تشخیص تومورهای پانکراس با کمک بزاق یک هیولا!

به گزارش ایسنا، «هیولای هیلا»(Gila monster) هم از نظر فیزیکی و هم از نظر شیمیایی یک مارمولک عجیب است. بیشتر مردم می توانند این مارمولک را به دلیل برآمدگی، پوسته های صورتی و سیاه، بدن چمباتمه زده و دم آن تشخیص دهند اما این تنها ویژگی منحصربه فرد آن نیست. هیولاهای هیلا تنها یکی از دو گونه مارمولک شناخته شده در جهان هستند که می توانند سم تولید کنند. اگرچه نیش پر از سم این مارمولک به ندرت کشنده است اما خوشایند نیست و می تواند به بروز درد قابل توجه، حالت تهوع و استفراغ منجر شود. با وجود این، درون بزاق هیولای هیلا نوعی ماده وجود دارد که اکنون نویدبخش کمک به تشخیص تومورهای بسیار نادر پانکراس است.

به نقل از پاپیولار ساینس، سلول های بتا که مسئول تولید انسولین در پانکراس هستند، در موارد نادر می توانند عملکرد نادرست داشته باشند و تومورهای کوچکی را به نام «انسولینوما» تشکیل دهند. اگرچه این تومورها نسبتا خوش خیم هستند اما به دلیل تولید بیش از حد انسولین می توانند سطح قند خون افراد را کاهش دهند. این موضوع به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت مشکل ساز است زیرا می تواند به کاهش انرژی و حتی بیهوشی آنها منجر شود. علاوه بر این، اندازه تومورها معمولا کوچک تر از یک اینچ است که یافتن و تشخیص آنها را دشوار می کند. با وجود این، اکنون به نظر می رسد که یک نوع پت اسکن جدید می تواند به طور دقیق انسولینوما را ارزیابی کند. این تا حد زیادی به لطف پیچیدگی های شیمیایی بزاق هیولای هیلا امکان پذیر می شود.

پیش از راه حل الهام گرفته از مارمولک، شناسایی بیماران مبتلا به انسولینوما برای پزشکان بسیار دشوار بود. در بسیاری از موارد، زمان زیادی طول می کشد تا وجود این تومورها تایید شود. «مارتی باس»(Marti Boss) پژوهشگر «مرکز پزشکی دانشگاه رادبود»(UMC St Radboud) در هلند و پژوهشگر ارشد این پروژه جدید گفت: این یک بیماری بسیار چالش برانگیز است. ما می توانیم آزمایش های خون را انجام دهیم اما آنها نمی توانند تأیید کنند که تومور علت بیماری است یا در کدام قسمت بدن قرار دارد. اسکن های گوناگون مانند سی تی اسکن، ام آرآی و پت اسکن در دسترس هستند اما همیشه انسولینوما را نشان نمی دهند.

«مارتین گوتارد»(Martin Gotthardt) استاد مرکز پزشکی دانشگاه رادبود و از پژوهشگران این پروژه گفت: جراحان در گذشته، بخش هایی را از پانکراس می بریدند تا بتوانند تومور را پیدا کنند و اگر بیماری در مراحل پایانی بود، کل پانکراس از بین می رفت. شما می توانید بدون پانکراس زندگی کنید اما با دیابت شدید دست وپنجه نرم خواهید کرد و دائما باید قند خون خود را مدیریت کنید. بنابراین، نیاز به یک اسکن بهتر احساس می شد.

گوتارد و باس از کاربرد امیدوارکننده بزاق هیولای هیلا اطلاع داشتند. پژوهش های پیشین نشان داده بودند ماده شیمیایی خاصی که در بزاق سمی این مارمولک ساکن بیابان یافت می شود، میل بالایی برای اتصال به یک مولکول ویژه به نام گیرنده «GLP1» در انسولینوما دارد اما این کار به سادگی جمع آوری ویال های بزاق خزندگان برای استفاده در آزمایشگاه نبود. گوتارد توضیح داد: ماده حاصل از بزاق، در بدن انسان چندان پایدار نبود.

پژوهشگران برای حل کردن این مشکل، یک نسخه مصنوعی پایدارتر شیمیایی را به نام «اکستندین»(Extendin) ارائه دادند و سپس آن را با یک ردیاب رادیواکتیو ترکیب کردند که در پت اسکن های استاندارد استفاده می شود. سپس، آنها از 69 بیمار بالغ مشکوک به انسولینوما خواستند تا پت اسکن اکستندین را انجام دهند.

نتیجه واضح بود. در حالی که پت اسکن های اولیه تومورها را در 65 درصد مواقع شناسایی کردند، گزینه جدید به دست آمده از هیولای هیلا این کار را با دقت 95 درصد انجام داد. در مواردی که پت اسکن اکستندین با سی تی اسکن و ام آرآی ترکیب شد، 13 درصد از شناسایی های انسولینوما تنها به لطف روش پت اسکن اکستندین انجام گرفت. پس از تایید نتایج، جراحان با موفقیت همه تومورهای بیماران مبتلا را حذف کردند.

این گروه پژوهشی امیدوارند که در آینده تحقیقات بیشتری را درباره مزایای اکستندین و نحوه استفاده از آن برای درمان انسولینوما انجام دهند.

این پژوهش در «The Journal of Nuclear Medicine» به چاپ رسید.

انتهای پیام