سفیر ایران: تقابل مسیر بادوامی نیست/ ایران آماده تعامل برای رسیدن به راه حل پایدار است

به گزارش روز جمعه ایرنا، محسن نذیری اصل طی سخنانی خروج یکجانبه، بی دلیل و غیرقانونی آمریکا از برجام را علت اصلی وضعیت فعلی این توافق توصیف کرد و گفت: مذاکرات (وین) قرار بود به ادامه تحریم های یکجانبه غیرقانونی ایالات متحده علیه ایران پایان دهد و راه را برای اجرای کامل و موثر برجام توسط همه شرکت کنندگان هموار کند. اما ناکامی ایالات متحده در تغییر مسیر و ادامه سیاست فشار حداکثری به تضعیف فضای لازم برای به نتیجه رساندن مذاکرات شد. بنابراین، اگر برخی از اعضای شورا در رابطه با اجرای برجام سوالاتی را مطرح می کنند، آمریکا در مورد تعهدات ایران ذیل این سند حرفی برای گفتن ندارد، زیرا این کشور از هیچ تلاشی برای از بین بردن این توافق دریغ نکرده است.

وی افزود: رئیس جمهور پزشکیان و وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده اند که جمهوری اسلامی ایران آماده است تا گام های جبرانی قانونی خود را به عقب برگرداند، مشروط بر اینکه لغو موثر و قابل راستی آزمایی تحریم های غیرقانونی آمریکا انجام شود و همه مشارکت کنندگان در برجام به اجرای کامل و مؤثر تعهدات خود ادامه دهند. سفیر کشورمان بر همین اساس به طرف های غربی توصیه کرد که مسیر شکست خورد گذشته را «که قبلاً تجربه کرده اند تکرار نکنند»

وی سپس مواضع و اقدامات تروئیکای اروپایی را مغایر روح و متن برجام توصیف و تحریم های اخیر علیه شرکت کشتیرانی و هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران را بشدت محکوم کرد و گفت: این اقدامات نقض آشکار برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل است. ما این اقدامات را مغایر با الزاماتی می دانیم که زیربنای هرگونه تعامل احتمالی در آینده است.

نذیری اضافه کرد: این نوع اقدامات نشان می دهد این کشورها برخلاف آنچه ادعا می کنند که مشتاق تعامل برای احیای برجام هستند، از هیچ تلاشی برای از بین بردن مسیری که درباره آن توافق کرده ایم دریغ نمی کنند.

سفیر کشورمان ضمن سرزنش تروئیکا که از یک سو با ارسال نامه های مختلف به شورای امنیت، چشم خود را بر عامل اصلی وضع موجود برجام بسته و عمداً اطلاعات نادرست در مورد تعهدات ایران ذیل این توافق منتشر می کنند و از سوی دیگر با وارونه جلوه دادن واقعیت ها خواهان اجرای برجام توسط ایران هستند، تصریح کرد که گام های جبرانی ایران در برجام، «مطابق با حقوق ذاتی آن طبق بندهای 26 و 36 این توافق و در واکنش به خروج غیرقانونی ایالات متحده از برجام، همراه با ناتوانی تروئیکا در اجرای تعهدات خود بود. این واقعیت آشکار به هیچ وجه نمی تواند مبنایی برای تروئیکا برای خودداری از اجرای تعهدات خود باشد.»

وی همچنین بی اعتنایی تروئیکای اروپا به تعهدات خود در زمینه رفع تحریم های موشکی علیه ایران را که باید در چارچوب بندهای غروب آفتاب برجام برداشته می شد، اقدامی غیرقانونی و مصداق دیگری از عدم اجرای قابل توجه تعهدات آنها در نقض برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد دانست و گفت: باید تاکید کرد که برنامه موشکی ایران طبق اعلام دبیرخانه سازمان ملل دیگر مشمول محدودیت های شورای امنیت نخواهد بود. این کشورها نه تنها عمداً تعهدات داوطلبانه را با تعهدات قانونی درهم می آمیزند، بلکه نهایت تلاش خود را برای پنهان کردن یک واقعیت کاملا واقعی انجام دادند و آن اینکه برجام دارای شرکت کنندگان دیگر و همچنین ضمیمه هایی است که باید بدون تأخیر بیشتر توسط آن شرکت کنندگان اجرا شوند.

نذیری در بخش دیگری تصریح کرد که بیانیه مشترک 4 مارس درباره توافقات ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی برای حل وفصل تمام مسائل پادمانی باقی مانده، «نباید به گونه ای تفسیر شود که این بیانیه مشترک جایگزین تعهدات قانونی موافقتنامه پادمان جامع است.»

سفیر کشورمان با اشاره به اینکه ایران طی دو ماه گذشته با خویشتن داری، از هرگونه اقدامی که ممکن ایست مسیر تلاش ها برای احیای برجام را پیچیده کند پرهیز کرده است، تصریح کرد که طرف های اروپایی عضو برجام نه تنها اقدام متقابل صورت نداده که مسیر تقابل را انتخاب کرده اند.

وی تاکید کرد: گفت وگو و همکاری سازنده برای دستیابی به یک راه حل پایدار، به نحوی که همه نگرانی های اعضای برجام به طور یکسان مورد توجه قرار گرفته و راه حل های دوستانه بررسی شود، ضروری است.

نذیری بیان داشت: جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به این هدف، در صورتی که سایر طرف ها اراده سیاسی از خود نشان داده و اقدامات لازم را صورت دهند، به نحوی که تمام تلاش های انجام شده در سه سال گذشته، از جمله گره زدن مذاکرات به موضوعات غیرمرتبط، خدشه دار نکنند، آماده تعامل مثبت است.

وی تصریح کرد: فشار، ارعاب و رویکرد تقابلی مسیر پایدار و قابل قبولی نیست و در نهایت به بن بست می انجامد.

به گزارش ایرنا، ایران پس از امضای برجام در سال 1394 با هدف لغو تحریم های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در 16 گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، تحریم هایی که به واسطه برجام رفع شده بود، با تصمیم یکجانبه وی برای خروج از این توافق در 18 اردیبهشت 1397 (8 می 2018) بازگردانده شد.

جمهوری اسلامی ایران در سال 2018 سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران امور خارجه اعضای باقی مانده در این توافق فعال کرد. در نتیجه این نشست، طرف های عضو برجام با صدور بیانیه ای، 11 تعهد را برای جبران خسارت های اقتصادی ناشی از اقدام یکجانبه آمریکا مطرح کردند.

اما اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی را در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته ای با اعطای فرصت های 60 روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.

ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده هایشان عمل نکرده اند، ایران نیز در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد.

دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه 2021، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه 1+5 محکوم کرد، اما هرگز اقدام معتبری را برای جبران سیاست های نادرست دولت ترامپ صورت نداد.

ایران در 8 دور مذاکرات وین حداکثر شجاعت و بصیرت خود را با موافقت برای گفت وگو درباره حفظ برجام نشان داد و از طرف های غربی انتظار داشت تا به طور متقابل رویکرد مسئولانه ای را در پیش گرفته و مسیر تحریم های غیرقانونی را تغییر دهند.

اما تجربه گفت وگوها نشان داد که هرچقدر باراک اوباما (رئیس جمهوری پیشین آمریکا) برای عقد برجام و دونالد ترامپ درباره فسخ این توافق اراده داشتند، جو بایدن (رئیس جمهوری آمریکا) اراده لازم را برای تصمیم گیری در این زمینه نداشت و به همین خاطر مذاکرات وین معطل ماند.

ایران به عنوان کشوری مسئولیت پذیر همواره اعلام کرده است که برای عقد توافقی پایدار و قابل اتکا که تحریم ها را به نحوی تضمین شده رفع کند و موضوعی به عنوان اهرم فشار جهت استفاده علیه ایران در آینده باقی نماند، آمادگی دارد.