مشارکت دادن مردم در اقتصاد؛ راهکار رفع کسری بودجه و ناترازی ها

رضا وفایی یگانه، کارشناس اقتصادی در گفت وگو با ایکنا، درباره راهکارهای رفع کسری بودجه گفت: یکی از عوامل مؤثر در کسری بودجه مربوط به حضور دولت در حوزه هایی است که واقعاً نیازی به آن نیست؛ تصدی گری دولت در چنین حوزه هایی نتیجه ای جز زیان به همراه نداشته و لذا ضروری است از این حوزه ها خارج شود. واگذاری شرکت ها زیان دیده و نظارت دولت به جای تصدی گری منجر به تقویت عملکرد این شرکت ها خواهد شد.

وی ادامه داد: یکی دیگر از راهکارهای رفع کسری بودجه ریشه در رفع موانع تجارت دارد؛ تجارت در ایران خیلی ساده نیست و اگر این مشکل برطرف شود قطعاً درآمدهای دولت افزایش یافته و یک گام مثبت در مسیر رفع کسری بودجه محسوب می شود.

این کارشناس اقتصادی، رشد اقتصادی را از دیگر عوامل مؤثر در رفع کسری بودجه دانست و گفت: وقتی رشد اقتصادی رقم بخورد طبیعتاً درآمدها مالیاتی دولت افزایش می یابد. برخی هزینه ها ضروری هستند و دولت نمی تواند بی ‎ تفاوت باشد ولی متأسفانه به دلیل عدم تحقق رشد اقتصادی پایدار، درآمدهای دولت کاهش داشته و همین مسئله سبب کسری بودجه و تحت تأثیر قرار دادن هزینه های ضروری شده است.

ضرورت مشارکت مردم در اقتصاد 

وفایی یگانه با ضروری دانستن مشارکت اقتصادی مردم اظهار کرد: اگر مسئولان به مشارکت اقتصادی مردم کمی توجه کنند قطعاً خیلی از ناترازی ها و مشکلات را می توان حل کرد؛ مثلاً مسئله ناترازی انرژی با مشارکت مردم قابل رفع است یا اینکه از این طریق صنایع به رشد خوبی دست پیدا خواهند کرد و لذا فقط لازم است دولت به بخش خصوصی میدان دهد. مشارکت مردم در اقتصاد مطالبه جدی مقام معظم رهبری بوده و ضرورت دارد به این مطالبه جامه عمل پوشانده شود.

وی با نفی لیبرال بودن اقتصاد ایران و ارتباط این موضوع با کسری بودجه گفت: برخی معتقدند کسری بودجه ناشی از نگاه های لیبرالی به اقتصاد است؛ درصورتی که اقتصاد ایران اصلاً لیبرال نیست و با نگاه به حجم انبوهی از یارانه و دستوری بودن اقتصاد متوجه این موضوع خواهیم شد. در اقتصادهای لیبرال موضوعاتی مانند یارانه یا قیمت گذاری دستوری معنا ندارد و همه چیز به بازار سپرده می شود.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: تحریم ها و مشکلات موجود در نظام بانکی و نوع حکمرانی اقتصادی در تشدید کسری بودجه اثرگذار بوده و اجازه تحقق رشد هشت درصدی اقتصاد را نداده اند. هیچ کشوری در دنیا به اندازه اقتصاد ایران یارانه پذیر نیست اما این حجم از تزریق یارانه نه به بهبود ضریب جینی منجر شده و نه فاصله میان دهک های درآمدی را کاهش داده است.

وفایی یگانه درباره تأثیر آزادسازی قیمت ها بر کاهش کسری بودجه گفت: آزادسازی قیمت ها زمانی مفید و مؤثر خواهد بود که دولت از وضعیت درآمدی و معیشتی اقشار ضعیف و متوسط غافل نشود. اگر قرار باشد آزادسازی قیمت ها قدرت خرید مردم را کاهش دهد به هیچ وجه نباید آن را انجام داد. طبیعتاً کارآمدی بازار به بهبود وضعیت کمک کرده اما باید شرایط اقتصادی مردم در نظر گرفته شود.

وی به تبعات قیمت گذاری دستوری و تأثیر آن بر کسری بودجه پرداخت و اظهار کرد: سرکوب قیمت ها فساد و رانت را برای اقتصاد به ارمغان آورده است؛ زمانی ایران در حوزه صادرات مرغ مقام و جایگاهی داشت اما قیمت گذاری دستوری سبب شد تا تولیدکننده بی انگیزه شود و به سمت واردات مرغ روی بیاورد.

باید به بازار احترام گذاشت

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: با آزادسازی اصولی قیمت ها درآمدهای دولت هم افزایش پیدا کرده و با تزریق آن به پایه حقوقی کارمندان و کارگران قدرت خرید تقویت می شود. از سوی دیگر آزادسازی قیمت ها مصرف انرژی و کالاهای ضروری را هم متعادل می سازد. همانطورکه گفتم همه اینها همانند بسته ای هستند که باید با هم دیده شوند و نمی توان یکی را اجرا و دیگری را به حال خود رها کرد.

وی در پایان گفت: در اسلام تأکید شده که باید به بازار احترام گذاشت و در روایت ها و رفتار ائمه(ع) هیچگاه دخالت در بازار وجود نداشته ولی بر بازار شفاف و به دور از احتکار تأکید شده است.

گفت وگو از سعید امینی

انتهای پیام