درس های به جا مانده از معدنجو طبس

به گزارش ایرنا، شامگاه شنبه 31 شهریور 1403 هنوز ساعاتی از شروع نوبت شب معدنکاران در یکی از معادن زغال سنگ شهرستان طبس نگذشته بود که تصاعد آنی گاز متان در 2 بلوک معدن حادثه ساز و موجب محبوس شدن شماری از کارگران معدن شد.

آمارهای اولیه حکایت از حضور 69 کارگر در معدن داشت اما تا صبح روز بعد فقط 16 نفر جان سالم به در بردند که راهی بیمارستان شدند و مابقی کارگران یکی پس از دیگری جنازه هایشان از اعماق زیر زمین بیرون کشیده شد تا زمانی که شمار جانباختگان به 49 نفر رسید.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی چهارم مهرماه با اتمام عملیات امداد و نجات در معدنجو به خبرنگاران گفت: براساس فهرست اولیه معدن، 69 نفر از کارگران مشغول به کار بودند که این فهرست اصلاح شد.

محمدعلی آخوندی ادامه داد: چهار نفر از کارگران به دلایلی همچون مرخصی در آن نوبت کاری حضور نداشتند لذا 65 نفر در آن نوبت در معدن مشغول کار بوده اند.

برخی افراد و رسانه ها از این حادثه به عنوان مرگبارترین حادثه معدن در جهان نام بردند و از 16 مصدوم یک نفر دچار مرگ مغزی شد و شمار فوتی ها به 50 نفر رسید.

ابعاد حادثه چنان گسترده بود که همان ساعات اولیه استاندار خراسان جنوبی راهی طبس شد؛ شهرستانی که مرکز آن 270 کیلومتر با بیرجند فاصله دارد و معدن هم در 85 کیلومتری شهر طبس واقع شده است.

صبح روز بعد ایرنا ادامه داد: همیشه در معدن HSE را ترمز بازدارنده تولید می دانند و نمی خواهند که آن را در کارها دخالت دهند.

وی گفت: به روز رسانی ماشین آلات و فناوری نیز یکی از عواملی است که در ارتقای ایمنی معادن تاثیرگذار بوده زیرا فرسودگی ماشین آلات مشکلی است که در اکثر معادن کشور شاهد آن هستیم.

کارشناس نظام مهندسی معدن، یکی دیگر از موارد مهم در معدن را سامانه های تهویه برشمرد و افزود: اگر معدن «معدنجو» تهویه مناسبی داشت شاید ابعاد حادثه به این گستردگی نبود.

وی گفت: هر معدنی که بیش از 25 نیرو دارد باید مسئول ایمنی داشته باشد و شخصی که مسئولیت HSE را به عهده دارد در معادن زغال سنگ بسته به میزان زغال خیزی باید به طور مرتب گازسنجی و استانداردها را بررسی کند.

جوقان با اشاره به اینکه گاز متان موجود در معدن برای شرایط استاندارد باید یک درصد باشد یادآور شد: اگر میزان گاز بیش از یک درصد شود باید نیروها تخلیه و تهویه انجام شود تا به زیر یک درصد برسد.

وی با بیان اینکه معدن معدنجو درجه زغال خیزی بالای داشته است ادامه داد: در این معدن باید طبق استاندارد هر نیم ساعت گازسنجی انجام شود.

این کارشناس ایمنی معدن گفت: دستگاه های گازسنجی قبلا دستی بود اما اکنون دیجیتال شده لذا در شرایط تصاعد آنی گاز نیز اگر سامانه های تهویه استاندارد باشد باز هم از یک درصد بیشتر نمی شود.

وی با تاکید بر اینکه پوشش معدنکاران، تجهیزات ایمنی و دستگاه خودنجات نیز در بروز حوادث حایز اهمیت است افزود: مسئولان ایمنی باید این مسایل را به طور مرتب رصد کرده و مراقبت کنند.

بتازگی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز با اشاره به حادثه دلخراش معدن «معدنجو» طبس، اعلام کرد: آماده ایم هر سه ماه یک بار در صدا و سیما گزارش دهیم که برای بهبود ایمنی معادن زغال سنگ شهر طبس و شرایط بازماندگان چه اقداماتی انجام شده است و این گزارش را به مردم تقدیم خواهیم کرد.

حوضه زغال دار طبس با وسعت بییش از 30 هزار کیلومتر مربع و ذخیره اکتشافی 75.2 میلیارد تن زغال سنگ کک شو و حرارتی، غنی ترین و بزرگترین ناحیه زغالی ایران محسوب می شود.