چند نکته قرآنی در باب مقام مادر

حجت الاسلام والمسلمین حیدری با بیان اینکه تکریم والدین، قبل از اینکه دستوری اسلامی و دینی باشد، یک عمل انسانی است، گفت: خداوند در قرآن کریم، بعد از ذکر والدین، مادر را جداگانه نیز ذکر می کند، به عبارتی ذکر خاص بعد از عام می کند.


به گزارش ایکنا از خوزستان، حجت الاسلام و المسلمین رضا حیدری، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه روز گذشته شنبه یکم دی در سپاه حضرت ولی عصر(عج) به تبیین جایگاه مادر براساس آیات و روایات پرداخت.

وی در آغاز سخنانش با اشاره به توصیه قرآن کریم نسبت به گرامی داشتن پدر و مادر گفت: پیدا است تکریم والدین، قبل از اینکه دستوری اسلامی و دینی باشد، یک عملی انسانی است و احترام و گرامیداشت پدر و مادر قبل از اینکه از لوازم دینداری باشد، مقتضای انسانیت و مروت است.

حیدری گفت: یکی از نکات جالب توجه در تکریم مقام مادر در قرآن کریم است که خداوند در قرآن کریم، بعد از ذکر والدین، مادر را جداگانه نیز ذکر می کند، به عبارتی ذکر خاص بعد از عام می کند. زحمات مادر در دوران بارداری و رنج زایمان و سختی شیردادن را یادآوری می کند: « وصّینا الانسان بوالدیه احساناً حملته أُمّه کرهاً و وضعته کرهاً و حمله و فصاله ثلثون شهراً… » (احقاف، 15). در آیات دیگر در تعبیر مشابهی نیز به سستی و ضعف دوران حمل و زایمان و شیردهی اشاره دارد: « حملته أُمّه وهناً علی وهن و فصاله فی عامین…» (لقمان، 14).

این استاد حوزه علمیه با اشاره به روایات موجود در تبیین مقام مادر اظهار کرد: وقتی آن گنه کار خدمت رسول خدا(ص) رسید و خواست توبه کند. حضرت فرمودند: آیا هیچیک از پدر و مادرت زنده هستند؟ گفت: بله، پدرم. حضرت برای آمرزیده شدن و به عنوان جبران و کفاره به آن مرد فرمودند: برو به او نیکی کن. وقتی او راه افتاد، حضرت فرمودند: « لَوْ کانَتْ اُمُّهُ» کاش مادرش زنده بود . گویی می خواهند بفرماییند اگر مادر زنده بود و به او نیکی می کرد، زودتر آمرزیده می شد.

وی بیان کرد: وقتی حضرت زین العابدین(ع) در رساله حقوق به لزوم رعایت حقوق ارحام توصیه می فرمایند، اولین حق را در نظام خانوادگی به مادر داده و بعد از حق پدر سخن گفته اند: « فأوجبها علیک حقّ أُمّک ثمّ حقّ أبیک ثمّ حقّ ولدک ثمّ حقّ أخیک ثمّ الأقرب فالأقرب» : مهمتر از همه حق مادر، بعد پدر، و بعد حق فرزندان، سپس حق برادر، وانگهی به ترتیب قرابت هر خویشاوندی که نزدیکتر است حق بیشتر دارد .

حیدری در تبیین جایگاه مادر در خانواده گفت: انسان هم به صلب پیوند دارد هم به رحم. حال سوال این است که چرا در تعابیر دینی ما تعبیر صله الارحام هست، اما صله الاصلاب نیست؟ صله یعنی وصل. صله الارحام یعنی پیوند با خویشان، هم خویشان پدری و هم مادری؛ اما تعبیر به رحم شده نه اصلاب، زیرا زن محور رحامت و مهربانی و عطوفت است، پس اوست که مایه پیوند و پیوستگی و عنصر کلیدی مهرورزی در خانه و خانواده است .

این پژوهشگر گفت: شاید این تأکیدات در متون قرآن و حدیث به این دلیل باشد که شدت محبت بی چشمداشت مادر به فرزندان موجب غفلت آنها می شود. این مهر مادر و در عین حال بی توجهی فرزندان به مادر را یک شاعر معاصر در قالب یک داستان خیالی، خوب و لطیف به تصویر کشیده؛ می گوید : پسری دلداده و عاشق شد. معشوقه او گفت که مادر تو مانع وصال ماست و تو باید این مانع را از سر راه برداری:

« گر تو خواهی به وصالم برسی / باید این ساعت بی خوف و درنگ

روی و سینه ی تنگش بدری / دل برون آری از آن سینه ی تنگ»

پسر هم سرمست از وعده وصال معشوقه حرکت کرد:

«رفت و مادر را افکند به خاک / سینه بدرید و دل آورد به چنگ»

او بی توجه به پیکر بی جان مادر، قلب را برداشت و دوید به سمت خانه معشوقه. جلو در زمین خورد و آرنجش زخم شد و قلب گرم مادر از دستش روی خاک افتاد. رفت قلب را بردارد صدایی آهسته از آن قلب شنید:

« آخ دست پسرم یافت خراش / وای پای پسرم خورد به سنگ ».

انتهای پیام

نظرات

captcha