رویکرد جمهوری اسلامی ایران در مقابل حاکمان جدید سوریه + صوت

رهبر معظم انقلاب چندی پیش در دیدار هزاران نفر از اقشار مختلف مردم به تبیین و ترسیم وضع امروز سوریه پرداختند. بررسی چرایی حضور مستشاری ایران در سوریه و حفظ نظام آن، چرایی عدم حضور در سوریه و سقوط دولت آن، نقش آمریکا و رژیم صهیونی در تحولات سوریه و قرائن آن، نقش آشکار کشور همسایه سوریه و اهداف مهاجمین و گروه های مسلح از مجموع این اقدامات از جمله سرفصل های مهم فرمایشات ایشان بود.

در ادامه گفت وگوی حسین آجرلو، مدیرگروه غرب آسیا و شمال آفریقای مؤسسه بین المللی ابرار معاصر و کارشناس مسائل غرب آسیا را با ایکنا می خوانیم:

ایکنا ـ نقش عوامل خارجی و بازیگرانی چون آمریکا و رژیم صهیونیستی را در بحران سوریه و سقوط دولت بشار اسد با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری که اتاق فکر و عامل اصلی اتفاقات سوریه آمریکا و رژیم صهیونیستی است، چگونه ارزیابی می کنید؟

سقوط نظام سوریه و دولت بشار اسد و جایگزینی نیروهای جدید در آن، عوامل متعددی داشت. سرعت تحولات اخیر در سوریه از تحولات پیچیده تری حکایت دارد که شاید بعدها بتوانیم ابعاد بیشتری از این اتفاق را تحلیل کنیم. اما آنچه مشخص است و تحلیلی که می توان از این تحولات براساس دستاوردهای بازیگران اثرگذار بر سوریه بدست آورد، این است که بخشی از آن موج سواری است و بخش دیگر حاصل برآیندی بود که به نظر می رسد برای بازیگران جدید قابل پیش بینی بود.

بیشتر بخوانید: 

تحولات سوریه موجب تضعیف قدرت ایران و محور مقاومت نخواهد شد سوریه «پسااسد»؛ فرصتی برای طمع تجزیه طلبانه ترک ها و صهیونیست ها

در مورد نقش ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی در تحولات سوریه باید گفت از یک سو، اشغال سرزمینی و به نوعی از بین بردن کل توان نظامی، دفاعی و تهاجمی ارتش سوریه از سوی رژیم صهیونیستی را شاهد هستیم و از سوی دیگر ایالات متحده آمریکا با کاهش نقش روسیه در سوریه بهره برداری خود را در توازن بین المللی بدست آورد یعنی توانست ضربه ای به رقیب خود در مدیترانه وارد کند. اینها نشان می دهد که برندگان اصلی تحولات سوریه، رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا هستند.

درگیری ترکیه با پروند ه های پیچیده منطقه ای

ترکیه در تحولات سوریه، اگر چه به ظاهر، برنده واقعی است اما با توجه به درگیری او با پرونده های پیچیده منطقه ای، به نظر می آید که ترکیه دچار بحران جدیدی شده باشد. لذا ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی در این وضعیت با کمترین عدم قطعیت روبرو هستند و این مسئله نشان می دهد این یک بازیگری فعال بوده به طوری که شاید بتوان دست غربی ها، رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا را در این زمینه پررنگ دانست.

درباره نشانه های تحولات سوریه از چند ماه قبل می توان گفت نیروهای مخالف در سوریه هم از لحاظ اطلاعاتی تغذیه شده بودند که شاید این اطلاعات بیشتر در اختیار سرویس های اطلاعاتی است و همچنین برخورداری این نیروهای مخالف از تجهیزات و امکاناتی است که به نوعی غربی ها به ویژه آمریکایی ها و صهیونیست ها آن را در اختیار دارند. این گروه ها توانستند هم از طریق مبانی اطلاعاتی و هم مبانی تجهیزاتی و ماهواره ای به نوعی تحولات سوریه را رصد کنند. این مسئله موجب شد تا تحریرالشام در تحولات سوریه دست برتر پیدا کند. لذا نمی توان گفت این اتفاقات بدون حمایت خارجی بود. حتی پیش از این بحران، رسانه های آمریکایی تیتری را مبنی بر «دعوای CIA و پنتاگون» منتشر کردند که نشان می داد پنتاگون از کردهای سوریه و قسد و CIA از تحریرالشام حمایت می کرد.

شتاب دولت های غربی برای ارتباط با دولت موقت سوریه

از دیگر نشانه های تحولات سوریه، این بود که به سرعت گروهی که تحت گروه تروریستی فعالیت می کردند، مورد تأیید برخی کشورها قرار گرفتند. برای نمونه سفر هیئت آمریکایی را برای دیدار با رئیس دولت موقت سوریه، فردی که وابسته به القاعده است و حتی برای او میلیون ها دلار جایزه تعیین کردند، شاهد بودیم. همچنین دولت های غربی به سرعت شروع به برقراری ارتباطات با دولت موقت سوریه کردند.

از سوی دیگر، عدم هیچ گونه پاسخ توسط این گروه ها به اقدامات تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی نشان دهنده این است که ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی در این زمینه فعال هستند و این همان اتاق فرمان آمریکا و رژیم صهیونیستی است.

ایکنا ـ درباره نقش کشور همسایه در تحولات سوریه همانطور که رهبری معظم بر آن تصریح داشتند و وجود قرائن بر آن، بگویید. اتفاقات سوریه چه میزان به ضرر کشورهای همسایه خواهد بود. 

درباره کشور ثالث یا همان کشور ترکیه باید گفت در منطقه غرب آسیا، رقابت های ژئوپلیتیکی و تهدیداتی وجود دارد. درگیری جمهوری اسلامی ایران و نظام سوریه با رژیم صهیونیستی در چند ماه اخیر و همچنین تمایل صهیونیست ها برای برخی از اقدامات شاید این فرصت را به ترکیه داد که این اقدمات را رقم بزند. قطعاً حرکتی که اتفاق افتاد آن هم درست در زمانی که جهان اسلام درگیر موضوع مهمی چون غزه بود، برای به انحراف کشیدن این جریان و ضربه به مسئله فلسطین به عنوان مهمترین قضیه منطقه غرب آسیا بوده است.

بحث دیگر این است که تلاش ترکیه در این جهت بدون رایزنی های مختلف، قطعاً هزینه های او را در آینده افزایش خواهد داد. این را باید بپذیریم که ترکیه، سابقه حضور به در منطقه عنوان امپراتوری عثمانی داشته ولذا شاید در کوتاه ترین زمان، فرصتی را پیدا کند اما بعد از مدتی، قطعاً مردم سوریه به آن واکنش نشان خواهند داد و شاید بحث هایی چون توسعه ارضی موجب حساسیت بیشتر مردم سوریه شود.

افتادن در دام بازی بازیگران تحولات سوریه

در نهایت بحث دیگر مسئله افتادن ترکیه در دام بازی های بازیگرانی چون آمریکا و رژیم صهیونیستی است. اگر چه ترکیه در این تحولات موج سواری و نقش مهمی را بازی کرد اما به نظر می رسد ترکیه یکی از قربانیان اصلی این تحولات خواهد بود. ناامنی در مرزهای جنوبی چسبیده به مرزهای هر کشوری، بستر تسری و صدور بحران است. به خصوص اینکه چشم انداز روشنی بر تحولات سوریه نمی توان متصور شد.

همچنین ایالات متحده آمریکا، کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی با واحدهای کُردی به عنوان مهمترین مسئله و تعارض ترکیه در امنیت ملی، ارتباطات وثیقی دارند و از آنها حمایت می کنند. مجموع این مسائل، قطعاً دردسرهای زیادی را در پی خواهد داشت و رقابت های منطقه ای را نیز افزایش می دهد. اکنون تعارضاتی میان ترکیه با ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس که حساسیت هایی نسبت به مسائل اخوان المسلمین دارند، وجود دارد. اینها از جمله مسائلی که می تواند در آینده، ترکیه را تحت فشار قرار دهد اما اگر ترکیه دچار مشکلاتی شود و مجدداً سوریه به یک عرصه هم آوردی منطقه ای تبدیل شود، به نظر می رسد رژیم صهیونیستی و آمریکا، برندگان اصلی این قضیه خواهند بود.

ایکنا ـ برخی معتقد هستند که نقش آفرینی رژیم صهیونیستی در تحرکات و تحولات سوریه به دلیل انحراف افکار عمومی از نسل کشی، جنایات جنگی و عدم رسیدن به اهداف ترسیمی در غزه است. 

همانطور که پیش تر نیز گفتم، رخ دادن این اتفاقات در این زمان، قطعاً بیش از اینکه یک نقشه ترکی باشد، یک نقشه صهیونیستی ـ آمریکایی است، به ویژه اینکه می بینیم کل اخبار سانه های اصلی که با رژیم صهیونیستی در مسئله غرب آسیا همراه هستند به مسئله سوریه و آینده آن تغییر پیدا می کنند. در راستای همین مسئله شاهد نقض آتش بس در لبنان به انحای مختلف و افزایش جنایات رژیم صهیونیستی در غزه هستیم. یعنی رژیم صهیونیستی فضایی پیدا کرده تا اتفاقات جدیدی را علیه مردم فلسطین رقم بزند.

مقاومت در دایره زمان و مکان نیست

ایکنا ـ پس از سقوط دولت بشار اسد برخی این تحلیل را مطرح کردند که مقاومت از بین رفته و ایران منطقه را از دست داده، حال آنکه رهبر معظم انقلاب بر زنده بودن مقاومت و حرکت جوانان سوری برای آزادی سوریه تأکید کردند. 

بحث مقاومت، مسئله و محاسبه ای فراتر از بحث های جغرافیایی و تحلیل های خطی است. مقاومت یک امر پویا است و در دایره زمان و مکان نمی گنجد چون در ذهن و فکر مردم وجود دارد. رژیم صهیونیستی نزدیک به 80 سال در فلسطین انواع و اقسام جنایت ها را انجام داده و بارها مقاومت فلسطینی را به قول خود از بین برده است؛ در 1982 بحث اخراج نیروهای مقاومت از لبنان را رقم زد. در دهه 70 مقاومت فلسطینی را در اردن ناکارآمد کردند اما 7 اکتبر 2023 از درون همین تحولات به وجود آمد. اکنون نیز واقعیت این است تا زمانی که اشغالگری و تجاوزگری رژیم صهیونیستی وجود دارد، مقاومت همچنان زنده است و به سرعت می تواند خود را احیا کند.

در دهه 80 و پس از آن در 2000 و 2006 مقاومت با سنگ مبارزه می کرد و بعد به تدریج مسلح شدند اما هنوز حالت دفاعی داشتند اما امروز مقاومت در جنگ لبنان، عملیات های تهاجمی انجام می دهد و در یک روز بیش از 300 نقطه از سرزمین های اشغالی را مورد هدف قرار می دهد و یا در روزهای اخیر انصارالله یمن موشکی را به قلب تل آویو زد و تعدادی از صهیونیست ها را زخمی کرد. اینها نشان می دهد مقاومت همچنان وجود دارد و با قدرت راه خود را ادامه می دهد، اگر چه به گفته مقام معظم رهبری، فراز و فرودهایی در این روند وجود دارد و طبیعی است اما همچنان مقاومت یک بازیگر اساسی خواهد بود چراکه اصل جریان اشغالگری و تهدید رژیم صهیونیستی، فارغ از اینکه چه کسی در سوریه حکومت می کند و در لبنان چه تفکری حاکم است، وجود دارد.

نگرانی غرب و صهیونست ها از رویش های مقاومت

مقاومت، جنس مردمی دارد و در دل مردم است و تا زمانی که چنین ویژگی دارد مقاومت همچنان پابرجا خواهد بود و تهدیدی برای رژیم صهیونیستی است. شاید یکی از دلایل ژست های پیروزی صهیونیست ها و آمریکایی ها در برخی از اوقات و تحلیل های آنها در برخی از رسانه های خود گواهی بر این موضوع، آگاهی و نگرانی آنها از رویش مجدد مقاومت به شکل جدید و عدم شناخت دقیق تحرکات بعدی مقاومت است. لذا نگرانی و تهدید از محور مقاومت همچنان در میان غرب و رژیم صهیونیستی وجود دارد.

ایکنا ـ در پایان، درباره سناریوهای احتمالی ایران در ارتباط با دولت موقت سوریه بگویید. 

چشم اندازی که در سوریه می بینیم، چشم انداز ثبات نیست. به نظر می رسد جمهوری اسلامی ایران همانطور که بارها نیز اعلام کرده به نظر مردم هر کشوری در هر تحولی، احترام گذاشته و این قاعده سیاست خارجی کشور است. جمهوری اسلامی ایران حتی اگر در گذشته برای مبارزه با داعش در خاک سوریه مشارکت داشت، همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، به دلیل درخواست و کمک دولت این کشور در کنار مبارزه مردم سوریه علیه داعش بود. شاید در این دوره از تحولات سوریه، قضیه متفاوت بود و این افراد به مانند داعش، خطرناک نبودند و تروریسم را گسترش ندهند.

var player = videojs('player_987940_3702320',{ techOrder: [ "html5" , "flash"],poster:'',width:400,height:300}); videojs.addLanguage('en', {"No compatible source was found for this media.": "مشاهده ی ویدیو نیاز به پشتیبانی مرورگر از codec h264 یا نصب فلش پلیر دارد."}); player.one('play', (function(){ $.post('/fa/ajax/news/video/3702320',{},function (data) {}); })); کد دانلود فیلم اصلی

تا زمانی که این گروه هایی که در سوریه به قدرت رسیدند، نتوانند تمامیت ارضی سوریه را حفظ و دولت فراگیر تشکیل دهند، به نظر می رسد جمهوری اسلامی ایران با یک احتیاط کامل، ارتباط و یک نوع تعامل تدریجی را با دولت جدید سوریه خواهد داشت. در واقع تا زمانی که گروه های جدید حاکم بر سوریه علیه منافع مقاومت عمل نکنند شاید رویکرد جمهوری اسلامی تفاوت نکند. لذا اگر رویکرد دولت موقت سوریه با ایران تعاملی باشد شاید بتوان در یک فرآیند تدریجی روابط شکل داد.

در ضمن جمهوری اسلامی با کشورهای منطقه برای رسیدن به صلح، ثبات و تأمین امنیت تمام شهروندان سوریه در حال تعامل است و در این زمینه فعالیت می کند اما به نظر می رسد چشم انداز سوریه با توجه به رویکرد گروه های حاکم و بازیگری بازیگران مختلف چون رژیم صهیونیستی، فعلا ثباتی نداشته باشد و در کوتاه مدت سوریه درگیر مباحثی می شود که جمهوری اسلامی ایران با احتیاط نسبت به آن برخورد خواهد کرد.

گفت وگو از سمیرا انصاری

انتهای پیام