همه از «تهران» شروع کردند

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا؛ بخش عمده ای از چهره ها و اسامی شناخته شده در سینمای بلند ایران طی چهار دهه گذشته، در روزهایی که هنوز به شهرت و اعتبار امروز نرسیده بودند، بخت و اقبال خود برای ورود به جریان حرفه ای سینمای ایران را با ارائه اثر به جشنواره فیلم کوتاه تهران می آزمودند و از همین زاویه هم امروز دفتر خاطرات این رویداد سرشار از قاب های خاطرات فیلمسازان گم نامی است که امروز تبدیل به چهره های معتبر و شناخته شده در سینمای کوتاه و بلند ایران شده اند.

در قالب سلسله گزارش های «ستاره بازی با خاطرات فیلم کوتاه تهران» و در آستانه برگزاری چهل ویکمین دوره این رویداد، مروری بر حضور برخی از چهره های شاخص در دوره های مختلف جشنواره «تهران» خواهیم داشت.
در پنجمین قسمت از این سلسله گزارش ها، ترکیب آثار حاضر در پنج دوره پنجم جشنواره در حد فاصل سال های 83 تا 87 مورد بررسی قرار داده ایم.

هومن سیدی

چند سالی می شود که تبدیل به یکی از کارگردانان پرطرفدار سینمای ایران شده است. بعد از سریال «قورباغه» این روزها تازه ترین سریال خانگی اش با نام «وحشی» را در دست ساخت دارد و در سینما هم به پشتوانه تجربه هایی چون «مغزهای کوچک زنگ زده» و «جنگ جهانی سوم» حسابی محبوب است. هومن سیدی اما گام های اولیه فیلمسازی را در سینمای کوتاه برداشت و در دوره بیست وپنجم جشنواره فیلم کوتاه تهران بود که با فیلم کوتاه «دندان آبی» وارد میدان رقابت شد.

نرگس آبیار

وقتی فیلم «اشیا از آنچه در آینه می بینید به شما نزدیک ترند» با این نام عجیب و غریب در جشنواره فجر اکران شد، کمتر کسی تصور می کرد کارگردانش خیلی زود تبدیل به یکی از موفق ترین کارگردانان زن سینمای ایران شود. همان کارگردانی که بعدتر با «شیار 143»، «نفس» و «شبی که ماه کامل شد» اعتباری ویژه به دست آورد و این روزها هم مشغول کارگردانی اولین سریال خانگی خود است. نرگس آبیار با فیلم کوتاه «بن بست مهربان» در دوره بیست وسوم جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور داشت.

محمدحسین مهدویان

هر چند در یک سال اخیر به واسطه متن و حاشیه اولین سریال خانگی اش به چهره ای خبرساز تبدیل شده اما پیش تر رکوردی خاص را به ثبت رساند و با حضور مستمر در جشنواره فیلم فجر در بازه ای 6 ساله، چهره ای متفاوت از یک کارگردان جوان و در عین حال پرکار را ارائه کرد. محمدحسین مهدویان از «ایستاده در غبار» و «ماجرای نیمروز» تا «شیشلیگ» و «زخم کاری» مسیر پرفرازونشیبی را طی کرده است اما او پیش تر در سینمای کوتاه هم کارگردانی را مشق کرده بود. مهدویان با همراهی حبیب والی نژاد مستند کوتاه «سلام حزب الله» را در دوره بیست وسوم جشنواره تهران داشت.

پریوش نظریه

پریوش نظریه بازیگری دوست داشتنی و آرام است که همین اواخر بازی درخشانش در سریال «سرزمین مادری» مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. نظریه اما در کنار بازیگری، کارنامه ای پربار از فعالیت های هنری همچون عکاسی هم دارد و در مقطعی کارگردانی را هم تجربه کرده است. او در دوره بیست وچهارم جشنواره فیلم کوتاه تهران با «نزدیک تر از نفس» در بخش رقابت اصلی حضور داشت.

آیدا پناهنده

همین چند ماه پیش بود که با شروع پخش سریال خانگی «در انتهای شب» کارنامه اش در کانون توجه رسانه ها قرار گرفت و سریال دوستان بسیاری با تازه ترین ساخته اش همراه شدند. آیدا پناهنده پیش از ورود به عرصه سریال سازی در سینما با تجربه هایی همچون «ناهید»، «اسرافیل» و «تی تی» درخشیده بود. سال ها پیش تر این کارگردان خوش استعداده با فیلم کوتاه «روشنایی های شهر» در دوره بیست و چهارم جشنواره تهران حضور داشت.

ایرج کریمی

در میان سینمادوستان حرفه ای، بیش از آنکه به عنوان کارگردان فیلم هایی چون «از کنار هم می گذریم»، «باغ های کندلوس» و «نسل جادویی» شناخته شود، به واسطه یادداشت ها و نقدهای تخصصی اش درباره کارگردانان مهم تاریخ سینما در مجله فیلم در حافظه ها مانده است. زنده یاد ایرج کریمی از معتبرترین سینمایی نویسان بود که به رغم تحصیل در رشته فنی، دل بستگی عمیقی به سینما داشت و به همین واسطه کارگردانی را هم مشق می کرد. وی با کارگردانی فیلم کوتاه «دری به خیابان» در دوره بیست ودوم جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور داشت.

کیارش اسدی زاده

همزمانی پخش دو سریال خانگی «دفتر یادداشت» و «هفت» تصویری متفاوت از توانمندی های یک کارگردان جوان، پیش روی مخاطبان ارائه کرد. کیارش اسدی زاده، کارگردانی بلندپرواز و علاقه مند به تجربه در ژانرهای مختلف است. او که پیش تر سریال «کرگدن» را هم ساخته بود، در سینما هم تجربه هایی همچون «گس» و «شکاف» را داشته و یکی از فیلمسازان بااستعداد محسوب می شود. اسدی زاده سال ها پیش فیلم کوتاه «سمت راست من» را کارگردانی کرده بود که در دوره بیست وپنجم جشنواره فیلم کوتاه تهران رونمایی شد.

معین کریم الدینی

در همین دوره پیش روی جشنواره فیلم کوتاه تهران، عضو هیأت انتخاب و داوری فیلم های مستند است و در تمام سال های فعالیت خود، همواره رویکردی هم دلانه با جریان سینمای جوان داشته است. معین کریم الدینی که به واسطه تجربه های تحسین برانگیز، جوایز متعددی را از جشنواره های داخلی و خارجی در حوزه مستند شکار کرده است، سال ها پیش با کارگردانی مستند کوتاه «خاکستری معصوم» در دوره بیست ودوم جشنواره تهران حضور داشت.

بهزاد خداویسی

بخش عمده ای از شهرت و محبوبیت خود را مدیون سریال «روزگار جوانی» است. بهزاد خداویسی که تحصیلات سینمایی دارد، فعالیت حرفه ای خود را از دهه 60 آغاز کرده و در طول سه دهه گذشته به واسطه بازیگری بیشتر در کانون توجه بوده اما او همواره نیم نگاهی به حوزه کارگردانی هم داشته است. خداویسی در سال 1384 با کارگردانی فیلم کوتاه «قله های شکسته» خود را به میدان رقابت در دوره بیست ودوم جشنواره تهران رساند.

کاوه صباغ زاده

کاوه صباغ زاده کارگردان جوانی است که تا به امروز دو فیلم بلند «ایتالیا ایتالیا» و «رمانتسیم عماد و طوبی» را کارگردانی و روانه پرده سینماها کرده است. او که سابقه تحصیل سینما در خارج از کشور را دارد، سال ها پیش از کارگردانان جوان در عرصه سینمای کوتاه بود. سال 85 بود که صباغ زاده با فیلم کوتاه «تهوع» در دوره بیست وسوم جشنواره فیلم کوتاه تهران حاضر شد و به میدان رقابت آمد.

بهرام توکلی

«روایت شتابزده یک داستان ساده» نام فیلم کوتاهی است که بهرام توکلی سال ها پیش آن را کارگردانی کرده و به دوره بیست و سوم جشنواره فیلم کوتاه تهران ارسال کرده بود. توکلی بعدها و با فیلم «پابرهنه در بهشت» برای ورود به سینمای بلند دورخیز کرد و خیلی زود با فیلم هایی همچون «اینجا بدون من» و «پرسه در مه» تبدیل به یکی از معتبرترین و محبوب ترین کارگردانان جوان سینما در میان منتقدان شد. توکلی بعدها فیلم های دشوار و متفاوت «تنگه ابوقریب» و «جهان پهلوان تختی» را هم کارگردانی کرد.

سعید نجاتی

همین هفته گذشته و در آیین اختتامیه جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان در اصفهان، آیین بزرگداشت ویژه ای برای او برگزار شد. کارگردان خوش نامی که در حال حاضر مدیریت کانون دانش آموختگان انجمن سینمای جوانان ایران را برعهده دارد و همزمان در زمینه تدریس سینما بسیار فعال است. سعید نجاتی که از فیلم سازان سینمای کوتاه است که شکار سیمرغ فجر را در کارنامه خود دارد، در دوره بیست وسوم جشنواره فیلم کوتاه تهران و در سال هایی که هنوز اعتبار و شهرت امروز را نداشت، فیلم کوتاهی به نام «آخرین ایستگاه شب» را به میدان رقابت فرستاده بود.

عادل تبریزی

عادل تبریزی همین روزها فیلم «مفت بر» را به عنوان دومین ساخته بلند سینمایی خود بعد از «گیجگاه» روی پرده سینماها دارد. تبریزی هرچند هنوز در مقام کارگردان موفق به جلب رضایت منتقدان نشده است اما پیش از ورود به میدان کارگردانی بلند، چهره ای خوش نام در سینمای کوتاه و به طور خاص فعالیت در مقام مدیر برنامه ریزی و دستیاری کارگردانان بنام سینما بود. عادل تبریزی که فعالیت را از سینمای کوتاه آغاز کرده بود در دوره بیست وسوم جشنواره فیلم کوتاه تهران با «کرشندو» حضور داشت.

آرمان فیاض

در یک دهه گذشته بیشتر به واسطه درخشش در مقام مدیر فیلمبرداری در پروژه های مختلف شناخته شده و اعتبار بسیاری به دست آورده است. آرمان فیاض به ویژه در سینمای کوتاه ایران طی سال های اخیر، یک برند در زمینه فیلمبرداری به شمار می رود و خود نیز دستی بر آتش کارگردانی داشته است. فیاض در دوره بیست وسوم جشنواره فیلم کوتاه تهران با «هنگام» در میدان رقابت حضور داشت.

علاوه بر چهره هایی که در این گزارش به صورت موردی حضورشان در جشنواره فیلم کوتاه تهران مرور شد، محمد جواد و حبیب اله کاسه ساز با «ترانه سکوت»، سام کلانتری و محمد آفریده با «جایی همین نزدیکی ها»، مهرشاد کارخانی با «اگر هوا آفتابی بود»، سالم صلواتی با «تمام زندگی من»، مجیدرضا مصطفوی با «گردونه های خاموش»، بابک بهداد با «نخل روز دهم»، بهرنگ دزفولی زاده با «لنز مات»، احمد کاوری با «راه شیری»، سیدجواد میر هاشمی با «آشکار در پنهان»، محمدرضا عباسیان با «قانا»، عاطفه خادم الرضا با «کافه 469»، نوشین معراجی با «مهمان بابا»، علیرضا دهقان با «من فقط ایدز دارم»، نگار آذربایجانی با «حقیقت مازی»، عطا مجابی با «سوگند به شب»، کاوه سجادی حسینی با «میشه حرف نزنی؟»، بهرام عظیمی با «سحر نزدیک است»، رقیه توکلی با «میهمانی»، مرتضی علی عباس میرزایی با «درو باز کن»، مرتضی فرشباف با «فلس» و «باد هرکجا که می خواهد می وزد»، پژمان بازغی با «نفس»، مریم کشکولی نیا با «به یاد آن ها که رفتند»، پژمان مظاهری پور با «دریاچه ای که بود»، کتایون جهانگیری با «تار و سیم»، ناهید دل آگاه با «پرده آخر»، هادی آفریده با «نارنجی»، شهرام مکری با «آندو سی»، روح اله سهرابی با «نردبان» و چندین نام مطرح این روزهای سینمای ایران، در حدفاصل دوره های بیست ویکم تا بیست وپنجم، در جشنواره فیلم کوتاه تهران، حضور داشتند.

چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار 27 مهر تا 2 آبان 1403 در پردیس سینمایی ملت برگزار خواهد شد.