بیم و امیدهای چشم انداز آب در پاییز کم باران کهگیلویه وبویراحمد

به گزارش ایرنا، ذخیره خوب آب سد کوثر که آب بخش هایی از کهگیلویه وبویراحمد و جمعیت 2 میلیون و 500 هزار نفری استان های جنوبی کشور را تامین می کند می تواند ذخیره امیدبخشی برای پاییز کم باران امسال باشد.

سد کوثر آب آشامیدنی 20 شهر و 2 هزار روستا را در استان های جنوبی کشور شامل کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، خوزستان، هرمزگان و فارس تأمین می کند.

سد کوثر یک سد بتنی وزنی با حجم کل مخزن 580 میلیون متر مکعب از پی 144 متر ارتفاع، طول تاج آن 190 متر و عرض تاج سد 7 متر می باشد. دریاچه سد کوثر با مساحت 16٫2 کیلومتر مربع بر روی رودخانه خیرآباد در محل تنگ دوک احداث شده است.

سد چم شیر دیگر سازه بزرگ آبی در کهگیلویه وبویراحمد است که می تواند ذخیره قابل اتکایی برای روزهای مبادا یا همان دوره های کم بارانی در حوزه کشاورزی باشد.

سد چم شیر که در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهر دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران و از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد احداث شده دارای تراز حداقل بهره برداری 543 متری از سطح دریا و تراز نرمال دریاچه 598 متر از سطح دریا است. نوع سد بتنی غلتکی با ارتفاع 151 متر و حجم مخزن 2.3 میلیارد مترمکعب است.

سطح زیر کشت برخوردار از اینسد 70 هزار هکتار است و این سد دارای اهداف و مزایای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی است.

اما با وجود این زیرساخت ها به علت پیش بینی های هواشناسی کهگیلویه وبویراحمد در خصوص پاییز کم باران و همچنین کسری آب سفره های آب زیرزمنی نگرانی هایی برای کمبود مایع حیات بخش آب در سال جاری وجود دارد که این مساله مهم ضرورت مدریت مصرف را نمایان تر کرده است.

ذخیره سدهای کهگیلویه و بویراحمد یک میلیارد و 200 میلیون متر مکعب است

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: در حال حاضر یک میلیارد و 230 میلیون متر مکعب آب در سه سد استان ذخیره شده است.

آرش مصلح اظهار کرد: 723 میلیون متر مکعب آب در سد چم شیر،495میلیون متر مکعب آب در کوثر و یک میلیون متر مکعب در سد شاه قاسم ذخیره شده است.

وی با اشاره به اینکه سد کوثر در شهرستان گچساران 580 میلون متر مکعب ظرفیت ذخیره آب دارد میزان آب موجود در این سد را مطلوب ارزیابی کرد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد با یادآوری اینکه سد کوثر آب آشامیدنی 2 میلیون و 500 هزار نفر از جمعیت پنج استان جنوبی کشور از جمله بخشی از جمعیت شهرستان گچساران را تامین می کند تاکید کرد: این سد زیرساخت قابل اتکایی برای دوران کم بارانی مانند پاییز امسال است.

مصلح خاطرنشان کرد: سد چمشیر که 2 میلیارد و 300 میلیون متر مکعب ظرفیت دارد هم اکنون 723 میلیون متر مکعب آب در آن ذخیره سازی شده است.

وی خاطرنشان کرد: سد چم شیر که پارسال افتتاح شده نیز ذخیره خوبی برای ذخیره آب کشاورزی بهره برداران در استان های جنوبی کشور است.

وی در مورد سد کوچک شاه قاسم که با ظرفیت 9 میلیون متر مکعب در نزدیکی شهر یاسوج قرار دارد نیز گفت: این سازه بزرگ آبی هم یک میلیون متر مکعب آب در آن ذخیره شده است.

سد خاکی شاه قاسم در سال 76 به منظور آبیاری حدود هزار و 500 هکتار از زمین های اطراف سد، ذخیره آب های فصلی و به عنوان یک مکان گردشگری و زیست گاه پرندگانی از جمله حواصیل، مرغابی احداث شد و در پایین دست آن 8 حلقه چاه تامین آب شرب شهر یاسوج قرار دارد.

کسری آب سفره های زیرزمینی

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: بر اساس آخرین پایش های صورت گرفته سفره های زیرزمینی دشت های استان 41میلیون مترمکعب کسری آب دارد که این امر ضرورت مدیریت مصرف آب به ویژه در پاییز کم باران امسال را ضروری تر کرده است.

روح الله اسدپور اظهار کرد: امامزاده جعفر، لیشتر، دشت باشت، دشتروم ، کلاچو ، برمامیون و ممبی از مهمترین دشت های استان هستند که با کسری آب مواجه هستند.

وی ادامه دئاد:در زمان حاضر وضعیت آب سفره های زیرزمینی دشت های باشت، لیشتر و دشت روم بهبود یافته اما سفره های زیرزمینی 6 دشت دیگر کهگیلویه و بویراحمد به دلیل خشکسالی و اضافه برداشت از چاه های مجاز و استفاده های غیرمجاز با افت مواجه است.

این در حالی است که در بیشتر دشت های استان همچنان کشاورزی بصورت سنتی انجام می شود و بیشتر مواقع کشاورزان از محصولات پرآب بر از جمله برنج، ذرت و دیگر محصولات استفاده و از روش غرقابی برای آبیاری نیز استفاده می کنند.

بر اساس نظرات برخی از کارشناسان، افت زیاد سطح ایستابی و روند نامطلوب کمی و کیفی آبدهی چاه ها، چشمه و قنات ها در اغلب دشت ها، به هم خوردن تعادل آبی و به تبع آن تعادل زیست محیطی حوزه های آبخیز، ناپایداری کشاورزی و در نهایت تشدید روند بیابان زایی در کشور معلول مستقیم بهره برداری بیش از حد منابع آب زیرزمینی است.

یکی از مشکلات مهم بخش کشاورزی ، کمبود آب است و این موضوع منجر به ناپایداری تولید محصولات کشاورزی شده است.

از حدود 300 هزار هکتار زمین های کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد حدود 70 هزار هکتار آبی است.کهگیلویه با 132 هزار نفر جمعیت دومین شهرستان پر جمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد است.

پیش بینی پاییز کم باران در سرزمین آب های خروشان

مدیرکل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد گفت:بر اساس ارزیابی شاخص های هواشناسی، پیش بینی می شود امسال از نیمه دوم آذر ماه بارش های پاییزی روند رو به رشدی داشته باشد.

علی کرمی با اشاره به اینکه در سال های گذشته بارش های پاییزی در کهگیلویه و بویراحمد از نیمه نخست آبان ماه آغاز می شده اظهار کرد: بارندگی های سال زراعی جدید دیرهنگام شروع می شود.

وی نسبت به احتمال بروز پدیده کم آبی در استان هشدار داد و به مردم و مسئولان دستگاه های اجرایی توصیه کرد که مدیریت مصرف آب را جدی بگیرند.

براساس آمار هواشناسی اداره کل کهگیلویه و بویراحمد میزان میانگین بارندگی پاییزی شهر یاسوج مهر ماه 4.8،آبان 11،آذرماه 205 میلیمتر است و میانگین بلند مدت بارندگی پاییزی شهر دوگنبدان در مهر 2.6،آبان 41.6 و آذرماه 151.2 میلیمتر گزارش شده است.

داده های هواشناسی استان میزان بارندگی های پاییزی شهر دهدشت در مهر1.2آبان،54.4 و آذرماه 180.6 میلیمتر و شاخص بلندمدت بارندگی های پاییزی شهر سی سخت مهر 2.5 ،آبان72 و آذرماه211 میلیمتر نشان می دهد .

همچنین میانگین بارندگی های بلندمدت پاییزی شهر لیکک در مهر 8،آبان 45 و آذر 152 میلیمتر است وشاخص بارندگی های پاییزی ایستگاه تحقیقات کشاورزی امامزاده جعفر نیز در مهر 2.9،آبان 46.9 و آذرماه 168 میلیمتر است.

میانگین بارش بلند مدت سالیانه در کهگیلویه و بویراحمد را 580 میلیمتر برآورد شده است.

میزان بارش بلند مدت سالیانه در ایستگاه یاسوج 800.4،سی سخت 693،دوگنبدان 430،دهدشت 402،لیکک 396 و منطقه امامزاده جعفر 429 میلیمتر ثبت شده است.

.