وقف در تاریخ ایران پیشران حرکت های علمی بوده است

به گزارش خبرنگار ایکنا، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی سخنانی در مراسم اعطای شصت و دومین جایزه ملی البرز در بخش دانش آموزی که امروز، 15 آبان ماه در هتل ارم تهران برگزار شد، اظهار کرد: خیلی خوشحالم که امروز در جمع آینده سازان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران حضور دارم. جایزه البرز نمادی از حرمت ایران و ایرانی به علم و دانش است که طی آن، روانشاد البرز، فرصتی را برای دورهم جمع شدن در پاسداشت دانش و دانایی فراهم کرد.

وی افزود: در ادبیات تمدنی ایران اسلامی، علم و دانایی جایگاه مهمی دارد، گرچه مقوله جهاد بیشتر با نام جهاد بدنی شناخته می شود، اما جهاد مالی در کنار جهاد بدنی، موضوع بسیار مهمی است و بخشی از جهاد مالی که در طول تاریخ تمدن اسلامی رخ داده، حوزه وقف علمی است. در طول تاریخ ایران زمین، وقف پیشران حرکت علمی این سرزمین بوده است؛ لذا وقف در مسیری که طی 14 قرن بعد از اسلام در توسعه علمی داشتیم، همواره پیشران بوده است.

صالحی گفت: وقف علمی پشتوانه تمدن طلایی اسلامی در قرون چهارم و پنجم که به اوج خود رسید، بوده است. آن چنان این سهم قابل توجه بوده که وقتی نظامیه ها احداث شدند، عده ای از بزرگان علمی ابتدا حاضر نبودند به نظامیه بروند؛ چراکه نظام علمی جهان اسلامی عادت کرده بوده که علم را از مسیر وقف و مردم به دست آورد. باید اذعان کرد که دانایی تمدن اسلامی با مشارکت عامه رخ می داد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: سهم وقف در مسیر تمدن اسلامی طی 14 قرن گذشته سهم قابل توجه بوده است که یکی از نمونه های عالی آن در وقف نامه ربع رشیدی دیده می شود. این وقف نامه در 328 صفحه و به خط خواجه رشیدالدین فضل الله ارائه شده است و طبق آن نیز اولین شهر دانشگاهی جهان چهره خود را در این وقف نشان می دهد. امروز شهر های دانشگاهی در جهان وجود دارد، اما ایجاد این شهر دانشگاهی در دوره ایلخانی بسیار مهم است. در آن زمان از ملل مختلف به این شهر می آمدند و زبان های علمی در این شهر دانشگاهی شامل زبان های عربی، فارسی، چینی، یونانی، سانسکریت و ... بوده است. 

وی ادامه داد: این شهر دانشگاهی تمامی اقتضائات یک شهر آموزشی را دارا بود. این موارد نشان دهنده آن است که در مسیر تمدن اسلامی چگونه به وقف علمی به عنوان پیشران توسعه تمدن می نگریستیم. تاریخ وقف علمی بسیار خواندنی است که حتی گاهی وقف برای امور جزئی علمی همچون وقف کاغذ انجام شده است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: خوشبختانه روانشاد البرز در 62 سال قبل پرچم داری بازگشت به وقف علمی را انجام داد. مرحوم البرز از یک اصالت خانوادگی برخوردار بود، اما از این فضا جدا شده و شخصیتی خودساخته پیدا می کند که ترکیب اصالت و خودساختگی او را به اوج رسانده و کارآفرینی به تمام معنا می کند. زندگی آن مرحوم خواندنی و شنیدنی است.

وی تصریح کرد: برندگان جایزه البرز باید افتخار کنند که جایزه خود را از این بنیاد دریافت می کنند. نکته مهم، توجه مرحوم البرز به دو بال علم یعنی کشف استعداد ها و قدردانی از دانشمندان است. برای درک بهتر تاریخ وقف علمی کشور ابتدا باید سهم وقف در مسیر علمی را جدی بگیریم. برای شش هزار نفری که جایزه علمی البرز را دریافت کرده اند و همگی تاریخ وقف علمی کشور هستند، پیشنهاد می کنم که کتاب و مستند های فراوانی از ایشان تهیه و تولید شود. پیشنهاد دیگر اینکه تاریخ شفاهی جایزه البرز به صورت مستند تهیه شود. امیدوارم حرکتی که امروز شصت و دومین سال آن برگزار می شود، صد ها سال ادامه داشته و به درخت تناور تاریخ علم ایران تبدیل شود.

انتهای پیام