«چله شو» گیلانی ها در میان داغی قیمت ها

به گزارش ایرنا، در ایران باستان، ایرانیان شب اول زمستان را به عنوان طولانی ترین شب سال که آخرین شب پاییز نیز به شمار می رود، فرصتی برای دورهمی و شب نشینی، محبت و همدلی بیشتر می شمردند اما این زمان فقط دور همنشینی و مرور خاطره ها نیست، بلکه از اصول خاص تغذیه ای نیز برخوردار است.

انتخاب مواد غذایی خاص و تاکید بر قراردادن آنها بر سر سفره شب یلدا نه تنها یک رسم، بلکه از نظر تغذیه ای هم مهم و نماد خاصی است، همچنان که هندوانه یادآوری گرمای تابستان و حرارت و عامل رفع عطش، انار نماد شادی و زایش و تصفیه کننده خون و آجیل نماد سلامت جسم و قوت بخش در سردی زمستان و ضد افسردگی است، شیرینی نیز به عنوان جزو جدایی ناپذیر این سفره به نیت شیرینی کام و زندگی سایر اقلام را همراهی می کند.

مردم این روزها خیلی از میهمانی ها و دورهمی ها را به دلیل هزینه های سنگین پذیرایی و نرخ بالای میوه، گوشت و مرغ و غیره استقبال نمی کنند اما همچنان این شب را پاس می دارند و می کوشند این شب و این بهانه را برای کنار هم بودن استفاده کنند.

چند روزی است که گیلانیان هم به نیت تهیه این اقلام برای چیدن سفره طولانی ترین شب سال به بازارهای مختلف سر زده و قیمت ها را سبک و سنگین می کنند تا بتوانند بخشی از نیازشان را از بازار متنوع و پرجنب و جوش شهر تهیه می کنند.

هندوانه، انار، اَزگیل «کونوس»، گلابی محلی «خوج»، تخمه، بادام زمینی، گردو، گندم و نخود برشته، کوکوسبزی، سبزی پلو با ماهی، آش رشته از جمله خوراکی های لذیذ شب چله گیلانی ها و زینت بخش سفره های مردمان پرمهر این دیار است.

بازارها به ویژه بازارهای محلی گیلان این روزها در هوای سرد آخر پائیز مملو از جمعیت است، میوه فروشی ها، قنادی ها و آجیل فروشی ها هم شلوغ تر از همیشه است اما در میانه این شلوغی ها نشانی از نصب قیمت ها بر روی اجناس نیست و فروشندگان مختلف یک محصول را با قیمت های متعدد و گاه تفاوت فاحش با هم عرضه می کنند و مشتریان هم گاه بعد از ساعتها چرخیدن در بازار دست خالی راهی می شوند.

قیمت ها موجب شده برخی از این اقلام از جمله آجیل تبدیل به کالای لوکس شود و از سبد خرید اقشار متوسط هم حذف گردد و به خرید تخمه آفتابگردان و مانند آن اکتفا کنند و یا بازار میوه که شاهد قیمت های بالاست و رفته رفته نقش آن ها هم درسبد هزینه های جاری خانوار کمرنگ شده و برای شب چله هم محدود شده است.

یکی از شهروندان رشتی به خبرنگار ایرنا گفت: افزایش قیمت ها بی داد می کند و این سالهای اخیر نرخ کالاها به طور افسارگسیخته رشد یافته و چند روز قبل از مناسبت هایی مثل شب چله و نوروز هم رشدی فزاینده می یابد، من عموما از دستفروشان خرید می کنم که همانها هم این روزها قیمت ها را افزایش داده اند.

بازار شب چله استان پررونق و پرشور از حضور مردم است سیدمحمدقربانی که به همراه دخترش در بازار بزرگ رشت مشغول خرید میوه بود؛ افزود: می خواستم برای خانه پدری ام خرید کنم چون شب چله همه خانواده آنجا دور هم جمع می شوند و برنامه ریزی کردیم هر یک از خواهر و برادرها بخشی از خرید را انجام دهند تا والدینم فشار مضاعفی برای تامین هزینه ها نداشته باشند اما من یک کارگرم و با این قیمت ها مانده ام چه کنم.

وی با بیان اینکه نظارت بر بازار باید در مناسبت های مختلف بیشتر از ایام عادی باشد، اضافه کرد: باید با همکاری مردم و مسئولان شرایطی فراهم شود تا بیش از این کمر مردم زیر بار فشار قیمت ها خمیده نشود.

یکی دیگر از شهروندان هم که ویترین مغازه آجیل فروشی را انداز ورانداز می کند، گفت: برای شب یلدا میهمانی دارم اما با این قیمتها نمی توانم چیز زیادی خرید کنم از رسته آجیل ها باید پسته و بادام و، بادام هندی و فندق را چون وسع ما نمی رسد، کنار بگذاریم می ماند تخمه ها که کدو کیلویی 350 تومان، هندوانه 300 تومان و تخمه ژاپنی 380 تا 400 تومان و آفتابگردان هم از 220 تا 300 تومان است.

شیما زبده بابیان اینکه این افزایش قیمت فقط منحصر به آجیل نیست که به بهانه شب چله انواع خوراکی ها و میوه و تنقلات صدباره افزایش یافته است، اظهار کرد: با این اوضاع یک مهمانی ساده نمی شود، برگزار کرد زیرا فقط برای خرید 2 کیلوآجیل درهم و کم کیفیت باید حداقل یک میلیون و 500 هزار تومان، برای خرید میوه همین میزان و شام هم چند میلیونی برای یک نوع غذای ساده هزینه کرد و عملا برای یک شب میهمانی حقوق یک ماه را باید داد.

او افزود: چند سال است که روند صعودی قیمت ها شروع شده و به شدت بی توجه به وضعیت و توان اقشار جامعه بالا می رود و روز به روز ما که طبقه متوسط بودیم ضعیف و ضعیف تر شده ایم چنانکه الان من که به همرهاه همسرم عمری کارمندی کردیم نمی توانیم زندگی روزه مره را به سهولت بگذرانیم و الان برای یک میهمانی شب چله باید کلی حساب و کتاب و صرفه جویی کنم.

قیمت آجیل و میوه در بازار

حال سری می زنیم به بازار اقلام شب چله از جمله آجیل وقیمت هایش؛ به طور متوسط در بازار رشت این روزها هر کیلو پسته (خرده فروشی) میانگین بین هشت تا 10 میلیون ریال، بادام درختی هفت تا 9 میلیون ریال، تخمه کدو سه میلیون و 500 تا چهار میلیون ریال، فندق هفت میلیون تا 10 میلیون ریال، تخمه ژاپنی سه میلیون و 800 تا چهار میلیون و 500 هزار ریال و بادام زمینی یک میلیون و 400 هزار تا 2 میلیون و 400 هزار ریال، آجیل چهار مغز کیلویی هشت تا 10 میلیون ریال و آجیل مخلوط 6 تا هفت میلیون ریال فروخته می شود.

اما در بازار میوه هم این آشفتگی نرخ ها مشهود است اما به طور متوسط هر کیلو هندوانه این روزها در بازار گیلان 200 هزار ریال، پرتقال 400 تا 600 هزار ریال، نارنگی 400 تا 500 هزار ریال، سیب قرمز 500 تا 700هزار ریال، موز یک تا یک میلیون و 100 هزار ریال و به که اینجا مشتری زیادی دارد 500 تا 700 هزار ریال فروخته می شود، قیمت هر کیلو کونوس (اَزگیل) به 800 هزار ریال می رسد در حالی که هفته 300 تا 500 هزار ریال بود.

قیمت انواع میوه و آجیل در بازارهای گیلان بیانگر این است که فروشندگان آجیل، سود مجاز 10 تا 13 درصد بیشتر از نرخ (عمده فروشی) و عرضه کنندگان میوه سود مجاز فروش میوه تا 30 درصد را رعایت نکرده اند.

البته حساب مغازه های شیک و لوکس اعم ازمیوه فروشی و آجیل فروشی جداست آنها که قیمت ها و کیفیت هایشان بسیار متفاوت است چنانکه در یکی از مغازه های لوکس میوه فروشی شهر که به قول یک فروشنده اش حداقل 400 میلیون تومان در روز فروش و مشتریان بسیار و خاص خود را دارد که خریدهاشان سه میلیون و 5 میلیون و 10 میلیون در هربار خرید می رسد.

سوای اینها، شرایط بازار برای عامه مردم مطلوب نیست اما مسئولان، دستگاه های نظارتی و اصناف استان نیز برای تنظیم و مدیریت بازار شب یلدا برنامه ریزی هایی کرده و اقداماتی را انجام داده و می دهند، چنانکه استاندار گیلان پیشتر گفته بود: ستاد تنظیم بازار گیلان امسال به صورت آزمایشی نظارت بر بازار شب یلدا و اقلام پرمصرف آن را به اصناف واگذار کرده و با این پیش شرط که اقلام عرضه شده در گیلان گران تر از استان های همجوار نباشد، دخالتی در این زمینه نمی کند.

ستاد تنظیم بازار گیلان امسال به صورت آزمایشی نظارت بر بازار شب یلدا و اقلام پرمصرف آن را به اصناف واگذار کرده است. هادی حق شناس بیان کرده بود: ما به نظام صنفی اعتماد می کنیم اما اگر اقلام عرضه شده به مردم گیلان در شب یلدا گران تر از استان های همجوار باشد به مفهوم ناموفق بودن این طرح است در غیر این صورت با ارائه گزارشی عملکرد صحیح نظارتی صنوف بر بازار را در سطح کشوری بازتاب خواهیم داد.

استاندار گیلان تاکید داشت: سپردن نظارت ها به اصناف به معنی رهاکردن بازار نیست فقط دستگاه های نظارتی تغییر کرده و بازرسان اصناف جای بخش دولتی را می گیرند و صنف نرخ این اقلام را در بازار کنترل کرده و در صورت مشاهده تخلف، آنها را به دستگاه های نظارتی معرفی می کند تا برخورد مناسب با آنها صورت گیرد.

افزایش توزیع میوه در بازار؛ با گرانفروشان برخورد می شود

رئیس اتحادیه بارفروشان رشت با اشاره به تمهیدات لازم برای توزیع میوه شب چله گفت: روزانه حدود 500 تا 600 تن بار از میدان میوه و تره بار آزادی واقع در میدان امام حسین (ع) رشت و ولیعصر در جاده فومن وارد بازارهای گیلان می شود و به مناسبت فرارسیدن شب چله توزیع میوه از این 2 میدان افزایش یافته است.

محمدرضا گلریز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: فروشندگان میوه از شهرستان های مختلف اعم از رشت، رودبار، منجیل، صومعه سرا، شفت، رودسر، هشتپر و آستارا برای خرید میوه به صورت عمده به 2 میدان میوه و تره بار رشت مراجعه می کنند.

وی با با بیان اینکه افزایش توزیع میوه در بازار خود به خود موجب کاهش قیمت ها می شود، اضافه کرد: نظارت کامل بر بازار میوه از نخستین روز هفته جاری آغاز شده است و در جریان این نظارت ها با متخلفان برخورد می شود.

رئیس اتحادیه بار فروشان رشت با تاکید بر اینکه افزایش خودسرانه قیمت میوه در بازار شب یلدا تخلف است، بیان کرد: سود مجاز فروش میوه(خرده فروشی) 30 درصد بیشتر از مبلغ عمده فروشی است و فروشندگان مجاز به رعایت آن هستند.

وی اظهار کرد: نرخ عمده فروشی هندوانه کیلویی 150 هزار ریال، پرتقال 250 هزار ریال، نارنگی 300، سیب قرمز 450 تا 500، انار 350 تا 700 هزار ریال و به 600 تا 650 هزار ریال است.

آجیل کالای لوکس بازار

رئیس صنف خشکبار و قنادان رشت هم با اشاره به فراوانی آجیل در بازار گفت: با وجود فراوانی آجیل و تنوع قیمتی به دلیل نرخ ها و کاهش قدرت خرید مردم امروز تبدیل به کالای لوکس بازار شده است و عمده فروشان و خرده فروشان نمی توانند در بازار رقابت کنند.

آجیل با توجه به قدرت خرید مردم تبدیل به کالای لوکس بازار شده است حمید اَنزانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تشریح قیمت انواع آجیل در عمده فروشی اظهار کرد: هر کیلو پسته بین چهار میلیون و 800 تا هفت میلیون ریال به فروش می رسد؛ پسته نسبت به سال گذشته افزایش قیمت چندانی نداشته است.

وی با بیان اینکه قیمت بادام درختی امسال به دلیل سرمازدگی بین 10 تا 15 درصد نسبت به پارسال افزایش دارد و هر کیلو بین 6 میلیون و 500 هزار تا هفت میلیون و 300 هزار ریال به صورت عمده فروخته می شود، اضافه کرد: تخمه کدو نیز بین 2 میلیون و 90 هزار تا سه میلیون و 400 هزار ریال به فروش می رسد و نسبت به سال گذشته 10 درصد افزایش قیمت داشته است.

رئیس صنف خشکبار و قنادان رشت بیان کرد: تخمه ژاپنی نیز همانند پسته در سال جاری نسبت به پارسال افزایش چندانی نداشته و بین 2 میلیون و 700 تا سه میلیون و 300 هزار ریال فروخته می شود؛ بادام زمینی بین 2 میلیون تا 2 میلیون و 500 هزار ریال به صورت عمده به فروش می رسد که نسبت به سال گذشته 10 تا 20 درصد کاهش یافته است.

وی اظهار کرد: قیمت محصول فندق امسال به دلیل سرمازدگی نسبت به سال گذشته 80 تا 100 درصد افزایش یافت و هم اینک هر کیلو فندق 6 میلیون و 500 تا هفت میلیون ریال به صورت عمده فروخته می شود.

رئیس صنف خشکبار و قنادان رشت بیان کرد: آجیل چهار مغز درجه عالی هفت میلیون ریال و مخلوط نیز چهار میلیون و 200 تا چهار میلیون و 500 هزار ریال به صورت عمده فروخته می شود.

وی بیان کرد: خرده فروشان مجازند این اقلام را 10 تا 13 درصد بیشتر از قیمت های گفته شده عرضه هستند.

وی در ادامه با بیان اینکه شیرینی نیز مانند آجیل به دلیل کاهش قدرت خرید مردم به کالای لوکس تبدیل شده است، اظهار کرد: شیرینی قیمت مصوب ندارد؛ فروش آن نیز به عرضه و تقاضا بستگی دارد.

بیشتر بخوانید:

چهار هزار و 277 بازرسی از واحدهای عرضه کالاهای کشاورزی گیلان انجام شد

تشدید نظارت بر بازار یلدا

معاون توسعه بازرگانی و صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی گیلان پیشتر به خبرنگار ایرنا گفته بود: بعد از واگذاری نظارت بازار شب یلدا توسط تشکل های صنفی از طریق اتاق اصناف با هماهنگی کارگروه اقدام مشترک در شهرستان ها نظارت بر بازار تشدید شده است.

قاسم جوادزاده مقتدر اظهار کرد: در این راستا 20 اکیپ نظارتی با بیش از 180 بازرس (جهادکشاورزی و اتاق اصناف) نظارت بر بازار را انجام می دهند و در صورت مشاهده تخلف احتمالی برخورد لازم صورت می گیرد.

وی با تاکید بر اینکه واحدهای صنفی و فروشندگان میوه و تره بار فاکتور ارائه به بازرسان را باید همراه داشته باشند، افزود: از ابتدای آذر تاکنون بیش از 550 بازرسی در سامانه 124 ثبت شد که تاکنون 34 فقره تخلف با ارزش 186 میلیون ریال به تعزیرات حکومتی گیلان معرفی شده است.

معاون توسعه بازرگانی و صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی گیلان بیان کرد: آجیل و شیرینی جزو کالاهای اساسی ستاد تنظیم بازار نیست اما تامین این کالاها در ستاد تنظیم بازار پیش بینی شده است.

آجیل و شیرینی جزو کالاهای اساسی ستاد تنظیم بازار نیست اما تامین این کالاها در ستاد تنظیم بازار پیش بینی شده است وی با اشاره به توزیع 46 تن گوشت قرمز به مناسبت شب یلدا از طریق فروشگاه ها و شبکه های عرضه زنجیره ای، اتحادیه و تعاونی های مصرف گیلان اضافه کرد: علاوه بر این امسال 550 تن گوشت قرمز تنظیم بازار با قیمت سه میلیون و 100 هزار ریال در گیلان توزیع شده است.

وی با بیان اینکه 295 تن شکر تنظیم بازار با قیمت هر کیلو 420 هزار ریال فله ای و 495 هزار ریال به صورت بسته بندی آماده توزیع است، اضافه کرد: برای اصناف و کارخانه های تولیدی موادغذایی نیازمند به شکر هیچ محدودیتی در سامانه بازارگاه وجود ندارد.

معاون توسعه بازرگانی و صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به به افزایش جوجه ریزی در ماه های اخیر عنوان کرد: با توجه به افزایش 20 درصدی جوجه ریزی در آبان و آذرماه نسبت به سال گذشته هیچ کمبود مرغی در استان وجود ندارد.

با همه اینها مردم تلاش می کنند یلدا را بهانه ای کنند تا لحظاتی را به شادی و دورهمی گذرانده از اینرو حتی اگر شده با حداقل ها و به صورت مشارکتی این شب را در کنار هم برگزار کنند هم می کنند.