مدیریت مصرف و افزایش بهره وری در سیستم های سرمایشی، راه برون رفت از ناترازی انرژی

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، پنل «ناترازی انرژی و مدیریت سیستم برودتی» روز شنبه در حاشیه دومین کنفرانس بین المللی و پنجمین کنفرانس ملی تهویه مطبوع و تأسیسات حرارتی و برودتی برگزار شد.

محمدتقی زیاری مدیرکل دفتر راهبری طرح های بهره وری انرژی سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری برق ایران (ساتبا)، با بیان اینکه در طول سال دو ناترازی در کشور ایجاد می شود، گفت: در تابستان با ناترازی برق و در زمستان با ناترازی گاز روبرو هستیم و هر دو ناترازی ناشی از تهویه مطبوع و عمدتاً در بخش غیرمولد و خانگی است.

وی ادامه داد: در تابستان نزدیک 20 هزار مگاوات ناترازی برق وجود داشت که ساخت نیروگاه برای تأمین این میزان ناترازی اقتصادی نیست زیرا از این نیروگاه ها برای 100 تا 110 روز از سال استفاده می شود و سایر سال بلااستفاده می ماند.

مدیرکل دفتر راهبری طرح های بهره وری انرژی ساتبا افزود: بنابراین باید در زمینه مدیریت و بهره وری وسایل سرمایشی بیشتر کار کنیم.

شبنم منصوری معاون مرکز تخصصی نوآوری و توسعه فناوری مدیریت مصرف انرژی پژوهشگاه نیرو نیز در باره راه حل های رفع ناترازی انرژی در کشور گفت: باید فرهنگ مصرف را اصلاح کرد، استانداردها و آزمایشگاه ها را توسعه داد و به سمت تجهیزات پر بازده رفت.

منحنی مصرف انرژی در کشور یکسان نیست
در ادامه «وهاب مکاری زاده» مدیرگروه پژوهشی مدیریت انرژی پژوهشگاه نیرو هم گفت: حدود دو میلیارد دستگاه سرمایشی در جهان وجود دارد که 1.5 میلیارد به بخش خانگی اختصاص دارد.

وی ادامه داد: انرژی موردنیاز تأمین سرمایش از 1990 تا کنون سه برابر شده که همین امر گرمایش جهانی را دامن زده است.

مدیرگروه پژوهشی مدیریت انرژی پژوهشگاه نیرو خاطرنشان کرد: مصرف انرژی سرمایشی از سال 2000 تا کنون به طور متوسط حدود 4 درصد به صورت سالانه افزایش یافته است و در جهان به طور متوسط حدود 14 درصد بار پیک را بار سرمایشی تشکیل می دهد.

مکاری زاده گفت: در خاورمیانه و بخش هایی از آمریکا 70 درصد بار خانگی را در تابستان بار سرمایشی تشکیل می دهد.

مدیرگروه پژوهشی مدیریت انرژی پژوهشگاه نیرو با بیان اینکه مصرف برق سیستم های سرمایشی در جهان در سال 2022، حدود 2100 تراوات ساعت تخمین زده می شود، گفت: در همین سال مصرف برق کل کشورهای جهان 29000 تراوات ساعت بوده و هفت درصد از کل برق مصرف شده و 20 درصد انرژی مصرفی بخش خانگی توسط سیستم های سرمایشی بوده است.

وی ادامه داد: ساخت بهینه ساختمان ها و بازسازی آن ها، تغییر رفتار بهره برداران سیستم سرمایشی و افزایش کارایی انرژی سیستم های سرمایشی راهبردهای سناریوی انرژی صفر در جهان محسوب می شود.

مکاری زاده به مقایسه سهم بار و انرژی سرمایشی کشورهای مختلف پرداخت و خاطرنشان کرد: در امریکا حدود 16 درصد از تقاضای برق به سرمایش اختصاص دارد و پیک حدود 28 درصد است؛ در چین هفت درصد انرژی موردنیاز برای سرمایش و پیک حدود 16 درصد است.

وی با اشاره به منحنی بار شبکه سالانه سراسری کشور ادامه داد: این منحنی بر اساس بررسی بار مصرفی به صورت 24 ساعته در 365 روز سال تهیه شده است و حاکی از آن است که بار مصرفی شبکه منحنی یکسانی ندارد.

مدیرگروه پژوهشی مدیریت انرژی پژوهشگاه نیرو افزود: در برخی فصول سال با افزایش بار مواجه هستیم که نیروگاه های ما باید بتوانند بار موردنیاز را تأمین کنند؛ اما در این زمینه دچار چالش هستیم. اگر نیروگاه بسازیم فقط برای حدود سه ماه مورداستفاده قرار می گیرند.

مکاری زاده گفت: در زمینه تناسب سیستم سرمایشی با اقلیم کارهای مطالعاتی مشاوره ای انجام شده است. در اقلیم سرد و معتدل سرمایش با کولر آبی تأمین می شود؛ اما برای خانه های نوساز کانال کولر احداث نمی شود؛ برخی برج ها سیستم های سرمایشی مرکزی ندارند، باید قانونی برای نظارت و اجرا تدوین شود.

استانداردهای معیار مصرف انرژی
در ادامه «مهرنوش هور» مدیر توسعه ترویج و تدوین استانداردهای صنعت برق و انرژی پژوهشگاه نیرو هم خاطرنشان کرد: پیاده سازی و تحقق نظام نامه استانداردهای صنعت برق، استقرار سیستم یکپارچه مدیریت اطلاعات و دبیرخانه استاندارد و به روزرسانی بانک اطلاعاتی استانداردها و دستورالعمل ها، مدیریت و راهبری تدوین استانداردهای ملی در تعامل با سازمان ملی استاندارد ایران، نیازسنجی و جهت دهی تحقیقات و توسعه در راستای تأمین نیازمندی های صنعت برق و انرژی به استانداردهای مرتبط اهم فعالیت های مدیریت توسعه، ترویج و تدوین استانداردها هستند.

وی در خصوص استانداردسازی در کاهش چالش ناترازی انرژی در کشور ادامه داد: تدوین و به روزرسانی استانداردهای معیار مصرف انرژی؛ الزام بر رعایت استانداردهای تدوین شده در حوزه معیار مصرف انرژی در بخش های مختلف صنعتی، تجاری، اداری و مسکونی؛ نظارت بر اجرای استانداردهای معیار مصرف انرژی؛ تأیید صلاحیت نهادهای گواهی کننده و صدور برچسب انرژی؛ بازرسی فنی معیار مصرف انرژی در فرایندها و سامانه های انرژی بر و برگزاری دوره های آموزشی به کاهش چالش ناترازی انرژی در کشور کمک می کند.

مدیر توسعه ترویج و تدوین استاندارهای صنعت برق و انرژی پژوهشگاه نیرو به قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی که در سال 1389 مصوب شد اشاره کرد و گفت: علاوه بر ماده 11 قانون مذکور یک سری الزامات قانونی دیگر وجود دارد که شامل آیین نامه اجرایی ماده 14 قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، آیین نامه اجرایی ماده 17 قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی، آیین نامه اجرایی ماده 61 قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی و… می شود.

هور در مورد اقدام های انجام شده گفت: تدوین استانداردهای ملی معیار مصرف انرژی از سال 1386 در حوزه های تجهیزات، فرایندها و سامانه های انرژی بر آغاز شده است.

وی افزود: نقش پژوهشگاه نیرو در تدوین استانداردهای ملی معیار مصرف انرژی تدوین برنامه های صرفه جویی انرژی، توسعه فناوری تجهیزات مصرف کننده انرژی و سیستم های تبدیل انرژی غیرمتمرکز، طراحی و توسعه نرم افزارهای مدیریت انرژی، بهبود بهره وری انرژی، پاسخ بار و مدیریت بار الکتریکی در بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی کشور باهدف کاهش هدررفت انرژی است.

امکان اخذ برچسب انرژی برای تولیدکنندگان چیلر
محسن تقدسی کارشناس مسئول استاندارد چیلرهای تراکمی در ارائه ای با عنوان «برنامه ارتقا استاندارد اجباری مصرف انرژی در چیلرهای تراکمی» با بیان اینکه به غیراز افزایش تولید، تنها راه مقابله با ناترازی برق ارتقای استانداردها است، خاطرنشان کرد: ساتبا در قسمت بهره وری روی یخچال و فریزر و کولر آبی و گازی در تلاش است. در این راستا برای سازمان های مختلف وظایفی تدوین شده؛ وظیفه وزارت نیرو و ساتبا به روزرسانی برچسب های انرژی و کمک به راه اندازی آزمایشگاه های مرجع است.

وی با تأکید بر اجباری شدن برچسب های انرژی گفت: برچسب انرژی یکی از راه های بازنگری و ارتقای استانداردها و کاهش 3150 مگاوات مصرف برق است. سهم چیلرها در این میان 60 مگاوات است؛ قانون ماده 11 اصلاح الگوی مصرف انرژی وظیفه ارگان های ذی نفع را در این قانون مشخص کرده است.

کارشناس مسئول استاندارد چیلرهای تراکمی ساتبا، با بیان اینکه تاکنون آزمایشگاه مرجع نداشتیم و به همین دلیل اجباری شدن استاندارد مسکوت مانده بود، گفت: آزمایشگاه در سازمان پژوهش های علمی و صنعتی تأسیس شده است و تولیدکنندگان چیلر می توانند برچسب انرژی را اخذ کنند.