«سفر پرماجرا» موزیکال نیست

به گزارش ایرنا، نقد و بررسی فیلم سینمایی سفر پرماجرا با حضور حجت الله سیفی کارگردان این فیلم و به میزبانی روزبه رحیمی نژاد و احسان طهماسبی منتقد و نویسنده سینما در اکران مدیا برگزار شد.

سیفی در این برنامه اظهار کرد: سفر پر ماجرا ادامه فیلم قبلی من است؛ این اثر را با بودجه شخصی ساختم و از هیچ نهادی برای این اثر کمکی نگرفتم. فیلم را سال 97 به تولید رساندیم و بیش از یک سال امور فنی درگیر شدیم. قرار بود این فیلم در جشنواره همان سال نمایش داده شود اما آماده نبود و سال بعد هم اجازه حضور فیلم در جشنواره کودک داده نشد.

وی ادامه داد: نوبت های اکران در اختیار فیلم های کمدی یا آثاری است که زور دولتی پشت آنها باشد و در نهایت فیلم من در بدترین شرایط به اکران رسید. از فارابی و هیچ مرکز فرهنگی برای تولید سفر پرماجرا کمک نگرفتیم.

این کارگردان یادآور شد: هدف این بود تا نشان دهیم کودکان تحت تاثیر فیلم های نامناسب قرار میگیرند و این تاثیرات را در فیلم نشان دهیم.

طهماسبی منتقد و نویسنده سینما اظهار کرد: نمونه های بسیاری همچون سفر پرماجرا در دنیا ساخته شده، تولید چنین آثاری بسیار سخت است و بسیاری از فیلمسازان به سمت چنین آثاری نمی روند؛ زیرا باید امکانات چنین کارها و مضمون قابل رقابت وجود ندارد. در ایران تولید کار فانتزی کار دشواری است.

واکنش به «کلاه قرمزی» و «مدرسه موش ها»

سیفی با اشاره به ارتباط مخاطبان با قهرمان قصه فیلم عنوان کرد: فیلم کودک باید در ایران یا بزن و بکوب باشد و یا آثاری باشد که روی بزرگسالان تاثیر دارد. مدرسه موش ها و کلاه قرمزی از جمله این فیلم ها هستند که بچه ها شعرهای سخیف این آثار را حفظ می کنند و این فیلم ها چه تاثیری روی بچه ها دارد؟ تاثیر منفی این فیلم ها روی کودکان بیشتر است.

طهماسبی نیز یادآور شد: عروسک های کلاه قرمزی و روایت این کاراکتر براساس شیوه تربیتی دهه 70 ایجاد و براساس الگوهای آن روز ها چیده می شود. پس جنبه تربیتی دارد و چراغ سینمای کودک را نیز روشن نگه می دارد. با این نگاه پس والت دیزنی هم برای کودکان کاری نکرده است.

کارگردان سفر پرماجرا تصریح کرد: هر فیلمی یک پیامی برای مخاطب دارد. سفر پرماجرا جدای از کلاه قرمزی و ... است. سینما باید همه جنس سینما را داشته باشد و اینکه صرفا بگوییم باید فیلم موزیکال برای کودک بسازیم، غلط است. اکران ما هم با این نگاه غلط است و به یکباره سه فیلم جنگی یا 5 فیلم خانوادگی باهم اکران می شود و این امر برگرفته از همین نگاه است. آخرین فیلم کودکی که دیدم یک اثر تلویزیونی بود که نام آن را به خاطر ندارم.

طهماسبی در ادامه اضافه کرد: گفت وگو درباره کودک امروزی را نمی توان با نگاه گل درشت دهه 60 مقایسه کرد. امروز کودک و نوجوان دسترسی مستقیم به همه ابزارهای ارتباطی و نمونه های جهانی دارد. سفر پرماجرا شانسی برای انتقال نگاه خود را نداشته و تاثیری بر مخاطب ندارد. ساخت چنین آثاری با چنین مضامینی نیازمند رفتن به سراغ انیمیشن یا انتخاب مدیوم تلویزیون است. مخاطبان این اثر را پس می زنند و هزینه تولید این فیلم یک فرصت سوزی محسوب می شود.

مافیای اکران داریم

سیفی ادامه داد: وقتی فیلمی برای کودک در کره ساخته می شود همه مدارس موظف به دیدن آن اثر هستند و در صورتی که این مهم محقق نشود با این اتفاق برخورد می شود اما در ایران در چنین شرایطی نیست. برخی فیلم های موزیکال تماشاچی دارند اما فیلم من موزیکال نیست. این شاخص بسیار در موفقیت کودک و نوجوان موثر است. من اعلام کردم اکران همزمان این فیلم با یک فیلم دیگر موزیکال به اکران فیلم من آسیب می زند و اکران ما را از 15 شهریور به 24 مرداد تغییر دادند. وقتی اکران سفر پرماجرا را ظهر قرار می دهند چه کسی فیلم مرا می بیند؟

وی ادامه داد: مافیای اکران داریم و همین مافیا 600 سانس به یک اثر می دهد و برخی آثار سانس کمتر می دهد.

روزبه رحیمی نژاد با اشاره به سبقه خود در سینماداری توضیح داد: نه دفتر پخش و کارگردان نمی تواند به مدیر سینما الزام کند که چند سانس به فیلم بدهد. سینما فیلمی را که متقاضی بیشتری دارد در اولویت قرار می دهد.

سیفی اظهار کرد: اگر فیلمی واقعا فروش دارد چرا سانس ساعت 15 را به این فیلم پرفروش نمی دهند؟ چرا بهترین سانس ها به این فیلم ها داده می شود؟ ما فرصت تبلیغ هم نداشتیم.

طهماسبی در ادامه با طرح این پرسش که آیا با اکران خوب مخاطب سفر پرماجرا را می پسندد، گفت: براساس تجربه جوابم به این پرسش منفی است. این فیلم از تصاویر آرشیوی و جلوه های ویژه استفاده نکرده و هدایت داستان و بازی ها، امکان کشاندن مخاطب به سینما را ندارد. سفر جادویی و آثار مشابه در دهه 70 ساخته شدند و مخاطبان را به سینما کشاندند و موزیکال هم نبودند. شما 12 فیلم ساختید و هیچ کدام با استقبال مخاطبان روبرو نشد.

وی ادامه داد: کارگردان سفر پرماجرا از پایه گذاران سینمای جوان بوده و معتقدم باید ابزار بهتری برای معرفی فیلم داشته باشند و خط مشی متفاوتی را نسبت به دیگر همکاران خود برگزیده است.

رانت؟ هرگز

سیفی در پاسخ به این نگاه گفت: من تمایلی به استفاده از رانت برای اکران ندارم. من شرایط کنونی مدیریت سینمایی را قبول ندارم، زیرا هدفش مشخص نیست و هر مدیری نگاه سلیقه ای دارد و انسجام ندارد؛ نمی دانند از چه فیلم هایی باید دفاع کنند و از فیلم مستقلی مثل سفر پرماجرا حمایت نمی کنند. زمانی ما از سینمای مستقل حمایت می کردیم.

وی درباره توقیف فیلم آدم برفی یادآور شد: جریان توقیف این اثر سیاسی مشکل نشان دادن شخصیت زن در فیلم بود. ماه عسل را ساخته بودم و تراشیدن ریش ولی الله شیراندامی را سانسور کردند و این عکس از پوستر حذف شد. این نگاه ها بی ارزش بود و این شرایط را کم ندیدم، برای همین از پول دولتی برای ساخت فیلم استفاده نکردم. همه فیلمسازان از سرمایه دولتی استفاده کردند.

حکایت تلاش برای تفکیک جنسیتی سالن های سینمایی

وی درباره اتفاقات دوره مدیریتی خود در سینما گفت: سال 58 در جایی بودیم و گفتند از فردا، سینما باید زنانه و مردانه باشد و من اعتراض کردم که انگلیسی ها نفوذ و فضا را مسموم کردند. این تندروی ها، موجب نابسامانی فرهنگی و تولید کنونی در سینما شد. بسیاری از فیلم هایی که امروز اکران می شود، باید در گروه «ج» به نمایش در آیند اما امروز طبقه بالا را می گیرد و وزیر وقت هم می گوید فیلم ها فروش خوبی دارد.

سهیلا پورمحمدی کارگردان فیلم جانداد نیز در این برنامه در بخش فیلم کوتاه اظهار کرد: جانداد شبیه دکمه ای بود که برای آن کت دوختیم. یکی از دغدغه های من پذیرش مرگ بود و از دست دادن نزدیکان از مواردی بود که از بچگی مساله جدی داشتم. در رشت و در بازار ماهی فروشان روزی جان دادن ماهی ها را دیدم. این ماهی ها 8 ساعت در این وضعیت می مانند تا مشتری ها فکر کنند آنها تازه هستند و روایت جانداد از اینجا شکل گرفت.

وی ادامه داد: برای تولید این اثر اوایل سال 1400، حدود 90 میلیون تومان هزینه شد و به جشنواره های الف جهانی راه یافت و جایزه ویژه هیات داوران را از جشنواره فیلم تهران دریافت کرد. در بازنویسی آخر به ایده استفاده از انیمیشن در جانداد رسیدیم و از انیمیشن برای کامل کردن روایت بچه در فیلم کمک گرفتیم.