افرادی که در این آوارگی از زمان توطئه انگلیسی برای راندن مردمان فلسطینی از سرزمین مادری خود در تاریخ 1848 میلادی به عنوان نسل اول فلسطینیان از سرزمین خود به زور بیرون رانده و آواره شدند. عکس و متن روایت خاطرات آنها در همین نمایشگاه وجود دارد. خانمی با 81 سال سن که مادر مادر شهید بودند و مجاهدی 77 ساله که با آنها ملاقات داشتیم و خاطرات خود را از آوارگی و بیرون راندنشان از فلسطین را برای ما نقل کرده اند.

میل و اشتیاق هفت نسل از آوارگان برای بازگشت

رامزی در ادامه این گفت وگو با بیان آنکه بعد از شنیدن روایت ها و خاطرات این افراد که نسل اول آوارگان بودند با خود فکر کردیم که این دست از خاطرات و اهمیت بازگشت به سرزمین آبا و اجدادی مربوط به همین نسل اولی هایی است که از سرزمین آبا و اجدادی شان رانده شدند گفت: گمان می کردیم که در میان نسل های بعدی باید این نوع از خاطرات و رویای بازگشت به سرزمین مادری کم رنگ تر باشد.

وی با تاکید بر آنکه اما به واقع آنچه را که دیدیم عکس این اتفاق بود تصریح کرد: همینجا صادقانه می گویم که ما همه فلسطینیان در چهاراردوگاه آن را ندیدیم و با همه آنها صحبت نکردیم، اما تلاش کردیم که در قالب چهار اردوگاهی که حضور داشتیم همه گوشه های زندگی این مردمان را در پس غربت و آوارگی آنها طی قریب به 80 سال را روایت کنیم. حیرت انگیز آنجا بود که نسل نوجوان و جوانی هم که در این اردوگاه ها بودند با همان شدت و میل نسل اولی ها رویای بازگشت به سرزمین مادری خود، فلسطین را داشتند. سرزمینی که هیچگاه در زندگی خود آنجا را ندیده اند.

لذت زندگی با چمدان های بسته و رویای بازگشت

عکاس مجموعه عکس - روایت «کلیدهایی که عمرشان اسرائیل بیشتر است» درباره موضوع ها و سوژه هایی که برای عکاسی این مجموعه انتخاب کرده است گفت: رنگ اردوگاه ها؛ دیوارها و دیوارنوشت های اردوگاه ها؛ گرافیتی ها، نقاشی های دیواری؛ شعارها و مردمانی که حضور داشتند، نشان دهنده آن بود که برای چند نسل رؤیای بازگشت؛ رویایی دست نیافتنی نیست و آن ها با همین رؤیا زندگی می کنند. در عین حال از مقاومت نیز دست برنمی دارند. بارها و در مکان های مختلف اردوگاه ها، خانواده هایی را دیدیم که چمدانشان را بسته و آماده بازگشت به سرزمین های مادری، آبا و اجدادی خود بودند. دیدن اینها از نزدیک بسیار درس آموز؛ عبرت ساز؛ عجیب و حیرت انگیز بود.

این هنرمند عکاس و مستندساز گفت: در مجموعه عکس های این نمایشگاه شاهد حضور هفت نسل از آوارگان فلسطینی کنار یکدیگر هستیم. اگر تاریخ 75 سال آوارگی و غربت را برای گذار و تولد هر نسل 10 سال در نظر بگیریم، این نمایشگاه راوی زندگی تا نسل هفتم کودکانی که در این شرایط به دنیا آمده اند، زندگی کرده اند و رؤیای بازگشت به سرزمین آبا و اجدادی شان که این روزها بیش از هر زمانی محقق شده و زنده به نظر می رسد را به تصویر کشیده ایم.

رامزی درپایان با اشاره به آنکه در این نمایشگاه 70 قطعه عکس و 18 روایت متن نوشت کنار آنها وجود دارد یادآور شد: در حقیقت این نمایشگاه فشرده شده کتابی با عنوان «بازگشت» است که به زودی منتشر خواهد شد.

نمایشگاه عکس - روایت «کلیدهایی که عمرشان از اسرائیل بیشتراست» تا 20 دی در موزه هنرهای معاصر فلسطین؛ شنبه تا چهارشنبه از ساعت 10 تا 19 و پنجشنبه و جمعه از ساعت 10 تا 17 میزبان علاقه مندان است.

گزارش از امین خرمی

انتهای پیام