بررسی علل افسردگی و اضطراب دانشجویان؛ دانشگاه چه می کند؟

خبرگزاری تسنیم- زینب امیدی : زندگی دانشگاهی به دلیل ترکیب پیچیده ای از چالش های تحصیلی، اجتماعی و مالی، دانشجویان را در معرض سطوح بالایی از استرس و فشار قرار می دهد. این محیط پویا، می تواند موجب تشدید یا ظهور اختلالات روانی در برخی دانشجویان شود.

در این تحلیل، با نگاهی عمیق تر به ابعاد مختلف مسائل روان شناختی دانشجویان و نقش دانشگاه ها در کاهش این مشکلات می پردازیم. مشکلات روان شناختی در محیط دانشگاه به دلیل فشارهای تحصیلی، مالی و اجتماعی می تواند تاثیرات منفی گسترده ای بر سلامت روانی دانشجویان داشته باشد. دانشگاه ها باید با ارائه خدمات مشاوره ای کارآمد، برنامه های آموزشی و پیشگیرانه، و ایجاد محیطی حمایتی و دوستانه، نقش مؤثری در کاهش این مشکلات ایفا کنند. همچنین، دانشگاه ها می توانند با ارتقاء آگاهی عمومی و کاهش مسائل مرتبط با معضلات روان شناختی، سلامت روانی دانشجویان را بهبود بخشند و زمینه ای مناسب برای پیشرفت تحصیلی و اجتماعی آنان فراهم کنند.

برنامه های مرکز مشاوره دانشگاه الزهرا برای سال 1403

بررسی منابع استرس و فشار روانی در محیط دانشگاه
یکی از علل ایجاد استرس، انتظارات تحصیلی از دانشجویان است. از آنها انتظار می رود که در کوتاه ترین زمان ممکن به نتایج تحصیلی بالا دست یابند. این امر موجب افزایش اضطراب در بسیاری از دانشجویان می شود. علاوه بر این، تعادل بین زندگی تحصیلی و شخصی برای دانشجویان چالشی بزرگ محسوب می شود.

مسائل مالی نیز بسیاری از دانشجویان را درگیر خود می کند به خصوص در کشورهایی با هزینه های بالای تحصیل، دانشجویان مجبورند برای تأمین هزینه های زندگی و تحصیل کار کنند. این امر می تواند به ایجاد استرس مالی و اضطراب اقتصادی منجر شود. علت بعدی فشارهای اجتماعی است که دانشجویان با محیط جدید دانشگاه، جدا شدن از خانواده و دوستان قدیمی و نیاز به ساخت روابط جدید با آن مواجه اند. این تغییرات می تواند موجب احساس انزوا و حتی افسردگی شود.

اثرات روان شناختی فشارهای دانشگاهی
افسردگی: مطالعات نشان داده اند که نرخ افسردگی در بین دانشجویان بسیار بالاتر از میانگین جامعه عمومی است. بر اساس تحقیقات انجام شده، تقریباً 20% تا 30% دانشجویان در طول دوره تحصیل خود دچار درجاتی از افسردگی می شوند. این وضعیت در مواردی می تواند تا جایی پیش برود که دانشجویان از دانشگاه کناره گیری کنند یا عملکرد تحصیلی ضعیفی داشته باشند.

اضطراب: اضطراب تحصیلی نیز یکی از مهم ترین اختلالات روانی در میان دانشجویان است. این اضطراب می تواند ناشی از نگرانی در مورد آینده شغلی، مشکلات مالی، یا عدم اطمینان از موفقیت تحصیلی باشد. همچنین بسیاری از دانشجویان تجربه "ترس از شکست" دارند که می تواند منجر به فرسودگی روانی شود.

بی خوابی و خستگی مزمن: بسیاری از دانشجویان به دلیل حجم بالای درس و وظایف اجتماعی و شغلی، با مشکل بی خوابی مواجه اند. کمبود خواب به شدت به سلامت روانی و جسمی آسیب می رساند و می تواند منجر به اختلالات تمرکز و کاهش توانایی در مدیریت استرس شود.
   
رویارویی با استرس های دانشجویی/ دانشگاه ها در چه جایگاهی قرار دارند؟
دوران دانشجویی به عنوان یکی از مهم ترین مراحل رشد و تکامل روان شناختی جوانان شناخته می شود. در این دوره، بسیاری از اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب، اختلالات خوردن و اختلالات شخصیتی ممکن است برای اولین بار ظهور پیدا کنند. مطالعات نشان می دهند که جوانان بین 18 تا 25 سال بیشتر در معرض ابتلا به این مشکلات هستند، که این خود دلیل محکمی برای اهمیت مراقبت روان شناختی در دانشگاه هاست. به همین خاطر  دانشگاه ها می توانند از طریق فراهم کردن خدمات روان شناختی و اجرای سیاست های حمایتی به کاهش مشکلات روانی در بین دانشجویان کمک کنند.

خدمات مشاوره ای و درمانی
دانشگاه ها باید به دانشجویان دسترسی آسان به مشاوران حرفه ای و درمان های روان شناختی فراهم کنند. این خدمات باید برای تمامی دانشجویان به صورت رایگان یا با هزینه های کم در دسترس باشد. مشاوره های گروهی می توانند به دانشجویان کمک کنند تا با همدیگر ارتباط برقرار کرده و تجربیات مشابه خود را به اشتراک بگذارند. در سال های اخیر، بسیاری از دانشگاه ها خدمات مشاوره آنلاین را فراهم کرده اند.

این خدمات به دانشجویانی که به دلایل مختلف امکان مراجعه حضوری ندارند کمک می کند تا از کمک های روان شناختی بهره مند شوند. همچنین دانشگاه ها می توانند با برگزاری کارگاه هایی در زمینه مدیریت استرس، دانشجویان را با تکنیک های مؤثر مقابله با فشارهای روانی آشنا کنند. برنامه های آموزشی درباره ذهن آگاهی و مدیتیشن می تواند به کاهش اضطراب و بهبود سلامت روانی کمک کند.

بسیاری از مشکلات روان شناختی می توانند با اجرای برنامه های پیشگیرانه در مراحل اولیه شناسایی و مدیریت شوند. دانشگاه ها باید برنامه هایی برای شناسایی علائم اولیه اختلالات روانی طراحی و اجرا کنند.

تحقیقات نشان می دهد که فعالیت بدنی منظم می تواند به بهبود سلامت روانی و کاهش استرس کمک کند. دانشگاه ها باید دانشجویان را به شرکت در فعالیت های ورزشی تشویق کرده و امکانات ورزشی مناسب را فراهم کنند. ورزش می تواند سطح اضطراب و افسردگی را کاهش دهد و حس شادابی و نشاط را در دانشجویان تقویت کند. همچنین تشویق به تعاملات اجتماعی سالم و ایجاد گروه های حمایتی از دیگر راه های کمک به کاهش انزوا و افسردگی در میان دانشجویان است. دانشگاه ها باید فرصت هایی برای مشارکت در فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و داوطلبانه فراهم کنند تا دانشجویان حس تعلق بیشتری به محیط دانشگاه داشته باشند.

 چالش های پیش روی دانشگاه ها در ارائه خدمات روان شناختی
بسیاری از دانشگاه ها با مشکلات مالی و محدودیت های بودجه ای مواجه هستند که این امر مانع از ارائه خدمات روان شناختی به همه دانشجویان می شود. به همین خاطر افزایش بودجه برای سلامت روان دانشجویان یکی از نیازهای فوری در بسیاری از دانشگاه ها است. بسیاری از دانشجویان به دلیل انگ اجتماعی مرتبط با مراجعه به مشاوران روانی از استفاده از خدمات مشاوره ای خودداری می کنند.

دانشگاه ها باید تلاش کنند تا از طریق آموزش عمومی و آگاهی بخشی این مسئله را کاهش دهند. بسیاری از دانشجویان از وجود خدمات مشاوره ای و درمانی در دانشگاه ها آگاهی کافی ندارند. اطلاع رسانی بیشتر و فراهم کردن دسترسی آسان تر به این خدمات می تواند مشکلات زیادی را حل کند. برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ ساره ایزدیان، رئیس مرکز مشاوره دانشگاه امیرکبیر رفتیم.

آگاهی دانشجویان امیرکبیر از اهمیت مشاوره؛ کاهش 30 درصدی آمار مشروطی

ساره ایزدیان، رئیس مرکز مشاوره دانشگاه امیرکبیر، در خصوص اقدامات این مرکز برای سال تحصیلی جدید به خبرنگار تسنیم گفت: مرکز مشاوره دانشگاه امیرکبیر در دو حوزه پیشگیری و درمان برای دانشجویان فعالیت می کند و ما اعتقاد داریم که دانشجویان ممکن است با آسیب هایی از محیط خانواده و یا معضلاتی حین تحصیل در دانشگاه مواجه شوند. به همین خاطر، پیشگیری بهتر از درمان است.

وی در ادامه افزود: دانشجویان با ورود به محیط دانشگاه مستعد درگیر شدن با چالش ها و مشکلات روحی هستند. بنابراین، طی سال تحصیلی با برگزاری کارگاه های آموزشی تلاش می کنیم تا تأثیر این مشکلات را بر ذهن دانشجویان کاهش دهیم. همچنین، گذراندن درس مهارت های زندگی برای تمامی دانشجویان جدیدالورود اجباری است.

اردوهای روانشناختی و پایش سلامت روان

ایزدیان در خصوص برگزاری اردوهای روانشناختی تصریح کرد: برگزاری اردوهای روانشناختی با محوریت آموزش دانشجویان در حوزه مقابله با آسیب های روانشناختی یکی از مهم ترین اهداف ما در مرکز مشاوره دانشگاه است. این اردوها به دانشجویان کمک می کند تا در محیطی پویا و دوستانه مهارت های مقابله با استرس و دیگر چالش های روانی را یاد بگیرند.

رئیس مرکز مشاوره دانشگاه امیرکبیر درباره طرح پایش سلامت روان دانشجویان نیز خاطرنشان کرد: این پایش برای تمامی دانشجویان جدیدالورود و خوابگاهی اجباری است. طبق این پایش، دانشجویانی که در معرض آسیب قرار دارند یا آسیب دیده هستند، شناسایی شده و روند درمان و مشاوره آنها آغاز می شود.

رشد آگاهی دانشجویان نسبت به مشاوره

وی با اشاره به استقبال دانشجویان از خدمات مشاوره ای دانشگاه گفت: خوشبختانه آگاهی دانشجویان در خصوص راهنمایی و کمک گرفتن از مشاور در دوران تحصیل افزایش یافته است. بسیاری از دانشجویان دانشگاه ما خودشان برای انجام مشاوره به مرکز مراجعه می کنند که این امر نشان دهنده افزایش شناخت و اهمیت مشاوره در بین آنهاست.

طرح پیشگیری از افت تحصیلی (پات)

ایزدیان در ادامه به اجرای طرح «پات» (پیشگیری از افت تحصیلی) در دانشگاه اشاره کرد و گفت: این طرح به طور منظم برای همه دانشکده های دانشگاه اجرا می شود. دانشجویانی که دچار افت تحصیلی شده اند، شناسایی و مشکلات زمینه ای آنها مورد بررسی قرار می گیرد و به چرخه مشاوره و درمان وارد می شوند. اجرای این طرح در سال گذشته موفق بود به طوری که آمار مشروطی دانشگاه 30 درصد کاهش پیدا کرد.

اجرای طرح دانشگاه بدون دخانیات

رئیس مرکز مشاوره دانشگاه امیرکبیر با اشاره به آغاز طرح دانشگاه بدون دخانیات گفت: این طرح از سال گذشته کلید خورد و امسال نیز به طور جدی پیگیری خواهد شد. این طرح با هدف کاهش مصرف دخانیات در میان دانشجویان و ارتقای سلامت عمومی دانشگاه اجرا می شود.

وی افزود: پس از اتمام میان ترم اول، دانشگاه به مدت یک هفته برنامه ای برای ارتقای سلامت روان در دانشگاه برگزار خواهد کرد. همچنین، به صورت ماهانه تحلیل فیلم های روز دنیا را در دانشگاه انجام می دهیم و از اساتید دانشگاه های دیگر برای این منظور دعوت می کنیم.

حضور منظم روانشناسان در خوابگاه ها

ایزدیان در پایان صحبت های خود از فعال بودن اتاق های مشاوره در خوابگاه های دانشجویی دانشگاه امیرکبیر خبر داد و گفت: روانشناسان ما به طور منظم در خوابگاه ها حضور دارند و شرایط دانشجویان هر دانشکده به صورت مستمر در شورای دانشگاه مورد بررسی قرار می گیرد تا در صورت بروز مشکلات، اقدامات لازم انجام شود.

انتهای پیام/