جولان بیماری های ویروسی در پاییز/ مراقب مهر و آبان باشید

به گزارش خبرگزاری مهر، سهیلا حسن زاده، با اشاره به اینکه با آغاز سال تحصیلی در ایران، به ویژه در فصل پاییز، شاهد افزایش موارد ابتلا به بیماری های عفونی و ویروسی، خصوصاً در میان کودکان و نوجوانان هستیم، گفت: این موضوع به عوامل مختلفی از جمله تغییرات فصلی، شرایط محیطی مدارس و سیستم ایمنی بدن مرتبط می شود.

وی به ارتباط شرایط محیطی و فصلی با افزایش شیوع بیماری های ویروسی اشاره کرد و افزود: با آغاز فصل پاییز، شرایط جوی در بسیاری از مناطق ایران به سرعت تغییر می کند، هوای سردتر و مرطوب تر، کاهش میزان تابش آفتاب و افزایش زمان حضور افراد در محیط های بسته، زمینه ساز رشد و انتقال ویروس ها می شود.

به گفته این متخصص بیماری های داخلی، در برخی مدارس و مهدهای کودک که تهویه کافی وجود ندارد، این امر منجر به تجمع ویروس ها و افزایش شیوع آنها می شود به شکلی که بسیاری از ویروس ها، مانند آنفلوانزا و ویروس سین سیشیال تنفسی (RSV)، در هوای سرد پاییز و زمستان به دلیل کاهش رطوبت داخلی سیستم های گرمایشی فعال تر شده و توانایی زنده ماندن آنها در سطوح و هوا افزایش پیدا می کند.

حسن زاده ادامه داد: کودکان گروه های آسیب پذیر در برابر بیماری های ویروسی هستند، زیرا سیستم ایمنی آنها هنوز در حال رشد و تکامل است، تحقیقات اخیر نشان می دهد که فصل پاییز به دلیل تغییرات ناگهانی دما و افزایش استرس های فصلی، بر سیستم ایمنی بدن تأثیرگذار است و این مسئله باعث می شود که ویروس ها راحت تر به بدن کودکان حمله کنند.

وی به مطالعاتی که در سال 2022 در مجله Pediatrics منتشر شده اشاره کرد و افزود: این مطالعات نشان داده که در طول ماه های مهر و آبان، شیوع عفونت های ویروسی تنفسی مانند RSV و آنفلوانزا تا 30 درصد افزایش می یابد، همچنین تحقیقات وزارت بهداشت ایران در سال 1401 تایید می کند که تعداد بستری های مرتبط با عفونت های ویروسی تنفسی در کودکان زیر 5 سال طی ماه های پاییز افزایش چشمگیری دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: مدارس و محیط های آموزشی به دلیل تراکم جمعیتی بالا و تماس نزدیک دانش آموزان، مکان های پرخطری برای انتقال ویروس ها هستند، بسیاری از ویروس ها از طریق قطرات ریز تنفسی منتشر می شوند و با توجه به این که کودکان اغلب کمتر به پروتکل های بهداشتی پایبند هستند، ریسک انتقال ویروس ها افزایش می یابد.

حسن زاده به راه های انتقال ویروس ها اشاره کرد و افزود: تماس مستقیم با سطوح آلوده از مهم ترین عوامل ابتلا به ویروس های تنفسی است، به همین دلیل ضدعفونی مرتب سطوح و آموزش دانش آموزان درباره بهداشت فردی از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی با بیان اینکه پیشگیری کلید کنترل شیوع بیماری ها است، اظهار کرد: پیشگیری از ابتلا به بیماری های ویروسی نیازمند اقداماتی چندجانبه است که واکسیناسیون یکی از موثرترین روش های آن است.

حسن زاده توضیح داد: واکسن آنفلوانزا به ویژه برای کودکان، سالمندان و افراد دارای بیماری های مزمن توصیه می شود، طبق آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO)، واکسن آنفلوانزا می تواند خطر ابتلا را تا 60 درصد کاهش دهد.

این متخصص داخلی با بیان اینکه در کنار واکسیناسیون، شست وشوی دست ها، استفاده از ماسک در محیط های شلوغ و تهویه مناسب کلاس های درس از جمله راهکارهای موثر در جلوگیری از شیوع بیماری ها است، اضافه کرد: مطالعات متعدد نشان داده که رعایت بهداشت فردی، به خصوص در فصول سرد سال، می تواند تا 40 درصد از انتقال ویروس های شایع جلوگیری کند.

حسن زاده اضافه کرد: تحقیقات در سال 2021 در مجله Journal of Infectious Diseases نیز گویای این مطلب است که استفاده از ماسک در مدارس و فضاهای بسته منجر به کاهش 50 درصد موارد ابتلا به عفونت های تنفسی شده است.

به گفته وی، یکی از نکات مهم در کنترل بیماری های ویروسی، تشخیص زودهنگام و مداخلات مناسب است، علائمی مانند تب بالا، سرفه های شدید، تنگی نفس، و درد عضلانی نیازمند توجه فوری هستند.

حسن زاده تاکید کرد: اگر علائم طی 48 ساعت بهبود نیابد یا تشدید شود، به ویژه در کودکان و افراد دارای بیماری های زمینه ای، مراجعه به پزشک ضرورت دارد مطالعات پزشکی نشان می دهند که مراجعه دیرهنگام به پزشک در موارد عفونت های ویروسی می تواند به عوارض جدی تری مانند عفونت های ثانویه باکتریایی و حتی بستری شدن در بیمارستان منجر شود.

حسن زاده افزود: مطالعه ای که در سال 2022 در بیمارستان های تهران انجام شد، نشان داد که ابتلا به RSV در میان کودکان در ماه های مهر و آبان به اوج خود می رسد.

وی با بیان اینکه پیشگیری و آموزش نقش حیاتی در کنترل شیوع بیماری های ویروسی دارند تاکید کرد: واکسیناسیون، رعایت بهداشت فردی، و مراجعه به موقع به پزشک می تواند به طور چشمگیری از شدت شیوع بیماری ها بکاهد، ضمن اینکه همکاری بین مدارس، والدین و کادر درمان در این زمینه بسیار مهم است تا کودکان در محیطی امن و سالم به تحصیل خود ادامه دهند.