نشست منطقه ای جایزه جهانی امام خمینی(ره) در مسکو برگزار شد

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، این نشست با همکاری رایزنی های فرهنگی کشورمان در بوسنی هرزگوین، بلغارستان و صربستان، سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه، دبیرخانه جایزه جهانی امام خمینی(ره) و انستیتو شرق شناسی آکادمی علوم روسیه انجام شد.

در این رویداد، جمعی از متفکران، شرق شناسان و ایران شناسان صاحب اثر با موضوعات مربوط به آراء و اندیشه های بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، درباره موضوع اصلی این نشست به گفت وگو و تبادل نظر پرداختند.

علی اکبر علی اکبروف، رئیس انستیتو شرق شناسی آکادمی علوم روسیه در نطق افتتاحیه این نشست، از امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران به عنوان تاریخ ساز نام برد و وی را منشأ اثر در دوران خود و پس از خویش در همه ابعاد معرفی کرد و مسیر پیشرفت تمدن اسلامی را روشن دانست.

کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه نیز به گوشه هایی از علت انتخاب آیت الله جوادی آملی جهت تسلیم پیام امام خمینی (ره) به گورباچف، از جمله شخصیت علمی عرفانی و معنوی آیت الله جوادی اشاره کرد و این پیام را نقطه عطفی در تاریخ روابط ایران و روسیه دانست.

وی سپس به نقش تاریخی امام خمینی (ره) در احیای اسلام در زمانی که ضربه های متعددی از لیبرالیسم و سوسیالیسم متحمل می شد پرداخت و اظهار داشت: سخن گفتن از امام کار راحتی نیست و وی به مانند اقیانوس بود او شخصیت مطلق معنویت و خداباوری بود که همه از هر دینی را به سوی خود جذب می کرد به ویژه در زمانی که عملا اسلام دچار ضربه هایی شده بود؛ از لیبرالیسم مبتنی بر اینکه اساسا دین نیابد وارد ساختار سیاست شود و از ناحیه سوسیالیسم که از مبنا بر پایه نفی خدا قرار داشت. وی افزود: امام این دو تئوری را هنگامی که بسیاری تصور می کردند بایستی به تشییع جنازه دین و معنویت رفت، باطل نمود و این بزرگ ترین هنر امام خمینی (ره) بود.

در ادامه این نشست، آیت الله مرتضی جوادی آملی رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء اظهار کرد: امام خمینی (ره) که خود را در جایگاه «العلماء ورثة الانبیاء» می دانستند حرکت های بزرگی را رهبری کرد و کوشید در جهت هدایت انسان ها و جوامع گام های مؤثری بردارد و در این راه از خودگذشتن و ایثار و فداکاری کمترین آن ها بود.

وی سپس به پیام امام به رهبر وقت اتحاد شوروی گورباچف اشاره نمود و عنوان کرد: این پیام که دارای مضامین چندگانه ای است، افقی را در پیش چشمان بشر گشود و راه نجاتی را نوید داد که اگر به درستی در زمان خود مورد توجه و اندیشه قرار می گرفت می توانست نجات بخش بوده و کشوری بزرگ و ملتی سترگ را از سقوط و انحطاط رهایی بخشیده و امیدهای آن را زنده کند. آیت الله جوادی آملی ادامه داد: امروز بعد از حدود چهل سال بایستی با بازخوانی مجدد، نکات اصیل و اساسی آن را به ملت بزرگ روسیه، بلکه به تمامی ملت های جهان توصیه کرد. وی در بخش دیگری از سخنان خود به چند نکته اساسی مستتر در پیام امام (ره) از جمله توجه به معنویت توحیدی، برحذر داشتن از غلطیدن به تفکر و مکاتب غربی، بایستگی روی آوردن به مکتب فکری جوابگو، معرفت شناسی حسی و عقلی و  مکتب فروغ بخش اسلام به عنوان تنها راه نجات اشاره کرد.

سپس؛ کشیش ایلیا کاشیتسین دبیر همکاری های بین الادیان کلیسای ارتدکس به 12دور گفت وگوهای اسلام و مسیحیت ارتدوکس روسیه و ایجاد کمیسیون مشترک پرداخت و سهم بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران را در محوریت موضوعات این نشست ها در جهت تداوم و توسعه نزدیکی پیروان ادیان مطرح کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: نتیجه بیش از 25 سال گفتگو بین ادیان اسلام و مسیحیت ارتدوکس بدون اقراق مفید واقع شده است چه در روابط دو کشور بزرگ ایران و روسیه و چه در درک و فهم پیروان از یکدیگر و این به دلیل آن بوده که گفتگوها در مدار اندیشه های امام خمینی (ره) طی سال ها انجام شده اند.

محمدباقر خرمشاد، استاد دانشگاه علامه طباطبایی هم درباره تمدن اندیشی و نسبت آن با نظم و نظام بین المللی در آسیای امروز و در ایران و ایده تمدن نوین اسلامی صحبت کرد و به عنوان نتیجه گیری بحث خود را به چگونگی اندیشیدن به یک نظم آسیایی مبتنی بر همکاری و تعامل تمدن های آسیایی اختصاص داد. وی از نظریات اندیشمندان بزرگی چون هانتینگتون، مکرون، دوگین، سیدحسین نصر و رهبر معظم انقلاب در این باره بهره گرفت و اظهار داشت: کلام این بزرگان در کنار یکدیگر قرار گیرد نتیجه متقنی درباره افول تمدن مبتنی بر نظریه های غربی و ظهور تمدن های نواندیشی که این تمدن غرب را به چالش می کشد، بدست می دهد و در این جهان تمدن اندیش، 5 تمدن آسیایی از جمله تمدن اسلامی هستند که غرب به راستی با آنها مواجه است.

خرمشاد در این باره به تمدن ارتدوکسی نیز با اشاره به سخنان الکساندر دوگین پرداخت و بیان کرد: دوگین در مصاحبه با یکی از شبکه های ایران این امر را مطرح کرد که تحت رهبری ولادیمیر پوتین، روسیه در حال بازگشت به اصل و ماهیت خویش است و ماهیت روسیه را مسیحیت ارتدوکس معرفی می کند و از مفهوم تمدن مسیحیت ارتدوکس و اوراسیایی صحبت کرده و تمدن غرب معاصر را شرارت آمیز و ضد مسیح توصیف می کند.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی در پایان سخنان خود به نظریات نصر اشاره کرد و افزود: آنچه که او در مورد تمدن اسلامی پیش بینی کرده بود با انقلاب اسلامی محقق شد و رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم که من آن را به عنوان مانیفست اسلام گرایانه ایران می دانم، می گویند: غایت انقلاب اسلامی و آرمان بزرگ آن، ایجاد تمدن نوین اسلامی است.

همچنین امینا شاهینوویچ، نویسنده و استاد دانشگاه از بوسنی هرزگوین درباره نظریه مشروعیت حضرت امام (ره) صحبت کرد و آن را بر اساس رد چارچوب های موجود سنتی و حقوقی مبتنی بر زور، مشروعیت مبتنی بر کاریزما معرفی کرد و اظهار داشت: این مشروعیت برخلاف ساختارهای موجود کسانی چون ماکس وبر که در تضمین حکومت عادلانه و مطلوب ناکافی ست، تمامی ابعاد انسانیت را شامل شده و ضرورت ایجاد شرایطی را بیان می کند که میان قانون الهی و رضایت مردم تعادل برقرار کند.

وی افزود: نظریه مشروعیت امام خمینی (ره) ترکیبی از اقتدار الهی و رضایت عمومی است و این ترکیب، که تلفیقی منحصر به فرد از اصول تئوکراتیک و جمهوری خواهانه را به وجود می آورد، به عنوان یک نوآوری در فلسفه سیاسی محسوب می شود، از این رو، حکومت اسلامی به عنوان «حاکمیت قانون» مبتنی بر قرآن و پذیرش جامعه مسلمانان استوار است.

گوران آرسیچ، نویسنده کتاب «ارتدوکس و تشیع» هم، از اندیشه امام خمینی (ره) به عنوان یکی از منحصربفردترین آراء متفکران قرن بیستم یاد کرد و گفت: زمانی که امام خمینی (ره) نظرات خود را بیان می کرد همه تصور می کردند او به عنوان یک روحانی شیعه آیا یک فیلسوف هم هست، آیا او یک سیاستمدار است یا یک شاعر؟ اکنون همه به این نتیجه رسیده اند که او یک شخصیت جهانی همه جانبه داشت که دنیا را تحت تأثیر خود قرار داد. وی ادامه داد: او تنها کسی بود که در آن زمان شجاعانه در مقابل کاپیتالیسم و سوسیالیسم بر پایه باورهای شیعی ایستاد و روش و گفتار و منش اوتا زمان حاضر نیز دارای جذابیت است و برای نسل های آینده نیز راه او روشنگر خواهد بود و تمدنی که بر پایه نظریات او شکل گرفته مسیر خود را به درستی طی خواهد کرد.

توفیق ابراهیم، رئیس انجمن اسلام شناسان روسیه دیگر سخنران این نشست به گفتمان ترقی خواهی در الهیات اسلامی پرداخت و روش ترقی خواهانه اسلام چه در زمان پیامبر مکرم (ص) و چه پس از آن توسط بزرگان دین همچنین بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و اظهار داشت: درک امام خمینی (ره) از اوضاع زمانه خود بر اساس خرد و عقل استوار بود و همانند زمانی که پیامبر اسلام(ص) آیات نازل شده را بر مبنای درک مردم آن زمان به آنها ارائه می کرد، آیت الله خمینی (ره) نیز از جمله افراد مصلح اهل رأی بود که باتکیه بر خرد، به عنوان یکی از رهبران نسل خردگرایان جهان اسلام با زبان قابل درک انسان ها مفاهیم بالا را بیان می کرد.

وی افزود: این یک گفتمان جدید ترقی خواهانه بود که مسیری را در حوزه الهیات اسلامی ترسیم کرد. این اسلام شناس روس ادامه داد:  این گفتمان دین است که بایستی از همه چیز حتی از علم هم جلوتر باشد و ما پیروان دین اسلام به عنوان دین خاتم و پایانی باید صدایی بلندتر برای شنیده شدن داشته باشیم.

استانیسلاو باچف، پژوهشگر بلغارستانی به عنوان سخنران دیگر در این نشست، به چالش هایی که بر سر راه معنویت در مسیر توسعه و پیشرفت وجود دارد پرداخت و اندیشه های غربی را به عنوان اندیشه هایی که در جریان غالب قرار گرفته، مخرب و دشمن معنویت گرایی خواند.

وی بیان کرد: ادیان سنتی جهان همانگونه که رهبر فقید ایران بدان می اندیشید بایستی اکنون در برابر این امر مشترک، متحد شوند و غرب این نبرد که در زیر یک پرچم مقدس اجرا می شود را تاب نخواهد آورد.

باچف در این باره افزود: پیروان ادیان اسلام اعم از شیعه و سنی، مسیحیت ارتدوکس، جهان عرب، ایران، چین و هند نقش ویژه ای در این بین ایفا می کنند و اکنون نفوذ اسرائیل مشکلاتی برای اتخاذ یک سیاست تمدنی جدید ایجاد کرده است باید با اتحاد همه جانبه با تکیه بر عنصر شهادت طلبی که در میان مسلمانان، بسیار عمیق وجود دارد مانند شهیدان نصرالله و هنیئه این مبارزه را ادامه داد که یقینا توسط پیروان راه آنان، ادامه خواهد یافت.

نورکرابایف، استاد دانشگاه دوستی ملل روسیه پیرامون موضوع تمدن اسلامی و جهان بعد از پدیده جهانی شدن و رویکرد فلسفی به عنوان بازتاب یک رویکرد مبتنی بر فرهنگ توضیحاتی ارائه کرد و به این نکته پرداخت که لیبرال دموکراسی به عنوان ایده و فلسفه غرب که خواهان تسلط بر همه ابناء بشر است، ایده ای منزوی خواهد بود و تمدن های دیگر از جمله تمدن و فلسفه اسلامی با ظرفیت های بسیاری که دارند تعریف و عرضه خواهد شد.

وی در این باره گفت: غربی ها فلسفه خود را به همه جهان تعمیم دادند و آن را تنها فلسفه قابل اتکا دانستند، در حالی که همگان بر این امر اذعان دارند که کدام فلسفه می تواند از فلسفه هند از فلسفه چین و مهم تر از همه از فلسفه اسلامی جلوتر باشد.

استاد دانشگاه دوستی ملل روسیه افزود: در روسیه ما مراکز متعددی داریم که فلسفه شرق را مطالعه می کنند مانند انستیتو فلسه در مسکو و در سن پترزبورگ و در کشورهای اسلامی نیز مراکز بسیاری برای مطالعه تمدن های دیگران کار می کنند و این بدان معناست که فلسفه غرب نمی تواند در جهان پساجهانی شدن به عنوان تمدن و فلسفه غالب مطرح باشد بلکه آن نیز در کنار سایرین وجود خواهد داشت.

همچنین، محمود واعظی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه تهران با موضوع امام خمینی (ره) و پارادایم آینده جهانی به این امر اشاره کرد که آینده بشر با رویکرد متفاوتی بروز خواهد کرد و نیروهای معنوی گمشده بشریت به مسیر واقعی برمی گردند. او تمدن اسلامی را به عنوان تمدنی بر پایه ایمان، اخلاق و فرهنگ معرفی کرد و اظهار داشت: امام خمینی (ره) شخصیتی بود که پیش تر از گاندی و دیگران 40 سال قبل برپایه معنویت زندگی کرد و 80 سال قبل شعارش، منش و گفتارش بر اساس معنویت در خدمت به دیگران بود و این امر را بارها در آثارش تبیین کرد.

واعظی ادامه داد: اتصال معنویت به مادیات و انعکاس معنویت در همه جهات مادیات از خصوصیات امام بود که آن را وامدار قرآن است کتابی که پر از مفاهیم و محتوای انسانی و معنوی ست.

وی سپس به ارزش افزوده ای که پارادایم مورد نظر امام نسبت به دیگر متفکران و آینده پژوهان غربی دارد پرداخت و آنها را در معنویت امام بر بستر عقلانیت، خدامحوری در همه شئون عالم، سادگی و قناعت پیشگی و خدمت به مردم دانست.

سرگئی بابورین معاون اسبق دومای روسیه به عنوان مهمان این نشست اظهار داشت: اولین بار که در مورد جمهوری اسلامی ایران و انقلاب اسلامی شنیدم بهت زده شدم و شروع به کاوش درباره علل وقوع آن کردم.

وی افزود: پس از مطالعات بسیار به این نتیجه رسیدم که این انقلاب در زمره انقلاب های بزرگ تاریخ جهان محسوب می شود که توانست نگرش جهانیان را تغییر دهد. بابورین ادامه داد: انقلاب اسلامی به رهبری آیت الله خمینی (ره) تغییرات بسیاری در تفکر آزادگان جهان ایجاد کرد کسانی که ابتدا به پیشرفت های ظاهری اروپا و آمریکا می نگریستند و از معنویت فاصله گرفته بودند اما به این نتیجه رسیدند که مسیر آنها رو به نابودی ست همانگونه که اکنون شاهد آن هستیم.

سرگئی بابورین در پایان سخنان خود گفت: من معتقدم آثار امام خمینی (ره) را بایستی مورد مطالعه بیشتر قرار داد و درباره راه و روش ایشان بیشتر مطالعه کرد چراکه معتقدم او شخصی بود که ایمان و معنویت را به صورت عملی پیاده کرد و رویداد مهمی چون انقلاب اسلامی را به عنوان یکی از بزرگترین رویدادهای قرن بیستم رقم زد.

جایزه جهانی امام خمینی(ره) برجسته ترین جایزه انقلاب اسلامی در عرصه ملی و بین المللی است که در دو بخش نظری و عملی با محوریت آثار شاخص و فاخر علمی و نیز اقدامات و فعالیت های تأثیرگذار و گسترده فکری و سیاسی، اجتماعی به مؤثرترین اشخاص حقیقی و حقوقی اهدا خواهد شد. رئیس جمهوری اسلامی ایران، رئیس شورای سیاستگذاری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نایب رئیس و رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دبیری شورای سیاستگذاری جایزه جهانی امام خمینی(ره) را برعهده دارند.

انتهای پیام