سرپرست تئاتر شهر، میراث دار چه شرایطی است؟

به گزارش ایسنا، خانواده تئاتر ایران از سال ها قبل حضور حسن جودکی را در مجموعه تئاتر شهر به یاد دارند. در سوابق کاری او، مدیر گیشه، مدیر اداری مالی و معاون اجرایی مجموعه تئاتر شهر، مشاور هنری و مدیر سایت گیشه تئاتر و ... به چشم می خورد و از سوی دیگر به عنوان تهیه کننده و مجری طرح نیز فعالیت داشته است. مجموعه این تجربه ها حتما این زنهار را به او می دهد که روزهای آسانی در مجموعه تئاتر شهر پیش رو نخواهد داشت. بخصوص که به نظر می رسد انتخاب او، انتخابی شتاب زده بوده و در اقدامی کم سابقه، سرپرست مجموعه تئاتر شهر از سوی معاون هنری و نه مدیر مرکز هنرهای نمایشی حکم گرفته است.

تئاتر شهر فقط یک بنای زیبا و خاطره انگیز نیست . این مجموعه تا همین چند سال پیش قبله آمال و آرزوهای جامعه تئاتری به شمار می آمد و هنوز هم مهم ترین نماد تئاتر سرزمین مان است که  سال هایی سخت و تلخ را از سر گذرانده است. جایگاه ویژه این مجموعه که همچنان چشم و دل خانواده تئاتر است و شرایط دشواری که با آن دست به گریبان بوده و هست، طبیعتا می طلبد که این مجموعه از حضور مدیری کارآمد و دلسوز بهره مند شود تا در شرایط پیچیده فعلی، اگر نمی تواند مشکلی از مجموعه مشکلات آن حل کند، خود، مساله ای تازه برای آن ایجاد نکند.

حصارکشی اطراف این مجموعه در یک سال گذشته و بحث ایجاد حریم، نخستین معضلی است برای هر کس که مسئولیت این مجموعه را بر عهده داشته باشد؛ فارغ از مدیر یا سرپرست. همین مساله به عنوان میراثی شوم از مدیریت قبلی اداره کل هنرهای نمایشی و مجموعه تئاتر شهر، یعنی کاظم نظری و سید جواد طاهری به حمید نیلی رسید که نیمه دوم اردیبهشت امسال، مدیریت اداره کل هنرهای نمیاشی را بر عهده گرفت و به فاصله اندکی، به دلیل حادثه بالگرد رییس جمهوری و بحث تغییر دولت، به ناچار به طور همزمان مدیریت تئاتر شهر را هم عهده دار شد.

نابسامانی فضای پیرامونی این مجموعه بر هیچ عقل سلیمی پوشیده نبود اما آنچه سال گذشته به عنوان ایجاد حریم آغاز شد و به نصب ایرانیت در اطراف این مجموعه انجامید، قطعا با ذهنیتی که جامعه تئاتری برای سر و سامان دادن به این بنا داشته است، فرسنگ ها فاصله دارد. البته که خانواده تئاتر  ایران می دانند این ایرانیت ها موقت خواهد بود و قرار است حصار مجموعه تئاتر شهر شکل و شمایل دیگری داشته باشد اما مساله اینجاست که پروژه ایجاد حریم در چند ماه گذشته به دلیل مشکلات زیرساختی از جمله وضعیت پی دو ساختمان مجاور تئاتر شهر یعنی مجتمع فرهنگی تجاری که به جای پارکینگ این مجموعه و به نام مسجد ولیعصر ساخته شد و نیز ایستگاه مترو، متوقف شد و این در حالی است که در این مدت هزینه بالایی صرف ایجاد همین حریم شده است.

از سوی دیگر هنوز بر اهل تئاتر پوشیده است که سرانجام این حریم چگونه خواهد بود و چه طرحی جایگزین آن می شود.

هرچند عملکرد حمید نیلی به عنوان مدیر پیشین تئاتر بی عیب و نقص نبوده است، اما دور از انصاف است اگر تلاش او را در جهت  سر و سامان دادن به پیاده راه های منتهی به تئاتر شهر نادیده بگیریم. بحث استقرار دستفروشان مجاور تئاتر شهر در خیابان سرمد که رو به روی این مجموعه است، مدتی پیش از حضور نیلی مطرح بود اما او در فاصله کوتاهی از حضور خود در سمت مدیریت تئاتر، این طرح را اجرایی کرد و حالا به نظر می رسد گله و شکایت چندانی از باب زشتی و شلوغی پیاده راه های تئاتر شهر وجود نداشته باشد چراکه در حال حاضر این پیاده راه ها کاملا خالی شده و این در حالی است که حریم نصفه و نیمه مجموعه تئاتر شهر که تنها یک در ورود و خروج دارد، به استخوانی در گلو تبدیل شده است. ضمن اینکه این حریم نه تنها رفت و آمد به این مجموعه را دشوار کرده بلکه از نظر ایمنی هم کاملا خطرآفرین است.

خانواده تئاتر ایران به یاد دارند که مجموعه تئاتر شهر در گذشته گرفتار آتش سوزی شده و بخت با ما یار بوده که این آتش سوزی ها چندان خطرساز نبوده اند اما اگر امروز چنین اتفاقی رخ بدهد، ورود ماشین آتش نشانی با وجود حریمی که برای تئاتر شهر ساخته شده، بسیار دشوار خواهد بود و هیچ تضمینی نیست که این مجموعه مانند قبل از خطر آتش سوزی جان سالم به در ببرد.

این تنها یکی از دشواری هایی است که مدیر یا سرپرست یا هر آن کس که بر مسند مسئولیت تئاتر شهر قرار بگیرد، با آن رو به رو خواهد بود.

اما مساله بعدی به شرایط درونی این مجموعه بازمی گردد؛ از کیفیت اجراها تا مسایلی مانند دو اجرایی شدن سالن ها.

شاید پذیرش این موضوع دشوار باشد که مجموعه تئاتر شهر با وجود جایگاه غیرقابل انکار خود نزد اهالی تئاتر، دیگر تنها قبله آرزوهای این جامعه نیست. اگر روزگاری تئاتر شهر میزبان باکیفیت ترین آثار نمایشی بود، حالا دیگر مرجعیت خود را از دست داده چراکه در این مدت در این مجموعه نمایش هایی روی صحنه رفته که هرگز در اندازه و شان تئاترشهر نبوده اند.

پا گرفتن سالن های خصوصی، وقوع اتفاقاتی مانند کرونا که سبب تعطیلی تئاتر و کناره گیری بخش بزرگی از هنرمندان سرآمد این رشته شد و تداوم این دوری با وضعیت اجتماعی سال 1401 که همچنان تبعات آن ادامه دارد و ... از مهم ترین دلایلی است که سبب شد تئاتر شهر در چند سال اخیر بعضا محل اجرای گروه هایی باشد که بسیاری از آنان در شرایط طبیعی تئاتر، باید مدت ها پشت در تئاتر شهر می مانند تا در کوچک ترین سالن آن نوبت اجرا بگیرند.

نه تنها گروه های ناشناخته، که اجرای آثار کم کیفیت، نیز مزید بر علت شده تا مجموعه تئاتر شهر دیگر رونق پیشین خود را نداشته باشد.

این اتفاقات در شرایط رخ می دهد که تعدادی از سالن های تئاتر شهر به طور همزمان میزبان دو اثر نمایشی هستند. دو اجرایی شدن سالن ها اتفاق تازه ای در این مجموعه نیست. پیش از شکل گیری سالن های خصوصی، در مقاطع گوناگون، سالن های تئاتر شهر به ناچار جور کمبود فضاهای نمایشی را می کشیدند اما حالا در وضعیتی که با شمار گسترده ای از مجموعه های خصوصی رو به رو هستیم، تحمیل این بار به تئاتر شهر، منطقی نیست. اگر در این بین نمایش های با کیفیتی در این مجموعه اجرا می شدند، شاید راحت تر می شد تحمیل این بار اضافه را پذیرفت اما وقتی بسیاری از این نمایش ها شایسته اجرا در تئاتر شهر نیستند، چرا باید بار بیشتری بر گُرده این مجموعه بیندازیم و استهلاک آن را بالا ببریم، بخصوص که تجربه نشان داده در زمینه بازسازی و مراقبت از بناهای ثبت شده در فهرست آثار ملی، که تئاتر شهر هم یکی از آنهاست، کارنامه درخشانی نداریم.

در این نوشتار نه چندان بلند قرار نیست همه معضلات تئاتر شهر را مرور کنیم چراکه حکایتی است طولانی و خارج از حوصله این یادداشت، اما اینها کمترین مشکلاتی است که مسئول تئاتر شهر با آن رو به رو خواهد بود و حال باید دید سرپرست جدید این مجموعه ، چقدر می تواند در مترفع کردن بخشی از این مشکلات موفق شود.

انتهای پیام