هوا را از من بگیر، موبایلم را نه!

به گزارش ایسنا، روزنامه شهروند در گزارشی به بررسی علل و عوارض اعتیاد جوانان به تلفن همراه پرداخته و نوشته است:

در دنیای امروز تکنولوژی و فناوری های نوین تبدیل به بخش جدایی ناپذیر زندگی بسیاری، شده است. افرادی که پس از مدت ها چک کردن تلفن همراه، ناگهان با نگاهی به اطراف متوجه گذر زمان و از دست دادن اتفاقات زیادی شده اند. این افراد در بیشتر مواقع قبل از خواب تصمیم می گیرند که برای مدتی از شبکه های مجازی و تلفن همراه خود فاصله بگیرند. آن ها معتقدند این کار باعث می شود تا زمان خود را بهتر مدیریت کنند گرچه این تنها یک تصمیم و گزاره شبانه قبل از خواب است و هیچ گاه چنین تصمیمی عملی نخواهد شد. در مواردی حتی این افراد پس از حذف و توقف حساب های خود در شبکه های اجتماعی گوناگون تصور می کنند، تمامی اطلاعات و افراد مدنظر در همین زمان محدود نیز تنها از طریق اینترنت قابل دسترسی است و حالا با قطع این ارتباط، چار تشویش و نگرانی بسیاری می شوند. تلاش های ناموفق افراد برای ترک تا جایی ادامه پیدا می کند که آن ها حتی در انجام امور روزمره هم دچار عدم تمرکز و اضطراب می شوند. علائمی که نشان از «فابینگ» یا «سرگرم بودن دائم با تلفن همراه به خصوص در جمع های دوستانه یا خانوادگی» است. در آخرین گزارش ها و نتایج پژوهش های پایگاه «social media today»، آمده است، از هر ۴جوان ۱۴ تا ۲۴ سال در جهان، ۳ نفر به شکلی اعتیادآور شبانه از خواب پریده، موبایل خود را چک می کنند و بعد از آن دوباره به رختخواب برمی گردند. انتشار این گزارش و مستنداتی مشابه آن، باعث شد تا در «شهروند» به عوارض، این اختلال بپردازیم و در این زمینه از نظرات «مریم اخلاقی پور»، عضو انجمن علمی روانشناسی تربیتی ایران و مشاور کودک و نوجوان بهره بگیریم. همچنین مهرداد امیری، روانشناس و استاد دانشگاه پاسخگوی ابهامات ما درباره عوارض وابستگی جوانان و نوجوانان به تلفن همراه است و در انتها نگاهی داریم بر تازه ترین آمارهای مرتبط با اعتیاد به تلفن همراه و راه هایی برای ترک آن که در سطح جهانی موردتوجه قرار گرفتند.

خانواده یا تلفن همراه؟!
«فابینگ» (Phubbing) به معنای «نادیده گرفتن» یا «بی توجهی» به کسی است که در کنار شماست، به خاطر توجه به گوشی هوشمند یا دیگر وسایل الکترونیکی. این اصطلاح ترکیبی از کلمات «phone» (گوشی) و «snubbing» (بی اعتنایی) است. فابینگ می تواند تأثیرات منفی بر روابط اجتماعی و ارتباطات بین فردی داشته باشد، زیرا باعث احساس بی احترامی و عدم توجه به دیگران می شود. به بیان ساده تر  فابینگ به معنای سرگرم بودن دائم با تلفن همراه به خصوص در جمع های دوستانه یا خانوادگی است.

همه چیز از استرالیا آغاز شد؟!
عبارت  Pubbing برای اولین بار در می سال ۲۰۱۲ ابداع شد. یک آژانس تبلیغاتی استرالیایی این کلمه را برای اولین بار به کار برد. فابینگ در توصیف پدیده مخربی استفاده می شود که امروزه به شدت در جوامع مختلف انسانی رو به رشد است. در این پدیده افراد اعضای خانواده و دوستانی را که در کنارشان هستند، نادیده می گیرند و به جای آن با تلفن های همراه خود سرگرم می شوند. بلافاصله پس از اعلام این اصطلاح و توصیف آن، کمپین Stop Phubbing در بسیاری از نقاط جهان راه اندازی شد.

 اعتیادی از جنس ترس
مریم اخلاقی پور، عضو انجمن علمی روانشناسی تربیتی ایران و مشاور کودک و نوجوان درباره اعتیاد به موبایل در سنین ۱۴ تا ۲۴ سال به «شهروند» می گوید: « اعتیاد به موبایل مانند، فوبیاست. اصطلاحا نوموفوبیا نیز به آن گفته می شود. یعنی فرد نمی تواند بدون تلفن همراهش در آسایش و بدون نگرانی زندگی کند. به همین خاطر علائم او در مواجهه با نبودن تلفنش با فوبیا و حملات عصبی یکسان است. مانند، استرس، اضطراب، بالارفتن ضربان قلب، سردشدن انگشتان، لرز، احساس خفگی و بی قراری... برخی نوجوانان، قبل و بعد از خواب و حتی گاهی، حین خواب دنبال تلفن شان می گردند. از خواب بیدار می شوند و ناخودآگاه تلفن را چک می کنند.»

انکار ترس...
این مشاور کودک و نوجوان همچنین در ادامه می گوید: « اضطراب هایی مانند آنچه اکنون درباره آن صحبت می کنیم، انکار کننده اند. یعنی هنگامی که ما به جوانی و نوجوانی می گوییم تو به موبایل وابسته ای حاضر نیست آن را بپذیرد و حتی به دنبال آن توجیهات بسیاری به کار می برد. در دنیای امروز، تمام امور روزمره با اینترنت انجام می شود. در صورتی که فرد تمام امور و درخواست های خود را به شکل غیرحضوری و با مراجعه به شبکه های مجازی و اینترنت رفع کند، می تواند منجر به انزوا و کناره گیری او از جمع شود.»

نگرانی سازمان جهانی بهداشت از تأثیر شبکه های اجتماعی بر جوانان
بر اساس مطالعات ناتاشا آزوپاردی، عضو کمیته راهبری شاخه اروپایی سازمان جهانی بهداشت که اخیرا منتشر شد:
جوانان باید بر شبکه های اجتماعی تسلط داشته باشند و اجازه ندهند این شبکه ها بر آنها مسلط شوند این نشان دهنده چالشی است که جامعه با جوانان بیشتری در معرض خطر ابتلاء به اعتیاد با آن مواجه است.
به نوشته روزنامه لوموند، در سال 2022، حدود 11 درصد از نوجوانان نشانه هایی از استفاده مشکل ساز از شبکه های اجتماعی را نشان می دهند در حالیکه طبق داده های به دست آمده از 280 هزار جوان در کانادا، آسیای مرکزی و اروپا، چهار سال قبل تنها 7 درصد را شامل می شد.
به عبارت دیگر، آنها علائمی مشابه اعتیاد را نشان می دهند؛ ناتوانی در کنترل استفاده بیش از حد، احساس کناره گیری و ترک فعالیت های دیگر به نفع رسانه های اجتماعی و پیامدهای منفی بیش از حد در زندگی روزانه.
هانس کلوگ، مدیر این سازمان در اروپا می گوید: ما به اقدام فوری و پایدار برای کمک به نوجوانان برای پایان دادن به استفاده مضر از رسانه های اجتماعی که منجر به افسردگی، قلدری، اضطراب و نتایج منفی دیگر می شود، نیاز داریم.
یک سوم نوجوانان روزانه و 22 درصد از آنها دست کم 4 ساعت آنلاین بازی می کنند؛ سازمان جهانی بهداشت اشاره کرد از کل این گروه، 12 درصد از نوجوانان رفتارمشکل ساز در مورد بازی دارند.  
به گفته، ناتاشا آزوپاردی، لازم است برای محافظت از جوانان گام هایی برداریم تا بتوانند با خیال راحت در فضای دیجیتال حرکت کنند و بتوانند با به حداکثر رساندن مزایا در مورد فعالیت های آنلاین خود انتخاب های آگاهانه ای داشته باشند و در عین حال خطرات سلامت روانی و اجتماعی را به حداقل برسانند.
آژانس ملل متحد توصیه می کنند که مسئولان در سطح ملی، محیط های دیجیتال و اقدامات آموزشی را بهبود بخشند تا جوانان را قادر به درک ایمن دنیای دیجیتال کنند.
سازمان ملل بر مزایای استفاده مسئولانه از رسانه های اجتماعی به ویژه ارتباط بین کسانی که احساسات و علایق مشترک دارند، تاکید می کند.

 خوددرمانی ممنوع!
مهرداد امیری، روانشناس و استاد دانشگاه درباره راهکارهای خانگی افراد در ترک اعتیاد و وابستگی به موبایل به «شهروند» می گوید: « فرد می تواند با شرکت در فعالیت های گروهی و قول وقرارهای دوستانه بین خود این عادت را راحت تر ترک کنند. به طور مثال؛ اعضای خانواده باهم ساعت خاصی تعیین کنند تا در آن ساعات موبایل خود را کنار بگذارند و برای بازی و گفت وگوهای خانوادگی از همین موقعیت ها استفاده کنند. روش دیگر، مدل های سنتی است. یعنی استفاده از دفترچه یادداشت. در این روش، موبایل را فقط برای همان هدفی که در ابتدا (تماس و پیام متنی کوتاه) تولید شده است استفاده می کنیم. بنابراین تمرکز کردن روی فعالیت های خاص، فعالیت های گروهی، بازی ها، کارهای هنری، مطالعه کردن و شاید هم بازی و سرگرمی های سنتی می تواند راه درمان خوبی برای فرار از اعتیاد عجیب به موبایل باشد.

و نباید از یاد برد...
به طور کلی برای پیشگیری از «فابینگ» و «وابستگی زیاد به گوشی» لازم نیست استفاده از تلفن همراه خود را متوقف کنید. فقط توصیه می شود که رفتار آگاهانه تری داشته باشید. هنگامی که در یک جمع حضور دارید، مراقب نوع رفتار خود با دیگران باشید. کنار گذاشتن موقت گوشی و تمرکز بر افراد حاضر در کنار شما شروع خوبی است. «فوبینگ» یک رفتار آموخته شده و اکتسابی است. وابستگی به گوشی تلفن همراه و چک کردن دائمی آن در حضور دیگران باعث مشکلات زیادی در روابط اجتماعی می شود. شما می توانید با کمی تمرین این رفتار ناپسند را ترک کنید. با اینکه اصلاح عادات نادرست دشوار است و کمی زمان می برد اما بعدها به خاطر تاثیرات مثبت آن در سلامت روان از خودتان تشکر خواهید کرد.

حالا وقت تغییر است!

راهکارهایی برای ترک وابستگی به تلفن همراه

آگاه سازی و پذیرش مشکل: ابتدا باید بپذیرید که فابینگ یک مشکل است. سپس با آگاهی بیشتر درباره تأثیرات آن، انگیزه بیشتری برای ترک پیدا کنید.
 تعیین زمان های بدون گوشی: زمان هایی را در طول روز برای استفاده نکردن از تلفن تعیین کنید. مانند زمان غذا خوردن یا قبل از خواب.
استفاده از برنامه های محدودکننده: برنامه هایی وجود دارند که به شما کمک می کنند زمان استفاده از گوشی را مدیریت کرده و محدودیت هایی برای خود تعیین کنید.
فعالیت های جایگزین: فعالیت های جذابی مانند ورزش، مطالعه یا هنر را جایگزین استفاده بی رویه از گوشی کنید.
تعاملات اجتماعی حضوری: سعی کنید زمان بیشتری را با دوستان و خانواده به صورت حضوری بگذرانید.
گذاشتن گوشی در حالت سکوت: در زمان هایی که نیاز به تمرکز دارید، گوشی خود را در حالت سکوت یا پرواز قرار دهید تا از حواس پرتی جلوگیری کنید.
تعیین اهداف مشخص: برای کاهش استفاده از گوشی، اهداف مشخص و قابل اندازه گیری تعیین کنید و پیشرفت خود را پیگیری کنید.

من اینجا هستم!

بررسی ها نشان می دهد که بیش از 17 درصد از مردم حداقل چهار بار در روز به دلیل مشغول بودن با تلفن همراه، اطرافیان خود را نادیده می گیرند.  همچنین تقریباً 32 درصد از مردم گزارش می دهند که دو تا سه بار در روز از طرف دوستانی که با موبایل خود سرگرم هستند، مورد بی توجهی قرار می گیرند.

چک کردن موبایل حتی در سرویس بهداشتی!

در سال 2023، تحقیقات نشان داد که افراد، 144 بار در روز تلفن های خود را چک می کنند. نزدیک به 90 درصد در 10 دقیقه اول پس از بیدار شدن، گوشی خود را چک می کنند. حدود 75 درصد از مردم گفتند که حتی در سرویس بهداشتی نیز تلفن خود را چک می کنند.

انتهای پیام