توضیح رئیس انجمن محصولات دخانی درباره مالیات و قاچاق سیگار/ به وضوح قانون دور زده می شود

به گزارش ایسنا، محمدرضا تاجدار - رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی - در ابتدای نشست خود با خبرنگاران به اعلام آخرین آمار تولید در این صنعت پرداخت و گفت: از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه، در مجموع تولیدکنندگان سیگار، 53 میلیارد و 174 میلیون نخ سیگار تولید کرده اند که در مقایسه با میزان تولید در مدت مشابه سال گذشته معادل 45 میلیارد و 99 میلیون نخ، حدوداً رشد 16 درصدی را در تولید سیگار داشته ایم.

وی افزود: در حوزه تنباکو معسل نیز در مجموع در هشت ماهه 1403 حدود 741 تن تولید شده است که نسبت به مدت مشابه سال 1402 که 1915 تن بوده است، افت 72 درصد کاهش تولید را شاهد هستیم. این آمار که توسط مرکز برنامه ریزی و نظارت بر دخانیات کشور تهیه کرده است، نشان می دهد که در خصوص نمونه برداری محصولات که از واحدهای تولیدی به عنوان نمونه برداشته شده است، همچون مدت مشابه سال گذشته، در هشت ماهه امسال نیز 17 مورد نمونه گیری اتفاق افتاده است.

تاجدار خاطرنشان کرد: در خصوص بازدید از کارخانجات ما، طی هشت ماهه امسال، 19 مورد از طریق ستاد اتفاق افتاده که در هشت ماهه سال گذشته 9 مورد بوده است. (این جز بازدیدهایی است که سازمان صمت استان ها انجام می دهند؛ آن ها هم مستقلاً تقریباً ماهی یکبار هر سازمان صنعت، معدن تجارت هر استان به سراغ واحد تولیدی می رود و بازدید و نمونه گیری می کنند و در اختیار آزمایشگاه های مجاز قرار می دهند)

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی تصریح کرد: همانطور که اشاره شد، آمار نشان می دهد که در حوزه تولید سیگار 16 درصد رشد تولید و در تولید تنباکو معسل 72 درصد کاهش تولید داشته ایم؛ این در حالی است که تعداد واحدهای تولیدی فعال در هشت ماهه سال 1403 در حوزه سیگار 18 مورد بوده که در هشت ماه 1402 تعداد این واحدها، 17 کارخانه بوده است. در حوزه تنباکو در سال 1403جاری 65 واحد تولیدی فعالیت می کنند، در حالیکه در سال گذشته، 51 واحد تولیدی داشتیم؛ تعداد واحدهای تولیدی در تنباکو معسل رشد 18-17 درصدی داشته، اما تولید از 1915 تن به 742 تن رسیده است!

عوارض و مالیات برای تولید سیگار و تنباکو فضا را به قاچاق کشانده است

وی تشریح کرد: تولید تنباکو معسل چندان کار پیچیده ای نیست و نیاز به تجهیزات و ماشین آلات خیلی حرفه ای ندارد و در یک فضای محدود و با سرمایه بطور مثال 500 میلیون تومانی هم می توان کارخانه راه انداخت و تا 200 میلیارد تومان هم امکان سرمایه گذاری برای تولید داخلی وجود دارد. اما متاسفانه عوارض و مالیاتی که مصوب و ابلاغ شد که شرایط را پیچیده کرد. تولیدکنندگان داخلیِ تنباکو معسل با نشان های ایرانی، 40 درصد ارزش افزوده باید بپردازند و دو درصد هم حق انحصار می پردازند. بر این اساس تولیدکنندگان داخلی با نشان ایرانی 42 درصد مالیات ارزش افزوده می پردازند و تولیدکنندگان داخلی با نشان بین المللی، 55 درصد به اضافه مالیات و دو درصد حق انحصار (57 درصد در مجموع) مالیات ارزش افزوده و حق انحصار پرداخت می کنند.

تاجدار ادامه داد: علاوه بر این، مالیات دیگری هم در قالب برنامه توسعه هفتم مصوب شد که به مالیات گرمی برای تنباکو معسل معروف است. برای هر بسته تنباکو معسل، امسال 24 هزار و 500 تومان (به ازای هر 50 گرم تنباکو معسل) مالیات در نظر گرفته اند. بر این اساس اگر قیمت تمام شده یک بسته تنباکو برای واحد تولیدی 10 هزار تومان باشد، 24 هزار و 500 تومان مالیات باید بپردازد و تقریبا 6000-5000 تومان هم مالیات درصدی (گرمی) محاسبه می شود. بنابراین یک بسته تنباکو معسل، تنها 30 هزار تومان در مجموع مالیات دارد که با کف قیمت تمام شده 10 هزار تومان در بازار بایستی حداقل 40 هزار تومان عرضه شود؛ این درحالیست که در بازار تنباکوی معسل از بسته 20 هزار تومان تا 45 هزار تومان می بینیم!! چه اتفاقی در حال رخ دادن است؟

قانونی مصوب شده که به هیچ عنوان اجرا نمی شود/ به وضوح قانون دور زده می شود

این مقام صنفی تصریح کرد: قانونی مصوب کرده اند که به هیچ عنوان امکان اجرا ندارد؛ شرایط به گونه ای که در یک خیابان تابلو دور زدن ممنوع وجود دارد اما هیچ راه و جایگزین دیگری وجود ندارد؛   بنابراین همه مجبور هستند که خلاف قانون، دور بزنند؛ فضایی ایجاد شده که 95-90 درصد، خلاف قانون عمل می شود و آمار هم واضح نشان می دهد؛ اینکه 1915 تن در هشت ماهه اول سال 1402 تولید تنباکو معسل داشتیم اما علیرغم افزایش تعداد تولید کننده ها از 51 مورد به 68 مورد، تولید تنباکو معسل مان به 741 میلیون رسیده است، این درحالیست که به هیچ عنوان کمبودی هم در بازار احساس نمی شود و تنباکو معسل به وفور در بازار موجود است؛ چه اتفاقی افتاده است؟ دور زدن قانون و قاچاق از این واضح تر!؟

وی در تشریح اینکه چه اتفاقی افتاده است، گفت: با توجه به تصویب این مالیات ها و عوارض، شرکت های معتبری که در کشور سرمایه گذاری کرده بودند و با برندهای اصلی در ایران تولید می کردند، تعطیل کرده اند، اما برندها و محصولاتشان کماکان در بازار موجود است.   بخشی تعطیل کرده و سرمایه خود را به کشورهای همسایه منتقل کرده اند و آنجا تولید/ واردات و سپس وارد ایران می کنند. بطور مثال سرمایه خود را به امارات یا عراق منتقل کرده اند در این کشورها مازاد نیاز آن کشور، تولید یا واردات می کنند، سپس سرریز آن ها را از مبادی غیرقانونی وارد ایران می کنند؛ هیچگونه عوارض و مالیاتی هم نمی پردازد. برخی هم که نمی خواستند این اقدام غیرقانونی و دور زدن را داشته باشند، کلا واحد خود را تعطیل کرده اند.

وی خاطرنشان کرد: آنچه که بازار به ما نشان می دهد ما به هیچ عنوان در حوزه تنباکو معسل کمبودی مشاهده نمی کنیم؛   بنابراین یا بصورت جعلی و تقلبی در داخل تولید و وارد بازار می شود و با قیمت خیلی کمتر در بازار عرضه می شود (همان عرضه 20 هزار تومان در شرایطی که کف قیمت مالیات 30 هزار تومان است) یا قاچاق بصورت غیر رسمی وارد کشور می شود.   قطعا و حتما هم کیفیت لازم وجود ندارد؛ چراکه هیچ نظارتی وجود ندارد.

رئیس انجمن دخانیات اظهار کرد: متاسفانه قانون گذار قانونی مصوب کرده که بخشی که می خواهد تولید قانونی داشته باشد، در حوزه رقابت جایگاهی ندارند؛ بر همین اساس به تدریج از چرخه تولید قانونی خارج می شوند؛ از همین روی بسیاری از شرکت های بین المللی هم که سرمایه گذاری کرده بودند، از آنجایی که دیدند نمی توانند در داخل رقابت کنند، تعطیل کرده و رفتند اما برندها کماکان در بازار وجود دارد.

وضع مالیات و عوارض در حوزه تنباکو معسل، فاجعه به بار آورده است

تاجدار خاطرنشان کرد: مصرف تنباکو معسل کشور سالانه 10 هزار تا 12 هزار تن است. این درحالیست که واردات قانونی از مسیر گمرک، تقریباً صفر است، تولید هم که طی هشت ماهه 741 هزار تن بوده است، تفاضل این عدد از 10 هزار تن (حداقل مصرف) در حالیکه هیچ کمبودی هم احساس نمی شود، مسیر غیرقانونی بصورت تولید جعلی یا قاچاق است. امسال با وضع عوارض و مالیات که مصوب شد، در حوزه تنباکو معسل، واقعا فاجعه به بار آورده است و شرایط را برای واحدهایی که می خواهند قانونی فعالیت کنند، سخت کرده است.

این مقام صنفی تصریح کرد: قانون گذار زمانیکه در تدوین قانون، دقت نمی کند و متاسفانه تحت تاثیر وزارت بهداشت و کمیسیون بهداشت، افزایش درصدی را اعمال می کند که امکان نظارت و کنترل آن هم در مرزها و هم در واحدهای تولیدی وجود ندارد، کل این فضا را در اختیار قاچاقچیان و جعلی کاران قرار داده است؛ ضمن اینکه مصرف کننده متحمل این آسیب می شود، خزانه دولت، اشتغال، سلامت جامعه و... و. تنها به واسطه اینکه قانون گذار دقت کافی ندارد، آسیب می بیند.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی در خصوص میزان مصرف کشور، تصریح کرد: در خصوص میزان مصرف آمار چندان دقیقی (بخاطر واردات غیررسمی) وجود ندارد اما طبق آنچه که واحدهای تولیدی اعلام می کنند و بر اساس تجربه ای وجود دارد و همچنین براساس آمارهای تجارت کشورهای خارجی (که اعلام می کنند چقدر از کالاهایشان به سمت ایران آمده است) می توان، حدودی و تقریبی میزان مصرف را محاسبه کرد.

بر اساس آمار بین المللی؛ بالغ بر 457 میلیون دلار سیگار به سمت ایران آمده است

وی افزود: طبق گزارش های بین کشوری که سازمان ملل اعلام کرده است، 457 میلیون و 122 هزار و 770 دلار در سال 2023 سیگار از چند کشور به سمت ایران حرکت کرده است. این یعنی کشورهای عمان، ارمنستان، گرجستان، امارات، کویت و... اعلام کرده اند که سیگاری که از گمرک خارج شده در سال 2023، به سمت ایران رفته است؛ این درحالیست گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که هیچ سیگاری به صورت قانونی وارد کشور نشده است! اساساً یکی از روش های تعیین قاچاق، همین تبادل بین کشوری است. البته که آمار دقیقی هم نیست؛ چراکه بطور مثال آمار صادرات کشور عراق در این آمار نبود اما حجم قابل توجهی از جعل و تقلبی که وارد کشور می شود از سمت شمال عراق و از سلیمانیه وارد ایران می شود.

تاجدار ادامه داد: با یک ضرب و تقسیم حدودی میانگین قیمت سیگار، همین 457 میلیون دلار معادل بالغ بر 40 میلیارد نخ سیگار است؛ که نیاز است ستاد مبارزه با قاچاق کالا بررسی کند اما آنچه که ما بر اساس این گزارش در اختیار داریم، گویای این است که بالغ بر 40 میلیارد نخ سیگار از مبادی غیر رسمی وارد کشور ما می شود.

بالغ بر 110 میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می شود

این مقام صنفی خاطرنشان کرد: با این اعداد و ارقام و میزان تولیدی که در سال گذشته حدود 79 میلیارد نرخ ثبت کردیم، حدود 112-110 میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می شود. این میزان مصرف تقسیم بر 90 میلیون نفر جمعیت کشور، تقریبا 1222 نخ سرانه مصرف هر نفر در سال است که به عبارتی می شود روزانه چهار نخ برای هر نفر! که عدد بالایی است و رشد مصرف محصولات دخانی را نشان می دهد که نگران کننده است.

وی تصریح کرد: سیاست گذاری ما درست نیست؛ عوارض و مالیات را بالا می بریم و فشار را به تولیدکننده می آوریم اما نمی توانیم مرزهای کشور را کنترل کنیم و بازار را در اختیار قاچاق گذاشته ایم. این 40 میلیارد نخ، یعنی بیش از 50 درصد تولید کشور (تولید 79 میلیارد نخ بوده است). بنابراین بایستی بازنگری در سیاست گذاری در این حوزه اعمال شود.

تاجدار در ادامه به موضوع سیگارهای الکترونیکی و حرارتی اشاره کرد و گفت: براساس جست وجویی هایی که در فضای مجازی از واحدهای توزیعی سیگارهای الکترونیکی و حرارتی در ایران داشتیم، حدود 20 واحد وبسایت و فروشنده مجازی داریم. حدود 30 فروشگاه هم شناسایی شد که فروش حضوری هم دارند (در یک جست وجوی اینترنتی) بنابراین 60-50 واحد در فضای مجازی فعالیت می کنند و این سیگارها را می فروشند. این درحالیست که یک نخ سیگار حرارتی و الکترونیکی از مبادی رسمی، وارد کشور نمی شود؛ در حقیقت هرچه سیگار الکترونیکی و سیگار حرارتی در کشور است، قاچاق وارد می شود. در حقیقت مانعی هستند که تولیدکننده قانونی ما، بتواند، توزیع کننده قانونی باشد و این کالا را رسمی وارد کرده و بفروشد.

رئیس انجمن دخانیات خاطرنشان کرد: در همه صنایع مگر غیراز این است که تلاش می شود کالایی که تولید می شود، ضرر کمتری برای مصرف کننده داشته باشد؟، از روغن خوراکی، پالم را گرفتند تا آسیب کمتری به مصرف کننده وارد کند یا نوشابه بدون قند تولید می کنیم تا به لحاظ قندی، قند کمتری به مصرف کننده برسد؛ هواپزها تولید شدند تا روغن در غذا مصرف نشود، یا لبنیات کم چرب تولید می شود تا آشیب کمتر شود؛ چرا در حوزه سیگار و صنعت دخانیات چنین تفکری وجود ندارد؟

وی افزود: سیگارهای حرارتی یا سیگار الکترونیکی تولید شدند تا این قطران را حذف کرده باشند. طبق آنچه که خود مجموعه وزارت بهداشت اعلام کرده است، سوختن کاغذ سیگار باعث می شود 4000 نوع ماده سمی تولید شود. یعنی کاغذ سیگار وقتی با توتون ترکیب می شود و می سوزد، قطران تولید می کند که 4000 ماده سمی را به همراه دارد. در تکنولوژی جدید، این 4000 نوع ماده سمی حذف شده تا اسیب کمتری به مصرف کننده برسد. نمی گوییم آسیبی ندارد! می گوییم آسیب کمتر به مصرف کننده برسد.

تاجدار تصریح کرد: بنابراین چرا نمی گذارند که این سیگارهای با آسیب کمتر، بصورت قانونی وارد شود. وقتی نمی توانیم مرزها را کنترل کنم که هیچ سیگاری قاچاق وارد نشود، به تولیدکننده قانونی، توزیع کننده، مصرف کننده و... آسیب وارد می کنیم. این درحالیست که در واردات قانونی خود دولت با اخذ مالیات و ایجاد اشتغال و... می تواند منتفع شود. اگر مرزها کنترل می شد و اجازه واردات یک نخ هم داده نمی شد این شیوه درست بود اما اکنون که در بازار هست و به دست مصرف کننده می رسد، چرا قانونی نه!؟ در حقیقت تلاش می کنیم که سبد قاچاق را غنی تر کنیم؛ یعنی حاکمیت با این تصمیماتی که می گیرد، سبد قاچاق را قوی می کند

انتهای پیام