آغاز کاوش اضطراری در محوطه تاریخی «کلاته یاور» بجنورد

علی مستوفیان روز دوشبه در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: اجرای طرح ساخت 119 واحد مسکونی در مجاورت محوطه باستانی کلاته یاور، بخشی از آثار این محوطه باستانی به مخاطره انداخت و کاوش اضطراری در 2 قطعه از زمین ها که بقایای تدفین های انسانی عصر مفرغ در آن مشاهده شده برای مستندسازی و نجات بخشی آثار در دستور کار قرار گرفت.

وی افزود: برنامه میدانی کاوش اضطراری در کلاته یاور تا پاک سازی تمام قطعات زمین های حاوی آثار باستانی ادامه خواهد داشت .

مستوفیان یادآور شد: تاکنون چهار فرورفتگی در محدوده این طرح باز شده و آثاری از چهار تدفین عصر مفرغ در این محدوده شناسایی شده است.

وی افزود: تدفین های کشف شده در لایه های رسوبی متشکل از شن و ماسه رودخانه ای از نوع گورهای چاله ای ساده هستند که به شکل پراکنده در اطراف منطقه مرکزی محوطه ایجاد شده اند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی ادامه داد: یکی از این تدفین ها فاقد گور نهاده بود و در باقی گورها هدایای تدفینی شامل ظروف سفالی، سنجاق های مفرغی و مهره های سنگی یا استخوانی پیدا شده که اغلب آنها مشخصه ی تمدن خراسان بزرگ هستند.

وی خاطرنشان کرد: گورهای عصر مفرغ از نوع تمدن خراسان بزرگ پیش از این علاوه بر کلاته یاور در چند محوطه باستانی دیگر در شمال خراسان و کشورهای همسایه شرقی ایران پیدا شده که نشان دهنده روابط فرهنگی و پیوستگی های سیاسی و اجتماعی مناطق وسیعی از ایران شرقی است.

مستوفیان یادآور شد: محوطه باستانی کلاته یاور در سال 1400 به شکل تصادفی حین انجام ساخت و سازهای مسکونی توسط اهالی روستای کلاته یاور در حومه شهر بجنورد کشف شد.

وی با اشاره به پژوهش های باستان شناسی در سال 1402 به روش مغناطیس سنجی در این محوطه تاریخی، افزود: به دنبال این بررسی کاوش و گمانه زنی در کلاته یاور به سرپرستی مشترک کورش محمدخانی و علی اکبر وحدتی وجود تدفین های انسانی و بقایای معماری عصر مفرغ در کلاته یاور را ثابت کرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی خاطرنشان کرد: زمین های محوطه کلاته یاور به دلیل همجواری با روستا در سنوات گذشته به روستای کلاته یاور الحاق و برای تامین مسکن روستایی از سوی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تفکیک شده است که پس از انجام مطالعات باستان شناسی، بخشی از اراضی تفکیک شده واقع در محدوده عرصه اثر از طرح تامین مسکن روستایی خارج شد.

خراسان شمالی با داشتن هزار و 500 اثر تاریخی شناسایی شده در شمال شرق کشور قرار دارد و سالانه پذیرای میلیون ها مسافر، گردشگر و زائر امام هشتم (ع) است که از این خطه گذر می کنند.

745 اثر از استان خراسان شمالی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده که این تعداد آثار شامل 525 اثر تاریخی، 53 اثر طبیعی و 141 اثر ناملموس و 26 اثر منقول تاریخی است.