کودکان کار خیابان های تهران کجا رفتند؟

به گزارش ایکنا، یکی از اتفاق های خوب ماه های اخیر کاهش محسوس و قابل توجه تعداد کودکان کار خیابان به ویژه در چهارراه ها و پشت چراغ قرمزهای خیابان های شلوغ تهران است. در شهر تهران سال هاست که طرح های مختلفی برای ساماندهی کودکان خیابانی انجام می شود اما پس از یک ماه دوباره و چندباره همان کودکان که مدتی را در مراکز نگهداری بهزیستی گذرانده اند به خیابان ها بازمی گردند. اما به نظر می رسد پس از چند ماه اجرای طرح ساماندهی کودکان کار خیابان، همچنان خبری از این کودکان در خیابان ها نیست.

محمد نصیری، مدیرکل بهزیستی استان تهران در گفت وگو با ایکنا، در خصوص طرح اجرایی شده برای ساماندهی کودکان کار خیابان، گفت: براساس قانون، کودک کار به عنوان مصداق وضعیت مخاطره مطرح شده است و از آذرماه سال گذشته تصمیم گرفتیم این آسیب اجتماعی را در تهران ساماندهی کنیم.

وی با اشاره به مسئولیت سازمان بهزیستی در این زمینه، گفت: دوست نداریم عنوان جمع آوری را برای این کودکان به کار ببریم؛ در قانون موضوع جذب، نگهداری و توانمندسازی کودکان خیابانی با همکاری شهرداری ها، دهیاری ها، نیروی انتظامی و بهزیستی مطرح شده است و در این زمینه مسئولیت داریم.

به کودکان خیابانی پول بدهیم؟

مدیرکل بهزیستی استان تهران با مطرح کردن این مسئله که بهزیستی وظیفه کف خیابان ندارد اما اگر بهزیستی وارد این موضوع نشود این معضل همه ما را اذیت خواهد کرد، گفت: چهارراهی در محل های پرتردد شهر تهران وجود نداشت که وقتی ماشین ها متوقف می شدند تعدادی کودک در حال گل فروشی و یا شستن شیشه ماشین در اطراف ماشین ها نباشند و این مسئله همه را ناراحت و ذهن همگان را مغشوش کرده بود که آیا باید به این کودکان کمک کنیم یا کمک نکنیم؟

وی ادامه داد: بر همین اساس با همکاری شهرداری، حمایت شهردار تهران، همکاری نیروی انتظامی و مجموعه اداره کل اتباع وزارت کشور طرحی را تهیه کردیم که از آذر ماه سال گذشته تعدادی از ون های بهزیستی به همراه مددکاران این سازمان سر چهارراه ها می ایستادند و مواد غذایی، اسباب بازی و ... با خود برده و با کودکان کار خیابان خدمات ارائه و موضوعات و مخاطرات این کودکان را شناسایی می کردند تا ببینند از کجا می آیند، چه نیازهای دارند و چگونه می توان از آنها حمایت کرد.

نصیری گفت: دی ماه بود که تصمیم گرفتیم به بحث مداخله ورود کنیم؛ طبق قانون نیروی انتظامی موظف است از خدمات مددکاری ما حمایت کند؛ بر همین اساس یک یگان اختصاصی تهران بزرگ را برای این موضوع اختصاص دادند، سازمان رفاه اجتماعی شهرداری تهران نیز 14 ون برای این مسئله اختصاص داد. اداره بهزیستی نیز مسئول شد و هر روز نیروهای ما شامل حدود 40 نفر از پرسنل بهزیستی که عموماً خانم های مددکار بودند در این ون ها مستقر می شدند و بیشتر از خانم های مددکار استفاده شد تا با بچه ها مادرانه برخورد کنند.

وی اعلام کرد: طی یک سال گذشته بیش از سه هزار و 500 کودک در این طرح جذب شدند که 82 درصد این کودکان اتباع افغانستانی بودند. از این 82 درصد نیز نزدیک به 90 درصد اتباع افغانی فاقد مجوز بودند که بالغ بر هزار و 500 کودک اتباع غیرمجاز به همراه خانواده آنها تحویل اداره کل اتباع شدند.

نصیری با اشاره به اینکه برای ثبت اطلاعات کودکان کار خیابان از اسکن عنبیه استفاده شد، گفت: اتباع مجاز خارجی که کودکانشان در خیابان ها کار می کردند نیز دعوت شده و به آنها گفته شد که شما مجوز حضور در ایران را دارید اما کار فرزندانتان در خیابان مصداق عمل مجرمانه است، جای کودک در مدرسه است و اگر این اقدام تکرار شود به عنوان اتباع غیرمجاز تلقی شده و اقامت شما لغو و رد مرز خواهید شد.

18 درصد کودکان سرچهارراه ها ایرانی بودند

وی در پاسخ به این سؤال که چه تعداد از کودکان کار خیابان ایرانی بودند؟ گفت: 18 درصد کودکان سر چهارراه ها ایرانی بودند اما حتی یک کودک از این 18 درصد خانواده نیازمند نداشت ولی از آن مدل خانواده هایی بودند که نگاهشان این بود که کودک باید کار کند. این خانواده ها نیز توجیه شدند که اگر قرار است کودکشان کار کند باید بعد از 15 سالگی، در مدل استاد و شاگردی و در محلی که کودک دچار آسیب نشود کار کند نه در خیابان.

وی ادامه داد: در این فرایند با کودکان ایرانی مواجه می شدیم که بعد از صحبت با خانواده، آنها دوباره سرچهارراه می آمدند که به خانواده های آنها اعلام شد در صورت تکرار این اتفاق علیه خانواده اعلام جرم می شود.

نصیری با اشاره به اینکه در این میان حدوداً 100 کودک شناسایی شدند که سرپرست مؤثر نداشتند و اکنون در مراکز بهزیستی نگهداری می شوند، گفت: اکثریت قریب به اتفاق این کودکان اتباع خارجی هستند و تعداد کودک کار بدون سرپرست مؤثر ایرانی شاید به اندازه انگشتان یک دست باشد.

وی با تأکید بر اینکه این طرح ادامه داد و به صورت شبانه روزی در حال انجام است، گفت: زمانی این طرح از ساعت 9 تا 16 اجرا می شد که بعد متوجه شدیم بچه ها بعد از ساعت 16 به خیابان می آیند؛ بنابراین دو زمان کاری تعیین کردیم که 9 تا 16 و 16 تا 24 بود و در برخی از عملیات ها نیز ساعت 24 تا دو بامداد ماشین های اورژانس در حال اجرای این طرح هستند.

افتتاح مجتمع شوق زندگی

وی از افتتاح مجتمع شوق زندگی با هدف حمایت از کودکان کار در پارک بعثت خبر داد و گفت: این مجتمع در حقیقت یک شتاب دهنده است که نیروی انتظامی، بهزیستی، شهرداری، پزشکی قانونی، مرکز مشاوره و اداره کل اتباع در آن حضور دارند و در کنار آن مرکز روزانه برای ارائه خدمات به کودکانی که نیاز به دریافت خدمات روزانه دارند، فعال خواهد بود که یک قرنطینه موقت اولیه نگهداری از کودکان نیز دارد.

نصیری از بررسی و ارزیابی مداوم این طرح سخن گفت و افزود: برای ساماندهی کودکان کار خیابان ما اکنون به یک مدل رسیده ایم مدلی که یک سال در حال انجام آن هستیم و نتیجه خود را پس داده است.

وی اظهار امیدواری کرد با هم افزایی در حوزه سایر طرح ها بین وزارت بهداشت، مجموعه بهزیستی، تشکل های مردمی و ... آسیب های اجتماعی مثل سرعت خودکشی در تهران را نیز کاهش دهیم و گفت: در موضوعاتی مثل مواد مخدر و ماده 16 اتفاقات خوبی رخ داده ولی در حوزه پیشگیری به ویژه پیشگیری از مصرف دخانیات با هم افزایی می توان اقدامات مؤثری انجام داد.

انتهای پیام