جایزه ارزی برای آدم های خاص!

اکرم رضائی نژاد

بانک مرکزی جمهوری اسلامی با هدف کنترل نوسانات ارزی تصویب کرده است که به هر فرد ایرانی با کارت ملی، یک بار در سال، سهمیه ارز دولتی تعلق بگیرد.

به این ترتیب براساس مصوبه سال 1403، هر فرد ایرانی در سال تنها یکبار می تواند 2000 یورو یا به میزان معادل آن مثلا 2200 دلار، ثبت نام ارز دولتی کند و در سامانه ثبت نام خرید دلار با کارت ملی اقدام به خرید کند. همین موضوع باعث شده است تا صف خرید ارز سهمیه ای جلو صرافی های تشکیل شود و برخی از افراد ساعتها در صف بایستند و ارزی را دریافت کنند که آن طرف خیابان با چند میلیون سود بفروشند.

دولت در سال 1397، در پی تک نرخی کردن قیمت ارز، قیمت دلار را 4200 تومان برای تمام مصارف اعلام کرد ولی این کار عواقب زیادی در پی داشت؛ طبیعتا این مصوبه باعث افزایش تقاضا شد، به همین علت دولت این ارز نیمایی را صرفا به کالاهای اساسی اختصاص داد که بعدها به علت انتقادهای زیاد این قانون حذف شد.

اما در سال های اخیر سیاست گذار ارزی در راستای پاسخ به نیاز ارزی مردم، سرفصل های مختلفی را تعیین کرده است؛ از سرفصل ارز مسافرتی و دانشجویی تا ارز درمان و تحصیل، اما یکی از سرفصل های مهمی که در این سال ها با استقبال مردم همراه بوده، سرفصل سایر در سامانه سنا بانک مرکزی است. به گونه ای که به طور خلاصه هر شخص متقاضی می تواند در هر سال به ازای کد ملی خود، تا سقف 2 هزار یورو و معادل آن به دلار را دریافت کند.

به دانشجویانی که بین 10 تا 20 هزار دلار ارز دانشجویی می گیرند از این پس آن را، نقدی حساب کنند، و مثلاً هر یک بین 100 تا 200 میلیون تومان بگیرند و بروند درس بخوانند و بعد هم اعلام کنیم که از دادن جایزه به کسانی که در داخل درس می خوانند، یا در داخل کشور سفر می کنند، یا کالای داخلی، تولید و مصرف می کنند یا در بیمارستان های داخلی کشور درمان می شوند معذور هستیم

این سیاستی است که برخی کارشناسان از جمله علی اصغر سمیعی، کارشناس بازار پولی و مالی با آن مخالف است و ارز سهمیه ای را جایزه چند میلیونی برای برخی از افراد می داند که با فروش آن و تفاوت قیمتی که با بازار آزاد دارد چند میلیون تومان سود می برد.

سمیعی درباره مدیریت تبعیض آمیز بازار ارز در گفت و گو با عصراقتصاد می گوید: وقتی به واردکننده کالاهای اساسی به یک قیمت خاص دلار می فروشیم، و به واردکننده های دیگری دلار به قیمت نیمایی می دهیم، به دانشجویان مشغول تحصیل در خارج به یک نرخ خاص ارز می فروشیم، به بیمارانی که می خواهند در خارج از کشور معالجه شوند هم سهمیه ارزی خاصی در نظر می گیرند، و در عین حال به مسافرانی که سیر و سفر در خارج از کشور را به ایرانگردی ترجیح داده اند، با دادن ارز یک جور جایزه می دهیم، و اخیراً هم که به کسانی که دو، سه ساعت وقت بگذارند و در صف بایستند و 2200 دلار بخرند و آن طرف خیابان بفروشند چند میلیون تومن جایزه داده شود، به این نوع مدیریت بازار ارز چه نامی می توان داد؟

کارشناس بازار پولی و مالی با انتقاد از چندنرخی بودن نرخ ارز می افزاید: این چه طور اقتصادی است که برای یک دلار آمریکایی چند قیمت متفاوت در نظر گرفته شده؟ ممکن است بگویند ما هدفمان حمایت از مستضعفان است، خب آخر این کارها که نقض غرض می شود، کمک به محرومان که نیست، بلکه در دراز مدت به زیان آنها هم خواهد بود.

وی ادامه می دهد: بازی با نرخ ارز پیامدهای مخرب بی شماری دارد و البته مواهبی هم برای گروهی رانت خوار به همراه دارد.

اگر می خواهید یارانه دهید، به جای یارانه پنهان یا حتی یارانه نقدی، به صورت کالا، یارانه دهید، مثلاً شیر، بنزین، یا سایر حامل های انرژی، یا گندم، جو و برنج و… به راحتی داخل کارت مردم بریزید و کارت ها را شارژ کنید

سمیعی اظهار می کند: اگر می خواهید به مردم خدمت کنید، آموزش و پرورش را رایگان کنید، همانطور که در قانون اساسی آمده است، بهداشت و درمان را با به اجرا درآوردن طرح بیمه درمانی برای همه ملت رایگان یا لااقل ارزان کنید، امنیت و قضاوت را رایگان و تقویت کنید. اگر می خواهید یارانه دهید، به جای یارانه پنهان یا حتی یارانه نقدی، به صورت کالا، یارانه دهید، مثلاً شیر، بنزین، یا سایر حامل های انرژی، یا گندم، جو و برنج و… به راحتی داخل کارت مردم بریزید و کارت ها را شارژ کنید.

رییس اسبق کانون صرافان از عدم شفافیت در تخصیص ارز گلایه می کند و می گوید: اگر می خواهید به دوستان خودتان جایزه دهید، چرا اقتصاد را به هم می ریزید؟ خوب جایزه نقدی بدهید به صورت شفاف، مثلاً بگویید که به فلان شرکت خاص ماهانه مثلاً فلان مقدار جایزه داده می شود، به جای مثلاً 5 میلیون دلار ارز 4200 تومانی که می خواهید به آن شرکت بدهید 280 میلیارد تومان جایزه دهید یا مثلاً به شرکت دیگری که می خواهید 5 میلیون دلار ارز نیمایی ماهانه بدهید 70 میلیارد تومان جایزه نقدی دهید، به فلان صراف که مثلاً 20 میلیون دلار و فلان مقدار یورو از بازار متشکل می گیرد و آزاد می فروشد، از این به بعد سالانه 50 میلیارد تومان جایزه نقدی دهید، ولی به بقیه صرافی ها اجازه فعالیت و دادن خدمات به مردم را بدهید.

وی ادامه داد: مسافرهای عزیزی هم که راهی سفر خارج هستند، بیایند آن چند میلیون تومان جایزه را نقدی بگیرند و بروند، انشاالله به آنها هم نه به اندازه مواردی که ذکر شد، ولی تا اندازه ای خوش بگذرد، دانشجویان محترمی هم که بین 10 تا 20 هزار دلار ارز دانشجویی می گیرند از این پس آن را، نقدی حساب کنند، و مثلاً هر یک بین 100 تا 200 میلیون تومان بگیرند و بروند درس بخوانند و بعد هم اعلام کنیم که از دادن جایزه به کسانی که در داخل درس می خوانند، یا در داخل کشور سفر می کنند، یا کالای داخلی، تولید و مصرف می کنند یا در بیمارستان های داخلی کشور درمان می شوند معذور هستیم، جایزه مخصوص آدم های خاص است.

برچسب ها اخبار برگزیده ارز دولتی سهمیه ارز دولتی کنترل نوسانات ارزی