باشگاه دانش پژوهان جوان به دنبال نقشه راه/دغدغه های نخبگان چیست؟

گروه جامعه ایرنا - این باشگاه متولی برگزاری المپیاد دانش آموزی علمی کشور، اعزام تیم ها به مسابقات جهانی و حمایت نخبگان به ویژه المپیادهای کشور است که علاوه بر شناسایی جذب و حمایت از نخبگان، ایجاد یک بستری برای فعالیت نخبگانی را هم بر عهده دارد.

از آنجا که دانش آموزان المپیادی یک درصد از جامعه 1.5 درصدی دانش آموزان تیزهوش کشور را تشکیل می دهند و سالانه با تلاش های بسیار خود برای کشور افتخار آفرینی می کنند؛ بنابراین ایجاد مکانی مستقل برای ساماندهی و برگزاری فعالیت های مربوط به این دانش آموزان نخبه اهمیت بسیاری دارد، اما این باشگاه از ابتدای فعالیت تاکنون با فراز و نشیب های بسیاری مواجه بوده است.

باشگاه دانش پژوهان جوان در سال 73 با تصویب اساسنامه در شورای عالی انقلاب فرهنگی از یک دفتر ذیل یک سازمان به یک مجموعه مستقل تبدیل و در سال 74 به طور رسمی یک سازمان مجزا رسما شروع بکار کرد.

این روند تا اواخر دهه 80 ادامه داشت و باشگاه هر روز پیشرفت می کرد و وضعیت المپیادی های ایران در مسابقات جهانی هر روز بهتر می شد به طوری که باشگاه نیز به فضایی برای جمع شدن نخبگان و المپیادی ها تبدیل شده بود.

اما در ادامه راه، شورای عالی اداری کشور در سال 89 به صورت ناگهانی و در راستای کوچک سازی دولت مصوبه ای عجولانه و غیرکارشناسی را ابلاغ کرد که بر آن اساس، باشگاه دانش پژوهان جوان و سازمان پرورش ملی استعداد درخشان با هم ادغام شدند و علاوه بر ادغام این 2 سازمان با یکدیگر ، باشگاه از سازمان به مرکز تبدیل شد از این رو از دهه 90 به عنوان دوران تاریک یاد می شود.

هر چند در آن شرایط تیم های المپیادی همچنان فعال بودند اما به دلیل بسیاری از مشکلات که به دلیل تغییر ساختار باشگاه به وجود آمد، نخبگان در مدال آوری به شدت افت کردند تا جایی که سال 98 رهبر معظم انقلاب در یکی از سخنرانی هایشان، به رشته هایی که در آن افت کرده بودیم، به صورت مستقیم اشاره کردند.

در نهایت پس از سخنان رهبری و با پیگیری های بسیار دلسوزان، شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 98 مصوب کرد که ظرف 6 ماه باشگاه دانش پژوهان جوان به عنوان یک سازمان مستقل تاسیس شود.

همان زمان شکل گیری باشگاه کلید خورد اما اجرای آن 2 سال طول کشید تا اینکه با پیگیری رییس جمهور در دولت سیزدهم، اساسنامه باشگاه دانشگاه پژوهان جوان در اسفند 1400 در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب و در مرداد 1401 ابلاغ شد تا به عنوان یک سازمان مستقل تاسیس شود.

در ادامه فرآیندهای اداری احیای باشگاه از جمله انتخاب هیات امنا، رئیس باشگاه، تامین ساختمان اداری و تجهیزات مورد نیاز نخبگان دنبال شد و سرانجام از خرداد 1402 با انتصاب رئیس جدید باشگاه دانش پژوهان جوان پیگیری ماموریت های جدید به طور رسمی کلید خورد.

رئیس باشگاه دانش پژوهان جوان روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار گروه جامعه ایرنا درباره علت مهاجرت نخبگان و مهمترین اقدامات این باشگاه برای کاهش این روند اظهار کرد: درباره این موضوع بسیار با المپیادی ها صحبت کردیم و آنها هم دغدغه های خود را بیان کردند.

سید رضا حسینی با تاکید بر اینکه عدم ترسیم آینده روشن از مهم ترین دلایل مهاجرت المپیادی ها و نخبگان است، افزود: بی ثباتی اقتصادی و چالش های زندگی فرزندان باعث می شود که این افراد نتوانند برنامه ریزی مناسبی برای آینده خود داشته باشند. اگر از کسی درباره 5 ساله آینده خود سوال کنیم، بی شک عوامل مختلف مانند قیمت دلار، شرایط کشور و حتی مسئولان را هم در نظر می گیرند.

وی ادامه داد: دانش آموزان سن پایین تری دارند و نگرانی آنها هم بیشتر است. علاوه بر این، آنها همواره در بمباران رسانه ای قرار دارند بنابراین گاهی نمی توانند آینده خود را به درستی ترسیم کنند.

حسینی خاطرنشان کرد: این دانش آموزان المپیادی دوست دارند که در کشور بمانند و برای آبادانی ایران تلاش کنند اما اینکه چطور، کجا و چگونه این کار را انجام دهند و چه شغلی برای این افراد در نظر گرفته می شود، یک چالش مهم است.

وی یادآورشد: اکنون باشگاه دانش پژوهان جوان در تلاش است که دانش آموزان با تعامل با صاحبان صنایع و کسب و کار در ایجاد یک شغل مناسب برای خود دخیل شوند و بدانند که می توانند در کشور نقش آفرین باشند.

رئیس باشگاه دانش پژوهان جوان عنوان کرد: حدود 200 نفر از المپیادی ها هم اکنون در باشگاه دانش پژوهان جوان در قالب کمیته های علمی، مدرسان، طراحان سوال و همراهان تیم ها فعالیت می کنند که این اقدامی بسیار ارزشمند است.

حسینی افزود: مساله این است که باید از طریق باشگاه، دغدغه های نخبگان را بیان کنیم تا زمینه های نقش آفرینی آنها مهیا شود و بدانند که دیده می شوند و می توانند در جامعه نقش آفرین باشند.

وی خاطرنشان کرد: در این راستا، سلسله نشست هایی با عنوان «من و کشوری که دوستش دارم» را با حضور مسئولان عالی رتبه برگزار می کنیم که این افراد به صورت هفتگی با دانش آموزان باشگاه پرسش و پاسخ خواهند داشت و به این ترتیب بچه ها بدون محدودیت پرسش های خود را مطرح می کنند.

رئیس باشگاه دانش پژوهان جوان افزود: هدف از برگزاری این جلسات این است که تعاملی صورت گیرد تا هم دغدغه های المپیادی ها عنوان شود و هم دلایل مسئولان برای کارها و اقداماتی که انجام داده اند به گوش دانش آموزان برسد و یک همکاری خوب دوطرفه شکل گیرد.

حسینی افزود: اقدام دیگر این است که با کارآفرینان نخبه ای که در ایران ماندند و توانستند حرکت اثرگذار جدی انجام دهند، جلساتی برگزار کردیم و این افراد از چگونگی اثربخشی در کشور برای این دانش آموزان صحبت کردند و این موضوع به بچه ها امید داد که حرکت کنند و این اقدام پشتوانه ای برای آنها محسوب می شود.

درخواست المپیادی ها برای بررسی مجدد طرح جامع نخبگانی

وی خاطرنشان کرد: همچنین با مدال آوران المپیادی که خارج از ایران تحصیل کرده اند و اکنون به کشور بازگشته اند، جلساتی برگزار کردیم تا نکات مثبت و منفی خارج از ایران را به صورت واقع بینانه برای دانش آموزان بیان کنند.

رئیس باشگاه دانش پژوهان جوان گفت: در این جلسات نکات مثبت و منفیبه طور دقیق گفته می شود تا نگاه دانش آموزان به رفتن خارج از کشور معقول شود. همچنین این افراد دلایل بازگشت خود به ایران را هم بیان می کنند.

حسینی به تعامل باشگاه دانش پژوهان جوان با بخش خصوصی تاکید و اظهار کرد: با موسسات خصوصی در حال مذاکره هستیم که بخشی از نیروی انسانی خود را به المپیادی ها اختصاص دهند تا هم کار آنها با سرعت بیشتر پیش رود و هم اینکه این دانش آموزان راضی تر باشند.

وی افزود: سال گذشته المپیادی ها یک طرح به نام «طرح جامع نخبگانی» را به رئیس جمهور ارائه کردند و هرچند رئیس جمهور در آن زمان نظر مثبت داشتند اما توسط معاونان رد شد.

رئیس باشگاه دانش پژوهان جوان عنوان کرد: دانش آموزان در این طرح اعلام کردند که به زندگی در ایران علاقه دارند اما دغدغه هایی مانند مسکن و کار دارند که باید رفع شود.

حسینی یادآورشد: اکنون متولی نخبگانی در کشور بسیار است و خوشبین هستیم که این طرح دوباره احیا شود.